Dolap Çevirmek Deyiminin Anlamı Nedir

Dolap Çevirmek ne demektir, ne anlama gelir? Dolap Çevirmek deyiminin anlamı ve hikayesi nasıldır? Deyimin cümle içinde kullanımı.

Dolap Çevirmek Anlamı;

Hile ve dalavere ile iş yapmak anlamında kullanılan bir deyimdir.

Deyimin Hikayesi;

Osmanlı zamanında özellikle konak köşk tipi evlerde haremlik-selamlık uygulaması yaygındı. Haremlik kısmında hazırlanan yemekler, iki tarafın da birbirini görmesine mahal vermeyen adına dönme dolap denen bir mekanizma ile selamlık kısmına iletilirdi. Bu dolap raflardan oluşur ve bir taraftan konan malzeme dolap çevrilince kendiliğinden öbür tarafa ulaşırdı- Tabaklar boşalınca da aynı yöntemle tekrar haremlik kısmına gönderilirdi. Böylece yemek servisi yapılırdı. Ancak her devirde insanoğlu yasakları delmenin yolunu bir şekilde bulduğundan bu haremlik-selamlık konusuna da kendince bir çözüm üretmiştir.

Şöyle ki, konaktaki servis sırasında açıktan ifade edilemeyen pek çok duygu bu yolla iletilirmiş. Dönen dolap içine konan kırmızı güller, mendiller, lokumlar, aşk nameleri yemek servisi ile ilgilenen erkeklerin duygularını iletmenin bir yolu imiş. Kadınlar da bu ilgiye cevap verir, olumlu ya da olumsuz duygularını belli edecek şekilde erkekler tarafına bir şeyler gönderirlermiş.

İşte bu dönen dolaptan ilham alınarak, gizli kapaklı işler çevirmek, dalavereli işlere bulaşmak anlamındaki &#;dolap çevirmek&#; deyimi o günlerden kalarak dilimize yerleşmiştir.

Cümle İçinde Kullanımı;

• Nasıl bir dolap çevirdi anlamadım ama bu işten de sıyrıldı.
• Abimin işi gücü dolap çevirmektir o yüzden onun işlerine akıl sır ermez.
• Şirket batmak üzereyken patron bir dolap çevirdi ve şirketini kurtardı.
• Arkamdan dolaplar çevirmenden bıktım artık.
• Kadın kocasının arkasından dolaplar çeviriyordu ve sonunda bir gün yakalandı.
• Yine hastaneye gidiyorum diye para aldı, kim bilir ne dolaplar çeviriyor.
• Annesinden para koparmak için çevirmediği dolap kalmadı.
• Arkamdan dolap çevirecek hiç kimse ile arkadaşlık yapmak istemem.
• Belli ki bir dolap çevirdi, bir anda para içinde yüzer hale geldi.
• Adamları patronun arkasından inanılmaz dolaplar çevirmişti ki sonunda adamcağızı batırdılar.
• Sen benim arkamdan dolap çevirebileceğini ve benim bunu fark edemeyeceğimi mi sandın?
• Orada ne dolaplar çeviriyorsunuz bakayım siz?

Binlerce deyim ve atasözü aras&#;ndan duruma en uygun olan&#;n&#; bulmak kimi zaman zorlay&#;c&#; olabilir. Kelime da&#;arc&#;&#;&#; geni&#; olanlar için ise bu oldukça kolayd&#;r. Kimi zaman bir paragraf&#; olu&#;turacak kadar çok cümle kurman&#;za neden olan durumlar için atasözleri ve deyimler devreye girer. Asl&#;nda kültürel zenginli&#;in en büyük göstergesi olan söz kal&#;plar&#;n&#;n alt&#;nda yatan mecaz anlamlar belirlici olur. Hatta bu deyim ve atasözlerinin yabanc&#; dillere birebir çevirmesi bile ayn&#; etkiyi yaratmaz. Peki bu deyim ve atasözleri nas&#;l ortaya ç&#;kt&#;? &#;&#;te sizler için dolap çevirmek deyiminin ilginç hikayesini ara&#;t&#;rd&#;k.

Dolap çevirmek deyiminin anlam&#; Türk Dil Kurumu’na göre, “hile, düzen ve dalavere ile i&#; yapmak” manas&#;na gelir. Bu deyimin ortaya ç&#;k&#;&#; hikayesi ise Osmanl&#; dönemine kadar uzan&#;yor.

Haremlik ile selaml&#;k aras&#;ndaki ileti&#;imin sa&#;land&#;&#;&#; dolaplar, eski konaklarda bulunuyordu. Söz konusu dolaplar haremlik-selaml&#;k bölmesinin aras&#;nda a&#;açtan, silindirik, alt ve üst k&#;s&#;mlar&#;ndan bir mil ile tutturularak çevrilen dolaplar &#;eklindeydi. Birbirine ilgi duyan ev sahiplerinin durumdan haberdar olmas&#;n&#; istemeyen konak görevlileri, bu dolap yard&#;m&#;yla haberle&#;iyordu. Yani tamamen gizli yap&#;lan bu i&#;, asl&#;nda ‘dolap çevirmek' deyimini tam anlam&#;yla kar&#;&#;l&#;yor diyebiliriz.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Dolap Çevirmek Deyiminin Çıkış Hikayesi

İnsanlar neden dolap çevirirler :)

(a) Canları istediği için.
(b) Dolabın arkasındaki tozları temizlemek için.
(c) Yeni dolap aldıkları için.
(d) Dolabı eskiciye vermek için.
(e) Dolabın arkasına fare kaçtığı için.

Dolap Çevirmek Deyiminin Anlamı

Hile ve dalavereyle iş yapmak. Dürüst çalışmamak. İnsanları kandırmak için planlar hazırlamak anlamındadır.

Dolap Çevirmek Deyiminin Hikayesi

Osmanlı evlerinde birçok özellik vardı. Bunlardan bir tanesi de kapı tokmaklarıdır. Çoğu evin kapısında iki tane tokmak bulunurdu. Bu tokmakların biri küçük, diğeri ise daha büyüktü. Ev sahibi kapı sesine göre gelenin erkek mi, kadın mı olduğunu anlardı.

Buna benzer bir çok ayrıntı düşünülmüştür. Konumuz kapı tokmakları değil, Osmanlı evlerinin bir özelliği&#;

Dolap çevirmek deyiminin çıkış noktası, zengin ailelerin konaklarıdır.

OsmanlI’da misafir geldiği zaman kadınlar ayrı, erkekler ayrı otururlardı. Kadınların olduğu bölüme &#;Haremlik” erkeklerin olduğu bölüme ise &#;Selamlık” denilirdi. Misafir geleceği zaman evlerde yemekler, tatlılar, şerbetler yapılırdı.

Kadınlar bölümü ile erkeklerin oturduğu bölüm arasında dönerli bir dolap olurdu. Bayanlar tarafından hazırlanan ikramlar tezgâha konulur, dolap yüz Seksen derece döndürülürdü. Bu sayede kadınlar tarafında hazırlan ikramlar, erkekler tarafına Servis edilirdi. Boşalan tabaklar ve bardaklar ise aynı şekilde erkekler tarafından gönderilirdi. Bu durum genellikle yabancı misafirler (akraba ya da komşu olmayan) için uygulanırdı.

Deyimler için tıklayınız!

Dolap çevirmek deyimin anlamı:

Dolap Çevirmek deyiminin hikâyesi Osmanlı dönemin de ortaya çıkan bir hikayedir. O dönemler de zengin ve üst düzey makama sahip olanların konakları bulunurdu. Bu konakların içerisinde de kadınlar ve erkeklerin yerleri ayrı ayrı idi. İşte Dolap Çevirmek deyiminin hikayesi de bu konaklardan bir tanesin de ortaya çıkmıştır. Bakalım hikâyesi nasıl.

Dolap çevirmek deyimin hikâyesi:

Eskiden Paşa, vezir, sadrazam, komutan gibi ileri gelen veya mal varlığı iyi olan kişilerin konakları olurdu. Bu büyük evler kadınların kısmına haremlik, erkeklerin kısmına selamlık

adı altında iki kısım bulunur.

Kadınlar kısmı ile erkek kısmı arasındaki duvarda tam bir ekseni etrafında dönen, silindir biçiminde kapaksız bir dolap yerleştirilirdi.

Yarısı açık, yarısı kapalı bu dolabın içinde sıra sıra geniş, dar raflar bulunurdu.

Kadınlar kısmında pişen yemekler, içecekler diğer ikramlar bu dolap ile erkekler kısmına servis edilirdi.

Kadınlar ikram edilecekler dolabın kapalı kısmına yerleştirip, erkekler kısmına çevirir, tabaklar, fincanlar boşalınca erkekler tarafından kadınlar kısmına çevrilirdi.

Böylece kadın erkek biri birini görmeden servis yapılmış olurdu.

İşet bu servis dolaplarının zaman zaman gönül işlerinde kullanıldığı da olurmuş.

Örneğin delikanlının biri sevdalısına kimsenin haberi olmadan çaktırmadan mektup, çiçek vesaire verecek olursa bu dolaptan yararlanırmış.

Delikanlıya mendil mi gelecek yine bu dolap hizmet verirmiş. Bu deyimde böylece ortaya çıkmıştır.

Kimi dolap çevirir, kimi çam devirir,

Çivisi çıkmış şu koca dünyada.

Kimileri ne gizli işler çevirir,

Çivisi çıkmış şu koca dünyada