Dijital Kumpas Nasıl Kullanılır

Kumpas nasıl okunur? sorusuna yanıt verebilmemiz için önce ” Kumpas Nedir? ” sorusunu yanıtlamamız gerekir. Kumpas okumak, ilk başlarda zor gelse de çabuk kavranılabilir. Bu yazımda kumpas nasıl okunur sorusunu birkaç örnekle açıklayacağım.

Kumpas; ebat, uzunluk, derinlik, yükseklik, çap ve iç çap gibi değerlerin “mm” ve “inç” cinsinden ölçümünde kullanılan, iki parçadan oluşan, hassa ölçüm yapan mekanik ölçüm cihazıdır. Kullanım alanlarına göre sürgülü, vida, saatli, modül, derinlik, iç ve dış çap, dönebilen çeneli, dijital, markalama, kalınlık kumpası ve özel olarak çeşitleri vardır.

Genellikle metrik ve inç cinsinden birimler ayrı kullanılır. Ama metrik ve inç cetveli beraber olan çeşitleri de vardır. Cetvel üzerindeki 1 mm’lik bir kısım arasında kalan ölçüleri verniyer adındaki cetvel kısım ile 1/10, 1/20, 1/50 mm hassasiyetinde okunabilir.

• Sabit ve Hareketli Çeneler; parçanın dış ebatlarını ölçmek için kullanılan hareketli kısımdır. uzayıp kısalma özelliğiyle ölçümü yapar.
• Sabit ve Hareketli İç Çap Çeneleri (Horoz); İç alanlardaki genişlikleri, delik ve kanalları ölçmek için kullanılır. Dış ebat ölçüm çeneleriyle benzer mekanizma ile çalışır.
• Derinlik ölçme çubuğu (Kılıç); delik derinliğini ve yüksekliğini, parçanın yükseklik değerlerini ölçer. Kumpas tutulduğunda, kumpasın altında yer alır. Çenelerin hareketiyle uzayıp kısalır.
• Metrik Cetvel; kumpasın “mm” cinsinden değerinin bulunduğu kısımdır.
• İnç ölçüm cetveli; kumpasın “inç” cinsinden değerleri okunması için kullanılan kısmıdır.
• Metrik verniyer; ” mm” olarak ondalık değerlerin okunmasını sağlar. “mm” cinsinde daha hassas ölçünün alındığı yerdir.
• İnç verniyer; parçanın “inç” cinsinden ondalık değerinin okunmasını sağlar.” İnç” cinsinden daha hassas ölçüm yapılan kısımdır.
• Sabitleme mandalı; Kumpasın hareketli çenesini sabitler.

Metrik Ölçüm Birimi Kullanılan Kumpaslar

• 1/10 mm hassasiyetli kumpas:Milimetrenin 1/10’ini veya ondalıklarını okuyabilir. Hassasiyet 0,1 mm’dir. Verniyer üzeri 10 eşit parçaya bölünmüştür. Tam sayı değeri dışında; 0,1-0,2-0,3-0,4-0,5-0,6-0,7-0,8-0,9 mm gibi değerleri ölçebiliriz.
• 1/20 mm hassasiyetli kumpas: Bu kumpasların hassasiyeti 0,05 mm’dir. Verniyer üzeri 20 eşit parçaya bölünmüştür. Tam sayı değeri dışında; 0,05-0,1-0,15-0,4-0,45 mm gibi ölçüm değerleri okunabilir.
• 1/50 mm hassasiyetli kumpas: Bu kumpasların hassasiyeti 0,02 mm’dir. Verniyer üzeri 50 eşit parçaya bölünmüştür. Tam sayı değeri dışında; 0,02-0,04-0,1-0,16-0,42-0,46 mm gibi değerleri ölçebiliriz.

İç çap ve dış çap ölçen kumpasların yanında yukarıda bahsettiğim gibi çok çeşitli kumpaslar da mevcut. Tabi bu çeşitlilik içerisinde okuma şekli farklı olanları da vardır. Genelde ilk okuma çalışmalarında zorlanılan ama birkaç tekrar yapılarak ve örnek incelendiğinde kolaylıkla kavranabilecek ölçüm aletleridir. Kullanılacak kumpasın hassasiyetini bilmek ve yukarıda anlattığım gibi hassasiyetlerine göre ölçümü okumak sizi doğru değerlere ulaştıracaktır.

Bizim en çok kullandığımız çeşit verniyerli kumpaslardır. Bu kumpasları kolay okuyabilmek için verniyer bölümünün üzerine göstergeli bir saat eklenmiş veya dijital okuma ekranı monte edilmiştir.

Şimdi sizlerle kumpas okumaya örnek olması için birkaç örnek paylaşacağım. Kenar yazılarımı takip etmeye devam ederseniz, ileri ki günlerde paylaşacağım kumpas okuma örneklerini kaçırmazsınız.

Verniyer Kumpasta Değer Okuma Örnekleri

METRİK KUMPAS OKUMA ÖRNEKLERİ için tıklayınız.

İNÇ CİNSİNDEN KUMPAS OKUMA ÖRNEKLERİ için tıklayınız.

Allah (C.C.), çarşınıza pazar versin. Selametle…

Dijital Kumpaslar, her türlü derinlik, çap ve uzunluk ölçümü sırasında kullanılan son derece gelişmiş bir cihazdır. Yeni teknoloji ile tasarlanmıştır. Sonucun hemen alınabilmesi için dijital göstergeli olan bir alanı vardır. Buradan hızlı bir biçimde okuma yaparak ölçümün net sonuçlarını anında öğrenebilirsiniz.

Dijital Kumpaslar İşlevi

Dijital Kumpaslar hem iç hem de dış olarak ifade edilmiş olan farklı alanlarda kullanım konusunda en ideal ürünlerin başında gelir. İki tane ölçüm ayağı öne çıkar. Bunun yanı sıra sabitleme adındaki bir vidası da vardır. Böylelikle gerekli olan tüm ayarlamaları yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra pergel görevi görmesi, işlevsellik adına çok dikkat çekici bir kazanımdır. Dijital Kumpaslar modelleri, sahip oldukları özelliklerine göre sınıflandırılır.  Genel kullanım amacı ölçümdür. Bununla elde edilmiş olan sonuçların tümü direk olarak tanımlanır. Çünkü hem çıkış hem de giriş değeri konusunda bir eşitlik mevcuttur.

Dijital Kumpaslar Özellikleri

• Dijital Kumpaslar değişik aralıkları ölçebilecek şekilde son derece özel olarak tasarlanmış olan cihazlardır.
• En az 150 mm en çok ise 1000 mm arasındaki her türlü alan üzerinde başarılı ölçüm yapabilir.
• Bundan dolayı çok geniş kullanım alanı ile öne çıkar.
• Sunmuş olduğu en büyük avantajlardan birisi hassaslığıdır.
• Böylelikle en küçük aralıkların ölçülmesi bile oldukça kolay bir işlem hale gelir.
• Bunun yanı sıra kullanan kişiye okuma kolaylığı sunduğunu da unutmamak gerekir.
• Dijital Kumpaslar tasarımı oldukça şıktır.
• Ayrıca kolay kullanım ilkelerine göre dizayn edilmiştir.
• Ürünün cetvel kısmı uzun bir biçimde tasarlanmıştır.
• Burada rakamlar ve bunların arasını ifade edebilmek için özel çizgiler kullanılmıştır.
• Üst tarafta ise dijital ekran vardır.
• Bunun devamında, ölçüm yapabilen alan öne çıkar.
• Ağzı açılıp kapanacak şekilde üretilmiştir.
• Etkin Test Cihazları sayfamızdan satın alabilir ve bu kaliteli ürünü kullanmaya başlayabilirsiniz.

Dijital Kumpaslar Fiyatları

Dijital Kumpaslar fiyatları pahalı değildir. Firmamız her daim kaliteli olan değişik modellere sahip bu ürünlerin satışını uygun ücretler üzerinden gerçekleştirir.

Yapıları Bakımından Kumpaslar:

*Dijital kumpaslar

*Mekanik kumpas olarak ikiye ayrılır.

Ölçüm Hassasiyeti Bakımından Kumpaslar:

*0,1 mm hassasiyetli kumpaslar (1/10)

*0,05 mm hassasiyetli kumpaslar (1/20) (yaygın olanı budur)

*0,02 mm hassasiyetli kumpaslar (1/50)

Ölçü Birimi Bakımında Kumpaslar:

*Metrik Kumpaslar

*İnç Kumpaslar 

Kumpasın Yapısı

Kumpas temel olarak, üzeri ölçü birimiyle ölçülendirilmiş metal bir levha ve üzerinde hareket eden sürgülü kısımdan oluşur. Hareket etmeyen kısımda sabit çene ve ölçü cetveli bulunur. Hareket eden kısmı ise hareketli çene ve sürgüdür. Hareketli ve sabit çenelerde “ölçü ağızları” bulunur.

Sabit Çene: Malzemenin dayandığı, hareket etmeyen, kumpasın ucundaki çene kısmıdır.

Hareketli Çene: Bu kısım sürgülü şekilde hareket eder ve ölçülmek istenen parçaya dayanır. Üzerinde referans “0” noktası ve kumpasın hassasiyetini belirleyen “yardımcı ölçü birimlerinin” olduğu “verniyer” kısmı vardır Ayrıca kumpas ayarlandığında ölçünün bozulmaması için üzerinde bir “sabitleme vidası” bulunur. 

İç Çap Çeneleri: Sabit çenenin diğer tarafında, ağızları dış tarafa bakan iki çene vardır. Buna iç çap çeneleri  denir, deliklerin iç çaplarını ölçmek için kullanılır.

Kılıç Uç: Hareketli çeneye arka kısımdan bağlı olan “kılıç”, bir derinlik çubuğu olarak görev yapar. Bu uç derinliği ölçülmek istenen yere sokulur ve kumpas okunur.

 

Kumpas Okunurken Dikkat Edilmesi Gerekenler

*Ölçülecek yüzeyde çapak, kir, yağ tabakası olmamalı ve temiz olmalıdır.

*Kumpasın hareketli çenesi, parçaya tam olarak dayanmalı ve parçaya tam dik açıda olmalıdır. Kumpas eğik-yamuk tutulmamalıdır.

*Dar yüzeyler ve vida diş dibi çapları okunurken, ölçü ağızlarındaki ince çeneler kullanılır.

*Kumpas okunurken, ortamda yeterince ışık olmalıdır ve okuma sırasında kumpasa tam karşıdan bakılmalıdır. 

Kumpas Nasıl Okunur?

Kumpas ölçüm çeneleri, ölçülecek parçaya düzgün şekilde, boşluksuz yerleştirilir, bu sırada hareketli çene baş parmakla parçaya dayandırılır. Kumpas üzerinde milimetre cinsinden ölçülendirilmiş kısma ana cetvel denir. Hareketli çene, ana cetvel üzerinde kaydırılır. Hareketli çene (verniyer) üzerindeki sıfır “0” çizgisi referans çizgisidir.  Sıfır çizgisi, ana cetvel üzerindeki hangi çizginin tam önünde duruyorsa, okunması gereken ölçü odur (örneğin 3mm).

Fakat tam olmayan ölçümlerde, verniyer üzerindeki yardımcı ölçüler kullanılır. Veriyer üzerindeki yardımcı ölçü çizgileri, kumpasın hassasiyetine belirlenmiştir. Ölçülen değerin milimetreden küçük değeri, verniyerdeki bu yardımcı ölçü çizgileri kullanılarak okunur. Önce sıfır çizgisinin geçtiği değer milimetre cinsinden okunur (örneğin 2mm), daha sonra verniyerdeki yardımcı ölçü çizgilerinden hangisi, ana cetveldeki HERHANGİ bir çizgiyle tam karşı karşıya gelirse, verniyerdeki o çizginin değeri, ana ölçüye (2mm’ye) eklenir. Kumpasın hassasiyetine göre okuma yöntemi aşağıdaki gibi yapılır. 

0,1 mm (1/10) Hassasiyetli Kumpasın Okunması

Örneğin 0,1mm (1/10) hassasiyetteki kumpasta, sıfır çizgisi 5mm’yi biraz geçmiş, verniyerdeki ölçü çizgilerinden 6. çizgi, ana cetveldeki çizgiyle tam olarak çakışmış (tam karşı karşıya aynı hizaya gelmiş), 6. çizgi 0,6 mm anlamına gelir, çünkü kumpas hassasiyeti 1/10’dur. Bu durumda 0,6mm değeri, 2mm ana ölçüm değerine eklenir, sonuç olarak okunan değer 5,6mm olur.

  

Tekrar özetlemek gerekirse, verniyerdeki uzun sıfır çizgisi, ana cetveldeki hangi ölçüyü geçmişse bu mm olarak ana ölçüdür. Verniyerdeki hangi çizgi üst çizgiyle çakışmışsa, o çizginin değeri 1/10 ile çarpılıp, yani onda biri alınıp, ana ölçüye eklenir, sonuçta ölçüm değeri bulunur.

0,05 mm (1/20) Hassasiyetli Kumpasın Okunması

0,05 hassasiyetli kumpasların verniyer kısmındaki ölçülerde 1’den 10’a kadar rakamlar ve çizgiler bulunur. Burada kolaylık olması açısından 10 birim üzerinden numaralandırma yapılmıştır. İki rakam çizgisi arasındaki kısa çizgi “yarım” çizgisidir. 

  

En yaygın kullanılan kumpaslardan biri olan 0,05 mm hassasiyetli kumpaslarda ana ölçünün okunması aynı şekildedir, verniyerdeki ilk uzun çizgi olan sıfır “0” çizgisi, ana cetvelde hangi ölçü çizgisindeyse, ve bu çizgiyi geçmişse, ana ölçü değeri budur (örneğin 7 mm). Verniyer üzerindeki rakamlar şu şekilde okunur: 1:0,1 , 4:0,4 , 6 buçuk: 0,65 mm. 

Ana ölçü okunduktan sonra, verniyer üzerindeki çizgilerden hangisinin, ana cetvel üzerindeki HERHANGİ bir çizgiyle tam olarak karşı karşıya geldiğine bakılır, örneğin hareketli çenede verniyerdeki 5 ile 6 arasındaki kısa çizgi çakışmış olsun, bunun anlamı 0,55mm’dir. 7+0,55=7,55 mm okunan değer olacaktır.

 

Dijital Kumpaslar

Sürmeli kumpasla karşılaştırıldığında, dijital kumpas, kullanıcıya ölçülen değerlerin önemli ölçüde basitleştirilmiş bir okumasını sunar. Okunması kolay ekran, olası hatalarını önler. Öte yandan, dijital kumpas, sürmeli kumpas ile karşılaştırıldığında gelişmiş ölçüm doğruluğu sunmaz.

Dijital kumpasın özellikleri

• Dijital kumpaslarda her ölçüm öncesi zero veya sıfır yazan tuşa basarak sıfırlamasını kontrol etmek gerekir. Bu işlem ölçülecek diferansiyel, vites kutusu, vidalar vb diğer tüm makine elemanlarının ölçümlerini netleştirir.
• Dijital kumpasların bir çoğunda ekranı ölçü türüne göre değiştirebilirsiniz. Örneğin inç ölçecekseniz bu seçenek ile bu tip ölçüde bulunan makine elemanlarını rahatlıkla ölçebilirsiniz. (inç / mm düğmesi)

Dijital kumpasın kullanılması

Hazırlık:

Ölçüm kolunun hareket etmesini sağlamak için kilitleme vidasını gevşetin – Ölçüm yüzeylerini tüy bırakmayan bir bezle güzelce temizleyin. Biliniz ki hassas ölçü için metale yapışmış diğer malzemeler ölçümümüzün yanlış olmasını sağlayacaktır.

Ölçüm süreci

Dijital gösterge ekranını açmak için ON / OFF düğmesine basın. İstenilen ölçü birimini seçmek için inç / mm düğmesine basın. Ölçüm kolunu ölçüm için istenen başlangıç ​​pozisyonuna getirin. SIFIR düğmesine basın. Artık ölçüm kolu hareket ettirilerek ölçüm gerçekleştirilir. Ölçülen değerleri sürekli olarak görüntülenir.

Dijital kumpas bakımı

Pil değiştirme

Dijital kumpasların bir sorunu pil ile çalışmalarıdır. Eğer ki dijital ekran titremeye başlarsa veya ekran hiçbir şey göstermezse, pilin değiştirilmesi gerekir. Bunun için pil kapağının dijital kumpastan ok yönünde itilmesi ve ardından açılması gerekir. Bu sayede pil’i artık çıkartabilirsiniz. Yeni pil, artı kutbu yukarı bakacak şekilde yerleştirilmelidir. Bu tip dijital kumpas, SR44 tipi piller kullanır.

Sorun giderme

Ekranda sorun varsa, önce pil değiştirilmelidir. Bu sorunu çözmezse, pili koymuş olduğumuz yuvada yer alan kontakları temizlemek için pil, pil bölmesinden çıkarılmalıdır. Dijital kumpas, ölçüm kolu hareket etmesine rağmen sabit bir değer gösteriyorsa, elektronik arıza meydana gelmiştir. Bu durumda dijital kumpasın sıfırlanması için pilin çıkarılması gerekir. Yukarıdaki bilgilere rağmen dijital kumpasınızla ilgili sorun yaşarsanız mutlaka kumpasın dijital ekranı onarılamayacak derecede hasar görmüştür. 

Dijital kumpasların nem, yağ ve diğer tüm sıvı alımlarına karşı korunması gerekir. Ölçüm işlemlerimiz bitti ise mutlaka kuru ve temiz bir bez ile silerek kutusuna kaldırmalıyız.

Dijital kumpas nasıl kullanılır.

Delme merkez noktalarından olan mesafeyi belirleyebilmek için iki ölçüm gereklidir. Delik kenarları arasındaki mesafe, delik kenarları arasındaki mesafeye eklenmelidir. Elde edilen toplamı ikiye bölerseniz, delme merkez noktaları arasındaki mesafeyi elde edersiniz. Kaliper bu prensibe göre çalışır. Dijital ekran her zaman ölçüm yolunun yarısını gösterdiğinden manuel hesaplama yoktur.

Verniyeri sıfıra ayarlayın.

Hareketli verniyer, iki çene öpüşecek şekilde birleştirilir. Eğer pili değiştirdiyseniz iki çeneyi birleştirdikten sonra sıfır konumda sıfırlanmalıdır. Bunun için üstte yer alan sabitleme pimleri ölçüm ayaklarından gevşetilir ve her iki ölçüm ayağı da sola hareket ile birleştirilir. Şimdi dijital göstergede yer alan ZERO tuşuna basarak sıfırlama yapılır.

Dikkat: Ölçüm pimleri takıldıktan sonra, ekran başlangıç ​​konumunda 5,00 mm göstermelidir.

Ölçüm

İlk olarak birbirinden ayrı duran delik kenarları arasındaki mesafe belirlenir.

Şimdi sağ ölçüm kolu sabitlenir ve sol ölçüm kolu ona doğru itilir.

Sağ ölçüm kolu gevşetildikten sonra birbirine uzanan delik kenarları arasındaki mesafe belirlenir. Delik merkezleri arasındaki mesafe artık ekrandan okunabilir.

Youtube sayfamıza üye olmak için tıklayınız.