Dizanteri Hastalığı Belirtileri

En sık rastlanılan sindirim sistemi hastalıklarından biri olan dizanteri özellikle çocuklar ve bebekler söz konusu olduğunda ciddi tehlikelere yol açabilir. Ateş ve ishalle birlikte görülen ve son derece bulaşıcı olan bu hastalık vücuttaki su oranını ciddi olarak azaltır. Bu durumda kişiye hemen müdahale edilmesi gerektiğini vurgulayan Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı, dizanteri ile ilgili önemli bilgiler veriyor.

Dizanteri nedir?

Halk arasında kanlı ishal olarak bilinen dizanteri, bakteri, amip ve virüslerin neden olabildiği bir bağırsak enfeksiyonudur. Daha çok sulardan ve gıdaların dışkı ile kirlenmesinden bulaşan dizanterinin temel sebebi hijyen eksikliğidir. Hastalığa sebep olan bakteri, virüs ya da amipler bağırsaklardan kan dolaşımına geçerek bazı iç organlara yayılabilir. Bu durum kişinin sağlık durumunu tehlikeye sokabilir.

Dizanteri türleri nelerdir?

Dizanterinin iki önemli türü vardır; basilli dizanteri ve amipli dizanteridir. Amipli dizanteri, diğer türe göre şiddetli ve tehlikelidir. Basilli dizanteri, en sık karşılaşın türdür. Shigella, Campylobacter, Salmonella veya enterohemorhagic E. Coli gibi bakterilerin neden oluğu enfeksiyondur. Amipli dizanteri ise bağırsaklara bulaşan tek hücreli bir parazitten kaynaklanır. Amipli dizanteri kalın bağırsağın parazit kaynaklı bir hastalığıdır, amipli dizanteri temiz olmayan gıdalar ve sular ile ağızdan bulaşır. Amebiyazis çocuklar ve yaşlılar için oldukça tehlikelidir.

Dizanteri belirtileri nelerdir?

• Şiddetli karın ağrısı,
• Kramplar,
• Şiddetli ishal,
• Kanlı ishal,
• Mide bulantısı ve kusma,
• Yüksek ateş,
• Bağırsak kontrolünün kaybolması,
• Halsizlik ve titreme,
• Yüksek ateş,
• Baş dönmesi,
• Vücutta aşırı su kaybı gibi belirtiler gözlemlenir.

Basilli dizanteride enfeksiyon bir hafta içinde belirtilerini gösterirken amipli dizanteri hastaya bulaştıktan 10 gün sonra belirtilerini gösterir.  Amipli dizanteride ise bağırsak hareketleri sancılıdır.

Dizanteri risk faktörleri nelerdir?

• Kötü hijyen koşulları,
• Kötü sağlık koşullarına sahip tropikal ülkelerden gelen göçmenler,
• Zayıf bağışıklık sistemi,
• Kötü sağlık koşullarına sahip kurumlar,
• Homoseksüel erkeklerin seks yapması.

Dizanteri ölüme yol açar mı?

Dizanteri doğrudan ölüme yol açmaz. Söz konusu yetişkinler olduğunda yaklaşık bir hafta süreyle hafif seyreder. Bu süre kalın bağırsağın kendi kendini temizleyebilme özelliği sayesinde hasta kişiler hastalığı atlatabilir. Fakat bir haftadan uzun süren vücutta su kaybı ve yüksek ateşin bulunduğu çoğu vakada doktora görünmek ve bir an önce gerekli tedaviyi almak çok önemlidir. Hayati tehlike oluşmaması adına mutlaka müdahale edilmelidir.

Dizanteri nasıl tedavi edilir?

Dizanterinin tedavisi türüne göre farklılık gösterir. Hastalığı tedavisindeki temel prensip ishal ile kaybedilen sıvının yerine konmasıdır. Hastalığın ağırlığına göre hekimin uygun gördüğü antibiyotik kullanımı ile iyileştirilir. Amipli dizanteri hastalığına neden olan paraziti yok etmeye yönelik uygun türde antibiyotik uygulanır. Yine aynı prensiple basilli dizanteri için de etken olan bakteriye yönelik antibiyotik hekim tarafınca seçilir ve uygulanır.

Bebeklerde ve küçük çocuklarda son derece tehlikeli olup, ölümcül sonuçlara kadar varan şekillerde hasarlar verebilen dizanteri kirli sular, bozulmuş gıdaları, tuvaletten çıktıktan sonra elleri yıkamamak gibi sebeplerle yayılabiliyor. Dizanteri belirtileri arasında yüksek ateş, kanlı ishal, şiddetli karın ağrısı bulunuyor.

İnsanlık tarihinin bilinen en eski ve en bulaşıcı hastalıklarından biri olan dizanteri ateş, üşüme, kanlı ishal ve karın ağrısı gibi semptomlarla kendini gösterebiliyor. Dizanteri hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde… Dizanteri nedir, neden olur? Dizanteri belirtileri ve tedavisi…

DİZANTERİ NEDİR?

Dizanteri, kanlı ishale neden olan bir bağırsak enfeksiyondur. Bazı durumlarda, dışkıda mukus bulunabilir. Bu genellikle 3 ila 7 gün sürer. Dizanteri genellikle kötü hijyen nedeniyle yayılır. Dizanteri, amip ve basil adı verilen iki farklı parazit nedeniyle ortaya çıkmakta olup sebep olan parazitine göre farklı bir şekilde seyredebilmektedir.

Basilli Dizanteri: Bu mikrop vücuda girdikten iki yada yedi gün sonra bazı belirtilerle kişiyi rahatsız etmeye başlar.

Özellikle de kara sinekler bu mikrobu taşırlar. Basilli dizanteri hastalığı kendini şu belirtiler ile belli eder;

– Yüksek ateş
– Balgam kıvamında kanlı ishal
– Halsizlik
– Şiddetli karın ağrısı

Bu hastalık bulaşıcı bir hastalıktır eğer kişide bu belirtiler varsa yapılması gereken ilk şey kişiyi diğer kişilerden uzak tutmaktır. Eğer kişi bir başkası ile yakın temas halinde olursa diğer kişide de aynı belirtiler görülür.

Amipli Dizanteri: Bu mikrop vücuda girdikten on yada yirmi bir gün sonrasında kişiyi rahatsız edici belirtilerle kendini belli eder. Amipli dizanteri hastalığının belirtileri ise şunlardır;

– Halsizlik
– Kanlı ishal
– Yüksek ateş
– Aşırı ve hızlı kilo vermek
– Şiddetli karın ağrısı

Dışkıların kolayca yayılmasına yol açan olumsuz sağlık koşullarının yaygın olarak yaşandığı az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde sıkça rastlanır. Trimetoprim-sülfametaksazol ya da kolistin içerikli antibiyotik ilaçlarda kısa sürede tedavi edilmesi mümkündür.

Amipli dizanteri ile basilli dizanteri arasındaki en temel fark basil ateşli olup olmamasıdır. Basili dizanterinin görüldüğü vakalarda rastlanan ateş yükselmesi oldukça fazladır. Amipli dizanteri vakalarında ise görülen ateş yükselmesi basili dizanteriye göre oldukça düşük kalmaktadır. Bir bakteri türü olan basili, amiplere göre çok daha hızlı yayılır ve bulaşır.

DİZANTERİ NEDENLERİ

Dizanterinin en yaygın nedenleri arasında bakteriyel enfeksiyonlar gösterilebilir. Salmonella, Shigella, seafoodplus.info ve Campylobacter gibi türler kalın bağırsağı etkileyerek, dizanteri adı verilen sorunun oluşmasına yol açar. Bunların dışında dizanterinin en önemli nedenleri arasında şunlar sıralanabilir;

– Kirli sularda ve havuzlarda yüzmek
– Tuvaletten çıktıktan sonra elleri yıkamamak
– Dizanteri hastası biriyle cinsel ilişkiye girmek
– İçme suyuna kanalizasyon sularının karışması
– Meyve ve sebzelerin yeterince yıkanmadan tüketilmesi
– İnsan dışkısının besinlere bulaşması
– Dizanteri hastası birinin çatal, bıçak, bardak veya havlu gibi kişisel eşyalarını kullanmak
– Hijyen koşullarına yeterince özen göstermemek
– Fast food tarzı sağlıksız gıdalarla beslenmek
– Bozulmuş veya tarihi geçmiş gıdaları tüketmek

DİZANTERİ BELİRTİLERİ

– Yüksek ateş
– Kanlı ishal
– Şiddetli karın ağrısı
– İştahsızlık
– Bulantı
– Kusma
Kişinin bağışıklık sistemini zayıflatan bir bağırsak hastalığı olduğundan dolayı bağırsak kanseriyle eş değerde bir hastalıktır. Bu hastalıkta erken tanı ve teşhis oldukça önemlidir.

DİZANTERİ TEDAVİSİ

Testler sonucunda ise eğer dizanteri ise hemen tedaviye başlanmalıdır. Tedavi olarak yaygın bir şekilde ilaçlar kullanılmaktadır. İlaçların yanı sıra rehidrasyon tedavisi de dizanteri tedavisinde oldukça yaygın kullanılmaktadır.

Dizanteri tedavisinde rehidrasyon, antibiyotik ve antiamip tedavileri ve antiromatizmal ilaçlar kullanılmaktadır.

Rehidrasyon Tedavisi:

Rehidrasyon tedavisi ağız yoluyla uygulanmaktadır. Yaşanan ishal nedeniyle aşırı mineral ve su kaybeden vücut, bu tedavi ile kayıplarını geri kazanmaktadır. Hastaya uygulanan intravenöz sıvı takviyesi ile kaybedilen su ve mineraller geri kazandırılmaya çalışılmaktadır.

Antibiyotik ve Antiamip Tedavisi:

Hastalığa yol açan amipler ve bakteriler, yapılan testlerin sonuçlarına göre bazı ilaçlar aracılığıyla yok edilebilmektedir. Antiamip ve antibakteriyel özellikli ilaçlar birlikte kullanıldığında dizanteri tedavisinde oldukça etkili sonuçlar vermektedir.

Antiromatizmal İlaçlar:

Dizanteri hastalığının başlangıcında veya hafif şekilde ortaya çıktığı vakalarda antiromatizmal ilaçlar kullanılarak kısa sürede tedavi edilebilmektedir.

kilo vermekSağlık

Dizanteri, bir parazit veya bakteriden kaynaklı olarak bağırsak sisteminde meydana gelen bağırsak iltihabına verilen isimdir. Şiddetli ishal, ateş, mide bulantısı, kusma, kilo kaybı ve mide krampları ile ilişkili bulaşıcı bir hastalıktır. Sıvı kaybını önlemek amacıyla bol sıvı tüketimi önerilir ve yeterli hidrasyon sağlanmazsa hayati tehlikeye yol açabilir. Semptomlar hafif ila şiddetli olarak değişiklik gösterebilirken, tedavisi altta yatan nedenlere bağlı olarak yapılabilir.

Bağırsak iltihabının semptom ve belirtileri genellikle hafif seyreder ve çoğunlukla birkaç gün içinde ortadan kalkar. Bu nedenle çoğu kişi tıbbi yardım için herhangi bir başvuruda bulunmaz. Ancak bu durum ciddi komplikasyonlara neden olabileceği için uzmanlardan destek alınması önemlidir.

Dizanteri Belirtileri ve Çeşitleri Nelerdir?

Bağırsaklarda bir dizi semptomla sonuçlanabilecek tahrişe ve iltihaplanmaya neden olabilecek bir durumdur. Semptomların yoğunluğu ise bireyler arasında değişiklik gösterebilir. Belirtiler kişiye bulaştıktan sonra yaklaşık 1 ila 3 gün içinde ortaya çıkabilir. Dizanteri belirtileri şu şekildedir:

• Şişkinlik 
• Karın ağrısı
• Kanlı ishal (sulu veya mukuslu da olabilir)
• Mide krampları
• Kusma olan veya olmayan mide bulantısı
• Ateş
• Kusma

Enfeksiyon ilerledikçe, dehidrasyon semptomları da dahil olmak üzere farklı semptomlar gelişme gösterebilir. Diğer olası belirtiler arasında şunlar yer alabilir:

• İdrarda azalma
• Kuru cilt ve ağız kuruluğu
• Kas krampları
• Kaslarda güçsüzlük hissi
• Kilo kaybı

Basilli ve amipli dizanteri olarak iki ana dizanteri türü bulunmaktadır. Bağırsak enfeksiyonları bazı vakalarda şiddetli olarak seyreder ve tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Tedavi edilmediğinde veya tedavisi geciktirildiğinde hayati tehlikeye neden olabilir. Herhangi bir belirti durumunda en yakın sağlık kuruluşuna gidip gerekli kontroller yaptırılmalıdır. Dizanteri türleri şu şekildedir:

Basilli Dizanteri
Bakteriyel bir enfeksiyon bu duruma neden olabilirken, en yaygın görülen tür olarak bilinmektedir. Shigella bakterilerine bağlı olarak ortaya çıkan enfeksiyonun belirtileri kişiye bulaşmasının ardından yaklaşık 1 ila 3 gün arasında meydana gelir. Genellikle ilk semptom, hafif bir karın ağrısı ile ishal olarak kendini gösterir. Nadir olarak dışkıda kan ya da mukus görülür ve semptomlar bazı vakalarda çok hafif seyreder. Tedaviye gerek kalmadan birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşebilir. Ayrıca semptomlar arasında; mide bulantısı, kusma ve ateş yer alır.

Amipli Dizanteri
Entamoeba histolytica adlı parazit, amipli dizanteriye neden olan ana sebeplerden biridir. Kan veya mukus içeren şiddetli ishale neden olur. Zamanında tedavi edilmediği durumlarda hayati tehlikeye yol açabilir. Bağırsak duvarını aşarak farklı organlara yayılabilir. Belirtileri arasında; karın ağrısı, mide bulantısı, kusma, kan veya mukus içeren şiddetli ishal, kabızlık, halsizlik, ateş ve titreme yer alabilir.

Dizanteri Neden Olur?

Dizanteri nedenleri arasında genellikle bir parazit veya bakteri enfeksiyonundan kaynaklı olarak ortaya çıkması yer almaktadır. Bu duruma neden olan parazitik ve bakteriyel enfeksiyonlar çok bulaşıcıdır. Daha sıcak iklimlerde yaşayan ve uygun sanitasyon ve hijyen uygulamalarına erişimi olmayan insanlar, bu bakteri ve parazitleri yakalamaya daha yatkındır. Bağırsak enfeksiyonuna neden olabilecek faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• İyi temizlenmemiş eller ile hazırlanan yemeğin tüketilmesi
• Kötü hijyen koşulları
• Kirli bir suyun tüketilmesi
• Cinsel temas (özellikle anüs bölgesi)

Dizanteri Komplikasyonları Nelerdir?

Dizanteri, bağırsak iltihabı veya herhangi bir ishal türünün en yaygın komplikasyonu dehidrasyondur. Bu gibi durumlarda bol miktarda sıvı tüketilmesi gerekmektedir. Komplikasyonlar bazı vakalarda şiddetli olabileceği gibi çoğu durumda hafif seyreder. Ancak bu durum özellikle küçük çocukları veya bebekleri çok fazla etkileyebilir ve hayati riske yol açabilir. 

Bunların yanı sıra yaşamı tehdit eden kalp atışı değişikliklerine neden olabilecek ciddi derecede düşük potasyum seviyelerine, titreme gibi nöbetlere, böbrek hasarına ve böbrek yetmezliğine neden olabilir.

Dizanteri Nasıl Önlenir?

Dizanteri kötü hijyen koşulları sonucunda yayılabildiği için, ellerin antibakteriyel sabunla sık sık yıkanması hastalığa yakalanma riskini en aza indirmeye yardımcı olabilir. Yemek hazırlamadan önce, tuvaleti kullandıktan, çocuk bezini değiştirdikten ve enfekte bir kişiyle temas ettikten sonra ellerin yıkanmasına özellikle dikkat edilmelidir. Enfeksiyon riskini azaltmak veya bu duruma önlem alınması için dikkat edilmesi ve yapılması gerekenler şu şekildedir: 

• Çocuklara doğru el yıkamanın önemi ve nasıl yapılacağı öğretilmeli
• Yüzme havuzlarında veya diğer eğlence amaçlı yüzme alanlarında su yutmaktan kaçınmalı
• Arıtılmış ve temiz su içilmeli
• Meyve ve sebzeler taze olarak tüketilmeli, ayrıca yemeden ve pişirmeden önce dikkatlice yıkanmalı
• Enfekte olan kişilerden uzak durulmalı

Dizanteri Nasıl Teşhis Edilir?

Dizanteri teşhisi sürecinde, ilk olarak hastanın yaşadığı şikayetlerin ve belirtilerin öğrenilmesi için uzman doktor tarafından birtakım sorular sorulur. Sonrasında hastanın seyahat ve tıbbi geçmişi öğrenilir ve hastaya fiziki muayene uygulanır. 

Özellikle sıcak iklim bölgelerinden ve hijyen koşullarının kötü olduğu bölgelerden yeni dönen kişilerden dışkı örneği istenebilir. Yapılan dışkı örneğinin laboratuvar sonuçlarına bağlı olarak iltihabın Shigella veya Entamoeba histolytica enfeksiyonundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı tespit edilir.

Bunların yanında kanama ve şiddetli ishal belirtilerinin görüldüğü durumlarda ultrason veya endoskopi gibi tanı görüntüleme teknikleri uygulanabilir. Görüntülemeler sonucunda iç mukoza dokusunda herhangi bir delinme durumunun olup olmadığı saptanabilir.

Dizanteri Nasıl Tedavi Edilir?

Dizanteri tedavisi, enfeksiyona neyin sebep olduğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Uzman doktorlar tarafından kesin bir tanı konulmasının ardından gerekli tedavi planlaması yapılır. Şiddetli olmayan vakalarda genellikle herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz ve kendi kendine bir iyileşme görülür. 

Bazı vakalarda şiddetli ishal ve kusma gibi durumlar söz konusu olabilir. Bu gibi durumlarda dehidrasyonu önlemek için bol miktarda sıvı tüketilmelidir. Hastaların sıvı tüketemedikleri durumlarda intravenöz yani sıvı maddenin doğrudan damar yoluyla verildiği tedavi uygulaması gerekli olabilir. Bu uygulama ile vücut sıvılarının yenilenmesi hedeflenerek, hastaya gerekli olan serum verilir ve hasta gözlemlenir.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.