Diz Kapağı Plika Ameliyatı

Patellofemoral Plika Sendromu, diz kapağı çevresinde ağrı, takılma hissi ile kendini gösterir.

Ön diz ağrısı nedenlerinden biri de patellofemoral plika sendromudur. Diz kapağı (patella) çevresinde ağrı, takılma hissi ile kendini gösterir.

Patellofemoral plika sendromunun nedeni, embriyonik dönemden kalan bir zarın (plika) çevresinde, tekrarlayan harekete bağlı oluşan sinoviyal dokudur. Bazen artroskopi (endoskopik eklem ameliyatı) sırasında plikanın yakınındaki kıkırdağa zarar verdiği gözlemlenebilir.

MRI incelemesi patellofemoral plika için sık yapılan bir tetkik olmakla birlikte, zaman zaman MRI plikayı gözden kaçırabilmektedir. Cerrahi olmayan tedavi yöntemleri; antiinflamatuar ilaçlar, buz uygulama, faaliyetlerin ağrıya göre düzenlenmesi, fizik tedavidir. Bunlardan yarar görmeyen hastalarda cerrahi tedavi önerilir.

İçindekiler:

Plika sendromu nadir görülen ve tanısı göreceli olarak zor konulan diz ağrısı sebeplerinden biridir. Bir dizi ameliyat dışı tedaviden fayda göremeyen hastalara ameliyat önerilir. Plika sendromu tedavisinde artroskopik plika eksizyonu ameliyatının başarısı yüksek ve komplikasyon oranı düşüktür. Ameliyat sonrası normal hayata ve spor aktivitelerine dönüş hızlı olmaktadır.

Plika Nedir?

Plika, diz ekleminin normal embriyolojik gelişim sürecinde diz içerisindeki boşlukları birbirinden ayıran, eklem zarına ait perde şeklinde bir yapıdır. Anne karnında bebeğin gelişmesi ile diz eklem içi boşlukları birbiri ile bağlantılı hale gelir ve eklem içi plikalar zamanla küçülerek işlevsiz hale gelir. Bu süreçten sonra plikalar bir eklem zarı kalınlaşması olarak devam eder. Normalde birçok insanın dizinde bulunan plikalar hastaya rahatsızlık vermeden ve ağrı yapmadan ömür boyu kalabilir. Dizde medial, lateral, suprapatellar ve infrapatellar olmak üzere 4 adet plika bulunabilir.

Plika Sendromu Nedir?

Bu sendrom, herhangi bir sebeple plikanın kalınlaşması ve ağrılı duruma gelmesi sonucunda oluşan hastalığın adıdır. Normal koşullarda herhangi bir rahatsızlığa sebep vermeyen plikalar, bazı hareketlerin sık tekrarlanması, spor aktiviteleri, travmalar ve geçirilmiş operasyonlar sonucu kalınlaşıp ağrılı duruma gelebilir. Plika ağrılı duruma geldiğinde buna “plika sendromu” adı verilir.

Plika Sendromunun Belirtileri Nelerdir?

Plika sendromları içinde en sık şikâyete sebep olan medial plika sendromudur. Bu hastalıkta hastalar ağrıyı genellikle diz kapağının iç kısmında hissederler. Merdiven inip çıkarken hastanın şikayetleri genellikle artar. Hastalar dizde takılma kilitlenme gibi şikayetler hissedebilir. Bazen hastaların dizinde şişlik meydana gelebilir.

Plika Sendromunun Tanısı Nasıl Konulur?

Plika sendromu dizde görülen diğer problemlere nazaran daha az görüldüğü için, hastalığın tanısı dizde daha sık görülen menisküs ve kıkırdak sorunları gibi diğer hastalıklar dışlandıktan sonra konulur. Muayene ve görüntüleme yöntemleri sonucunda yukarıdaki şikayetlere benzer şikayetleri olanlarda başka bir sebep bulunamazsa ve MR bulguları da hastalık ile uyumlu ise plika sendromu tanısı konulabilir.

Plika Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Plika sendromunda ilk etapta ağrı kesici ilaç tedavisi, egzersizler, soğuk uygulama ve fizik tedavi gibi seçenekler tedavide denenebilir. Belirli bir süre tedavi sonrası fayda görmeyen hastalara kapalı (artroskopik) ameliyat uygulanabilir. Bu ameliyata “artroskopik plika eksizyonu” adı verilir. Artroskopik plika eksizyonu ameliyatında dizin ön kısmından iki adet yaklaşık 5mm uzunluğunda kesi uygulanır. Özel bir kamera yardımı ile ekleme girilerek eklem içi görüntülenir. Aynı esnada eklem içindeki menisküs, kıkırdak ve bağ yapıları kontrol edilir. Bu yapılarda herhangi bir sorun tespit edilmezse ön tanıda şüphelenilen plika bölgesi görüntülenir. Eğer ağrıya sebep olduğu düşünülen plikada kalınlaşma ve çevre kemik-kıkırdak dokulara sürtünme olduğu tespit edilirse, bu kalınlaşmış plika özel makaslar ve traşlayıcı aletler yardımı ile gevşetilir ya da tamamen temizlenir.

Plikanın Alınması Dizde Fonksiyon Kaybına Yol Açar Mı?

Plika olarak adlandırılan yapılar embriyolojik dönemden sonra izlenen doku kalıntıları olduğu için, bu yapıların alınması diz fonksiyonlarında herhangi bir değişikliğe sebep olmaz. Hatta hastanın takılma hissi ve ağrısı geçtiği için hastalar kendilerini daha iyi hissederler ve spor aktiviteleri gibi zorlayıcı hareketleri daha iyi yapar duruma gelebilirler.

Artroskopik Plika Eksizyonu Ameliyatının Komplikasyon Oranı Yüksek Midir?

Artroskopik plika eksizyonu göreceli olarak düşük riskli bir ameliyattır. Kanama, damar-sinir yaralanması, enfeksiyon gibi komplikasyonlar neredeyse hiç görülmemektedir. En sık görülen komplikasyonlar; ameliyat sonrası birkaç hafta süren şişlik, eklem hareket kısıtlılığı, kas güçsüzlüğü gibi basit olarak tedavi edilebilecek durumlardır.

Plika Ameliyatı Sonrası Süreç Nasıldır? 

Artroskopik plika eksizyonu çok ağrılı bir ameliyat değildir.  Ameliyat sonrası hastanın ağrıları genellikle basit ağrı kesiciler ile geçmektedir. Ameliyatın ertesi günü eklem içindeki dren çekilir ve diz egzersizlerine başlanır. Hasta ameliyatın ertesi günü basarak yürümeye başlar. Yaklaşık 10 gün sonra hastanın dikişleri alınır ve yarayı ıslatmasına müsaade edilir. Hasta bu süreçten sonra araç kullanmaya başlayabilir. Birkaç hafta içinde diz güçlendikten sonra hasta normal yaşamına döner ve ardından spor aktivitelerine başlayabilir.