Deprem Dalgalarının Hızı
depremin ilerleme hızı
saniyede 1,5 ila 8 km arasında değişen hızdır
(bkz: p dalgası)karada saniyede 4-5km olarak hesap edilebilecek hız.
depremde iki tür dalga oluşur. diklemesine sallayan p dalgaları ve uzunlamasına sallayan s dalgaları. p dalgaları, s dalgalarının iki misli hızla hareket ederler. yayılma hızları içinden geçtikleri ortamın yoğunluğuna göre değişir. havada 330 m/s, suda 1450 m/s, granitte 5km/s olarak düşünülebilir. yoğunluk arttıkça, yayılma hızı da artar.
kaynak: wikipedia vs.deprem dalga şeklinde belli bir kızda ilerler titreşimi. önde tepeden duman çıktığını görebilirsin toz moz ve sonra size gelir deprem dalgası ve sallanma gibi olaylar işte (ceyhan depreminde yaşanmıştır, 27 haziran 1998 adana ceyhan depremi). (bkz: 27 haziran 1998 adana depremi) aslında bu deprem üssü bence yumurtalık köylerindeydi çünkü görgü tanıkları denizde başlangıç dalgaları görmüş, fışkırmalar falan (tekrar sorarım inşallah) ve alman uzmanlar gelmişti (heriflerin de uzmanları yani batının ve japonya falan bilim adamları hemen bir olay olduğunda araştırmak için geliyorlar. mesela ıspanak zehirlenmelerinde de bir sürü bilim adamı gelmişti adana'ya mesela)... alman uzmanlar depremin 7.2-7 .3 şiddetinde şu akdar saniye diye söylemişlerdi ama nedense bizim kayıtlarda mw:6.2 afad kaynaklı olarak geçiyor.
kimi erken yazıyor diğerleri hissetmeden aynı bölge civarındakiler çünkü bu kişiler deprem kırılan fay hattına yakın olduklarından dolayı daha erken hissediyorlar. bu olay sözlükte de yaşanıyor. biri daha yeni hissedince bir sözlüğe bakıyor 20 entri yazılmış daha heme nyeni hissettiği halde. depremkonularına bakabilirsiniz. sn de 1,5-8km deprem ilerleme hızı denmiş ama bence daha da düşük de olabilir kimi deprem hele de çok uzaktan geliyorsa dalgası. yani merkeze yakın yerde hızlı olabilir ama daha uzak kilometrelerde hız yavaşlayabilir. tabi şiddet gücü ile de alakalı .. fizik kuralları olayı falan..
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
GENEL BİLGİLER
Deprem nedir?
Deprem esnasında nasıl davranmalıyız?
Afete Hazırlık Laboratuvarının web sayfası için tıklayınız.
Dünyada kaydedilen en büyük deprem hangisidir?
1900 den bu yana kaydedilen en büyük deprem, 22 Mayıs 1960'ta Şilide olmuştur (Magnitud= 9.5 Mw).
Yeryüzünde en az sallanan kıta hangisidir?
Depremi en az olan kıta Antartikadır.
Magnitüd ve Şiddet arasındaki fark nedir?
Magnitüd depremin kaynağında açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü; şiddet ise depremin yapılar ve insanlar üzerindeki etkilerinin bir ölçüsüdür. (Magnitüd / Şiddet karşılaştırması)
Depremin Magnitüdü Nedir?
Depremin Magnitüdü, belli bir zaman diliminde kaydedilen sismogram üzerindeki deprem dalgalarının genliğinin logaritması olarak tanımlanır. (Richter-ML, mb, MS, MW)
Depremin Şiddeti Nedir?
Depremin yer yüzeyindeki etkileri depremin şiddeti olarak tanımlanır. Şiddetin ölçüsü, insanların deprem sırasında uykudan uyanmaları, mobilyaların hareket etmesi, bacaların yıkılması ve toplam hasar gibi çeşitli kıstaslar göz önüe alınarak yapılır. Şiddeti tanımlamak için birçok ölçek geliştirilmiştir. Bunlardan en yaygın olarak kullanılanı Değiştirilmiş Mercalli Şiddet Ölçeğidir (Modified Mercalli (MM) Intensity Scale). Bu ölçek, Romen rakamları ile belirlenen 12 düzeyden oluşur. Hiçbir matematiksel temeli olmayıp bütünü ile gözlemsel bilgilere dayanır.
Richter Ölçeği nerede satılır?
Satılmaz. Richter Ölçeği bir alet değildir; depremin magnitüdünü tanımlayan matematiksel bir formüldür.
Artçı Deprem (Aftershock) nedir?
Ana depremi izleyen daha küçük sarsıntılar dizisidir.
Artçı Depremler (Aftershocklar) ne kadar süre ile devam eder?
Belli bir süresi yoktur, 1 ay da olabilir 2 yıl da...
Depremin süresi ne kadardır?
Bir ile doksan saniye arasında değişir.
Depremler önceden belirlenebilir mi?
Var olan koşullarda depremin önceden belirlenmesi olanaksızdır.
Fay nedir?
Yerkabuğunu oluşturan kayaçların bir yüzey boyunca kırılması ve oluşan iki parçanın birbirine göre göreceli olarak yerdeğiştirmesidir.(Fay Türleri)
Kuzey Anadolu Fay Hattı nedir?
Deprem olan her yerde fay varmıdır?
Eğer yoksa bile yeni bir tane oluşmuştur.
P ve S dalgası nedir?(Animasyon)
P dalgası: Kayıtçılara ilk ulaşan deprem dalgasıdır. Hızı kabuğun yapısına göre 1.5 ile 8 km/sn arasında değişir. Tanecik hareketleri yayılma doğrultusundadır (boyuna dalga). Yıkım etkisi düşüktür.
S dalgası: Kayıtçılara ikincil olarak ulaşan deprem dalgasıdır. Hızı P dalgası hızının %60'ı ile %70'i arasında değişir. Tanecik hareketleri yayılma doğrultusuna dik ya da çaprazdır (enine dalga). Yıkım etkisi yüksektir. (P ve S dalgalarının Kabuk içerisinde ve Manto sınırında izlediği yola göre bileşenleri)
Sıvı Etkisi (Liquefaction) nedir?
Kum-kil gibi gevşek malzemeden oluşan katmanların deprem sırasında sıvıların çalkalanmasına benzer bir özellik göstermesidir.
Magnitüdlerine göre 1 yılda tüm dünyada kaç tane deprem olmaktadır?
(USGS ten)
Tanım | Büyüklük | Yıllık Ortalama |
|---|---|---|
| Çok Çok Şidetli (Great) | 8 >= | 1 |
| Çok Şiddetli (Major) | 7 - 7.9 | 18 |
| Şiddetli (Strong) | 6 - 6.9 | 120 |
| Orta Şiddette (Moderate) | 5 - 5.9 | 800 |
| Hafif (Light) | 4 - 4.9 | 6,200 (tahmini) |
| Çok Hafif (Minor) | 3 - 3.9 | 49,000 (tahmini) |
| Çok Çok Hafif (Very Minor) | < 3.0 | Magnitüd 2 - 3: günde yaklaşık 1,000 Magnitüd 1 - 2: günde yaklaşık 8,000 |
Aletle deprem ölçümü ilk kez ne zaman yapılmıştır?
İlk sismoskop M.S. 132 yılında Çinli filozof Chang Heng tarafından icat edilmiştir. Bu aygıt ayaklı bir vazo üzerine eşit aralıklarla yerleştirilmiş 8 tane ejderha başı ile vazonun ayağı üzerine yerleştirilmiş 8 tane kurbağadan oluşur . Kurbağların açık olan ağızları ejderhalara doğru dönüktür. Deprem sırasında ejderlerden bazıları ağızlarındaki bilyeyi kurbagaların ağzına düşürür. Hangi ejderin bilyesi düşmüşse sarsıntının doğrultusu o yödedir. Aletin kendi bulunduğu yerde hissedilemeyen yaklaşık 750 km uzaklıklardaki depremleri algılayabildiği söylenmektedir. Aletin gövdesini oluşturan vazonun içerisinde ne tür bir düzenek olduğu bilinmemektedir. Bu konudaki en yaygın görüş, vazo içerisine çok duyarlı bir sarkaç'ın yer aldığı görüşüdür.
Deprem nerelerde oluşur?
Deprem herhangibir yerde ve herhangibir zamanda oluşabilir. Genel olarak depremlerin kaboğu oluşturan levhaların sınırlarında oluştuğu söylenebilir. Dünyanın çeşitli yerlerinde benzer nitelikte depremlerin tekrarlandığı gözlenmiştir ve bu kesiler hep levha sınırlarıdır. Depremlerin yoğun olarak gözlendiği bölgeler yeryüzünde üç ana kuşak oluşturur.
1. Kuşak (Pasifik Deprem Kuşağı): Şiliden kuzeye doğru Güney Amerika kıyıları, Orta Amerika, Meksika, ABD nin batı kıyıları ve Alaskanın güneyinden Aleutian Adaları, Japonya, Filipinler, Yeni Gine, Güney Pasifik Adaları ve Yeni Zelandayı içine alan en büyük deprem kuşağıdır. Yeryüzündeki büyük depremleri %81'i bu kuşak üzeride gerçekleşir.
2. Kuşak (Alpine): Endonezyadan (Java-Sumatra) başlayıp Himalayalar ve Akdeniz üzerinden Atlantik okyanusuna ulaşan kuşaktır. Yeryüzündeki büyük depremlerin %17'si bu kuşakta oluşur.
3. Kuşak (Atlantik): Bu kuşak Atlantik Okyanusu ortasında yer alan levha sınırı (Atlantik Okyanus Sırtı) boyunca uzanır.
Türkiyede kaydedilen en büyük deprem hangisidir?
Aletsel dönemde ülkemizde kaydedilen en büyük deprem 26 Aralık 1939 Erzincan' da olmuştur. Gece yarısı olan depremde yaklaşık 33 000 kişi ölmüştür.
Deprem tehlikesi en yüksek ve en düşük olan bölgemiz hangileridir ?
Harita