diyarbakır kalesi ve hevsel bahçeleri kültürel peyzajı / Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa

Diyarbakır Kalesi Ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı

diyarbakır kalesi ve hevsel bahçeleri kültürel peyzajı

kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir

“Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı”nın UNESCO Dünya Mirası Adaylığı Faaliyetlerimiz

“Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı”nın UNESCO Dünya Mirası Adaylığı Faaliyetlerimiz

DKVD, “Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı”nın UNESCO Dünya Mirası adaylığı sürecinde; kentin çevre ve kültürel değerleri hakkında farkındalık yaratmaya dönük Alan Yönetimi Eğitim ve Bilgilendirme Komisyonu Üyesi olarak özellikle genç, çocuk ve kadınlara yönelik bilgilendirme faaliyetleri yürüterek süreçte aktif bir paydaş olarak rol aldı. 

Diğer Haberler

Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (Diyarbakır)

Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (Diyarbakır)
Yeri : Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Diyarbakır
Boylam : 40˚14’ Doğu
Enlem : 37˚55’ Kuzey
Kriter : (i), (iii), (v)
Kategori: Kültürel

Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı; Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri olmak üzere iki ana bileşenden oluşmaktadır.
Bölgede hüküm süren medeniyetlerin, kültürlerin ve dönemin ihtiyaçları doğrultusunda şekillenerek özgünlüğünü ve 7 bin yıllık tarihsel varlığını sürdüren Diyarbakır Kalesi, Surları ve Burçları hala orijinal ve özgün kültür varlıkları olarak yaşamakta, Dünya tarihi için önemli bir evrensel miras özelliğini korumaktadır.
Hevsel Bahçeleri, bahçe kültürünün çok önemli olduğu bir coğrafyada yer alan tarihi boyunca halkın kullanımına açık sivil bir bahçe olarak özgün bir değer ortaya koymaktadır. 30’dan fazla uygarlığın izlerini taşıyan bir bölgede 8 bin yıl gibi çok uzun süredir bahçe olarak var olmasıyla, tarımsal değerinin dışında, kültürel ve tarihi olarak da özgün bir yere sahiptir.
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri’nin yaşamsal işbirliği ve Hevsel Bahçeleri’nin oluşturduğu peyzaj, kentin ve aday varlığın binlerce yıldır kesintisiz yaşam sürmesinde, en önemli etkendir.

UNESCO World Heritage Sitesi 

Etiketler : Diyarbakır, Hevsel Bahçeleri, UNESCO Dünya Miras Listesi,

Büyülü Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı

Proje Açıklaması

Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri’nin yaşamsal işbirliği ve Hevsel Bahçeleri’nin oluşturduğu peyzaj, kentin ve aday varlığın binlerce yıldır kesintisiz yaşam sürmesinde, en önemli etkendir.

Bölgede hüküm süren medeniyetlerin, kültürlerin ve dönemin ihtiyaçları doğrultusunda şekillenerek özgünlüğünü ve 7 bin yıllık tarihsel varlığını sürdüren Diyarbakır Kalesi, Surları ve Burçları hala orijinal ve özgün kültür varlıkları olarak yaşamakta, Dünya tarihi için önemli bir evrensel miras özelliğini korumaktadır.

yılında Almanya Bonn’da düzenlenen Dünya Miras Komitesi Dönem Toplantısı’nda  “Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı” nın UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmesine karar verildi.

 

Diyarbakır Kalesi

Diyarbakır kalesinin kesin olarak ilk inşa tarihi tam bilinmiyor. Kalenin kuruluşu kentin tarihi kadar eski ve farklı dönemlerin ilave ve inşa tekniklerini üzerinde barındırmaktadır. Dicle Vadisinin kenarında yer alan kale, topografyanın şekline göre kentin etrafını kuşatmaktadır. Araştırmacılar sur duvarlarının 75 den fazla burçla takviye edildiğini belirti. Ancak günümüzde altı tanesi mevcuttur. Surların dört ana yöne bakan dört tane kapısı bulunuyordu. Bu kapılar; batıda Urfa Kapı, güneyde Mardin Kapı, doğuda Yeni Kapı, kuzeyde ise Harput Kapısı adlarıyla anılıyordu. Bazalt taşından inşa edilen kalenin doğusunda, İç Kalesi bulunur. İç Kale bir höyüğün etrafinı çevrelemektedir. İç Kalenin kuruluşunun Mezopotamya kültürleri ile ilişkisi olduğu ve Hurriler zamanında kurulduğu düşünülmektedir.

 

Hevsel Bahçeleri

Ilk yapım tarihi 7 bin yıl öncesine dayanıyor, Hevsel Bahçeleri, bahçe kültürünün çok önemli olduğu bir coğrafyada yer alan tarihi boyunca halkın kullanımına açık sivil bir bahçe olarak özgün bir değer ortaya koymaktadır. 30’dan fazla uygarlığın izlerini taşıyan bir bölgede 8 bin yıl gibi çok uzun süredir bahçe olarak var olmasıyla, tarımsal değerinin dışında, kültürel ve tarihi olarak da özgün bir yere sahiptir.

Nehrin öbür yakasında yer alan geniş Dicle Üniversitesi kampüsüyle bütünleşen bu cennet bahçesinde antik dönemlerde ağırlıklı olarak ekilen tahılın ardından iriliğini güvercin gübresine borçlu olduğu söylenen ünlü Diyarbakır karpuzu, soğan, roka, marul, şeftali, kaysı, elma, erik, armut her şey yetişiyor. Nehrin debisinin azalmasıyla oluşmuş hektarlık bahçeler, Hosel (Kürtçe sık ağaçlı alan), Hevsel, Esfel gibi adlar aldı. Evliya Çelebi, Şemsedin Sami, Mehmed Uzun ve Yaşar Kemal gibi birçok edebiyatçının eserlerine konu oldu. Hevsel Bahçeleri, &#;te Dünya Mirasları listesine girmesi için UNESCO&#;ya aday gösterildi. &#;te ise UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi.

Büyülü Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri nın Özellıklerı

  • Hevsel Bahçeleri de, bahçe kültürünün çok önemli olduğu bir coğrafyada yer alan tarihi boyunca, halkın kullanımına açık bir alan olarak özgün bir değer ortaya koymaktadır.

 

  • Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri’nin yaşamsal işbirliği ve Hevsel Bahçeleri’nin oluşturduğu peyzaj, kentin ve bahçelerin binlerce yıldır kesintisiz hayat sürmesinde en önemli etkendir.
  • Dünyanın en eski ve en sağlam yapılarından biri olan Diyarbakır Surları birçok türküye, maniye, efsaneye konu olmuştur. Burçları üzerindeki görkemli kabartmaları ve kitabeleriyle dünyanın ender

 

  • Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı, yılında Almanya’nın Bonn kentinde toplanan dönem BM Dünya Miras Komitesi tarafından kültürel kategoride UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedildi.

 

  • Diyarbakır’ın Sur ilçesinin merkezinde yükselen Diyarbakır Surları, iç ve dış olmak üzere iki bölümden meydana geliyor. Yaklaşık 7 bin yıllık bir geçmişe sahip olan bu tarihsel hazine, Çin Seddi’nden sonra dünyadaki en eski surlar olarak biliniyor.

 

Diyarbakırı’nın Gezilecek yerlerı

 

Sülüklü Han

yılında tamamlanan restorasyon çalışmalarının ardından ziyaretçilerine kapılarını açan Sülüklü Han, Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinde yer almaktadır. Ulu Cami, Hasanpaşa Hanı gibi daha göz önünde bulunan yapılara yakın olmasıyla son dönemlerdeki popülerliği artmıştır. Diyarbakır Sülüklü Han senesinde Hanilioğlu Mahmut Çelebi ve kız kardeşi Atike Hatun tarafından yaptırılmıştır.

 

Ulu Cami

Diyarbakır gezilecek yerler listesinin başında İslam dünyasının beşinci Harem-i Şerif olarak kabul ettiği Ulu Cami gelmektedir. Anadolu’nun en eski camilerinden biri olan Ulu Cami, yılında Arap oduları tarafından kiliseden camiye çevrildiği bilinmektedir. Geçmiş yıllarda restorasyon çalışmalarının da yapıldığı Ulu Cami günümüze kadar gelmeyi başarmıştır.

 

Diyarbakır Surları

UNESCO Dünya Miras Listesi’nde bulunan Diyarbakır Surları, Çin Seddi’nden sonra dünyanın en uzun ikinci yapısı konumundadır. Yine Diyarbakır’un Sur ilçesini komple içine alan yapının uzunluğu 5,5 km yüksekliği ise 7–8 metre civarındadır. Surların ne zaman yapıldığına dair kesin bir tarih olmamakla birlikte (M.Ö – yılları arasında Huriler döneminde yapıldığı söylenmektedir) M.Ö ’da Bizans İmparatoru Constantinus tarafından yenilendiği bilinmektedir. 5 çıkış kapısının bulunduğu Diyarbakır Surları’nın bazı yerlerinde eski dönemlerden kalma yazıtlar ve kabartmalar da bulunmaktadır

 

Kervansaray

Yapımı yılında tamamlanan Kervansaray’ın diğer adı Deliller Hanı olarak da geçmektedir. Özellikle mimarisi ve iç yapısı ile hayranlık verici bir görüntüye sahip olan Kervansaray, Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesi’nde bulunmaktadır. Günümüzde otel olarak kullanılan Kervansaray’da tarihi yapısı bozulmamış 72 oda bulunmaktadır.

 

Dört Ayaklı Minare

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunan Dört Ayaklı Minare, Akkoyunlu Kasım Han tarafından yaptırılan Şeyh Mutahhar Camisi’nin dört sütun üzerinde duran ve ilginç bir mimariye sahip olan minaresidir. Bir rivayete göre minarenin sütunları altından 7 defa geçenlerin dileklerinin kabul olduğuna inanılırmış.

 

Hevsel Bahçeleri

UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yerini alan Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır Surları ile Dicle Nehri arasında yer alan eşsiz güzelliğe sahip tarımın anavatanı kabul edilen yerlerden birisidir. Mezopotamya topraklarının tahıl ambarı olarak kabul edilen Hevsel Bahçeleri’ni Mardin Kapı çevresinde bulunan çay bahçelerinden izlemenin keyfi de bir başkadır.

 

Çayönü

Ergani sınırları içinde yer alan Çayönü, insanlığın yerleşik düzene geçişini anlatan en önemli arkeolojik yapılardan birisidir. M.Ö –’li yıllara uzanan geçmişinden ilginç birkaç örnek verecek olursak; buğdayın tarımda ilk kullanıldığı, köpeğin evcilleştirildiği ilk yer olarak kayıtlara geçtiği bilinmektedir.

 

Diyarbakır surp sarkis kilisesi

Diyarbakır gezilecek yerler listesinde yer alan kiliselerden biri olan Surp Sarkis Kilisesi, Katolik Ermenilere ait bir kilise olup ne zaman yapıldığı ile ilgili net bir bilgi bulunmamaktadır. Günümüzde kullanıma kapalı olan kilisenin avlusu mahalle sakinleri tarafından günlük yaşam içinde kullanılmaktadır.

 

Hasan Paşa Hanı

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde Ulu Cami karşısında bulunan Hasan Paşa Hanı, – yıllarında zamanın Diyarbakır Valisi Vezirzade Hasan Paşa tarafından yapımına başlanmış, sonrasında başka bir göreve atanmasından dolayı hanın tamamlanması Osman Paşa döneminde olmuştur.

 

On Gözlü Köprü

Dicle Nehri üzerine inşa edilmiş olan tarihi On Gözlü Köprü, Sur ilçesinde bulunan Mardin Kapı’nın yaklaşık 3 km uzağında bulunmaktadır. Yapılış tarihinin 6. Yüzyıla dayandığı On Gözlü Köprü zaman içinde yıkılıp tekrardan yapılmıştır.

 

Diyarbakır’da Gezilecek Diğer Yerler

Yukarıda bilgilendirdiğimiz yerler dışında Diyarbakır gezilecek diğer yerler ise; Hz Ömer Camii, Nebi Camii, Nasuh Paşa Camii, Keçi Burcu, Hz. Süleyman Camii, İskender Paşa Camii, Melik Ahmet Camii, Surp Sarkis Kilisesi, Gazi Köşkü, Cahit Sıtkı Tarancı Evi Ziya Gökalp Evi, İskender Paşa Konağı, Behram Paşa Konağı, Malabadi Köprüsü, Erdebil Köşkü gibi yerleri de gezmenizi tavsiye edebiliriz.

 

Dıyarbakır Nerede ve Nasıl Gıdılır?

Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınırlarında yer alır. Doğusunda Batman ve Muş bulunan Diyarbakır, Dicle Nehri’nin yolu üzerinde konumlanır. Kentin batı tarafında Urfa, Malatya, Adıyaman illeri mevcut. Kuzey tarafında ise Elazığ ve Bingöl bulunur.

 

Diyarbakır’a kara yolu, demir yolu ve hava yolu ile her şekilde ulaşmak mümkündür. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerden Diyarbakır’a düzenli seferler yapılır. Uzaktan gelecek gezginler açısından en hızlı ulaşım şekli ise hava yolu.

 

Diyarbakır Havalimanı, şehir merkezine 6 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Diyarbakır Havalimanı ulaşımı sonrasında Garenta Diyarbakır Havalimanı şubesinden araç kiralama yapabilirsiniz. Böylece Diyarbakır’ı ve çevresinde görülmeyi bekleyen güzellikleri daha rahat bir şekilde gezebilirsiniz.

 

Diyarbakır’a Ne Zaman Gidilir?

Diyarbakır sert ve kuru bir kara iklimine sahiptir. Bu sebeple Diyarbakır’da yazları hayli sıcak geçer. Ancak kış dönemi sanıldığı kadar soğuk değildir. Çünkü Güneydoğu Toroslar, kuzey yönünden gelen soğuk rüzgarları keser.

Karasal iklim sebebiyle Diyarbakır’a gitmek için en uygun zaman bahar aylarıdır. Özellikle bu bölgede nisan-mayıs aylarında yağışlar azalır ve güneş kendisini yavaşça göstermeye başlar.

 

Hevsel Bahçeleri Nerede ve Nasil Gıdılır?

Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır’ın Sur ilçe merkezine bağlı Dicle Mahallesinde bulunur.

Buraya ulaşmak için, Diyarbakır Suriçi dolmuşlarını kullanarak ulaşabilirsiniz. Ya da Dicle Üniversitesi’ne giden otobüs ve dolmuşlarla buraya ulaşım sağlayabilirsiniz.

 

 

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir