Dilde Neden Yarıklar Oluşur

Dil yarıkları olarak da bilinen dil çatlakları, vitamin eksikliğinden kansızlığa kadar pek çok nedenden kaynaklanan bir sağlık sorunudur.

Pamukçuk

Dildeki çatlağın en sık karşılaşılan nedeni, dilde meydana gelen mantar enfeksiyonudur. Pamukçuk, Candida mantarının ağzın giriş kısmında birikmesiyle meydana gelir. Dildeki çatlaklara ek olarak, dilde lezyonlar, dildeki lezzet duyusunda azalma ve dilde acı hissi pamukçuğun diğer belirtilerindendir. Bağışıklık sisteminin zayıf olması, şeker hastalığı, kanser ve vajinal mantar enfeksiyonları, dilde pamukçuk oluşumunu tetikleyen durumlardandır. Doktorunuz, tedavi için antifungal yani mantar önleyici ilaç reçete edecektir.

Kalıtsal, genetik

Uzmanlar, dildeki yarıkların bir diğer nedeninin de genetik yatkınlık olduğunu bildiriyorlar. Anne baba tarafınızda yahut üst kuşaklarda dilde çatlak sorunu varsa, muhtemelen bu durum sizde de görülebilir.

Biotin eksikliği

Dilinizdeki yarıklar, biotin eksikliğinden de kaynaklanabilir. Biotin B vitamini grubundan bir vitamin türüdür ve metabolizmayı harekete geçirme, yağ sentezleme gibi görevleri vardır. Vücudunuzda biotin eksikliğiniz varsa, kas ağrısı, solgun cilt, kuru cilt ve çabuk yorulma gibi belirtiler yaşarsınız, ayrıca biotin eksikliği dilin çatlama riskini arttırır. Biotin eksikliğinden şüpheleniyorsanız bir dahiliye uzmanına görünüp vitamin testi yaptırabilirsiniz. Et ürünleri, süt ve süt ürünleri, tavuk ciğeri, yer fıstığı, dana ciğeri, yumurta sarısı en iyi biotin kaynaklarındandır.

Harita dil

Coğrafik dil olarak da bilinen Harita dil, dil yüzeyini etkileyen zararsız bir durumdur. Harita dil, dil üzerinde çatlaklar, çeşitli boyutlarda pürüzsüz kırmızı lezyonlar olarak belirti verir. Harita dilden muzdaripseniz, özellikle baharatlı veya asidik yiyecekler yedikten sonra rahatsızlık duyabilir, acı çekebilirsiniz. Harita dilin bilinen kesin bir tedavi yöntemi yoktur.

Sjögren sendromu

Sjogren sendromu, vücudun gözyaşı ve tükürük bezleri gibi kendi nemini üreten bezlerine saldırdığı bir hastalıktır. Sjögren sendromu, dilde çatlaklar, ağız kuruluğu, halsizlik, eklem ağrısı, gözlerde yanma veya göz kaşıntısı gibi belirtilere neden olur. Sjogren sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, bakteriyel veya viral enfeksiyon gibi genetik ve çevresel faktörler, bu hastalığın çıkmasında önemli rol oynayabilir. Sjögren sendromunu önlemek veya tedavi etmek için bilinen herhangi bir yöntemi yoksa da, semptomların tedavisi için tükrük uyarıcılar ve yapay gözyaşı gibi yöntemlerin kullanılması denenebilir.

Dil çatlaklarının diğer nedenleri

1. Vitamin eksikliği
2. Melkersson-Rosenthal sendromu
3. Dil kanseri
4. Dehidrasyon (vücudun susuz kalması)
5. Down sendromu
6. Sigara veya alkol kullanımı
7. Dile alınan darbe, dil yaralanması
8. Bazı yiyecek ve içeceklere karşı alerji
9. İlaçların yan etkileri
10. Asit reflü hastalığı
11. Baharatlı ve acılı gıdaları sık tüketme

Dilde çatlak belirtileri

1. Kırmızı, beyaz veya sarı olmak üzere dil üzerinde yamalar, renk değişikliği
2. Genellikle zonklama veya yanma şeklinde ağrı
3. Özellikle baharatlı, asitli veya tuzlu yiyecekler yenildiğinde dilde acı hissi
4. Dilde veya ağız çevresinde yakındaki lezyonlar, şişlikler
5. Ağız kokusu
6. Yüzde, dilde, ağız çevresinde şişme
7. Kaslarda güç kaybı
8. Dildeki çatlaklar içinde şişme (kanserin olası bir belirtisidir)

Dilde çatlaklar nasıl geçer?

1. Dildeki çatlaklardan muzdaripseniz ilk yapmanız gereken şey, bir kulak burun boğaz doktoruna görünmek olmalıdır. 
2. Doktor hastalığın teşhisine göre gerekli tedaviyi uygulayacaktır.
3. Dilinizdeki çatlak dehidrasyondan kaynaklıysa, günde bardak su içmeye devam edin.
4. Dilinizdeki yarık vitamin eksikliğinden kaynaklıysa, doktorunuz vitamin ilacı reçete edecektir.
5. Diş macunları da içeriklerindeki kimyasallar sayesinde, maya, mantar ve bakterilerin neden olduğu dildeki çatlaklardan kurtulmanıza yardımcı olabilir. Yapmanız gereken doktorunuzdan onay alıp dilinize günde iki kez diş macunu sürmek olmalıdır.

Dil Hastalıkları Ve Tedavi Yolları İçin Tıklayınız

Dil Yanmasına Ne İyi Gelir, Dil Yanması Neden Olup Nasıl Geçer? Tıklayınız

Dilde Siyah Nokta Nedenleri Ve Tedavisi Tıklayınız

Ağız içinde gelişen yaralar toplumda sık görülen sağlık sorunları arasındadır. Özellikle ağız hijyenine dikkat edilmemesi ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları sonucunda ağız içindeki dokularda yara oluşumu kolaylaşır. Bunun yanı sıra, vücutta görülen bazı rahatsızlıkların seyrinde ağız içindeki dokularda iltihaplanma ve yaralanmalar gelişebilir. Ağız yaralarının sık geliştiği dokulardan biri de dildir.

Dil Yaraları Nedir?

Ağız içindeki yapıların büyük çoğunluğu mukoza adı verilen özel bir epitel dokuyla kaplıdır. Bu anlamda, ağız tabanı, yanakların iç kısmı, diş etleri, bademcikler, damak ve dil; mukoza ile örtülü durumdadır. Mukoza dokusunun bütünlüğünde bozulmaya yol açan her türlü sağlık sorunu yara ve ülser gelişimi ile sonuçlanabilir. Ağız içinde gelişen bu yara ve ülserlere genel olarak aft adı verilir.

Dil mukozasında tahriş ve hasarlanmaya yol açabilen rahatsızlıkların seyrinde dil yaraları ortaya çıkabilir. Bu durumun yanı sıra, dilde bulunan çeşitli anatomik yapılarda görülen rahatsızlıklar da dil yarası gelişimine neden olabilir. Dilde bulunan tat almadan sorumlu tomurcukların iltihaplanması ve dil çevresinde yer alan tükürük bezlerine ilişkin hastalıklar bu duruma örnek verilebilir.

Dil Yaraları Nasıl Gelişir?

Mevcut klinik yaklaşımda, dilde görülen aftların hangi mekanizmalara bağlı olarak geliştiği tam anlamıyla bilinmemektedir. Bununla birlikte, yapılan çalışmalar doğrultusunda, dilde yara gelişimini tetiklediği düşünülen bazı risk faktörlerinden söz etmek mümkündür. Bu faktörler şu şekilde özetlenebilir:

• Hastaların genetik özelliklerine bağlı olarak ağız içinde yara gelişimine yatkınlık

• Özellikle ağız içi dokuların hasar almasına yol açan ve ağız hijyenine dikkat edilmemesinden kaynaklanan mikroorganizmaların çoğalması durumu

• Isırık, yabancı cisim varlığı, ağız içi protezler veya sert gıdalara bağlı fiziksel travmalar gibi ağız içi yaralanmayla sonuçlanan durumlar

• Ağız bölgesinde mukozanın bütünlüğünü önemli ölçüde bozan radyoterapi veya kemoterapi gibi tedavi yöntemlerinin uygulanması

• Günlük beslenmede ağız sağlığı için gerekli olan B12 vitamini, folik asit, demir gibi bazı vitamin ve minerallerin yeteri oranda alınmaması

• Yoğun stres ve kaygı bozukluğu

• Bağışıklık sisteminin normal işlevlerini gerçekleştiremediği AIDS gibi bazı immünolojik hastalıklar

• Yüksek ateşe neden olan bazı enfeksiyon hastalıkları

• Crohn hastalığı gibi sindirim sisteminin genelinde iltihaplanmayla seyreden inflamatuar hastalıklar

• Pemfigus vulgaris gibi cilt ve mukozada döküntü ile sonuçlanan bazı dermatolojik hastalıklar

• Dil üzerinde gelişen kanser dokularında hücrelerin hızla nekroza uğraması ve iltihaplanması

Bu faktörlerin yanında, kişinin ağız hijyeni için kullandığı ürünlerde değişikliğe gitmesi durumunda da çeşitli kimyasalların etkisiyle ağız içi ve dilde yaralanma görülebilir.

Tüm bu risk faktörlerinin etkisiyle mukoza bütünlüğünün bozulması sonucu, dokularda iltihabi reaksiyonlar gelişmeye başlar ve hasara bağlı olarak epitel dokunun altında yer alan bağ dokusu açığa çıkar. Bu duruma ülserasyon adı verilir. Ülserleşen aftlar ciddi ağrı şikayetine neden olabilir.

Dil Yaraları Hangi Belirtilere Yol Açar?

Dil yaraları; ağız içinde gelişen aftöz lezyonlarda olduğu gibi benzer klinik şikayetlerle kendini gösterebilir. Aftöz yaralar genellikle dilin ön ve yan bölgeleri, tat tomurcukları veya dilin ağız tabanı ile komşu alt kısımlarında ortaya çıkar. Bu yaralar genellikle çapı 10 mm’den küçük, beyaz-sarı renkli zeminde, çevresi kızarık ve ödemli, yuvarlak şekilli lezyonlar şeklinde görülür. Bu bakımdan dil yarasının ortaya çıkması sonucu sıklıkla görülen belirtiler şu şekildedir:

• Lezyonların ağrılı olması ve ağız içindeki dokuların hareketiyle ağrının artması

• Yemek yemede zorlanma veya yemek yerken ciddi ağrı hissetme

• Sıcak veya soğuk besinler tüketilirken ağrı veya rahatsızlık hissi

• Mide bulantısı ve kusma

• Uyku düzeninde bozulma, uykuya dalmada güçlük

• Dil hareketlerinde kısıtlılık

Dilde gelişen aftöz yaralar yaklaşık birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşebilir. Aftöz yaralar yıl içinde birkaç kez ağız içinde farklı dokularda tekrarlayabilir. Bununla birlikte, altta yatan nedene bağlı olarak gelişen dil yaraları boyut olarak büyüyebilir ve yol açtığı belirtiler şiddetlenebilir. Bu bakımdan, geçmeyen dil yaralarında uzman bir doktor tarafından değerlendirme yapılması oldukça önemlidir.

Dil Yaralarının Tanısı Nasıl Konur?

Dil yarası; uzman bir doktor tarafından hastadan alınan ayrıntılı hastalık öyküsü ve yapılan detaylı fizik muayene ışığında değerlendirilir. Gerekli görülen durumlarda ek tanı yöntemlerine de başvurulabilir. Aynı zamanda, şüpheli olarak değerlendirilen lezyonlardan ağız içi biyopsi alınarak patolojik inceleme yapılabilir. Tüm bu incelemelerden elde edilen veriler ışığında altta yatan hastalığın tanısı konur.

Dil yaraları; sıklıkla aftöz lezyonlar şeklinde ortaya çıktığından, altta yatan ciddi bir hastalık bulgusu olmadığı durumlarda, ağız içindeki diğer aft yaralarına yönelik yaklaşıma başvurularak tedavi sağlanır. Bununla birlikte, detaylı incelemeler sonucunda farklı hastalıkların varlığının tespit edildiği durumlarda başka tedavi yöntemleri gündeme gelebilir.

Dil Yaraları Nasıl Tedavi Edilir?

Dil yaraları çeşitli hastalık etkenlerine bağlı olarak ortaya çıkabildiğinden, tedavi öncesinde altta yatan nedenin doğru teşhis edilmesi kritik önem taşır. Bu doğrultuda, altta yatan nedene bağlı olarak dil yarası tedavisinde aşağıdaki yöntemlere başvurulabilir:

• Basit aftöz yaralarının görüldüğü vakalarda, hastaya belirtilerin hafifletilmesi veya ortadan kaldırılmasına yönelik yaşam tarzında birtakım değişiklikler yapması ve lezyonun takip edilmesi önerilir. Aftlar birkaç gün içinde kendiliğinden geçme eğiliminde olduğundan, ek tedaviye gerek duyulmaz.

• Özellikle sık aft gelişimi olan hastalarda, dil yarası için risk faktörü oluşturan noktalarda hastanın bazı önlemler alması tavsiye edilebilir. Bu anlamda, düzenli ve doğru teknikle, günde en az 2 kez diş fırçalama alışkanlığının kazanılması çok önemlidir.

• Ağız hijyeninin sağlanmasına yönelik günlük diş ipi kullanılması ve ağız bakım suları ile gargara yapılması yararlıdır. Bunun için aynı zamanda, antiseptik gargara solüsyonları da kullanılabilir.

• Yeterli ve dengeli beslenmeyle birlikte, yeteri kadar alınmayan vitamin ve minerallerin de dışarıdan takviye edilmesi yaraların giderilmesinde etkili olabilir.

• Hastanın ağız yapısına uygun olmayan ağız içi protezlerin kullanıldığı durumlarda diş hekimine başvurulması ve farklı tedavi yöntemlerinin tercih edilmesi gerekir.

• Aftöz yaralarda tahrişe yol açabilecek baharatlı, gazlı, asitli, parçacıklı ve tuzlu yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir.

• Sigara ve alkol tüketimine son verilmelidir.

• Yoğun stres ve kaygı bozukluğu dil yarasına neden olabileceğinden, stresle etkin şekilde mücadele edilmeli; gerekli görüldüğü takdirde, psikolojik yardım alınmalıdır.

• Ciddi ağrı ve rahatsızlık hissine neden olan dil yaralarında ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu kapsamda, klorheksidin ve tetrasiklin içerikli ağız yıkama solüsyonları, topikal uygulanan anti-inflamatuar ilaçlar ve ağrı kesiciler hastaya verilebilir. Daha ciddi sağlık sorunlarına bağlı dil yaralarında ise bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaçlar tedaviye dahil edilebilir.

• Kanser gibi hastalıklarda cerrahi tedavi yöntemleri gündeme gelebilir. Bu durumda, dilde gelişen yara ve bu yarayla ilişkili bölgeler ameliyatla alınır.

Ağız hijyenine dikkat edilmemesi ve sağlıksız beslenme sonucunda ortaya çıkan dil yarası ağrılı oldukları zaman insanın yaşam kalitesini etkileyebilir. Pek çok neden bağlı olarak ortaya çıkan dil yarası genellikle dilin yanlışlıkla ısırılması, aft ve virüs enfeksiyonu gibi etkenler sonucunda ortaya çıkar. Evde yapılabilecek bazı doğal yöntemlerle dil yaraları geçirilebilir. Kendiliğinden geçen dil yaraları 14 günden uzun bir süre devam ettiği taktirde diş veya kulak burun boğaz doktoruna başvurulmalıdır.

Dilde oluşan yaralar genel olarak dilin yanlışlıkla ısırılması ve virüs enfeksiyonu gibi etkenler sonucu ortaya çıkar. Dilde yaraların neden olduğu en belirgin belirti ise, yaranın olduğu bölgede görülen ağrı ve yanmadır.

Dil yarası neden olur?

• Gingivostomatit (viral veya bakteriyel ağız enfeksiyonu)
• Herpes simpleks enfeksiyonu
• Oral liken planus (oral kanser riskini artırabilen bir bağışıklık sistemi hastalığıdır)
• Oral pamukçuk
• Behçet sendromu (yaygın kan dolaşımı iltihabı)
• Dilin yanlışlıkla ısırılması
• Dilde oluşan yanıklar
• Bulaşıcı enfeksiyonlar
• Yetersiz ağız temizliği

Dil yarasının belirtileri nelerdir?

-Dilde lezyonlar
-Dilin altında, üstünde ve ucunda yaralar
-Dilde hassasiyet
-Dilde acı ve yanma hissi
-Dilin asidik ürünler içeren gıdalarla temasında ağrı ve yanma oluşması

Dil yarası hangi şekillerde görülür?

Dilde görülen yaraların en sık rastlanan türleri şunlardır:

Aftöz Ülser: Üzeri beyaz, etrafı kırmızı ağrılı yaralardır.

Lökoplaki: Beyaz, kirli beyaz zeminden hafif yüksek, üzeri düz veya pürtüklü lezyonlardır.

Eritroplaki: Lökoplakide tarif edilen lezyonun kırmızı renkli olanıdır.

Liken Planus: Dilden kabarık morumsu lezyonlardır.

Dil yarası için bitkisel çözümler

Ağız ve dil yaralarını geçirmek için bazı doğal yöntemlerden faydalanılıyor. Eğer siz de "Dil yarasına ne iyi gelir?" sorusunun cevabını merak ediyorsanız bu yöntemleri mutlaka okuyun

Dil yarası için İbrahim Saraçoğlu'ndan kür

İbrahim Saraçoğlu dilde kapanmayan yaralar için propolis öneriyor. Çay bardağının yarısına kadar su koyup üzerine 15 damla propolis damlatın. Bu karışımdan 1 yudum alıp ağzınızda saniye beklettikten sonra yutun. Akşam da karabaş otu çayı için. Bu bitki başak başaktır. Bundan adet suya atarak demleyin. Raf ömrü 1 yılı geçmemiş olması fayda sağlaması için çok önemli.

Dil yarası için kabartma tozu: Dilde ortaya çıkan yaralar için kullanılır. Kabartma tozunun ağrıyı hafifletme ve azaltma özelliği bulunmaktadır. Ayrıca, bazı enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkan iltihaplanmalara karşı oldukça etkilidir.

Nasıl kullanılır?

Bir çay kaşığı kabartma tozlu ile bir miktar ılık suyu karıştırın. Bu karışımı macunsu bir hale getirin. Hazırladığınız karışımı etkilenen bölgeye yapıştırın ve bir dakika bekleyin. Bir dakikadan sonra dilinizi ılık suyla durulayın.

Dil yarası için tuz: Dilde oluşan yaraların tedavisi için, doğal ağrı kesici olan tuzu kullanabilirsiniz. Ağrıyı ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur ve enfeksiyonu önler.

Nasıl kullanılır?

1 çay kaşığı tuzu 1 fincan ılık suyla karıştırın. İyice karıştırdıktan sonra, ağzınızı bu karışımla günde 3 ya da 4 kere yıkayın.

Dil yarası için meyan kökü: Meyan kökünün iyileştirici özellikleri dil yaralarında da olumlu sonuçlar vermektedir.

Nasıl kullanılır?

Bir çay kaşığı meyan kökü tozunu bir miktar su ile karıştırın ve macun haline getirin. Dilde etkilenen bölgenin üzerine koyun. Birkaç dakika yaranın üstünde kaldıktan sonra etkilenen bölgeyi ılık suyla iyice yıkayın.

Dil yarası için adaçayı: Bilinen en eski antiseptik (mikrop öldürücü) bitkilerden olan adaçayı, dil yaralarının tedavisinde de kullanılabilir.

Nasıl kullanılır?

Aktarlardan temin edebileceğiniz yaprak şeklindeki adaçayını sıcak suda demledikten sonra ılıtın. Bu çayı gerek gargara yaparak gerek de ağız içinde bir miktar tutup içerek kullanabilirsiniz. Adaçayı gargarası hem ağız içi hijyeni sağlar, hem de dil yaralarından korunmada ve basit dil yaralarının tedavisinde etkili olur.

Dil yarası için sumak: Dildeki yara veya aft için en çok kullanılan yöntemlerden biri de sumak ile hazırlanan gargaradır. 

Nasıl kullanılır?

1 yemek kağışı sumak 1 su bardağı su ile kaynatılıp soğutulur. Ardından bu su ile gargara yapılır. 

Dil ve ağız yaraları tedavisi

Dil ve ağız yaraları fizyolojik etkenlere bağlı gelişmiş ise temiz ağız bakımı, düzenli diş fırçalama ve gargaralar ile kendiliğinden gün içinde iyileşebilir. Evde kendi yöntemlerinizle de dil yarasından kurtulmak mümkün.

Dil yarasına neden olan faktörler?

Hamilelikte dil yarası: Hamilelikte ortaya çıkan dil yaralarının nedenlerinden bazıları şunlardır:

Stres:Hamile bayanlarda artan stresle birlikte dil üzerinde ülserler gelişebilir. Bu nedenle, mümkün olduğunca stresten uzak durmaya gayret edin.

Sigara: Aşırı sigara içmek dilin tahriş olmasına neden olur ve boğaz ağrısı yapar. Dil yaralarını önlemek için sigarayı bırakmalısınız.

Dili ısırmak: Eğer yanlışlıkla dilinizi ısırırsanız ya da aşırı sıcak bir şey yerseniz, dilinizde yaralar ortaya çıkabilir. Ayrıca dişleri sıkmak da dil kenarlarında tahrişe ve ağrıya neden olabilir.

Tıbbi durumlar: Diyabet ve anemi gibi bazı tıbbi durumlar da dil yaralarının gelişmesine neden olabilir.

Viral enfeksiyon: Dil yaraları viral enfeksiyon nedeniyle meydana gelebilir.

Demir ve vitamin eksikliği: Dil yaraları bazen vitamin ve demir eksikliği sonucu ortaya çıkar.

Hamilelikte dil yaraları nasıl önlenir?

Hamileliğiniz boyunca dil yaralarını önlemek için işte birkaç tavsiye

Ağız hijyeni: Herhangi bir dil rahatsızlığını önlemenin en iyi yolu ağız hijyenine önem vermektir.

Dengeli beslenme: Bazen dil yaraları vücudunuzda beslenme eksikliği nedeniyle ortaya çıkar. Dil yaralarını önlemek ve bebeğinizin normal gelişimine yardımcı olmak için mutlaka dengeli beslenmelisiniz.

Uzun süren geçmeyen dil yaraları için mutlaka tıbbi yardım alın.