| Cevizde Besin Elementi Eksiklikleri |
| Bitkiler, ihtiyaç duyduğu besin elementlerini kök üstü organları yani yaprakları ile havadan, kökleri ile ise yetiştirildikleri topraktan alır. Topraktan veya havadan alınan besin miktarı yeterli olmadığı durumlarda ise gübrelemeye ihtiyaç duyarlar. Gübreleme ile bitkilerimizin gelişmesi ve iyi bir verim elde edilebilmesi için ihtiyaç duyulan makro element ve mikroelementler toprağımıza uygulanmaktadır. Ceviz yetiştiriliği kapsamında da ceviz fidanlarının ve ağaçlarının gerek makroelementlere gereksede mikroelementlere ihtiyacı olmaktadır. |
 |
| Makroelementler;Azot (N), Fosfor(P), Potasyum(K), Kalsiyum (Ca), Magnezyum (Mg), Kükürt (S), Sodyum(Na) dur. |
| Mikroelementler; Bor(B), Demir(Fe), Bakır(Cu), Çinko(Zn), Mangan(Mn), Molibden(Mo), Nikel(Ni), Klor(Cl) ve Selenyum(Se) dur. |
| Ceviz ağacı yukarıda sayılan makro ve mikroelementlerin bir kısmına aşırı duyarlılık göstermektedir. Bu maddelerin eksikliği ceviz ağacının gelişimine ve ceviz meyvesinin oluşumuna olumsuz bir etki göstermektedir. |
| Bu elementlerin eksikliğinin tespit edilmesinin en iyi yolu yaprak analizidir. Buradaki bilgiler size ön fikir olması için verilmektedir. Bazı eksiklikler birbirine benzeyebilmektedir. Şüphelendiğiniz durumlarda ceviz ağacınızdan alacağınız yeterli miktardaki yaprakların resmi veya güvenilir özel labaratuarlarda analizini yaptırmalısınız. |
| |
| Cevizde Azot(N) Eksikliği |
| Ceviz ağacının en fazla ihtiyaç duyduğu elementtir. Azot eksikliği ürün miktar ve kalitesini olumsuz olarak etkilemektedir. |
| Özellikle çiçeklenme öncesi (vegetatif) gelişme dönemi üzerine olumsuz etki yaparak ceviz ağacımızın zayıf gelişmesine neden olur. Yapraklar küçük olur ve renkleri de açık yeşil yada sarıya döseafoodplus.infolarda ortaya çıkan sarılık belirtisi yaprağın her tarafında görülmektedir. |
|
| Sürgünler normalden daha kısa olur. |
| Azot eksikliği belirtileri öncelikle yaşlı yapraklarda ortaya çıkar, noksanlığın devamı halinde ise bu belirtiler genç yapraklarda da görülür. |
| Azot eksikliği cevizde fotosentezin azalmasına zemin hazırlar. Bu durumda bitki zamanından önce çiçek açar ve gelişme süresi kısalır. Ayrıca azot noksanlığı tohum, çiçek, meyve oluşumunun azalmasına yol açar. |
|
| Yetişkin ve bol verimli ceviz ağaçlarında azot eksikliği daha sık görülür. |
| Gereğinden fazla azot vermek meyve verimini ve kaliteyi arttırmadığı için ölçülü gübre kullanımına dikkat etmeliyiz. |
| Tuzluluğun olduğu bölgelerde; tuzluluğu arttırma özelliği olan sodyum nitrat içeren azotlu gübrelerin kullanulmasına dikkat edilmelidir. |
| Ne zaman Azot (N) gübresi verilmelidir? |
| Azot uygulaması hasattan sonra yapılmalıdır. |
| Eğer toprağınızda süzülmeden dolayı azot kaybı yaşanacağını değerlendiriyorsanız kış ortası veya Mart-Nisan aylarında da uygulama yapılmalıdır. |
| Çok kumlu topraklarda yaz içerisinde bir-iki defa artı uygulama gerekebilir. |
| Ne kadar Azot (N) gübresi verilmelidir; |
| Fidan dikiminin 2 nci yılından itibaren azot gübresi verilebilmektedir. |
| yaşındaki ceviz bahçesine ağaç başına gr |
| yaşındaki ceviz bahçesine ağaç başına gr |
| yaşındaki ceviz bahçesine ağaç başına gr |
| Meyve veren ceviz bahçelerinde bir başka hesap ile dönüme kg azot verilebilir. Bahçenizde verim yüksek ise topraktan yoğun azot çekimi yaşanacağından verilecek azot miktarı Kg&#;a kadar çıkabilir. |
| Azot gübresi ağaç altına serpme şeklinde verilir. Rüzgardan ve yağmurdan etkilenmemesi için taraktörle sürülerek veya çapalanarak toprak altına alınır. |
| Cevizdeki Azot (N) noksanlığında kullanılabilecek gübreler; |
%21 azot (N), %24 kükürt (S) içeren Amonyum Sülfat,
%21, %26 veya % 33 azot (N) içeren Amonyum Nitrat,
% azot (N) içeren Üre. |
| Yanmış ahır gübresi uygulamaları ile ceviz ağaçlarındaki azot maddesi ihtiyacımızı giderebilmekteyiz. Hayvan gübresi vermek bütün elementleri tamamladığımız anlamına gelmeyebilir. Hayvan gübresi atıldıktan sonra da özellikle çinko eksikliği yaşanabileceği unutulmamalıdır. |
| |
| Cevizde Fosfor (P) Eksikliği |
| Ceviz fosfora çok ihtiyaç duymamasına rağmen, fosfor eksikliğinde zayıf ve yavaş büyüme gibi ciddi sıkıntılar oluşmaktadır. Verim çağındaki ceviz ağaçları ise fosfor eksikliğinden dolayı az meyve verirler. Fosfor eksikliği kök gelişimini olumsuz olarak etkiler. |
|
| Fosfor (P) eksikliğinin belirtileri nelerdir; |
Yapraklar bronzlaşır, sararır ve kenarlarında düzensiz yanmalar olur.
Ceviz ağacında yaz mevsiminin sıcak havalarında alt yapraklarda dökülmeler görülür.
Yapraklar küçük olur.
Yaprak sapları sert ve kırılgan olur. |
| Fosfor (P) gübresi ceviz bahçesine ne zaman ve nasıl verilmelidir? |
| Ağaç çevresinde taç düşümüne gelecek şekilde 15 cm derinliğinde açılan hendeklere verilir. |
| Sonbahar ve kış aylarında yapılacak fosfor uygulaması daha etkili olmaktadır. |
| yaş arasındaki ceviz bahçelerinde ağaç başına 10 Kg, |
| 10 yaşının üzerindeki ceviz bahçelerinde ise ağaç başına Kg süper fosfat atılmalıdır. |
| Cevizdeki Fosfor (P) eksikliğinde kullanılabilecek gübreler; |
| Fosfor noksanlığının giderilmesinde genellikle triple süper fosfat (TSP, %43), Monoamonyumfosfat (MAP, %48 P2O5), Diamonyumfosfat (DAP, %46 P2O5) gübreleri kullanılabilir. |
| |
| Cevizde Potasyum (K) Eksikliği |
| Potasyum ceviz ağacının hastalık ve zararlılara karşı direncini arttırmaktadır. Su dengesinin korunmasında çok önemli bir görev almaktadır. Yetersizliğinde dokulardaki su miktarının azalmasına paralel olarak ağacın büyümesi de yavaşlamaktadır. |
| Potasyum eksikliği, ilkbahar ve sonbaharda yaşanacak olan zamansız donlarda ceviz ağacının soğuklardan zarar görmesine yol açmaktadır. |
| Sürgün gelişimi, verim ve kalitede düşüklüğe sebebiyet verir. |
| Dolgun ceviz üretebilmek için ağacın potasyum dengesi iyi olmalıdır. Ceviz ağacının bol verimliliği yani çiçek sayısının yüksek olduğu durumlarda azot ihtiyacının artması ile potasyum ihtiyacında da artma olacağı bilinmelidir. Yapılacak analizlere göre azotla beraber veya toprakta azot varsa tek başına potasyum uygulaması yapılmalıdır. |
| Potasyum fazlalığı magnezyum eksikliğini beraberinde getirir. Magnezyumu eksikliği olan ceviz fotosentez yapamaz ve ölüme doğru sürüklenir. Potasyum uygulaması mutlaka yaprak analizi sonucuna göre yapılmalıdır. |
|
| Potasyum (K) eksikliğinin belirtileri nelerdir; |
| Yaprakların yukarı doğru kıvrılması |
| Alt yanlarının grileşmesi, |
| Yaprak kenarlarında düzensiz yanmalar, |
| Yaprakların ana damarı ve yan damarlarının solgun sarımsı şerit şeklinde olması, |
| Zayıf sürgün büyümesi, |
| Cevizin içinin yağ oranının düşmesi ve iç kuruluğu, |
|
| Potasyum (K) gübresi ceviz bahçesine ne zaman ve nasıl verilmelidir? |
| Ağaçların taç izdüşümünde açılmış 15 cm derinlikte ve 90 cm aralıklı hendeklere sonbahar veya kış aylarında potasyum uygulaması yapılmalıdır. |
| Atılan gübre aynı yıl ve bir sonraki yıl ağaçlarımıza önemli ölçüde fayda sağlayacaktır. |
| Ağaç başına 20 kg kadar yapılan potasyum uygulaması yıl etkisini sürdürebilir. |
| Cevizde Potasyum eksikliğinde kullanılabilecek gübreler; |
| Piyasa da Potasyum Sülfat adı altında sadece potasyum içeren, |
| Azot ve Fosfor elementleri ile birarada satılan ürünler mevcuttur. |
| |
| Cevizde Magnezyum (Mg) Eksikliği |
| Magnezyum elementinin en önemli görevi ceviz yapraklarına yeşlil rengi veren klorofil maddesinin oluşumunu sağlamaktadır. Klorofil ise cevizde ve diğer bitkilerde fotosentezde görev yapar. |
| Magnezyum eksikliği fotosentezi negatif olarak etkiler ve ağacın enerji almasını önler. |
| Genç ceviz ağaçlarının gelişim hızı belirgin şekilde azalır. |
|
| Magnezyum (Mg) eksikliğinin belirtileri nelerdir; |
| Yaz sonlarına doğru yaprakların kenarlarında çepeçevre sarı renkli geniş bir şerit meydana gelir. |
| Sarı şerit yavaş yavaş kahverengiye dönüşür ve şayet noksanlık şiddetli ise yaprakçıklar sonbahar başlarında kuruyarak ölür. |
| Yaprak kenarlarında kıvrılma ve kıvrık dokularda kurumuş alanlar meydana gelir. |
| Magnezyum (Mg) içeren gübre ceviz bahçesine ne zaman ve nasıl verilmedir? |
| Yaprak verme yöntemiyle ağaçlara püskürtülerek verilir. |
| Litre su içerisine 2,5 Kg Magnezyum Sülfat karıştırılar Mayıs ayı ortalarında ceviz bahçemize verilir. |
| Nötr ve alkali topraklarda magnezyumun açılacak hendekler içinde verilmesi daha etkili olacaktır. |
| |
| Cevizde Demir (Fe) Eksikliği |
| Demir elementinin eksikliğine özellikle kurak bölgelerde sık rastlanır. |
| Kireçli ve alkalin topraklarda demirin tutulması ve ağacın demir elementini alamaması klorofil dengesini olumsuz etkilemektedir. Bu da ağacın fotosentez yapamasına sebebiyet verir. |
| Cevizde gelişim negatif yönde etkilenir, verim ve meyve kalitesi düşer. |
| İleri Demir eksikliği bitki kanserine yol açabilir ve ağacı öldürebilir. |
|
| Demir (Fe) eksikliğinin belirtileri nelerdir; |
| Genç yapraklarda sararma, |
| Yaprak damarları arasının solgunlaşması ve yeşil şeridin sarıya dönüşmesi, |
| Demir (Fe) içeren gübre ceviz bahçesine ne zaman ve nasıl verilmelidir? |
| Ağaç başına 1, kg Sequestren demir bileşiği uygulaması ilk senelerde iyi sonuçlar verir. |
| Toprağa ağaç başına kg demir orzan şelatinin enjekte edilmesi uygulaması da başarılı bir uygulamadır. |
| Ağacın etrafına 15cm derinliğinde açılan dairesel hendeklere kg toz kükürt uygulayarak yaprakların sarılık durumunu düzeltebiliriz. Ancak bu uygulama demir noksanlığını düzetlmez. |
Demir noksanlığının giderilmesi amacıyla kullanılan gübrelerin topraktan verilmesi çok başarılı bir yöntem değildir. Püskürtülerek yapraktan yapılan uygulama veya sulama sularına karıştırılarak yapılan gübreleme tercih edilmelidir.
Şelatlı demir içeren (Fe-EDTA, Fe-EDDHA vb) gübrelerin yapraktan veya su ile uygulanmalarında iyi sonuçlar alınmıştır. |
| |
| Cevizde Bakır (Cu) Eksikliği |
| Bakır elementinin eksikliği ceviz ağaçlarını çiçeklenme ve olgunlaşma döneminde olumsuz yönde etkilemektedir. |
|
| Cevizde Bakır (Cu) eksikliğinin belirtileri nelerdir? |
| Bakır noksanlığında yapraklar küçük, solgun olur ve düşerler, |
| Yaprakların altında kıvrılma görülür, |
| Uç tomurcuklarının gelişimi azalır, |
| Kabukta koyu kahverengi lekeler oluşur. |
| Bakır (Cu) içeren gübre ceviz bahçesine ne zaman ve ne kadar verilmelidir? |
| Noksanlığının giderilmesi için 5 kg bakır sülfat + 5 kg söndürülmüş kireç Lt suyun içerisine karıştırılarak ceviz ağacındaki tozlanmanın bitmesinden sonra püskürtülmek yolu ile ağaca uygulanmalıdır. |
| Püskürtme sadece noksanlık gösteren ağaçlara yapılmalıdır. |
| |
| Cevizde Çinko (Zn) Eksikliği |
| Tüm canlılar için hayati öneme sahip olan çinko elementi, ceviz ağaçlarında da bitkilerde de çok çeşitli metabolik görevleri vardır. |
| Karbonhidrat, protein ve oksin metabolizmasında rol aldığı gibi pek çok enzimin yapısında yer almakta ve aktive etmektedir. |
| Çinko noksanlığında bitkilerin klorofil içeriklerinin azalması nedeniyle bitkilerde bodur büyüme ve küçük yaprak oluşumu meydana gelmektedir. |
| Kumlu topraklarda yetişen cevizlerde çinko noksanlığı çok sık görülür. |
|
Cevizde Çinko (Zn) eksikliğinin belirtileri nelerdir? |
| Yapraklarda damarlar yeşil, damarlar arası açık yeşil ve sarı renktedir. Büyüme azalır. |
| Yaşlı yapraklarda sararmalar görülür. |
| Genç yapraklarda kırışıklık ve kıvrılma görülür. |
| Büyük yaprakların uçlarında yanma görülür. |
| Özellikle sürgün uçlarında boğumlar arası kısalmaktadır. |
| Orak şeklini alabilen yapraklar yana doğru bükülmektedir. |
| Çinko (Zn) içeren gübre ceviz bahçesine ne zaman ne kadar verilmelidir? |
| Genç ceviz ağaçları için ağaç başına kg çinko sülfat ağacımızın gövdesinden 60 cm ve cm uzakta açılan ve 15 cm derinliğindeki iki hendeğe uygulanır. |
| Topraktan yapılan bu uygulama yöntemi özellikle çok kumlu topraklarda etkilidir. |
| Uygulama zamanı cevizin dinlenme dönemi olan kış aylarıdır. |
| Çiçeklenmeden sonra yapılacak uygulamalarda ise; Litre suya kg çinko sülfat veya 1 kg Zn-EDTA karıştırılır. Bu çözelti ağaca püskürtülmek suretiyle uygulanır. İlk uygulama çiçeklenmeden hemen sonra, erkek çiçek püskülleri kahverengiye döndüğü zaman yapılmalıdır. Mevsiminde defa uygulanması tavsiye edilir. |
| |
| Cevizde Bor (B) Eksikliği |
| Bor elementi bitkilerin normal geliflimi için gerekli olan sekiz mikro elementten biridir. |
| Cevizin bor alınımını, toprak özellikleri ve iklim gibi bazı faktörler etkilemektedir. Borun en yüksek oranda alındığı toprak pH’sı değerleri arasındadır. |
| Toprakların kil tipi ve miktarları ile organik madde içerikleri de bor alımını etkileyen faktörler arasındadır. |
| Bor şekerlerin taşınmasında, hücre duvarı oluşumunda, karbonhidrat meabolizmasında solunumda, önemli ve etkin görevler üstlenmiştir. Ayrıca bor polenlerin gelişmesinde ve çimlenmelerinde çok önemli görevlere sahiptir. |
| Bitki kök gelişimi ve hücre bölünmesine olan etkileri nedeniyle bor noksanlığında kök gelişiminin azaldığı veya durduğu bilinmektedir. |
| Ceviz bahçelerinde bor eksikliği kadar bor fazlalığına da rastlamak mümkündür. |
|
| Cevizde Bor (B) eksikliğinin belirtileri nelerdir? |
| Noksanlığında genç yapraklar kalınlaşır ve koyu yeşil renge dönüşür, yaprak kenarlarında büzülmeler, yanmalar ve kıvrılmalar gözlemlenebilir. |
| Noksanlığın ilerleyen aşamalarında büyüme noktaları ölür, tomurcuk, çiçek ve meyve oluşumunda azalmalar olabilir. |
| Yaprak sapları ve gövde kalınlaşır. |
| Çatlak gövdeler meydana gelebilir. |
| Bor (B) içeren gübre ceviz bahçesinde ne zaman ve ne kadar verilmelidir? |
| Noksanlığın giderilmesi için sonbahar veya kışın toprak yüzeyine boraks gübresi serpilir. |
| Orta büyüklükteki bir ceviz ağacına 2 kg boraks yeterli olup bu uygulamanın etkisi iki-üç yıl sürmektedir. |
| Fazla bor uygulaması ile de toksik etki söz konusu olur ve yaprak kenarları yanar. |
| Su ile karıştırılıp yapılacak gübrelemelerde kullandığımız suyun içindeki bor miktarı da önemlidir. |
| Aşırı bor uygulamasından kaçınılmalıdır. Ağaçlarımızda zehir etkisi yapabilir. |
| |
| Cevizde Mangan (Mn) Eksikliği |
| Bitkilerde pek çok yaşamsal enzimin aktivite edilmesinde önemli göreve sahiptir. |
| Organik yapılı, kireçli alkalin ve kumlu bünyeli topraklar ile drenajı kötü olan alanlarda Mangan eksikliğine çok rastlanmaktadır. |
| Mangan eksikliği görülen cevizlerde, fotosentezin azalmasına bağlı olarak köklerdeki çözünebilir karbonhidrat miktarında da önemli düzeyde azalışlar olmaktadır. |
| Ağaç köküne yeterince karbonhidrat gitmemesinden dolayı kök büyümesi olumsuz etkilenmektedir. |
| Yeterli Mangan&#;a sahip ceviz ağacımız daha az suya ihtiyaç duymaktadır. Mangan noksanlığında hastalıklara karşı hassasiyet gözlenirken çiçeklenmenin de geciktiği bilinmektedir. |
|
Cevizde Mangan (Mn) eksikliğinin belirtileri nelerdir? |
| Cevizde büyüme geriliği ve bodur büyümeye yol açar. Ceviz meyvesi küçük kalır, iç kalite düşer. |
| Yaprak üzerindeki ana damar boyunca yeşil bir şerit meydana gelir. |
| Yaprak kenarlarına yakın sararmış alanların içerisinde kırmızımsı lekeler de oluşabilir. |
| Genç yapraklarında damar arası renkler açılarak soluk yeşil ya da sarıya dönüşmektedir. Ancak renk dönüşümü çinko ve demir noksanlığındaki kadar belirgin olmayabilir. |
| Mangan (Mn) içeren gübre ceviz bahçelerine ne zaman ve ne kadar verilmelidir? |
| Noksanlığın giderilmesi için g mangan sülfatın/ L su çözeltisi ağaçlara püskürtülebilir. |
| Uygulama ilkbaharda yapraklar iyice geliştiği fakat tam olgunluğa erişmeden önce, yaklaşık Mayıs ayında yapılmalıdır. |
| ***Kullanacağımız gübrebrenin çeşidinin ve oranının tam tespit edilmesi için mutlaka yaprak analizi yaptırılmalıdır.*** |