Osmanlı kültürünün oluşturduğu zengin Bursa lezzetleri, daha çok İskender Kebap, İnegöl Köftesi, Kemalpaşa Tatlısı, Kestane Şekeri gibi bazı yiyecekleri ile tanınır ama, aslında Bursanın bir de çantık, tahinli pide, cevizli, haşhaşlı, zeytinli lokumları gibi mayalı hamurdan lezzetleri vardır.
Bursanın yöresel lezzetlerinden biri olan cevizli lokum, bayram ve düğün sofralarının vazgeçilmezidir. Kına gecelerinin çerezle beraber değişmez ikramıdır. Kına gecelerinde aileden birisi, çerezle birlikte güzelce paketlenmiş lokumları gelen konuklara dağıtır. Ayrıca cevizli lokum İnegölün bazı köylerinde, mevlitlerde yapılarak ya da fırınlara yaptırılarak zeytin ve yoğurtla ikram edilir. Genelde fırınlarda da satılan cevizli lokumun haşhaşlı ve zeytinli çeşitleri de vardır.
Osmanlının ilk başkenti Bursa, tarihi, doğası ve farklı lezzetleriyle çok köklü bir şehirdir. Cevizli lokumun nerden nasıl geldiğini merak edip biraz araştırmaya karar verdik ve işi uzmanından öğrenmek amacıyla, Bursanın İnegöl ilçesindeki fırıncılarla konuştuk. Öğrendik ki, cevizli lokumu Bulgaristandan gelen göçmen Pomaklar başlatmışlar.
Şimdi İnegölün bir mahallesi olan Akhisar Köyünde Osmanlı gelenek ve görenekleri kadar Bulgaristan muhaciri göçmen soydaşların adetleri de hala yaşatılmaktadır ve bu sebeple ilçede renkli bir mozaik hakimdir. Her dönem yoğun göçler alan Akhisar, yılında İnegölün mahallesi olmuştur.
Yıllar önce Bursa yöresine gelen Pomakların 3. kuşaklarından Akhisar köyünde doğmuş, şu an 71 yaşında olan Kamil Doğrudan dedelerinin yaşadığı o dönemler hakkında bilgi aldık:
yılında Bulgaristandan gelen Pomaklar, Eskişehirin Alpu İlçesine yerleştirilmişler. Bir süre sonra Pomakların Palos sülalesi (Kamil Doğrunun dedesi Mustafa Doğru) Bursa İnegöle gelmiş ve Akhisar Köyüne yerleşmişler. Yerli halkla birlikte yıllarca uyum içerisinde yaşamışlar. Birbirlerinden çok şey öğrenmişler. O dönemlerde halk değirmenlerde öğüttükleri unlarla değişik ekmekler yaparlarmış. Ekmek yaptıklarında az miktarda hamur ayırıp onu diğer ekmekte maya olarak kullanırlarmış ve buna ekşi maya denirmiş. Her evde fırın olup ceviz ve haşhaş kullanarak ekmekler, lokumlar yaparlarmış. Yıllarca bu gelenek devam etmiş ve zamanla Bursa yöresine ve çevre yörelere de yayılmış.
Bu vesile ile geçmişlerimizi de rahmetle anıyor ve enfes Cevizli Bursa Lokumu tarifini sizinle paylaşmak istiyoruz:
Bir kabın içine maya ve şeker koyulur, üzerine ılık süt ekleyip üstü kapatılarak mayanın kabarması için beklenir. Kalan süt, su-yağ karışımı, un ve tuz eklenerek yumuşak bir hamur yapılır. Üzeri örtülerek yarım saat dinlendirilir. Hamur ikiye bölünür, düz yerde elimizi hafif yağlayıp dikdörtgen şeklinde açılır. Yenibaharla karıştırılmış ceviz içi her tarafına eşit yayılarak rulo şeklinde sarılır. 4 parmak kalınlığında dilimlenerek kesik tarafları yukarı bakacak şekilde yan yana tepsiye dizilir. Bu şekilde de yarım saat dinlendirilir. Üzerine yumurta sarısı sürülerek istenirse susam da serpilir.
derecede yaklaşık 40 dakika kadar, lokumların üzeri iyice kızarıncaya kadar pişirilir. Fırından çıkan lokumların daha yumuşak olması için üzeri kapatılır.
Afiyet olsun.
Not: Bu hamur kullanılarak zeytinli, haşhaşlı, tahin-şeker-tarçın karışımlı lokumlar da yapılabilir.
Orijinal Bursa Lokumu yapmak için hamurun su, tuz, un ve mayadan yapılması gerekiyor. Ben biraz daha yumuşak olması için su yerine süt tercih ediyorum.
Ayrıca fırından alınan ekmek hamuru kullanılarak da lokum yapılabilir.
Araştırma: Ramis Dişli
Tarif: Saliha Yılmaz
Çocukluğumun neredeyse tüm yazları Armutlu’da geçti. Yaz başında oradaki evimize gider yaz sonunda okullar açılmadan 1 hafta önce dönerdik.
O zamanda yemeğe düşkündüm ama sadece yiyen taraf olarak. Oraları bilen çokça zeytin ağacı olduğunu da bilir. Köylülerin kendi zeytinliklerinden topladıkları zeytinlerle yapılan zeytinyağı, mis gibi ev salçası ve cevizli lokumunu aklımdan hala çıkaramıyorum.
Bayramlarda, düğünlerde, sünnetlerde hep bu lokmadan yapılır ve ikram edilirdi. Bayram zamanı misafirliğe gittiğimizde ilk sorduğum soru lokum var mı? Olurdu :)
Has zeytinyağı ile yapılan cevizli lokumun tadını hiçbir şeye değişmem. İşin enteresan tarafı bu lokumlar hafif bayatlayıp biraz sertleştiğinde öyle güzel olur ki aklımı başımdan alır.
Dün babamların yanına uğradığımızda koca bir poşet ceviz topladığını söyledi. Hadi bunları al bize bir şeyler yapar getirirsin deyince annem lokum isterim dedi :) Cevizler taze olduğu için bir şey yapamadım ama kuru yemişçiden ceviz alıp sabah gözümü açar açmaz hazırlamaya başladım.
Pişerken evi saran o mis koku beni yıllar öncesine götürdü. Şimdi lokumları paketleyip annemlere götürmek için yola çıkacağım.
Farklı lezzetler sevenlerdenseniz mutlaka denemenizi tavsiye ederim.
Sevgiler…
İçi için:
Hamuru açmak için:
Üzeri için:
Soğuyunca kabından çıkarıp servis yapın.
Kurumsal Fatura
Satıcı : Tarihi İznik Fırını
Koleksiyona Ekle
Tahmini Kargoya Teslim: 9 gün içinde
ÜRÜNÜN TÜM ÖZELLİKLERİ
Henüz Yorum Yazılmamış.
Gerekirse ele yapışmaması için bir miktar daha un ilave edin.
Üzerini nemli bir bezle örterek ılık bir yerde 1 saat mayalandırın.
İç malzemelerini ayrı bir yerde karıştırın.
Dinlenen hamuru ikiye bölün.
Her birini yağlanmış tezgahta 2 milimetre kalınlığında yağlayarak merdane ile açın.
Harcın yarısını hamurun üzerine serpin ve yayın.
Hamuru rulo şeklinde sarın ve 3 parmak kalınlığında dilimler kesin.
Yağlanmış orta boy bir fırın kabına yan yana dizin.
Kalan hamuru da aynı şekilde kesin ve yerleştirin.
Bu şekilde de 1 saat mayalandırın.
Yumurta sarısı ve yoğurdu bir kasede karıştırın.
Hamurun üzerine fırça ile sürün ve önceden ısıtılmış derecelik fırında kızarana kadar pişirin. Afiyet olsun…
5 su bardağı un
1 tatlı kaşığı tuz
1 yemek kaşığı toz şeker
1 adet yumurta beyazı
1 su bardağı su
1 su bardağı süt
Yarım su bardağı sıvı yağ
Yarım paket yaş maya
Açmak için:
Eritilmiş tereyağı
İç harcı için:
2 su bardağı dövülmüş ceviz
2 yemek kaşığı tarçın
2 yemek kaşığı yenibahar
1 su bardağı toz şeker
Üzeri için:
1 yemek kaşığı yoğurt
1 adet yumurta sarısı