Mycoplasma gallisepticum, Mollicutes sınıfına ve Mycoplasmataceaefamilyasına ait bir bakteridir. Tavuklarda kronik solunum yolu hastalığının (CRD) ve hindi, tavuk, av kuşları, güvercinler ve her yaştan ötücü kuşlarda bulaşıcı sinüzitin (IS) sorumlusu olan etkendir.[1][2] Bu türlerin yanı sıra bıldırcın ve sülünlerde göz ve yüz şişkinlikleri ile ağır seyreden bir hastalık tablosu oluşturmaktadır.[3]
Mikoplazmoz, Mikoplazma bakterilerinin enfeksiyonudur. Mikoplazmalar birçok ayırt edici özelliğe sahiptir. Mikoplazmalar; hücre duvarlarından yoksundur, oldukça değişken yüzey proteinlerine, ayırt edici nitelikte bir hücre zarına sahiptir ve kendi kendini kopyalayan en küçük prokaryotlardır. Mikoplazma insanlarda, hayvanlarda, böceklerde ve bitkilerde hastalığa neden olabilir.[4] Mikoplazma, solunum sistemi yollarında olduğu gibi konak epitel hücrelerine bağlanır ve bu da hücre hasarına ve enflamatuvar yanıta neden olur. Şu anda bilinen 'den çok Mikoplazma türü vardır. Aşağıdakiler yabani kuşlardan izole edilmiştir: Mycoplasma buteonis, Mycoplasma corogypsi, Mycoplasma falconis, Mycoplasma gypis, Mycoplasma sturni ve Mycoplasma gallisepticum.[5]M. gallisepticum yabani kuşlar üzerinde en önemli etkiye sahiptir olandır. Son dönemlerde kümes hayvanlarında da giderek yaygınlaşmış ve çeşitli test metotları ile tespit edilebilir hale gelmiştir.[3]
M. gallisepticum, enfekte olmuş yetiştiricilerden yavrulara geçtiği yol olan bazı kümes hayvanı yumurtalarından da bulaşabilir. Ayrıca, M. gallisepticum bulaşıcı aerosoller yoluyla ve yem, su ve çevreye bulaşmasıyla araç gereç ve ayakkabılardan gelebilecek fomitler üzerindeki insan etkinliği yoluyla bulaşabilir.[5] Kuşlar stres altındayken, sürüden yayılan aerosoller ve solunum yoluyla bulaşım daha hızlı gerçekleşebilir. Bulaşım bir sürüde olduğunda kuşların, insanların ve enfekte türlerin fomitlerinin hareketinden doğrudan ve dolaylı temasla gerçekleşir. Birçok salgında sürüdeki enfeksiyonun kaynağı bilinmemektedir. Enfeksiyona ve bulaşıma neden olabilecek bazı kaynaklar soğuk hava, kötü hava kalitesi, eş zamanlı enfeksiyonlar ve bazı canlı virüs aşılarıdır.[8]
M. gallisepticum'u izolasyonundaki en büyük başarı, canlı yakalanmış veya yeni ölü kuşlardan alınan doku sürüntülerinden elde edilmiştir. Son dönemlerde yapılan çalışmalarda genellikle ölü kanatlılardan elde edilen sonuçların daha güvenilir olduğu tespit edilmiştir.[3] Dondurulmuş kadavralardan örnek almak güçtür. Sürüntü çubukları; göz kapaklarının içinden, sinüsten ve trakeden alınır. Trakeal svab örnekleri, direkt dokulardan yahut vücudun diğer organlarından alınan svablardan daha iyi birer örneklemdir.[3]M. gallisepticum'u tanılamak için birçok seroloji testi yapılabilir: Serum plakası aglütinasyon (SPA) testi, hemaglütinasyon inhibisyon testi (HI) veya enzime bağlı immünosorbent analizi (ELISA). SPA testi daha yaygın kullanılır, çünkü tanı yöntemleri arasında en basit ve en ucuz olandır.[5] Serolojik testlerin yanı sıra moleküler metotlardan olan Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) testi de gerçekleştirilebilmektedir. Yapılan çalışmalarda serolojik testlerin PCR metodundan elde edilecek sonuçlar olmaksızın yorumlanamayacağı ifade edilmiştir.[3][12] Hastalığın erken ve ileri döneminde antikor yanıtlarının değiştiği ve test metoduna göre sonuçların değişkenlik gösterdiği saptanmıştır.[3]