Devalüasyon Nedir
kaynağı değiştir]
- ^"Devalüasyon". Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Terimler Sözlüğü. 3 Ağustos tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan &#;
kaynağı değiştir]
Yayınlanma: - 10 Ağustos Güncellenme:
‘Değer düşmesi' anlamına gelen “Devalüasyon” kelimesini son günlerde sık sık duyar olduk. Devalüasyon, bir devletin resmi para biriminin diğer ülke dövizleri karşısında değer kaybettirilmesidir. Devalüasyon devlet tarafından, ülke ekonomisine yapılan dışarıdan bir müdahaledir. Türkiye’nin devalüasyon tarihi…
DEVALÜASYONUN SEBEPLERİ NEDİR?
Hiç bir ülke, kendi para biriminin diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesini istemez. Fakat bazı durumlar devalüasyon yapılmasını, ekonomik toparlanma açısından zorunlu hale getirebilir.
Devalüasyonun en önemli uygulanma sebebi, ekonominin dış ticaret dengesinin açık veriyor oluşudur.
Bir ekonomide toplam ithalat, toplam ihracatın üzerinde ise o ekonomide dış ticaret açığı mevcuttur. Bu durumda devalüasyon ile, ilgili ülkenin satın alma gücü zayıflatılarak, daha fazla ihracat, daha az ithalat gerçekleşmesi sağlanmaya çalışılır.
Ülke para biriminin diğer dövizler karşısında değerinin azalmasıyla, satın alma gücü zayıflar ve ithal malların fiyatı alım yapacak ülke için artmış olur, ülkenin dış ülkelere ihraç edeceği ürünlerin fiyatı ise düşmüş olur. Böylece ihracat gelirlerinde artış, ithalat giderlerinde ise azalış kaydedilerek bütçe dengeye getirilmeye çalışılır.
İlginizi ÇekebilirLikidite nedir? Geç Likidite Penceresi nedir?
NEDEN DEVALÜASYON?
Devalüasyonda asıl amaç ihracatı arttırıp özendirerek ülkenin ticaret açığını dengelenmektir. Bir örnekle anlatmamız gerekirse; Mısır ABD dolarının kara borsaya düşmesinden dolayı kur açısından ciddi baskı yaşamıştı. Karaborsanın yükselmesi, Mısır’ın yurt içi üretimini ve yatırımlarını ciddi sekteye uğratmıştı. Bu sebepten dolayı Mısır Mart yılında Amerikan doları karşısında kendi para birimini %14 devalüe etti.
TÜRKİYE'DE DEVALÜASYON
Türkiye'de de geçmiş dönemlerde devalüasyona gidildi. Türk lirasının Amerikan doları karşısındaki değerine göre devalüasyon yapılarak, çapraz kurlar dolara göre belirlendi.
Cumhuriyet'in kurulduğu tarihinde 1 dolar 0,75 kuruş idi. Zaman içinde değişen ülke ekonomisi şartları devalüasyonu da beraberinde getirdi.
– yılında resmi kura ek olarak döviz satışlarında yüzde 48 oranında prim uygulanmaya başlamış olup, 1 dolar ’da 1,11 TL, ’de de 1,31 TL olmuştur.
– Türkiye'de ikinci devalüasyon 4 Ağustos tarihinde yapılarak 2,83 TL olan ABD doları 9 liraya çıkarılmıştır.
– 10 Ağustos tarihinde Süleyman Demirel hükümeti tarafından devalüasyonla 1 ABD doları 9 liradan 15 liraya çıkarılmıştır. Daha sonra yılına kadar değişik zamanlarda mini devalüasyonlar uygulamasına gidilmiştir.
ABDCumhuriyetDolarEkonomifaizMerkez BankasıMısırparaTürkiye
Devalüasyon ile ithal malları pahalılaşırken yerli malların fiyatı da aşağı çekilmiş olur. Kurların belli bir istikrar içerisinde olduğu ya da sabit kur sisteminin uygulandığı kurlarda herhangi bir değişme yapılacaksa bu hükûmet tarafından yapılır. Hiçbir devlet kendi parasının diğer devletlerin parası karşısında değerinin düşmesini istemez. Ama bazen siyasi sebeplerle de yerli para, yabancı para karşısında değer kaybeder. Bir ülkenin toplam ithalatı toplam ihracatından fazla ise ithalat azaltılır, ihracat artırılır. Çünkü böyle bir durumda ekonomide dış ticaret açığı ortaya çıkmış demektir. O devletin satın alma gücünün azaltılması gerekir, kendi mallarını ihraç ederek ekonomisini kalkındırmaya ya da en azından kötü etkilenen ekonomisinde az da olsa bir düzelmeye gidebilir.
Devalüasyon yaşandığında enflasyon yükselir, faizler artar bu da ekonominin yavaşlamasına neden olur. Bu durum o devleti ihracata yönlendirir çünkü ithalat pahalılaşmıştır devletin satın alma gücü düşmüştür. Para arzı ve kıymet bedelinin birbirine eşitlendiği durumlarda yabancı para değer kazanır, yerli para değer kaybeder.
Bazı durumlarda IMF’nin müdahale etmesi gerekir. IMF o devleti devalüasyon yapmaya zorlar. Ama bu devalüasyonun ekonomiyi belli bir dengeye ulaştırabilmesi için karşı bir devletin devalüasyon yapmaması gerekir. Ayrıca enflasyon düşürülmeli, ihraç edilecek mallar yoğun talep alan mallar olmalıdır.
Ülkeler arasında yaşanan siyasi krizlerde bir ülke diğer ülkelere karşı döviz gelirlerini artırmak ister. Böyle bir durumda dış dengenin sağlanması için döviz kurlarını değiştirirler.
Devalüasyonun her devlete etkisi farklıdır. Uzun ve kısa dönemde incelendiğinde ticari dengeyi geliştirdiği görülür. Bazılarına göre de tam tersi söz konusudur. Uzun ve kısa dönemde ihracat ve ithalattaki talep esneklikleri de farklılık gösterir. Yani uzun dönemde devalüasyondan sonra oluşan ticaret dengeleri iyileşir, kısa dönemde ise kötüleşir. Ticaret dengesini azaltmak düşük esnekliğe bağlıdır fakat esneklik yükselirse ticaret dengesi gelişir. Bunun nedenine bakacak olursak; Fiyatların ayarlanması için belli bir süreye ihtiyaç vardır aynı zamanda mevcut anlaşmalar ve miktarlar varsa bu kısa dönemde değişiklik gösterir. Diğer önemli neden ise arz boşluğu oluşmasıdır. Arz boşluğu olursa iş ilişkileri kurulması ve yeni taleplerin hazırlanması zaman alabilir, bu da problem oluşturur.
Devalüasyon, ekonomisi istikrarlı olan devletler için uygulanamaz. Uygulanıyorsa muhakkak ödemelerinde açık vardır veya ekonomik kriz söz konusudur. Geri kalmış ülkelerin ithal mallara ihtiyacı vardır. Eğer ithal edecekleri mallar pahalıysa o ülke istediği kadar önleyici önlem alsın iç fiyatların yükselmesine mani olamayacaktır. Bu da şunu gösterir; O ülke devalüasyona gitme kararı vermeden önce gerekli önlemi almalıdır. İç fiyatlardaki yükselmeleri önlemelidir.
batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir