kaynağı değiştir]
Cuma ibadetinin İslam'dan önce de Araplarda bulunduğu hususunda bazı araştırmalar yapılmıştır.[1] Genel inanca göre Cuma Suresi'nin inmesi ile hicret sırasında Müslümanlara farz kılınmış olan bir ibadettir. Muhammed, Medine'ye yakın bir yer olan Salim bin Avf yurdundaki Ranuna denilen vadi içerisinde Beni Salim Mescidi'nde ilk cuma hutbesini okumuş ve ilk cuma namazını kıldırmıştır.
Değerli kardeşimiz,
Cuma namazı, hür, mukim (dinen yolcu sayılmayan), ergen ve mazereti olmayan her Müslüman erkeğe farzdır ve cemaatle kılınır.
Cuma namazını kılmayan veya kılamayan bir Müslüman, o günün öğle namazını kılar.
Eğer hastalık, yolculuk, salgın gibi bir özür nedeniyle cuma namazını kılamadıysa, o günün öğle namazını kılmakla, Allah’ın izniyle o günkü farz namaz görevini yerine getirmiştir.
Ancak, bir özrü olmadığı halde, kasten ve bilerek, tembellikten dolayı cuma namazını kılmamışsa, hem o günün öğle namazını kılmalı hem de işlediği günahtan dolayı tövbe ve istiğfar etmelidir. Zira cuma namazını bir özür olmadan kılmayan kişi günah işlemiş olur.
Kendisine cuma namazı farz olan bir kimse, özürsüz olarak cumaya gitmez ve imam cuma namazını bitirmeden önce kendi evinde o günkü öğle namazını kılarsa, Hanefîlere göre bu namaz geçerlidir, fakat cumaya gitmediği için günahkar olur. Diğer üç mezhebe ve Hanefîlerden İmam Züfer’e göre ise kıldığı öğle namazı geçersizdir. Bu kimse öğle namazını, cuma namazı kılındıktan sonra tekrar kılmalıdır. (Merğînânî, el-Hidaye, II, ; Halebî, es-Sağîr, s. )
Bununla beraber, cuma namazının salgın hastalık gibi bir nedenle camilerde kılınmadığı durumlarda, her Müslüman o günün öğle namazını vakit girince kılabilir. Çünkü cuma namazı kılınmıyor.
Zuhr-i ahir namazı ise, cuma namazının sıhhat şartlarıyla ilgilidir; öğle namazıyla ilgili bir durum değildir. Dolayısıyla cuma namazı yerine öğle namazını kılan bir kimse, ayrıca zuhr-i ahir diye bir namaz kılmaz; sadece öğle namazını kılar. Öğle namazı, dört rekat ilk sünnet, dört rekat farz ve iki rekat da son sünnet olmak üzere 10 rekattır.
Cuma namazını kılan bir Müslümanın da ayrıca zuhr-i ahir kılması şart değildir, kılmayabilir. Ancak, zuhr-i ahirin kılınması ihtiyatlı olduğu için, birçok alim tarafından güzel görülmüştür. (İbn-i Abidin, 1/)
Demek ki, cuma namazını kılmayan veya kılamayanlar, onun yerine o günün sadece öğle namazını kılarlar ve bu durumda zuhr-i ahir diye bir namaz kılınmaz.
İlave bilgi için tıklayınız:
- Cuma namazı kılınmadığı için, öğle namazını evde cemaatle kılabilir
- Cuma namazından sonra zuhr-i ahir namazı kılınması gerekli midir
- Cuma günü zuhri ahir ve vaktin son sünneti yerine kaza kılınır mı
Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet
Cuma namazı (Arapça: صلاة الجمعةSalat-ül Cum'ati), İslam dininde cuma günü öğle vakti cemaatle kılınması farz olan iki rekatlık bir namazdır.