Dudakta Aft Neden Çıkar

Aft yaralarına neyin sebep olduğunu hiç merak ettiniz mi? Yalnız değilsiniz. Aft sorunu oldukça yaygındır. International Association of Oral and Maxillofacial Surgeons’a göre her 5 kişiden biri bu sorunu yaşamaktadır. Aft yaraları, ağızda herhangi bir yerde gelişebilen ülserli lezyon veya yaralardır. En yaygın olarak yanak ve dudakların iç yüzeylerinde, dilde, diş etlerinin alt kısmında (kret) ve damak kısmında görülür. Üç türlü aft sınıflandırması bulunmaktadır: minör, majör ve herpetiform.

Minör aft yaraları en yaygın türlerdendir. Görünümleri küçük, yuvarlak veya oval olup, beyaz veya sarı bir merkeze ve kırmızı kenara sahiptir. Majör aft yaraları daha az yaygın olup, boyut olarak daha büyük ve daha derindir, ayrıca düzensiz kenara sahiptir. Herpetiform aft yaraları ise şekil olarak düzensizdir, boyut olarak çok küçüktür ve 100'e yakın sayıda ve grup halinde ortaya çıkarlar.

Aft neden olur?

Aft yaraları bulaşıcı değildir ve yaygın olarak düşünüldüğü gibi herpes virüsünün bir sonucu olarak oluşmaz. Kimse aft yarasına neyin sebep olduğunu kesin olarak bilmese de, çeşitli faktörler bunların görünmesine katkı sağlayabilir. En yaygın faktörler şöyle sıralanabilir:

• Ağız Yarası: Dental çalışmalar, diş fırçalama, spor, yanak ısırma.
• Gıda Hassasiyeti: Çikolata, kahve, yüksek asitli veya baharatlı yiyecekler.
• Vitamin ve Mineral Eksikliği: Demir, folik asit, B12 ve çinko.
• Hormonal Değişiklikler: Adet sırasında meydana gelenler gibi.
• Rahatsızlıklar ve Hastalıklar: Özellikle vücudun bağışıklık sistemini etkileyenler.

Risk Altında Mısınız?

Aft yarası herkeste görülebilir. Bazı insanlarda yılda 2-3 kez aft görülürken, bazılarında sürekli görülmektedir. Ancak ilk oluşum genellikle 10 ila 40 yaşları arasındadır ve görülme olasılığını artıran belirli faktörler vardır. Mayo Clinic’e göre aft yaraları kadınlarda ve ailesinde bu sorunu yaşayanların olduğu bireylerde görülme olasılığı daha fazladır.

Ağız İçi Yarasına Ne İyi Gelir?

En ağrılı dönem, iyileşme süreci başlamadan önceki ilk birkaç gündür. Bazı durumlarda, bu süre zarfında yemek yemek veya konuşmak bile ağrı verici olabilir. Herpetiform ve minör aft yaraları yaklaşık iki hafta sonra iyileşir ve kaybolur. Gözle görülür bir iz bırakmaz. Öte yandan, majör aft yaraları birkaç haftaya hatta birkaç aya kadar sürebilir ve geniş yara izi bırakabilir. İyileşme sürecinde, bölgede ağrıya neden olabilecek baharatlı veya asitli yiyecekler ve alkol ürünleri tüketmekten kaçının. Etkilenen bölgeyi temizlemek ve rahatlatmak için oksijenli su içeren ağız bakım suyu kullanın.

Dişlerinizi her gün fırçalamaya ve diş ipi kullanmaya devam edin. Belirtilerden herhangi biri iki haftadan daha uzun sürerse, kendi önlemlerinizle kontrol altına alınamayan bir ağrı yaşarsanız, büyük tekrarlayan yaralarınız olursa veya eski yaralar iyileşmeden yeni yaralar ortaya çıkarsa, pratisyen hekiminize veya diş hekiminize başvurun. Onlar hastalığınızı teşhis edeceklerdir. Daha ciddi başka hastalıklar da benzer semptomlarla ortaya çıkabileceği için sorununuzun mutlaka aft yarası olduğunu düşünmeyin. Gerekirse, pratisyen hekiminiz veya diş hekiminiz, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla reçeteli ilaç ve reçeteli ağız bakım suyu da dâhil başka koruyucu önlemler yazabilir.

Aft, ağızda, beyaz, sarı veya açık gri renkli çıkan ülserlerdir. Aft, pamukçuk olarak da bilinmektedir. Aftlar, bulaşıcı değildir ve çoğunlukla dil kenarı, yanak ve dudak iç kısmında oluşur. Kadınlarda erkeklere göre 2 kat daha fazla sıklıkla görülür. Neden oluştuğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yaş, kalıtım,

stres, gıda alerjisi, kötü beslenme, bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi risk faktörleri aft gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir.

Aftlar (pamukçuk), hiç bir tedavi yapmadan, bir hafta on beş gün içinde kendiliğinden iyileşir. Ama aftın neden olduğu, yanma ve ağrıyı evde kendi uygulayacağınız bazı tedavilerle azaltabilir sıkıntıları azaltabilirsiniz.

Aft İçin Doğal Çözümler
Aftın (pamukçuk) neden olduğu, yanma, tahriş, ağrı, şişlik gibi rahatsızlıkların rahatlatılmasında evde uygulayabileceğiniz bazı önerileri aşağıda sizinle paylaşmak istiyorum:

Doğal balı aftın üzerine uygulayın. İyileşmenin hızlanması ve şikayetlerin hafiflemesi için bunu günde 2-3 kez uygulayın. Bal hem anti bakteriyel özelliği hem de anti inflamatuar özelliği ile afların iyileşmesinde ve şikayetlerinin hafiflemesinde yardımcıdır.

Aleo vera yaprağı veya aloe vera jel, ağrının hafifletilmesi veya giderilmesinde oldukça etkilidir. İyileşme sağlayana kadar günde bir iki kez tekrarlayın.
Çay, aftların ağrısını azaltmada ve yaraların iyileşmesinde yardımcı TANEN içermektedir. Aft üzerine ıslak çay poşetini bir kaç dakika uygulayın.
Elma sirkesi aftların ağrısının giderilmesinde etkili başka bir yöntemdir. Gün içerisinde sık sık uygulayabilirsiniz. Başlangıçta sirke daha çok ağrı yaratabilir ama aftların ağrısının giderilmesinde etkinliğini göreceksiniz.

Kabartma tozu da doğal aft tedavilerinden birisidir. Direkt aftın üzerine kabartma tozu (karbonat) uygulayabileceğiniz gibi, su ve kabartma tozu ile bir hamurda oluşturup uygulama yapabilirsiniz.
Aft üzerine direkt tuz uygulayabilirsiniz. Bu çok ağrılı olabilir. Alternatif olarak günde iki kez tuzlu su ile hazırladığınız solüsyonla ağzınızı çalkalayabilirsiniz.

Rahatsız Eden Ağız Yaraları Aftlar Hakkında Merak Edilenler

Aft, oldukça yaygın bir problemdir. Bazen ağrılı bir şekilde bazen ise ağrısız şekilde ortaya çıkabilir. Aft hastalığı toplumumuzda genellikle erkeklerden çok kadınlarda görülmektedir. Bu yüzeysel hastalıktan kurtulmak için sanıldığı kadar zor ve sancılı dönemlerden geçmenize gerek yok. Evde uygulanabilecek bitkisel tedavilerle kısa süre içerisinde aft yaralarınız iyileşebilir ya da zaman içerisinde kendiliğinden yok olabilir. Aft tedavisinin uzun sürmesi halinde doktora görünmeniz tavsiye edilmektedir. Bu konuda önlem almadan önce aftın ne olduğunu ve belirtilerini iyi bilmek gerekir.

Aft Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Aft ağız içerisinde, dudakların ve yanakların iç tarafında veya dilin altında oluşabilen bir çeşit ağız ülseridir. Ağzın yumuşak bölgelerinde kemikten uzak kısmında yer alır. Yuvarlak veya oval şekilde forma sahiptir. Kümeler halinde meydana gelebileceği gibi tek tük şekilde de ağızda yer alabilir. Aft yaraları farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu durumun ülserleşmeden önce çok az semptomu vardır. Bazı yaygın belirtileri şunlardır:

• Ağızda oluşan hassasiyet,
• Durumun gelişmesiyle ağrı olan bölgedeki renk farklılığı (gri, sarı gibi)
• Belirli bölgede oluşan şişkinlik veya kızarıklık,
• Ateş,
• Yanma ve batma hissi,
• Kaşıntı ya da tahriş,
• Şiddetli vakalarda yeme ve içmede zorlanma ile fiziksel uyuşukluk.

Aft Nasıl Geçer? Evde Bitkisel Tedavi Yöntemleri

Bitkisel ya da doğal yöntemler kullanılarak tedavi edilebilmesi için aftın oluşum nedenlerinin çok iyi bilinmesi gerekir. Aft yaraları yaklaşık 7-14 gün içerisinde tamamen iyileşebilir. Doğru ve sağlıklı yöntemlerle yaraların yok olma sürecini kısaltabilirsiniz. Evde uygulanabilecek çeşitli bitkisel tedaviler ile ve dikkat etmeniz gereken bazı kurallarla aft ağrısı da en aza indirgenmiş olur. İşte afta ne iyi gelir sorusunun cevabı:

1) Sağlık Kokan Çay

Demlenmiş çay hem göz hem ağız çevresinde oluşan yaralarda kullanılan en popüler bitkisel tedavi yöntemleri arasındadır.Aft bitkisel tedavi için evde demlemiş olduğunuz hazır çay poşetini ağzınızın içinde oluşmuş aftın üzerine koyarak birkaç dakika bekletin. Çayın içerisindeki tanin maddesi aftın hızla iyileşmesine yardımcı olacaktır. Bu uygulamanın dışında, çok sıcak olmaması koşuluyla içilen bir bardak demlenmiş adaçayı ağrılarınızın azalmasını sağlayacaktır.

2) Özenli Ağız Bakımı

Yaralarınızı tetikleyecek sert, asitli, baharatlı, çok sıcak yiyeceklerden ve içeceklerden kaçınmak almanız gereken ilk tedbirlerdendir. Dişinizi fırçalarken yumuşak diş fırçası kullanmak, aftın oluştuğu bölgeden uzak durmak ve o bölgeye dokunmamak iyi bir ağız hijyeni sağlamak diğer yapmanız gerekenlerdendir. Ağızda toplanan bakterileri azaltmak için diş ipi kullanmanız da işe yarayacaktır. Aftın sebeplerinden biri olan stresi azaltmak ve düzenli beslenerek yeterli şekilde uyumak iyileşmenize yardımcı olabilir.

3) Tuzlu Su ile Gargara

Genellikle günde iki kere uygulanan tuzlu su ile yapılan aft gargara yaranın enfekte olmasını engeller ve hızlıca iyileşmesine katkı sağlar. Şiddetli ağrınız varsa tuzlu gargara iyi bir sakinleştirici ve ağrı kesici görevindedir. Aynı zamanda aftın ağız içerisinde yarattığı rahatsızlığı yok etmeye yarar.

4) Soğuk Kompres

Bilindiği üzere soğuk, iltihabı azaltmada önemli rol oynar. Yaralı bölgeyi uyuşturmada etkilidir. Eğer mümkünse buz küplerini temiz bir havluya sararak yaranın üzerine bastırabilirsiniz. Bu soğutma işlemi ağzınızı ferahlatmanıza ve ağrınızın bir nebze dinmesine katkı sağlayacaktır.

5) Karbonatlı Su

Karbonatlı su, tarih boyunca çoğu hastalığa şifa bulmada kullanılan en eski ve yaygın yöntemlerden biridir. 1 çay bardağı suyun içine atacağınız 1 çay kaşığı karbonat ile hazırlayacağınız karışımın ağızda çalkalanması ağız içindeki iltihaplanmanın önüne geçecektir.

6) Süt ve Süt Ürünleri

Sağlık için çok faydalı olan süt ürünleri bağışıklık sistemimizin gelişmesinde de büyük rol oynar. Özellikle doğal bir probiyotik olan yoğurdun tüketilmesi ağız içerisinde oluşan aftların gözle görülür şekilde küçülmesine ve azalmasını sağlar. Eğer ağrınız canınızı çok sıkıyorsa ve alerjik bir durumunuz yoksa süt içmeniz, peynir veya yoğurt tüketmeniz şikayetlerinizi azaltacaktır.

7) Bal ve Hindistan Cevizi Yağı

Hemen bulabileceğiniz malzemelerle evde uygulaması kolay çözümleri kendiniz de yaratabilirsiniz. Bir beze birkaç damla bal damlatarak aftın üzerine uygulayabilirsiniz. Aynı zamanda aktarlardan satın alabileceğiniz Hindistan cevizi yağının kullanımı da aftların iyileşmesinde olumlu katkılar sağlar.

Aft Neden Olur?

Aftın nedenleri kişiye göre değişen çeşitli faktörlere dayanır. Toplumda sıkça izlenen aftöz ülserinin bir dış tetikleyiciden kaynaklandığı ve kısmen genetik kalıtımdan da gelebileceği düşünülmektedir.

• En göze çarpan aft nedeni bağışıklık sistemindeki bozukluklara bağlı olabilir. Vücudunuzun size zararlı olan yabancı maddelerden korunmasını sağlayan mekanizmanın zayıflaması en basitinden afta yakalanmanıza da sebep olur.
• Enfeksiyöz ve mononükleoz olarak adlandırılan toplum içinde öpücükle bulaşan hastalıklar, yani diğer bir deyişle tükürük ile bulaşan hastalıklar da afta neden olabilir.
• Uzun süren ateş ve uzun süre antibiyotik kullanımı vücudun yaşadığı zorlukların dışa vurumu olabilir. Eğer uzun süre antibiyotik kullanıyorsanız veya ateşli hastalıklardan muzdaripseniz ağzınızda aft çıkması muhtemeldir.
• Toplum içerisinde nadir görülmesine rağmen Behçet hastalığı aftın ortaya çıktığı bir başka durumdur. Tabi ki bu tanının konulabilmesi için başka klinik bulguların da olması gerekir.

Yukarıda belirtilen nedenlerin dışında stres, alerjik reaksiyon, bazı belirli yiyecek ve içecekler, çinko, demir gibi bazı belirli vitaminlerin eksikliği, ailesel eğilim, sigarayı bırakmak, kullanılan bazı ilaçlar da aftın oluşumuna neden olduğu bilinmektedir.

Aft Bulaşıcı mı?

Aftlar sıklıkla 2-3 mm çap genişliğinde ve küçük yuvarlak biçimdedir. Renkleri sarı, solgun beyaz tonlarındadır ve küçük yaranın etrafında ise yoğun kırmızı renkte kızarıklıklar vardır. Hemen hemen çoğu kişinin hayatı boyunca bir kez karşılaştığı bir sağlık problemi olan aftlar, uçuklar ve diğer ağız iltihapları kadar yaygındır. Genelde ağız içinde yumuşak bölgelerde ortaya çıkar ama bazı bölgelere sıçrayabilir veyahut kendini tekrarlayabilir. Yeme, içme, konuşma gibi günlük rutinleri çok etkilemeyen aftlar, bazı zamanlarda ağrı ve sancıya sebep olabilir. Aftların bulaşıcı olduğu düşünülmemektedir.

Aft Tedavisi Nasıl Yapılır? Aft İlaçları İsimleri

Aft tedavisi nedenine bağlı olarak uygun ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmedir. Evde bitkisel ve doğal yollarla iyileşmeyen aftlarda mutlaka medikal tedaviye dönmelisiniz. Eğer aftın iyileşmesi iki haftayı geçiyor ise mutlaka doktora başvurmalısınız.

Oluşan aft, bazı vitaminlerin eksikliğinden kaynaklı ise o vitaminlerin takviyesi yapılmadır. B vitaminleri (folik asit, B12), demir, çinko gibi takviyeler bu sorunla karşılaşmanızı engellemeye yardım eder. Eczanelerden temin edebileceğiniz bikarbonatlı su, metilen mavisi, klorheksidin içeren gargaralar tedavi sürecinizi hızlandıracaktır. Başlangıç aşamasındaki aftlar için aft krem kullanabilirsiniz. Bu merhemler (pomat) yarayı kurutmaya yöneliktir.

Ağzın içindeki ulaşılması zor bölgelere aft spreyi kullanmak uygulanış açısından size daha fazla kolaylık sağlar. Aft kremi olarak kullanılan bazı başlıca ilaçlar; aft karbonat ve su karıştırılarak yapılan doğal kremler, kenacort krem, oralmedic krem, ve anestezi kremlerdir. Bu ilaçları kullanırken doktorunuzun reçetede belirttiği şekilde kullanmanız tavsiye edilir.

Herhangi bir ilaca alerjiniz varsa, aft çok ağrılıysa, ağzınızın içinde aft dışında başka problemler de varsa bu durumda aft ilacınızı kullanmadan önce mutlaka doktorunuza başvurunuz.