kaynağı değiştir]
Dalak çıkarılırsa kişi ölmemektedir, yani dalaksızlık hayatla bağdaşan bir durumdur. Kan hücrelerinin aşırı derecede azaldığı durumlarda, büyüyen dalağın hastayı çok rahatsız ettiği bazı hastalıklarda dalak çıkarılarak hastanın rahatlaması sağlanabilir.
Dalak, omurgalı hayvanlarda yer alan bir organdır. Bunun yanında dalağın kanla yakından ilişkisi bulunmaktadır. Özellikle yapısında büyük bir lenf duvarı bulundurmaktadır. Bunun yanında vücut savunması gibi bazı önemli fonksiyonlarda da görev alan bir organdır. Dalağın nerede bulunduğu da insanlar tarafından merak edilmektedir. Dalak nerede bulunur? Başlığı altında buna değindik. Pek önemsenmeyen bir organ gibi gözükse de dalak vücutta önemli görevlerde bulunur. Dalağın görevleri ve özellikleri gibi merak ettiklerinizle başlayalım.
Dalak organın vücutta birçok görevi bulunmaktadır. Bu görevlerin çoğu pek çok kişi tarafından bilinmemektedir. Bu bağlamda dalak organın en önemli görevlerinden birisi kırmızı kan hücrelerinin yapımıdır. Bilindiği gibi kırmızı kan hücreleri, kanda gaz taşıma işlemini gerçekleştirerek hücrelerin yaşamının devamlılığını sağlamaktadır. Bu nedenle hayati bir önemi bulunmaktadır.
Dalak görevleri arasında akyuvar yapımı da bulunmaktadır. Akyuvarlar da bilindiği gibi bağışıklık sisteminin temel hücresel birimlerini oluşturmaktadır. Bu nedenle savunma sistemini güçlendirmede de dalağın önemli bir görevi bulunmaktadır. Bunlara ek olarak kanı temizleme görevi de bulunmaktadır.
Dalak görevi oldukça önemli olan organlardandır. Kandaki kırmızı kan hücrelerini yani alyuvarların dengesini sağlamaktadır. Bu hücreleri ürettiği gibi yaşlanmış olanlarını da yıkımını gerçekleştirerek kanı temizlemiş olmaktadır.
Kandaki en önemli hücrelerden birisi kırmızı kan hücreleridir. Bu nedenle bu hücrelerin devamlılığı bir şekilde sağlanmak zorundadır. Bu görevi de dalak üstlenmektedir. Bu nedenle dalak kırmızı kan hücrelerinin üretiminde ve yıkımında büyük önem taşımaktadır. Aynı zamanda bu hücrelerin depolanması da yine dalakta gerçekleşmektedir.
Dalak ayrıca beyaz kan hücresi olarak adlandırılan akyuvarları da üretmektedir. Bu nedenle bağışıklık sistemi için de önemli bir organdır. Dalağın bilinmeyen yararlarından birisi de kandaki mikroplarla savaşmasıdır. Bu özelliği sayesinde kanı temizlemiş olmaktadır. Son yapılan araştırmalarda da dalak organının vücuttaki serbest radikalleri de uzaklaştırdığı görülmüştür. Dalak organın bir diğer faydası da kimyasal maddeleri temizleme özelliğidir. Vücudu olumsuz etkileyen bu kimyasal maddelerden vücudu arındırarak birçok hastalıktan korunmuş oluruz.
Vücutta bu kadar büyük öneme sahip olan bu organın nerede olduğunun da bilinmesi gereklidir. Dalak sol göğüs kafesinin alt kısmında yer alan bir organdır. Mideye yakın olmasının yanı sıra karın boşluğunda bulunmaktadır. Bunun haricinde yapı olarak yumuşak ve süngerimsi bir dokuya sahiptir.
Dalak, hemen hemen tüm omurgalılarda bulunan bir organdır. Yapısında büyük bir lenf noduna (lenf düğümü) benzer şekilde, öncelikle bir kan filtresi görevi görür. Dalak kelimesi Eski Türkçe 'sevda, melankoli' ve 'bir organ, dalak' anlamlarına gelen talak kelimesinden türemiştir.[1]
Dalak, kırmızı kan hücreleri (eritrositler) ve bağışıklık sistemi açısından önemli roller oynar.[2] Bu eski kırmızı kan hücrelerini çıkarır ve hemorajik şok durumunda değerli olabilecek kan rezervini tutar ve aynı zamanda demiri geri dönüştürür. Mononükleer fagosit sisteminin bir parçası olarak, yaşlanankırmızı kan hücrelerinden (eritrositler) alınan hemoglobini metabolize eder. Hemoglobinin globin kısmı, oluşturucu amino asitlerine indirgenir ve hem kısmı, karaciğerde çıkan bilirübine metabolize edilir.[3][4]
Ömrünü doldurmuş kırmızı kan hücrelerini ortadan kaldırarak, içlerindeki demiri yeniden kullanıma verir. Görevlerinin birçoğunu, aslında başka organlar da görmektedir.
Eskiden, dalağın melankolinin kaynağı olduğuna inanılırdı.
Diyaframın altında, karın boşluğunda, yaklaşık bir yumruk büyüklüğünde yumuşak bir organdır. Dalak, dolaşım sistemine bağlı bir çıkmaz sokağa benzetilebilir. Kan, dalak içerisindeki geniş kanallar ve damarlar sisteminde yol alırken, dalak hücreleri ile muhatap olur. Dalak, kan fizyolojisi ile yakından alakalıdır. Dalağın vücut savunmasında aldığı rol büyüktür. Dalağı alınan bir insan normal yaşantısına devam edebilir.