Kızıştırıcı yem, muhabbet kuşlarının çiftleşme dönemlerinde, hormonlarının aktif hale geçmelerini ve çabuk toparlanmalarını sağlayarak daha hızlı çiftleşme ve kondisyon sağlayan, tahıl ve tahıl tohumları (nijer tohumu, keten tohumu vb.), proteinler, vitaminler, iyot ve maden içeren, kızıştırıcı özelliği olan yem türüdür.
Muhabbet kuşlarına gereğinden fazla kızıştırıcı yem verilmesi, yağlanma gibi istenmeyen durumlara neden olabilir.
Muhabbet kuşlarında kızıştırıcı yemin faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Muhabbet kuşlarına kızıştırıcı yem şu şekilde verilir:
Dişi muhabbet kuşları aylık olduklarında, erkek muhabbet kuşları ise aylık olduklarında ergenliğe girer.
Ergenlik dönemlerinde kur yapma davranışları sergileseler de çiftleştirilmek için en az 10 aylık olmaları tavsiye edilir.
En az 10 aylık olan muhabbet kuşları çiftleştirilmek için uygun olduklarından, bu dönemde kızıştırıcı yem verilmeye başlanması tavsiye edilir.
Daha erken çiftleştirilen muhabbet kuşlarının hastalanma risklerinin arttığı da bilinmelidir.
Muhabbet kuşlarını kızıştırmak için, piyasada hazır satılan kızıştırıcı yemleri satın almak istemiyorsanız bazı tohumlar ve besinler işinize yarayabilir.
Kızıştırma yemi yerine, muhabbet kuşlarını kızıştırmak için verilebilecekler şu şekilde sıralanabilir:
Yukarıda sıralanmış, muhabbet kuşu maması dışında ya da özel olarak hazırlanacak mama içeriğinde kullanılabilecek besinler, genellikle yağlandırıcı etkisi olan besinlerdir.
💡Bu besinleri günlük besin ihtiyaçlarının en fazla 1/3’ünü geçmeyecek şekilde vermenizi tavsiye ederim.
Örneğin, 1 standart yemlik dolusu yem için bir çay kaşığı kadar nijer tohumu, kızıştırma etkisi olması için tavsiye edilen miktardır. Eğer fazla kullanılırsa muhabbet kuşlarında yağlanmaya sebep olduğu gözlemlenmiştir.
Yağlanan muhabbet kuşları zamanla daha az uçma eğilimi gösterir. Yağlanma devam ederse, aşırı yağlanan kuş uçmayı dahi bırakabilir.
Nijer tohumu ispinoz türü kuşların, muhabbet kuşlarının, kanaryaların severek yediği yağ oranı yüksek, koni şeklinde, siyah ve parlak renkli bir tohumdur.
Nijer tohumu muhabbet kuşları özelinde besin takviyesi olarak kullanılmasının yanı sıra, daha çok kızıştırma ve çiftleşme dönemlerindeki kondisyon artışı için tercih edilir.
Nijer tohumu, muhabbet kuşlarının yemliklerine 1 çay kaşığından fazla olmamak şartıyla haftada 1 kez koyulur ve karıştırılarak verilir.
Ölçülerin fazla kaçırılması ve muhabbet kuşlarının nijer tohumunu fazla tüketmeleri nedeniyle hem yağlanma hem de tüye girme (tüy döküm dönemine girme) gözlemlenebilir.
Muhabbet kuşlarına kenevir tohumu, hem tamamlayıcı hem de kızıştırıcı yem olarak verilir.
Muhabbet kuşlarına kenevir tohumu kızıştırma maksatlı verilir. Kenevir tohumu muhabbet kuşlarının kızışma dönemlerine daha hız girmeleri ve kondisyon sahibi olmaları için verilir.
Protein açısında oldukça zengin olan kenevir tohumu; özellikle saka, kanarya, ispinoz türü kuşlara çokça verilir.
Kenevir tohumu her tohumda olduğu gibi yüksek oranda karbonhidrat ve yağ içerir.
Muhabbet kuşları için satılan kenevir tohumlarını piyasada bulabilirsiniz.
Muhabbet kuşları için diğer yemlerden maliyet olarak daha fazla olduğunu da belirteyim. Muhabbet kuşu besleyenler tamamlayıcı ek besin olarak bir tohum seçeceklerinde bu tohum genellikle kenevir tohumu olmaz.
Muhabbet kuşlarına kenevir tohumu haftada 1 kez her gram muhabbet kuşu yemine 1 çay kaşığı kadar karıştırarak verilebilir.
Keten tohumu ketengiller ailesinden olup, tohumu ve lifi için yetiştirilen keten bitkisinin tohumudur. Muhabbet kuşlarına keten tohumu, hem tamamlayıcı hem de kızıştırıcı yem olarak verilir.
Keten tohumu %24 protein, %22 karbonhidrat, %31 yağ içerir.
❗Muhabbet kuşları keten tohumlarını sert kabuklu olmalarından dolayı pek tercih etmeyebilir.
Muhabbet kuşunuzu keten tohumu yerken izleyebilirseniz; diğer tohumları yerken harcadıkları zamandan daha fazla zamanı keten tohumunu yemek için harcadıklarını göreceksiniz.
Belki de zor yenmesinden dolayı, muhabbet kuşlarının favori tohumu keten tohumu değildir.
Muhabbet kuşları için keten tohumunun faydaları şunlardır:
Muhabbet kuşlarına keten tohumu, yemin içerisine en fazla %2-%3 oranında eklenerek verilir.
Keten tohumu yağ oranı bakımından oldukça zengin olduğundan verilen ölçüleri aşmamak gerekir. Verilen ölçüler aşıldığında özellikle yaz aylarında istenmeyen yağlanma görülür.
Muhabbet kuşlarının kızıştırma dönemini hızlandırmak amaçlı kuşlara nijer tohumu,*bal ve keten tohumu verilebilir. Ayrıca muhabbet kuşu kızıştırıcı mamayı deneyebilirsiniz. Kızıştırma, muhabbet kuşlarını çiftleşmeye hazır ve daha istekli hale getirme olayıdır.
Contents
En bilinen belirti dişi muhabbet kuşları kafalarını geriye doğru yaslar ve kuyruklarını havaya kaldırır. Zaten bu durumu bilen erkek muhabbet kuşları ise dişi muhabbet kuşunun bu isteğini geri çevirmez. Bu belirtiler muhabbet kuşlarının bilinen çiftleşme belirtilerini oluşturmaktadır.
Dişi muhabbet kuşu çiftleşmeye hazır olmuşsa, başını arkaya uzatarak, kuyruğunu tarafını havaya kaldırır. Akabinde, uzun süredir bu anı bekleyen erkek muhabbet kuşu, mesajı almış olarak dişinin üzerine çıkar ve çiftleşme birkaç saniye içinde gerçekleşir. Muhabbet kuşlarında çiftleşme, senede kez gerçekleşebilir.
Bu kuşlar avuç içine alınmaktan hiç hoşlanmazlar ve doğal olarak tepki verip sizi ısırırlar. Onu avucunuzdan besleyebilirsiniz. Yemliklerini kafesinin içinde bulundurabilrsiniz çünkü muhabbet kuşları aç kalacaklarını hissederlerse strese girebilirler.
Güneş ışınlarının yönü ve ortam ısısının 28 derecelerde olması ideal çiftleşme ortamı sağlar. Yumurtlama için ısı ve ışığın önemi oldukça yüksektir.
Ancak sağlıklı şartlarda erişkin muhabbet kuşlarının gerekli ortam sağlandığı zaman bir kez çiftleşme ihtiyacı olasıdır. Çiftleşme süresi ise genellikle bir hafta sürmektedir. Yumurtlama sürecinden kuluçkanın sürmesi de 20 gün kadar sürmektedir.
Bu kapsamda bir muhabbet kuşunun yetişkinliği ile birlikte girdiği kızgınlık dönemi ortalama olarak 1 ay civarında sürmektedir. Bu süreçte eş tutması durumunda çiftleşme gerçekleştirerek, muhabbet kuşu yumurtaları bırakabilir.
Kuşlarda, kloak adı verilen bir açıklık bulunur. Bu, penis gibi bir çıkıntı değil, vajina benzeri bir açıklıktır. Diğer canlılarda görmeye alıştığımızın aksine, kuşlarda kloak hem sindirim, hem üreme, hem de boşaltım sistemlerinin dışarıya açıldığı noktadır.
Yaş ilerledikçe (6 aydan sonra) gözün çevresinde ise halka şeklinde koyu bir gri iris ortaya çıkmaya başlar. aydan sonra bu koyu gri irisin rengi yavaş yavaş açılmaya başlar. Kuşlar, 1 yaşından sonra ise yaşı daha da ilerledikçe gözlerinin çevresindeki halka şeklindeki iris beyaz renk almaya başlar.
Gürültü olmadan ve muhabbet kuşlarının sağlıklı beslendiğinden emin olarak bu yumurtlama dönemine girmesine destek olunabilir. Ardından yumurtalama dönemine girilmesi için kafese bir ek yuva takılabilir. Bu yuva dişinin yumurtalarını bırakması için ve kuluçkaya yatası için sağlıklı bir alanı oluşturacaktır.
Muhabbet Kuşları kıskançlık, kızışma, korku gibi nedenlerden dolayı ısırma davranışı gösterebilir. Önemli olan ona elinizi ısırmasının işe yaramadığını göstermenizdir. Bir süre sonra ısırmanın işe yaramadığını anlayan Muhabbet Kuşu ısırmaktan vazgeçecektir.
Muhabbet kuşları vücut sıcaklıklarını korumak ve düzenlemek için tüylerini kabartırlar. Bu hareket özellikle soğukta kaldıklarında sık gözlemlenebilen bir durumdur. Tüylerini kabartarak tüylerin altına hava hapseder ve ısıtırlar. Bu sayede vücutları sıcak kalır.
Muhabbet kuşu veya diğer papağan türleri taklit yetenekleri fazla olan kuşlardır. Peki, kuş sahibini tanır mı? Kuşlar sahiplerini tanıyabilir özellikle muhabbet kuşu onları besleyenin, onunla ilgilenin farkına varır.
Kuyruk ve kanatların düşüklüğü, hızlı nefes alışverişi, çok kalamar kemiği tüketimi gibi belirtilerden muhabbet kuşunuzun yumurta yapıp yapmayacağını anlayabilirsiniz. Eğer yumurta belirtileri varsa ortalama 48 saat içinde yumurta yapacaktır.
Yumurta sıkışmasının sebepleri nelerdir sizlere bunlardan bahsedeyim; Öncelikle dişi kuşun 6 aydan ufak olması yumurta sıkışması sebebidir, Kuşunuzun ilk defa yumurtlayacak olması ( her zaman olmaz nadir görülür) Kuşunuzun çok aşırı yumurtlaması ( kuluçka peş peşe yumurtlaması)
Muhabbet kuşları kızgınlık dönemlerine girdiklerinde hal ve hareketleri değişmeye başlar.
Erkek ve dişi muhabbet kuşları farklı davranışlar ve değişimler gösterir.
Bazı değişimler ortak olsa da, cinsiyete özgü davranışlar vardır.
Hem erkek hem de dişi muhabbet kuşlarına tek tek bakalım…
Erkek muhabbet kuşları ilk kızışma (çiftleşme) dönemlerine yaklaşık olarak aylık olduklarında girerler.
Kızgınlık dönemine giren erkek muhabbet kuşları şu şekilde anlaşılabilir:
Dişi muhabbet kuşları ilk kızışma (çiftleşme) dönemlerine yaklaşık olarak aylık olduklarında girerler.
Kızgınlık dönemine giren dişi muhabbet kuşları şu şekilde anlaşılabilir:
Bazı uygulamalar muhabbet kuşlarının kızışmalarına neden olur.
Muhabbet kuşlarını kızıştırmak için bazı besinler verilir.
Bu besinlerin bazılarını evde kendiniz hazırlayabileceğiniz gibi bazılarını da petshop dükkanlarından temin edebilirsiniz.
Muhabbet kuşlarını kızıştırma için verilebilecek yiyecekler şunlardır:
Muhabbet kuşlarındaki “öpüşme” denilen davranış aslında “gaga tokuşturma” hareketidir.
Birbirlerine kur yapan muhabbet kuşları, kur yaparken bu hareketi kullanır. Genellikle erkek muhabbet kuşları dişiyi öper. (Gaga tokuşturur.)
Erkek muhabbet kuşunun en çok başvurduğu kur yapma hareketlerindendir.
Son derece sosyal olan muhabbet kuşları ister erkek erkeğe, ister dişi dişiye olsun, iyi arkadaş oldukları kuşlarla da bu hareketi yaparlar.
Bu hareketle beraber birbirlerinin kafalarını da temizlerler.
Erkek muhabbet kuşlarının kızgınlıklarını alarak, onları bir miktar rahatlatmak mümkündür.
Ancak tavsiyem kızgınlık dönemine girmiş bir muhabbet kuşunuz var ise ona uygun bir eş almanızdır. Çünkü doğalarının gereği bir eş bulmaları gerekir.
Elbette, erkek muhabbet kuşunuzun kızgınlığı çiftleştiğinde geçecektir.
Ancak henüz tek olan erkek muhabbet kuşunuzu rahatlatmak için aşağıdakileri yapabilirsiniz.
Kızgınlık dönemindeki erkek muhabbet kuşlarını rahatlatmak için yapılabilecekler şunlardır:
Erkek muhabbet kuşunun bu listedekiler yapıldığında kızgınlık durumu bir miktar azalacaktır. Muhabbet kuşu besleyenler bu uygulamalardan memnun kalmışlardır.
Erkek muhabbet kuşlarının kızgınlık dönemleri ortalama 1 ay kadar sürdükten sonra yavaş yavaş geçer.
Hayır, kızgınlık yumurtasından yavru çıkmaz.
Kızgınlık yumurtası, yalnız bir dişinin sadece kızgınlık etkisiyle yumurtladığı yumurtadır.
Ortamda bir erkek var ise, kızgınlık yumurtası olduğu düşünülen yumurtaya şüphe ile bakılmalıdır.
Yumurtanın döllenmiş olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Yumurta bir ışık kaynağının önüne konarak test edilmelidir.
Eğer ortamda bir erkek muhabbet kuşu varsa, mutlaka yumurtayı yukarıdaki görseldeki gibi test edin.
Yukarıdaki örnekte yumurta içindeki kalp ve damarları görebileceksiniz.
Muhabbet kuşları, Avustralya gibi doğal ortamlarında genellikle ekim ile mart ayları arasında çiftleşir.
Ancak bu dönem yiyeceğin var olup olmamasına göre değişiklik gösterir.
Yağmur mevsimlerinden sonra bollaşan yiyecek sayesinde, muhabbet kuşu sürüleri çiftleşme davranışını sık gösterir.
Kafeste beslenen (esaret altında) muhabbet kuşlarının genellikle çiftleştikleri belirli bir ay yoktur. Yiyecek türü ve miktarı, ortam şartları, sağlık durumu gibi değişkenler esaret altındaki muhabbet kuşlarının çiftleşme zamanlarını etkiler.
Muhabbet kuşları erkeklerde aylık, dişilerde aylık olduklarında ergenlik dönemlerine girer.
Bu dönemde ilk kızgınlık belirtileri görülmeye başlar.
Unutulmamalıdır ki; ortam şartları, muhabbet kuşlarının ergenliğe giriş tarihlerini değiştirebilir.