Salk ihmale gelmeyen en büyük hazinedir. En ufak bir rahatszlk, ihmal edildiinde peinden büyük hastalklar getirebilir. Vücudun dengesini korumak ve ideal kan deerlerine sahip olmak için ufak bir ilem ile kan testi yaptrlr. Yaplan kan testleri sonucunda vücudunuzda hangi madde az veya çok belirlenir. Sonuca göre de gerekli tedaviler yaplr.
Bu yazmz ile sizlere sedimantasyon hakknda bilgi vereceiz. Kan testi yaptrmaya gittiinizde karnza çkt anda, yazmz okumann verdii bir bilgi ile daha bilinçli hareket edebilirsiniz. Sedimantasyon nedir? Testi nasl yaplr? Yüksekliinde neler meydana gelir? gibi skça karlatmz sorulara yant arayalm.
Damarlarda krmz kan hücreleri bulunur. Sedimantasyon da krmz kan hücrelerini ölçmek için yaplan bir tür kan testidir. Vücutta iltihap, baklk sistemi rahatszlklarnn tespiti için ve kanser gibi ciddi durumlarn tespiti için kullanlan bir deerdir.
Kelime anlam olarak incelendiinde “sedimantasyon” çökme ve tortulama gibi anlamlar ifade eder. Krmz kan hücrelerinin çökmesini gözlemlemek için de yaplan teste de sedimantasyon testi ad verilir.
Sedimantasyon deeri yüksek çktnda salk için tehlike arz eder. Yüksekliini ise kiide görülen eklem ve ba ars haber verir. Arlarla beraber eklemlerde görülen ilik, halsizlik, kant, ate ve vücut iltihab da bu rahatszl belli eder.
Yaa ve cinsiyete bal sedimantasyon deeri deikenlik göstermektedir. Test sonucunda olmas gereken normal deerler ise u ekilde bulunmaldr:
Sedimantasyon deerini yükselten baz çevresel ve biyolojik durumlar vardr. Bu faktörler incelendiinde listedeki sonuçlar karnza çkar:
Sedimantasyon yükseklii tedavisini öncelikle doktor yardm ile seçmelisiniz. Gitmeniz gereken doktor dahiliye uzman olacaktr. Gerekli testler yapldnda doktorunuz ile yola çkabilirsiniz. Test sonucuna göre kimi hastalarda kortizon tedavisine balanr. Sedimantasyon deeri yüksek çkan kiiler u önerilere kulak vererek, sedimantasyon deerini ideal dengeye getirebilir:
Sedimantasyon deerlerinde görülen yükselme, bir hastaln habercisi olabilir. Bu hastalklar kimi zaman ciddi kimi zaman ise hafif iddetli durumlar olabilir. Sedimantasyon yükseklii baz hastalarda kalp hastalklarn tetikler. Kalp ameliyatndan sonra deerlerde bir yükseklik söz konusu olabilir.
Eklemlerde oluan iltihaplanmalardan dolay, eklem hastalklarna da davet çkarabilir. Ayn ekilde enfeksiyon hastalklar da sedimantasyon sonucunu deitirecektir. Eer yaplan testler sonucunda sedimantasyon deeri yüksek çkarsa; vücudunuzun herhangi bir noktasnda enfeksiyon balam olabilir. hmal etmeye gelmez. Kimi durumlarda sedimantasyon kanser hastalnn habercisi olabilir. Bu nedenle uzmanlar dönem dönem kan testi yaptrmanz tavsiye ediyor.
Eer test sonucunda sedimantasyon deeri 40 olarak tespit edilmise; bu durumun kanda bir miktar iltihap olduunu ifade etmektedir. Gerekli kontroller için dahiliye doktoruna danmanz tavsiye ederiz.
Sedimantasyon testi, dier testleri gibi bir testtir. Sadece incelendii cihaz farkldr. Vücudunda iltihaplanma ve iltihap üphesi olan kiilere yaplr. Bu sedimantasyon kan testi, laboratuvar ortamnda ESR olarak kaytlara geçer. Vücutta bulunan enfeksiyonu tespit etmek için yaplmaktadr.
Öncelikle hastann kolundan ine ile kan alnr. nenin arkasnda bir tüp bulunur ve bu sedimantasyon tüpü içerisinde, test için alnacak kan saklanr. ESR deerini ölçen sedimantasyon cihaz alnan kan inceler. Bu testi yalnzca alannda uzman kiiler laboratuvar ortamnda yapabilir. Test sonucu ilgili doktora ulatrlr ve deerlendirmeye alnr.
Sedimantasyon 1 saat süren bir testtir. Hastadan alnan kandaki sedim oran 1 saat içinde ne kadar derecede çökmütür diye inceleme yaplr. Bu testin sonucu için günlerce beklemenize gerek yoktur. Kan verdikten sonra yaklak 60 dakika içinde sonuçlar çkm olacaktr.
Sedimantasyon testi sonucunda deeriniz yüksek çkm ise; sedimantasyon diyeti uygulamanz gerekebilir. Bu diyette antioksidan besinler ve iltihap gideren besinler yer alyor. Diyetin herhangi bir listesi yok. Sadece gün içindeki beslenmenize ilave edeceiniz besinleri önerebiliriz. Bu besinler ise:
Hemoglobin Nedir? Yükseklii ve Düüklüü, Deeri Kaç Olmal?
Akdeniz Anemisi (Talasemi) Nedir? Belirtileri, Taycs ve Tedavisi
Kanszlk Belirtileri Nelerdir? Ne yi Gelir? Nedenleri, Tedavisi
CRP Nedir?
Vücudun herhangi bir yerinde iltihaplanma veya diğer rahatsızlıklar olması halinde, savunma mekanizması harekete geçer. Vücudun özellikle iltihaplanma durumlarında, karaciğerlerde CRP isimli proteinler üretilir. CRP miktarının yüksekliği ise kandaki enfeksiyon oranının yüksek olduğu anlamına gelebilir. Bu nedenle yapılan testlerde CRP yüksekliği halinde, enfeksiyon veya tehlikeli diğer hastalıklar söz konusu olabilir.
CRP Hangi Durumlarda Yükselir?
Karaciğerde üretilen CRP miktarının artması, vücut içerisinde meydana gelen gelişmelerde ortaya çıkar. Bu tür durumlarda, CRP bazı hastalıkların habercisi olabilir.
Kalp krizi ve inme gibi durumların meydana gelmesi öncesinde CRP miktarlarında artış görülebilir.
CRP yükselmesi özellikle vücut içerisinde enfeksiyon miktarının artmasının habercisi olarak kabul edilebilir.
Crohn hastalığı, yangısal rahatsızlıklar, ailesel Akdeniz ateşi, romatoid, kawasaki hastalığı gibi durumlarda CRP yüksek ölçülebilir.
Yanık, kırık ve travma durumlarında miktarda artışlar yaşanabilir.
Cerrahi girişimler (ameliyat durumu), organlarda ve dokudaki hasarlar CRB yüksekliğiyle ilişkilendirilebilir.
Ayrıca kanser durumunda, sigara içme ve aşırı kilolu olma halinde CRP yüksekliğinin görülmesi olasıdır.
CRP testlerinde miktarın yüksek olması, yukarıdaki rahatsızlıkların kesin olarak ortaya çıktığı anlamına gelmez. Teşhisin konulabilmesi için uzman doktorlar tarafından tedavinin yapılması gerekir.
Antibiyotikle Düşmeyen CRP Nasıl Düşürülür?
CRP yüksekliği, iltihaplanmaya özdeşleşmiş olsa da farklı rahatsızlıkların habercisi olabilir. CRP miktarlarının kesin olarak enfeksiyona bağlı şekilde yükseldiği teşhis edilirse, uzman doktorlarca antibiyotik tedavisi başlatılabilir. Fakat kimi durumlarda antibiyotik tedavisi CRP yükselmesini önleyemez.
Bunun nedeni, CRP yüksekliğinin farklı nedene bağlı olması veya vücuttaki enfeksiyon oranının çok yüksek olmasıdır. Bu tür durumlarda uzman hekimlerin izledikleri farklı teknikler olabilir. Hastalık farklı nedenden ötürü ortaya çıkmışsa, diğer rahatsızlıkların giderilmesi için tedavi yöntemlerine başvurulabilir.
CRP Nasıl Ölçülür?
Vücuttaki CRP oranının ölçümü, kan testleriyle mümkündür. Bunun için laboratuvarda kan örneğiniz alınır ve kandaki CRP konsantrasyonu oranı hesaplanır. CRP testi, tokluk veya açlık gibi durumlardan etkilenmediği için hastaneye test için istediğiniz durumda gidebilirsiniz. CRP miktarı anlık olarak değişmediği için herhangi bir zaman diliminde rahatlıkla ölçülebilir. CRP testi kendi başına açlık gerektirmez ancak beraberinde yapılabilecek bazı testler açlık gerektirebilir.
CRP Artışı Hissedilir mi?
CRP miktarındaki artış doğrudan hissedilemez. Fakat CRP miktarının artmasında bazı durumlar rol oynadığı için bu belirtilere bakmak gerekir. Vücut ısısının yüksekliği, kızarıklıklar, ağrı, yorgunluk, halsizlik, şişlik gibi durumlarda CRP yüksekliğinden şüphe edilebilir. Bu tür belirtiler kesin şekilde CRP yüksekliğini göstermez. Bunun için mutlaka testlerin yaptırılması gerekir.
CRP Miktarı Düşürülebilir mi?
CRP miktarını doğrudan düşürmek mümkün değildir. Bunun nedeni, vücut CRP miktarının çeşitli rahatsızlıklar nedeniyle ortaya çıkması olarak gösterilebilir. Bu hastalıklar azalma gösterir veya iyileşirse, CPR miktarı kendiliğinden düşebilir. CPR oranlarını düşürmek için sağlıklı yaşam şarttır.
Vücut CPR miktarını düşürmek için;
Fazla kilolardan sağlıklı bir şekilde kurtulmak,
Alkol ve sigaradan mümkün olduğunca tamamen uzaklaşmak,
Doymuş yağ ve yüksek kalori içeren gıdalardan uzak durmak,
Hayvansal yağlar, tereyağı gibi sağlıksız ürünlerden uzak kalmak,
Yoğurt, süt ve peynir gibi ürünlerinde yağ oranı az olanlarını tercih etmek,
Kırmızı et tüketimini haftada 1 kez yapmak, bunun yerine beyaz ete veya balığa yönelmek,
İşlenmiş gıdalardan uzak durup, düzenli şekilde egzersiz yapmak,
Trans yağ içeren tüm ürünlerden mümkün olduğunca uzak durmak, alınması gereken önlemler olarak listelenebilir.