Chp Mitinginde Kaç Kişi Vardı

seçimlerinden önce Cumhurba&#;kan&#; &#;smet &#;nönü, Ankara’dan &#;stanbul’a gelir ve on binlerin kat&#;ld&#;&#;&#; Taksim Mitingi’nde konu&#;ur. Co&#;kulu kalabal&#;k, yakla&#;an seçimler hakk&#;nda endi&#;e duyan &#;nönü’nün yüzünü güldürmü&#;tür. Stres alt&#;ndaki Cumhurba&#;kan&#; rahatlam&#;&#;t&#;r. 

&#;nönü, kürsüden halka bakarken, yan&#;nda bulunan ve onca insan&#; oraya toplaman&#;n gururunu ya&#;ayan Vali Fahrettin Kerim Gökay, mütebessim Cumhurba&#;kan&#;'na döner ve o me&#;hur sözü sarf eder: 

“&#;&#;te Pa&#;am, &#;stanbul!”

Seçim, CHP ad&#;na hezimetle sonuçlan&#;r. Kalabal&#;k Pa&#;a’y&#; yan&#;ltm&#;&#;t&#;r. 

***

72 y&#;l geçmi&#;.

O günden bugüne kalabal&#;klar bazen do&#;ruyu söyledi, bazen e&#;riyi. Nihayet bu hafta sonu CHP, bir kalabal&#;k miting daha ya&#;ad&#;.

CHP’nin Maltepe mitingine kaç ki&#;i gitti? Partililer, bin diyor. Milyon diyen var. Daha az diyen var. Bu önemli mi? Bu bir gösterge mi?

Miting alan&#;n&#; dolduramamak olumsuz bir göstergedir &#;üphesiz. Ama h&#;ncah&#;nç kalabal&#;klar? Bazen gerçekleri gösterir, bazen göstermez. &#;smet &#;nönü’ye göstermemi&#;ti.

Yine Maltepe’deki izdiham dört sene önceki cumhurba&#;kanl&#;&#;&#; seçimlerinde Muharrem &#;nce’yi yan&#;ltm&#;&#;t&#; örne&#;in.

&#;nce’ye bir ilgi vard&#; ama o ilgi oya dönü&#;medi. Ama bir sene sonra &#;mamo&#;lu’na, “kalabal&#;klar” &#;eklinde gösterilen teveccüh oy getirdi. Üstelik zaferinden be&#; ay öncesine dek onu belediye ba&#;kanl&#;&#;&#;n&#; yapt&#;&#;&#; Beylikdüzü’nün d&#;&#;&#;nda kimse tan&#;mazken. O seçimde kendi mitinglerini doldurmak için üstün gayret sarf eden AKP’liler, biraz mahcup, “kalabal&#;klar yan&#;lt&#;c&#;d&#;r, sand&#;&#;a bak&#;n” diyordu. Halbuki bak&#;lm&#;&#; ve &#;mamo&#;lu kazanm&#;&#;t&#;.

Sonra tekrar bak&#;ld&#;, &#;mamo&#;lu bu defa daha ‘kalabal&#;k’ kazand&#;.

&#;mamo&#;lu kalabal&#;kla bir ba&#; kurabilmi&#;ti.

***

Bu ba&#;&#; bugün kim kuracak? Kalabal&#;klar&#;n kar&#;&#;s&#;nda kimin &#;ans&#; var? Cumhurba&#;kan&#; Erdo&#;an’&#;n kar&#;&#;s&#;na kim ç&#;kacak? Kemal K&#;l&#;çdaro&#;lu, Ekrem &#;mamo&#;lu, Mansur Yava&#; ve bence bir de Canan Kaftanc&#;o&#;lu… Hepsi iddial&#; isimler. Hepsi de bir seçimi heyecanla götürür. Kazan&#;rlar, kaybederler ama yar&#;&#;&#;rlar.

En ba&#;ta dedim ya, Kurtulu&#; Sava&#;&#;’n&#;n muzaffer komutan&#;n&#;n kaybetti&#;i bir seçimi herkes kaybedebilir.

Ama bugün kimin kazanaca&#;&#;ndan çok daha önemli bir mesele var gibi. Seçimin kendisi.

Yabana at&#;l&#;r bir konu de&#;il. Türkiye’de öncesi olmayan bir konu da de&#;il. Bu seçimler nas&#;l geçecek? Sonras&#; nas&#;l ya&#;anacak? Bu endi&#;enin kanl&#; canl&#; halini, kazanma/kaybetme perspektifiyle de beraber, ’nin büyük kaybedeninin kendisinden, &#;smet &#;nönü’den ve onun o s&#;rada ABD’de e&#;itim gören o&#;lu Erdal &#;nönü’den dinlemeli.

***

Baba-o&#;ul &#;nönülerin seçim sonras&#; mektupla&#;mas&#;n&#; okuyal&#;m. Türkiye’de seçim güvenli&#;i ve iktidar de&#;i&#;iminin tarihine ili&#;kin önemli &#;eyler söyleyen mektuplar.

Önce bir not. Türkiye’deki ilk iktidar de&#;i&#;imi ’de, söz konusu seçimde ya&#;and&#;. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucular&#;ndan, &#;stiklal Sava&#;&#;’n&#;n kahramanlar&#;ndan, memleketin ikinci cumhurba&#;kan&#; &#;smet &#;nönü girdi&#;i ilk “anlaml&#;” seçimde (’daki ilk çok partili seçimin “sopal&#; seçim” diye an&#;ld&#;&#;&#;n&#;, Demokrat Parti’nin o seçimde alenen hakk&#;n&#;n yendi&#;ini unutmayal&#;m) kaybetmi&#;ti. 

Sonras&#;n&#; mektuplardan izleyebiliyoruz. ABD’de okuyan Erdal &#;nönü babas&#;na ‘moral’ mektubu yaz&#;yor; &#;smet Pa&#;a cevap veriyor. Net bir resim.

 ***

 &#;lk mektup, Erdal &#;nönü’den babas&#;na

(16 May&#;s )

"Sevgili Babac&#;&#;&#;m,

(…) Dün sabah erkenden Ömer’in [&#;nönü] ço&#;unlu&#;u kaybetti&#;imizi bildiren telgraf&#;n&#; ald&#;m. Ak&#;am gazetelerinde biraz havadis vard&#;.

Malatya'dan seçildi&#;inizi, fakat genel sonucun 'ye kar&#;&#; civar&#;nda oldu&#;unu yaz&#;yordu. Geçmi&#; olsun. Ne kadar ihtiyatl&#; beklenmi&#; olursa olsun gene bir &#;ok tesiri yapm&#;&#;t&#;r herhalde. Umar&#;m &#;imdiye kadar hepsi geçmi&#;, ne&#;eniz yerine gelmi&#;tir. 

Teferruattan haberim yok tabii. Bir haberde seçimlerin gayet muntazam geçti&#;ini, büyük bir çoklu&#;un seçimlere kat&#;ld&#;&#;&#;n&#; okudum, çok sevindim. As&#;l ba&#;ar&#; bu. Netice itibariyle memleketimizde demokrasi oldu&#;unu dünyaya ispat edecek kesin olay, düzgün, hadisesiz bir iktidar partisi de&#;i&#;mesi geçirmekti. Bunu yapabilmek, bu seçimlerin hakikatta en büyük zaferimizi ilan etti&#;i anla&#;&#;lacak. Gerisinin ne ehemmiyeti var, can&#;n&#;z sa&#; olsun."

&#;kinci mektup, &#;smet &#;nönü’den o&#;luna

(22 May&#;s )

"Sevgili Erdal&#;m,

&#;imdi mektubunu ald&#;k. &#;lk duygular&#;n. Ne kadar iyi yürekli, filozofik ve ahlakl&#; yaz&#;yorsun. Te&#;ekkür ederim. Seninle bir daha iftihar ettim.

Evimize ta&#;&#;nd&#;k. &#;çinden hiç ç&#;kmam&#;&#; gibi bir rahatl&#;k içindeyim. Bu mektubumu eski kütüphanemden yaz&#;yorum. 

Annen bir haftad&#;r ta&#;&#;nma için pek çok çal&#;&#;t&#;. Yorgun oldu&#;unu görüyorum. Amma s&#;hhati, ne&#;esi yerinde çok &#;ükür. Özden [&#;nönü], Ömer, büyükannen herkes vaziyeti iyi ve tabii ald&#;lar. Benim üzüntüye dü&#;memekli&#;im için bütün hünerlerini kulland&#;lar. Hepsinin k&#;ymeti gönlümde bir derece daha artm&#;&#;t&#;r, e&#;er buna imkân var ise 

(…) Seçimi fena nispette kaybettik. () Niçin kaybettik? &#;nsafl&#;, insafs&#;z bin bir sebebi var. Fakat en ba&#;ta geleni de&#;i&#;iklik arzusudur. Bu da milletlerin hem masum, hem tabii bir arzular&#;d&#;r. En s&#;k&#;nt&#;l&#; zaman, kaybolmu&#; bir seçimden sonra geçen bir haftad&#;r. &#;imdi bu bitti. &#;ki gün sonra yeni cumhurba&#;kan&#; ve hükümet seçilecektir. Saat 'da da ben yeni cumhurba&#;kan&#;n&#; tebrik edece&#;im. Bu bir hafta, çok &#;ükür sars&#;nt&#;s&#;z geçmi&#;tir. 

Bu seçim, memlekette yeni bir hayat tarz&#; kurmak için giri&#;ti&#;imiz te&#;ebbüste ne kadar ciddi ve samimi oldu&#;umuzu ispat etmi&#;tir. Memleket için, hepimiz için &#;eref olmu&#;tur.

Hep iyiyiz. Gözlerinden öperiz. Sa&#; ol, var ol, can&#;m Erdal&#;m.”

***

Toplumda bugün de bir de&#;i&#;im arzusu var. Anketlere de yans&#;yor. seçimleri bir de&#;i&#;ime gebe. &#;ktidar yine kazanabilir &#;üphesiz; kazanmak için elinden geleni de yapacakt&#;r. Ama iktidar&#;n kazanmas&#; dahi toplumda de&#;i&#;im arzusu oldu&#;unu de&#;i&#;tirmez. Kazan&#;rsa, iktidar&#;n kendisi de bu de&#;i&#;im talebine cevap vermek zorunda kalacakt&#;r. Ne kadar yapabilir, tart&#;&#;&#;l&#;r (Bence bugün yapamad&#;&#;&#; gibi yar&#;n da yapamaz).

Her hâlükârda &#;nönü’nün tecrübesi önemli. Oradan ç&#;kan iki soru var. Birincisi iktidar hakk&#;nda.

&#;ktidar, “insafl&#; insafs&#;z bin bir sebeple” seçimi kaybederse, de&#;i&#;imi kabullenme olgunlu&#;unu gösterecek mi? (Ben gösterece&#;ine inan&#;yorum).

&#;nönü’’nün ferah bak&#;&#;&#; gündeme gelebilecek mi: “Bu seçim, memlekette yeni bir hayat tarz&#; kurmak için giri&#;ti&#;imiz te&#;ebbüste ne kadar ciddi ve samimi oldu&#;umuzu ispat etmi&#;tir. Memleket için, hepimiz için &#;eref olmu&#;tur.”

***

&#;kinci soru da muhalefet için.

Onlar da, seçimi gerçekten kazanmak istiyorlarsa, bu de&#;i&#;imi kazas&#;z belas&#;z gerçekle&#;tirme iradesine ve kapasitesine sahipler mi? (Bu kimin aday oldu&#;undan daha önemli bir soru).

Bu aç&#;dan esas mesele seçim süreci. K&#;l&#;çdaro&#;lu’nun ba&#;latt&#;&#;&#; tart&#;&#;ma, i&#;te bu yüzden adayl&#;&#;&#;ndan önemli. CHP Genel Ba&#;kan&#;, üzerinde soru i&#;aretlerinin yo&#;unla&#;t&#;&#;&#; kurulu&#; SADAT’&#;n önünde konu&#;tu. Sonras&#;nda da birçok tehlikenin alt&#;n&#; çize çize yeniden, yeniden konu&#;tu. Bu k&#;ymetli. Çok derin bir &#;ekilde kutupla&#;m&#;&#;, sinir uçlar&#; aç&#;k bir toplumda bunu tart&#;&#;mak, riskleri gündeme getirmek k&#;ymetli. Çünkü bu kutupla&#;ma, bu aç&#;k sinir uçlar&#; toplumun en ufak bir k&#;v&#;lc&#;mda alev almas&#;na yol açabilir.

Ama &#;u “belgisiz zamirler”… &#;u “duyumlar”… &#;u gölgelerde gizlenen bürokratlar, &#;u K&#;l&#;çdaro&#;lu’nun pek severek kulland&#;&#;&#; ‘devletin kalbi’ laflar&#;. Bunlar&#;n kendisi de Türkiye’deki esas tart&#;&#;may&#; frenlemiyor mu? Ne oldu, ne oluyor, ne olacak? Duyumlar aç&#;k aç&#;k anlat&#;lsa daha m&#; fena?

Daha geçen seneye kadar Sedat Peker’in &#;ifrelerini çözmeye çal&#;&#;&#;yorduk. Biz bu kadar çocuk bir toplum muyuz? Her defas&#;nda sadece uygun görülen kadar&#; m&#; anlat&#;lacak bize?

De&#;i&#;im rüzgâr&#;na “&#;ifresizlik” de dahil olmal&#;.

Hem ‘mitik’ bir dil kurmak isteniyorsa, iktidar bunun alas&#;n&#; yap&#;yor. Neyin do&#;ru, neyin yanl&#;&#; oldu&#;unu gözetmeden yap&#;yor üstelik. Basit bir örnek. Ayn&#; hafta sonu kendisi de Adana’da bir miting yapan (ya da gençlik &#;öleninde konu&#;an) Cumhurba&#;kan&#; Erdo&#;an, 2. Abdülhamit’in idam edildi&#;ini söyledi örne&#;in. Devrildikten dokuz y&#;l sonra, ’de Beylerbeyi Saray&#;’nda ölen hükümdar için… Bu, bir defal&#;k bir hata de&#;il. ’de de bunu demi&#;ti. ’da da… Adana’da Erdo&#;an, 2. Abdülhamit döneminde toprak kaybedilmedi&#;ini de söyledi. Bu da yeni de&#;il. Alternatif bir tarih in&#;a etme yöntemi bu.

Bu, bile isteye kurulan hakikat-d&#;&#;&#; bir dil. Mitlerle süslenmi&#;, odaklarla, dü&#;manlarla bezenmi&#; bir dil. Ayn&#; dille, benzer &#;ifrelerle, “devletin kalbiyle” falan bu hakikat-d&#;&#;&#; dile kar&#;&#; koyamazs&#;n&#;z. Daha acizini yeniden üretmi&#; olursunuz sadece. Madem bir de&#;i&#;im rüzgâr&#; var, muhalefet do&#;al olarak hakikatin dilini konu&#;mal&#;.

&#;&#;te o zaman, o meydanlardaki ba&#; da kurulur. Aday kim olursa olsun…

***

PS: Miting kalabal&#;&#;&#; ve mektuplar ile ilgili baz&#; notlar&#;, önceki seçimlerin ba&#;lam&#;nda blogumda da yazm&#;&#;t&#;m.