Ders Çalışmaktan Burun Kanaması
Burun Kanamas&#;na &#;yi Gelen &#;lk Yard&#;m
Burun kanamas&#; pek çok insan&#;n hayat&#; boyunca en az bir kez tecrübe etti&#;i bir sorundur. Bu son derece rahats&#;zl&#;k veren sorunun ortaya ç&#;kmas&#;n&#; sa&#;layan çok say&#;da farkl&#; neden vard&#;r. Burun kanamas&#; her zaman a&#;&#;r bir rahats&#;zl&#;&#;&#;n habercisi olmamakla birlikte, baz&#; çözümü zor rahats&#;zl&#;klar&#;n ba&#;l&#;ca belirtileri aras&#;nda yer al&#;r.
Burun Kanamas&#; Nedenleri Nelerdir?
- Burun kanamas&#; neden olur sorusunun cevab&#; içsel ya da d&#;&#;sal sebeplerle ba&#;lant&#;l&#;d&#;r.
- Burun kanamas&#; nedenleri aras&#;nda burun kar&#;&#;t&#;r&#;lmas&#; bulunmaktad&#;r. Burun kar&#;&#;t&#;rmaya sebep olan ba&#;l&#;ca etmenler ka&#;&#;nt&#;ya sebep olan alerjik durumlar, burun kurulu&#;u ve enfeksiyonlar&#;d&#;r.
- Kuvvetli ve sert sümkürme burun damarlar&#;nda aç&#;lma yaratarak kanamaya yol açabilir.
- Baz&#; karaci&#;er rahats&#;zl&#;klar&#;n&#;n da burun kanamas&#;na neden oldu&#;u bilinmektedir.
- Ülkemizde s&#;k rastlanan rahats&#;zl&#;klardan biri olan yüksek tansiyon, burun k&#;lcal damarlar&#;nda bas&#;nç olu&#;turarak damar çatlamalar&#;na sebep olabilir ve kanama ba&#;latabilir.
- Burundaki k&#;k&#;rdak ve kemik e&#;rilikleri gibi biçim bozukluklar&#; da kanama olu&#;mas&#;n&#; sa&#;lar.
- Burun kanamas&#; tümör kaynakl&#; hastal&#;klar&#;n nadir görülen belirtileri aras&#;ndad&#;r. Genelde beyin tümörü olan ya&#;l&#; veya alkol kullanan hastalarda burunda kanama görülür.
- Burun kanamas&#; covid ile ilgisi oldu&#;una dair somut bir ara&#;t&#;rma sonucu bulunmamaktad&#;r. Türkiye Hemofili Derne&#;i yapt&#;&#;&#; aç&#;klamada kanama ve koronavirüs ba&#;lant&#;s&#;yla ilgili kanama bozuklu&#;u olanlar&#;n a&#;&#;lamada engeli olmad&#;&#;&#;n&#; belirtmi&#;tir.
- Buruna veya yüze al&#;nan sert darbeler burunda kanaman&#;n ba&#;lamas&#;n&#; tetikleyebilir. Özellikle burunda k&#;r&#;lmaya veya ciddi damar çatlamalar&#;na sebep olabilecek düzeydeki sert darbeler &#;iddetli burun kanamalar&#;na yol açar.
- Kuru hava, yüksek s&#;cakl&#;k ve ani bas&#;nç de&#;i&#;iklikleri de burun kanamas&#; sebeplerindendir.
- Kanama duruma göre çok &#;iddetli veya hafif seyredebilir. Kanaman&#;n &#;iddetini, al&#;nan darbenin kuvveti ve kan&#;n sululuk oran&#; art&#;r&#;r. E&#;er kanama gerçekle&#;en ki&#;ide kan p&#;ht&#;la&#;ma sorunu varsa veya yak&#;n zamanda aspirin ve benzeri ilaçlar kullanm&#;&#; ise kan&#;n sululuk oran&#; artaca&#;&#;ndan kanama &#;iddeti de artacakt&#;r.
- K vitamini ve C vitamini burun kanamas&#; konusunda rol oynamaktad&#;r. Bu vitaminlerin eksikli&#;i kanama ve p&#;ht&#;la&#;mada rol ald&#;klar&#; için burun kanamalar&#;nda da etkin olmaktad&#;r.
Burun Kanamas&#; Nas&#;l Durdurulur? Evde Tedavi
- Burun kanamas&#; aniden ba&#;lad&#;&#;&#;nda öncelikle kanaman&#;n &#;iddetinin artmamas&#; için sakin kalmak önemlidir. Panik halindeyken tansiyon yükselir ve kan ak&#;&#;&#; h&#;zlan&#;r.
- Burun kanamas&#;n&#; durdurman&#;n en etkili yöntemlerinden biri so&#;uk kompres uygulamakt&#;r. Burun bölgesini so&#;utmak kan&#;n daha h&#;zl&#; p&#;ht&#;la&#;mas&#;n&#; sa&#;layaca&#;&#;ndan su, buz veya so&#;utma amaçl&#; benzer malzemelerle kan ak&#;&#;&#; durdurulmal&#;d&#;r.
- Burun kanamas&#; buz uygulamas&#;yla genelde hafifler çünkü so&#;uk damarlar&#;n büzü&#;mesini sa&#;lar.
- Kanama esnas&#;nda ba&#;&#; hafifçe öne ve a&#;a&#;&#; do&#;ru e&#;mek kan&#;n genize, bo&#;aza ve mideye gitmesini engelleyecektir. Bu sayede kanama miktar&#; daha kolay anla&#;&#;labilir, mide bulant&#;s&#; ve kusman&#;n önüne geçilebilir.
- E&#;er a&#;&#;zda kan birikmi&#;se ivedilikle tükürülmelidir.
- Kan ak&#;&#;&#;n&#; durdurman&#;n yöntemlerinden biri de burnun yumu&#;ak k&#;sm&#;n&#; ba&#;parmak ve i&#;aret parmaklar&#;yla s&#;k&#;&#;t&#;rmakt&#;r.
- Kanama hala devam ediyorsa burun kanamas&#; tamponu uygulan&#;r. Evinizde kolayca bulabilece&#;iniz bir parça pamu&#;u burunun iç k&#;sm&#;na do&#;ru yerle&#;tirerek kanamay&#; durdurabilirsiniz.
- Burun kanamas&#;na ne iyi gelir bilerek ilk yard&#;m uygulamalar&#; yap&#;ld&#;ktan sonra e&#;er kanama sebep bulunamayan &#;ekilde sürüyorsa uzmanlarla ileti&#;im kurmal&#;s&#;n&#;z.
- E&#;er kanama çok &#;iddetliyse veya evde uygulad&#;&#;&#;n&#;z yöntemlerle kan&#; durdurmay&#; ba&#;aramad&#;ysan&#;z mutlaka en yak&#;n hastaneye veya sa&#;l&#;k oca&#;&#;na gitmeniz gerekir.
- Travma sonucu gerçekle&#;en kanamalar ve küçük ya&#;taki çocu&#;un burun kanamas&#; durumlar&#;nda evde vakit kaybetmeden en yak&#;n sa&#;l&#;k kurulu&#;una gitmeniz doktorlar taraf&#;ndan tavsiye edilir.
- Hasta, burun kanamas&#;n&#;n yan&#; s&#;ra &#;iddetli ba&#; a&#;r&#;s&#;ndan da yak&#;n&#;yorsa evde basit önlemler ald&#;ktan sonra hastaneye gitmeye çal&#;&#;mak daha do&#;ru olur.
Burun Kanamas&#; &#;lk Yard&#;m Yöntemleri
Burun kanamas&#; ilk yard&#;m yöntemleri herkes taraf&#;ndan bilinmesi gereken temel ilk yard&#;m bilgileri aras&#;nda yer al&#;r. Bir burun kanamas&#; vakas&#;yla kar&#;&#; kar&#;&#;ya kal&#;nd&#;&#;&#;nda ilk müdahaleyi sa&#;l&#;k çal&#;&#;anlar&#;ndan beklemek gerekir. Yak&#;nlarda bir sa&#;l&#;k çal&#;&#;an&#; bulunmuyorsa ilk yard&#;m e&#;itimi alm&#;&#;, sertifikal&#; birinin olup olmad&#;&#;&#; sorulmal&#;d&#;r. E&#;er yaln&#;zsan&#;z ve ilk yard&#;m sertifikan&#;z yoksa bu yaz&#;da bahsedilen yöntemleri dikkatlice uygulamaya çal&#;&#;&#;p bir an önce doktora ba&#;vurmay&#; denemelisiniz.
- Kanamay&#; durdurmak için so&#;uk uygulama, ba&#;&#; a&#;a&#;&#; do&#;ru e&#;me ve tampon uygulama yöntemlerini mutlaka yapmal&#;s&#;n&#;z.
- Kanaman&#;n durdurulmas&#; için vücudun dik pozisyonda bulunmas&#; gerekir. E&#;er kanamas&#; olan ki&#;inin uzanmaya ihtiyac&#; varsa ba&#; vücuda oranla daha yüksek bir pozisyona getirilerek hasta yat&#;r&#;labilir.
- Bütün süreç boyunca yanaklara ve buruna so&#;uk kompres uygulanmas&#; kanaman&#;n daha çabuk durmas&#;n&#; sa&#;layacakt&#;r.
- Kanama durduktan sonra hafifçe nefes al&#;nmaya çal&#;&#;&#;lmal&#;, nefes alma konusunda burun kanallar&#; kesinlikle zorlanmamal&#;d&#;r.
- Kanama durduktan sonra burun kanamas&#; için krem kullanabilirsiniz. Burun kurulu&#;undan dolay&#; kanama gerçekle&#;iyorsa doktorunuzun tavsiye etti&#;i bir nemlendirici kremi düzenli olarak burnunuza uygulayabilirsiniz.
- Burun kanamas&#; ilaçlar&#; her ilaç gibi mutlaka doktor tavsiyesi ile al&#;nmal&#;d&#;r ve doktorun belirtti&#;i dozu a&#;mamaya gayret gösterilmelidir.
- Burun kanamas&#; nas&#;l durdurulur diye panikleyerek ba&#; geri at&#;lmamal&#;d&#;r. Bu kan&#;n genze akmas&#;na neden olarak olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir.
- E&#;er bir kaza sonucu burunda kanamas&#; olan bir ki&#;i varsa burun kanamas&#; olan kazazedeye hangi pozisyonu vermek gerekir bu durumda diyorsan&#;z, ki&#;inin s&#;rt&#;na destek koyularak yar&#; oturu&#; pozisyonu uygundur ve mümkünse kafa da hafif öne e&#;ik olmal&#;d&#;r.
Burun Eti &#;i&#;mesine 5 Bitkisel Tedavi
Burun Kanamas&#; &#;çin Hangi Doktora Gidilir?
- Burunda gerçekle&#;ebilecek kanamalar evde uygulayaca&#;&#;n&#;z basit yöntemlerle önlenebilece&#;i gibi burun kanamas&#; tedavi yöntemlerini zorunlu k&#;lacak &#;ekilde doktor müdahalesi de gerektirebilir.
- Baz&#; burun kanamalar&#; kuru hava, yüksek s&#;cakl&#;k veya bir cisimle k&#;lcal damarlarda gerçekle&#;en ufak hasarlar sonucu ortaya ç&#;kabilir.
- Bu gibi durumlarda kanama evde uygulayabilece&#;iniz ilk yard&#;m yöntemleriyle kolayca önlenir. Kanaman&#;n durdurulamad&#;&#;&#; durumlarda veya travma sonucu olu&#;an kanamalarda acil servise veya en yak&#;n sa&#;l&#;k kurumuna gitmek gerekir.
- E&#;er kanama sebepsiz yere gerçekle&#;iyorsa ve tekrar ediyorsa kulak burun bo&#;az klini&#;ine gitmek gerekir.
- Bunun d&#;&#;&#;nda kanama ile birlikte ba&#; a&#;r&#;s&#; da hissediyorsan&#;z ve kanama için belirgin bir sebep göremiyorsan&#;z kulak burun bo&#;az klini&#;ine gitmenizde yarar vard&#;r.
- Kanamaya sinüzit, tansiyon, karaci&#;er hastal&#;klar&#;, tümörler ve burun &#;ekil bozukluklar&#; da sebep olabilece&#;inden yukar&#;da s&#;ralanan durumlarda sadece sa&#;l&#;k oca&#;&#;na gitmek yeterli de&#;ildir.
- Kulak burun bo&#;az doktorlar&#; (KBB) gerekli tetkikleri yaparak sorunun kayna&#;&#;n&#; anlamaya çal&#;&#;abilir, sonuçlara göre sizi gerekli klini&#;e yönlendirebilir.
- Burun kanamas&#; ameliyat&#; tüm burun kanamas&#; vakalar&#;n&#;n çok az bir bölümünde gerekli olabilmektedir. Özellikle kan kayb&#;n&#;n ciddi boyuta ula&#;t&#;&#;&#; durumlarda hekimler cerrahi müdahalenin gerekli bulabilmektedir.
Burun Kanamas&#; Ba&#; A&#;r&#;s&#; Nas&#;l Geçer?
- Genelde burun kanamas&#; ve ba&#; a&#;r&#;s&#;n&#;n birlikte görülmesi doktora ba&#;vurmak için yeterlidir.
- &#;iddetli ba&#; a&#;r&#;s&#; ile birlikte burunda kanama meydana gelmesi hipertansiyon ve tümör gibi doktor müdahalesinin zorunlu oldu&#;u rahats&#;zl&#;klardan kaynaklan&#;yor olabilir.
- Doktor kontrolünden sonra doktorunuzun önerdi&#;i a&#;r&#; kesicileri kullanarak ba&#; a&#;r&#;s&#;ndan kurtulabilirsiniz.
- E&#;er doktora ula&#;amayacak durumdaysan&#;z ve acil olarak ilaç almaya ihtiyaç duyuyorsan&#;z kan suland&#;r&#;c&#; özelli&#;i olmayan bir a&#;r&#; kesici kullanabilirsiniz.
- Aspirin ve türevi ilaçlardan kesinlikle uzak durmal&#;s&#;n&#;z.
- Burun kanamas&#; sonras&#; ba&#; a&#;r&#;s&#; için evde uygulayabilece&#;iniz yöntemlerden baz&#;lar&#; &#;unlard&#;r: Sessiz ve karanl&#;k bir ortam sa&#;lamak, nane çay&#; gibi rahatlat&#;c&#; bitki çaylar&#;ndan &#;l&#;k olarak ve az miktarda tüketmek, bol su içmek, çok hafif masaj yapmak, &#;l&#;k du&#; almak. S&#;cak bir &#;eyler tüketmekten ve s&#;cak kompres veya du&#;tan kaç&#;nman&#;z kanaman&#;n tekrar ba&#;lamamas&#; için gereklidir.
Burun Spreyi Orucu Bozar M&#;?
Burun Kanamas&#; Abdesti, Orucu Bozar m&#;?
- Burun kanamas&#;n&#;n yo&#;unlu&#;u abdestin bozulmas&#;n&#; etkileyen bir durumdur. E&#;er kan çok az bir miktarda olursa abdesti bozmaz. Süregelen bir ak&#;nt&#; halinde oldu&#;unda abdesti bozan durumlardan say&#;l&#;r. Kan ak&#;&#;&#; durdurulduktan sonra tekrar abdest al&#;nmas&#; gerekir.
- Burun kanamas&#; abdesti bozar m&#; Diyanet taraf&#;ndan da ele al&#;nan bir konudur. Konuyla ilgili; bir uzvun kanamas&#;n&#;n abdesti bozaca&#;&#;na de&#;inilmi&#;tir. Kan&#;n ç&#;kt&#;&#;&#; yerin d&#;&#;ar&#;s&#;na ta&#;mamas&#; durumunda ise abdestin bozulmayaca&#;&#; da söylenmi&#;tir. &#;afii ve Maliki mezheplerinde kanama abdesti bozmamaktad&#;r.
- Ramazan ay&#;n&#;n yaz dönemine denk geldi&#;i zamanlarda s&#;cak havalar&#;n etkisiyle s&#;kl&#;kla burun kanamas&#; ya&#;an&#;r. Gün boyunca aç kalman&#;n tansiyonu yükseltmesi sebebiyle de Ramazan ay&#;nda burunda kanama görülebilir. Burunun kanamas&#; direkt olarak orucu bozan bir etmen de&#;ildir. Ancak burunun kanamas&#;ndan sonra gerçekle&#;en baz&#; durumlar orucu bozabilir:
- Bunlardan biri genze veya a&#;&#;za gelen kan&#;n bilinçli olarak yutulmas&#;d&#;r. Burundaki kan irade d&#;&#;&#;nda bo&#;azdan mideye giderse ve yanl&#;&#;l&#;kla yutulursa oruç bozulmaz.
- Bu konu ile ilgili olarak bir ayette: “Allah, hiç kimseye gücünün üstünde bir &#;ey yüklemez. (Herkesin) kazand&#;&#;&#; (iyilik) lehine ve i&#;ledi&#;i (kötülük) ise aleyhinedir! Rabbimiz, e&#;er unuttuk veya hata yapt&#;ysak bizi hesaba çekme.” denmi&#;tir.
Burun Kanamas&#; Orucu Bozar M&#;?
Bahar Alerjisine Ne &#;yi Gelir?
Alerjik Ka&#;&#;nt&#;ya &#;yi Gelen 9 Bitkisel Çözüm
Burun T&#;kan&#;kl&#;&#;&#;na Ne &#;yi Gelir? Evde An&#;nda Etkili 6 Do&#;al Çözüm
Burun Ak&#;nt&#;s&#; Kesmek &#;çin Ne Yapmal&#;? Nas&#;l Geçer? Bitkisel Çözüm
Evde Kendi Burun Spreyinizi Kolayca Haz&#;rlay&#;n! En Etkili 5 Do&#;al Tarif
Burun kanamasının 10 nedeni
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Dizlerimiz ağrır, kafamıza takmayız. Belimiz tutulur, ciddiye almayız. Kulağımız aylarca uğuldayıp durur, bir doktora görünmek aklımıza bile gelmez ama sorun burun kanamasıysa iş ya doktorda ya da acilde biter.
Evet, burnumuz kanadığında çoğumuz gereksiz yere telaşlanıp korkarız. Oysa çoğu zaman korkacak/telaşlanacak bir durum yoktur. Burnumuzda biriken sertleşmiş yapılar, sert ve güçlü burun silmeler, kuru, rutubetsiz ortamlar ya da basit enfeksiyonlardır burnumuzu kanatan. Eğer “burun kanatan nedenler nelerdir?” diye merak ediyorsanız işte kısa bir özet
1. Buruna darbe almak: Küçük çocukların burun deliklerine yabancı cisim sokmaları ya da sokmaya çalışmaları sık rastlanan ve ebeveyni acile koşturan önemli bir burun kanaması nedenidir. Erişkinlerin de sık ve sert hareketlerle burun karıştırması benzer etkiyi yaratır. Kaza ya da kavga sonucu buruna alınan şiddetli bir darbe sonucu da burunda şiddetli bir kanama ve eğer kırık gelişirse şekil bozukluğu olabilir. Çok nadir olarak, burun kanaması kafatasında başka bir yere alınan darbeden kaynaklanır. Burun veya diğer yüz ameliyatlarından sonra da burun kanamasına rastlanabilir.
2. Ortam havasının kuruluğu: Kuru hava en çok rastlanan burun kanaması nedenleri arasındadır. Burun içini kaplayan mukoza adlı tabaka kurur, kanamaya ve enfeksiyona karşı duyarlı hale gelir. Çok soğuk havalarda da burun mukozasının kuruyup çatlaması sonucunda kişilerde burun kanaması görülebilir.
3. Sert ve güçlü burun silme: Tıkalı burnumuzu açıp rahatlamak için var gücümüzle sümkürmeye çalıştığımızda burun damarlarımızın çatlayıp kanamasına neden olabiliriz. Burun tıkanıklığı ne kadar rahatsız edici olursa olsun burnu fazla zorlamamakta fayda olduğunu hatırlatalım.
4. Burun kemiğinin eğri olması: Bu eğriliğin tıptaki adı “septum deviasyonu”dur. Burun deliklerini ayıran ince duvar olağan koşullarda ortada yer alır ve her iki burun boşluğunu eşit olarak birbirinden ayırır. Bazen bu duvar bir tarafa doğru eğik olabilir ve burun boşluklarından birinin daralmasına yol açar. Bu eğrilik yüzünden daralan tarafta hava akışı azalır, nefes almakta zorlanma ve burun kanaması gibi belirtiler görülebilir.
5. Enfeksiyonlar: Nezle, soğuk algınlığı veya gribal enfeksiyonlar, sinüzit benzeri daha ciddi enfeksiyonlar da kanamaya neden olabilir. Bu durum daha çok burun içini kaplayan mukozanın kurumasından ve kabuklanmasından kaynaklanır. Öksürük, aksırık ve biriken ifrazatı temizlemeye yönelik sümkürme gibi nedenlerden dolayı kabuk çatlar, yara olur, kanama yapar.
6. Kan basıncının yükselmesi: Yüksek tansiyonun belirtileri arasında burun kanaması da yer alır. Çoğu kez hiçbir belirti vermeyen yüksek tansiyon bazı kişilerde, özellikle de aniden hızla yükseldiğinde ciddi baş ağrısı, bulantı ve kusma hatta burun kanaması ile ortaya çıkabilir.
7. İlaçlar: Burun spreyleri de burun kanamasına neden olabilir. Kan inceltici, sulandırıcı ilaçlar ve aspirin de sorun yaratabilir. Endüstriyel ortamlarda kullanılan kimyasalların da burun kanamasına yol açtığı görülmüştür. Burun kanamanızın nedensiz olduğunu düşünmeden önce sık kullandığınız ilaçları veya kimyasalların yoğun olarak solunduğu bir ortamda bulunup bulunmadığınızı gözden geçirmenizi öneririz.
8. Kanama veya pıhtılaşma sorunu yaratan hastalıklar: Hemofili gibi kanın pıhtılaşmaması ile ilgili hastalıkları olan kişilerde, durup dururken burnun kanaması sık karşılaşılan bir durumdur. Pıhtılaşma ile ilgili sorunlarda, kanın pıhtılaşmasını sağlayan faktörlerde eksiklik vardır ve vücut kanamayı durduramaz. Yara kanamasının durmaması, uzun süreli kanamalar, ansızın ortaya çıkan kanamalar, nedensiz morluk oluşumu, iç kanamadan kaynaklanan eklem ağrısı ve şişmesi akla bir kanama-pıhtılaşma sorununu getirmeli ve zaman yitirmeden bir uzmanla görüşülmelidir. Yaşlı kişilerde, kanın pıhtılaşması daha uzun uzun sürebilir. Kan kaybını tolere edebilme kapasiteleri de düşük olduğundan daha dikkatli olmak gerekir.
9. Vitamin eksikliği: K vitamini kanın pıhtılaşmasına katkıda bulunan bir vitamindir. Eksikliğinde kanama-pıhtılaşma sorunları yaşanabilir. K vitamini eksikliği, diş etlerinde kanama, hemoroid (basur) kanamaları gibi sorunların yanı sıra burun kanamasına da neden olabilir. Yumurta sarısı, süt ürünleri, kırmızı et, marul, bamya, brokoli, kabak, lahana, ıspanak, yeşilbiber, muz, kivi, şeftali, çilekte ve pirinç K vitamini oranı yüksek besinlerdir.
Besin destekleri: Eğer kanama eğilimi olan biriyseniz kan sulandıran destekler bilinçsiz veya yanlış kullanıldıklarında (gingko özleri, ginseng) burun kanamasına yol açabiliyorlar.
UNUTMAYIN
Bademsiz olmaz!
Arginin son yılların popüler moleküllerinden biri. Kalp damar sağlığından cinsel performansa, kan şekeri ayarından insülin direncine, bellek sağlamlığından iltihabi süreçleri baskılamaya kadar pek çok alanda anahtar görevler üstlenen önemli bir madde. Arginin zenginliği bakımından da yer fıstığından sonra ikinci sırada. Tabiî ki başka marifetleri de var.
Örneğin mineral gücü çok fazla. Demiri, magnezyumu, kalsiyumu -özellikle kalsiyumu- çok yüksek. Vitamin yapısı da önemsenecek düzeyde. Biotin (saçlara ve tırnaklara bayram yaptırır), riboflavin ve E vitamininden oldukça zengin.
Önemli bir özelliği de şu: Badem aynı zamanda mükemmel bir bitkisel protein kaynağı. Ağırlığının yüzde 20’si protein. Bu dörtte bir su bardağı bademde gram kadar bitkisel proteinin varlığı anlamına geliyor. Bir yumurtada 6 gram hayvansal protein olduğu düşünülürse bademin protein değeri daha bir öne çıkıyor.
Son bir faydasını daha hatırlatalım: Bademin kabuğu (badem içini kaplayan kahverengi ince kabuk) polifenollerden, özellikle de resveratrolden zengin mi zengin. Bilindiği gibi resveratrol ve diğer polifenoller yaşlandırıcı/paslandırıcı serbest radikalleri yok edebilen en önemli doğal savaşçılar. Bu nedenle bademin dışındaki o ince kabuğu lütfen soyup atmayın ve bademi kavurarak polifenol içeriğini yok etmeyin.
AKLINIZDA OLSUN
Mangal keyfinin riski nasıl azaltılır?
Hafta sonları mangal keyfi yapmayı sevmeyen var mı? Ama biz sağlıkçılar (!) maalesef bu işinde keyfini kaçırdık. Bana gelince Ben hafta sonu dostlarla mangal sefası yapmanın sanıldığı kadar kötü bir alışkanlık olduğunu düşünmüyorum. Hatta temiz havada eğlenceli bir hafta sonu bahanesi oluşturduğu için faydalı olduğunu bile söyleyebilirim.
Mangal keyfinin eski tadının kalmamasının temel nedeni kızartılmış -yanmış- etin bazı sağlık sorunlarını tetiklediğinin anlaşılması. Oysa kırmızı et (veya tavuk) dikkatli pişirildiği ve makul ölçülerde yenildiği sürece son derece faydalı bir besin. Yeter ki yağlı kısımları mümkün olduğu kadar ayrılabilsin, tüketim sıklığı haftada ile sınırlanabilsin.
Mangal yaparken etin kömürleşmemesine, yanmamasına, özellikle alevle temas etmemesine de dikkat etmeniz gerekiyor. Yanmış et (özellikle kalın bağırsak kanseri yönünden) önemli bir sağlık riski oluşturuyor. Sıcak kömürlerin üzerine damlayan yağların neden olduğu dumanın içinde poliaromatik hidrokarbonlar ve kanserojen başka maddeler var.
Ayrıca “mangalda et” keyfi yaparken bol miktarda sebze tüketilmesi de önemli. Çünkü sebzedeki kanserojenler ve posa yapısı koruyucu bir etki sağlayabiliyor. Mangal yaparken kullandığınız ızgarayı her kullanımdan sonra yıkamayı ihmal etmemeniz de gerekiyor. Tavuk etinin yüzeyinin siyahlaşmadan pişirilmesi gerekiyor. Pişirilmiş her türlü etin siyahlaşmış bölgelerini temizlemeden yememeniz de daha doğru bir seçim.
BİR NOT
Trans yağı yüksek besinler hangileri?
Trans yağ özellikle hazır besinlerde daha fazla miktarda bulunuyor. Bu nedenle besin etiketlerini dikkatle okumak, trans yağ oranı düşük olanları ve tercihen bir porsiyonunda 1 gramdan daha az trans yağ içerenleri kullanmak gerekiyor. Sert margarinlerde trans yağ bulunması olasılığı artıyor.
İçinde pamuk çekirdeği yağı, Hindistan cevizi yağı, palmiye çekirdeği yağı –hurma yağı- bulunan fırın ve pastane ürünlerinden, kızartma ve panelerden de uzak durmak gerekiyor. Bu yağlar trans yağ değil ama en az trans yağlar kadar sağlıksız doymuş yağlar. Isıl işlemlerle daha çok trans yağ gelişebiliyor.
Bisküvi, çörek, kraker, cips, kızartılmış ve pane edilmiş tavuk, balık ve benzeri ürünler (tavuk kanadı kızartması, tavuk budu kızartması, kızartılmış ve pane edilmiş parça balıklar) trans yağdan zengin olabiliyor. Pizzalarda da yüksek miktarda trans yağ bulunabiliyor. Prensip olarak fırında ve buharda pişirilmiş yiyeceklerde, haşlama besinlerde trans yağ oranı düşüyor.
Kızartılmış yiyeceklerde özellikle yağda pane edilerek kızartıldıkları zaman trans yağ oranları artıyor.
#Sağlıklı Yaşam#OSMAN M&#;FT&#;OĞLU
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi