Dünyada Iyilik Örnekleri

Masal Nedir?

Masal örneklerini vermeden önce masalın tanımını öğrenmekte fayda vardır. Buna göre masal, düş ürünü olan ve halkın ortak yaratısı şeklinde karşımıza çıkan bir halk öyküsüdür. Masal türüne karşı olan ilgi küçük yaşlarda daha çoktur. Ancak zaman geçse de bu türe karşı ilgi azalmaz. Özellikle nesilden nesile anlatılan masallar sürekli olarak insanların yaşamlarında yer eder.

Masallar Neden Anlatılır? 

Masallar en çok çocuklara güzellikler öğretmek ve onları iyiliğe sevk etmek için anlatılır. Bunun yanında küçük çocukların uyuması için masal anlatma geleneği de vardır. Sadece ülkemizde değil dünyanın her yerinde masal duymak mümkündür. Tabi masallar içerisinde farklı öykülere denk gelme şansı vardır. Bunun için masalların birçok açıdan dikkat çektiğini söyleyebiliriz. 

Konusu İyilik Olan Türk ve Dünya Masallarından Örnekler

İyilik Eden İyilik Bulur!

Bu masalın konusu iyilik ile alakalıdır. Çünkü masalda geçen iki karakterin kardeş oldukları ve iyilikle daha çok kazandıkları görülür. İki kardeşin sahip oldukları tahıllar eksilmek yerine her zaman artıyordu. Buda iyilik ve fedakarlık sayesinde olmuştur. 

Aslan İle Fare 

Bu masalda koca aslan bir fareyi ezecekken bunu kullanmak istemez ve iyilik eder. Gün gelir ormanın kralı aslan zor duruma düşer. Takıldığı ağda çırpınan aslanın kurtuluşu ise iyilik ettiği fareden olur. Çünkü bu fare aslanın yardımına gelerek ağı dişleriyle kemirir ve ağdan kurtulmasını sağlar. İşte hiçbir iyiliğin karşılıksız kalmayacağı görülmüş olur. 

Cimri

Cimri olan bir adamın sahip olduğu altınlar onun için çok değerliymiş. Bunları bir ağacın gövdesine saklayarak her gün gider sayarmış. Tabi bunu gören birisi onu izlemeye başlamış. Bu durumdan dolayı altınları alarak ağacın gövdesini boşaltmış. Tabi altınların olmadığını gören cimri ağlamaya başlamış.

Cimrinin yanına gelen altınları alan kişi şöyle demiş: 

- Altınları harcamadıktan sonra olsa ne olur olmasa ne olur. 

Bunun üzerine cimri durumu anlayarak yanlıştan dönmüş. 

Yaşlı Adam İle Çocuk

Bir çocuk yürümekte zorluk çeken adama yardım ederek onu gideceği yere kadar götürür. Boyundan büyük bir iyilik yapan bu çocuğa yaşlı adam dua eder. Çocuğun hayali ise mavi bir bisikleti olmasıdır. Birkaç gün sonra babası çocuğa mavi bir bisiklet alarak eve gelir. Bunu gören çocuk iyiliğin karşılığını almış olarak mutlu olur.

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır.Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.

İyiliğin hüküm sürdüğü bir dünya inşa etmek için “kozmoz çiçeği” sembolüyle her yıl 13 Kasım’da kutlanan Dünya İyilik Günü, Türkiye’de de iyilik ve sosyal yardımlaşma temelinden yükselen toplumsal projelerle yılın tümüne yayılıyor.

Anadolu’nun ücra köylerinde de İstanbul’un en turistik ilçesinde de görülen “Askıda Ekmek” tabelasıyla mahallelerde yardımlaşma kültürü pekişirken, internet üzerinden kurulan platformlarla bir kişinin ihtiyacını, onu hiç görmeden bir tuşla karşılayan kişilerin yarattığı dayanışma, iyilik kelimesinin içini somut şekilde dolduruyor.

"Adım Adım" iyiliğe doğru koşuyor

İyiliği sporla birleştiren “sembol” projelerin başında Adım Adım geliyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde öğretim üyeliğinin yanı sıra Türkiye'de iyilik ve yardımlaşma kültürünü yaygınlaştırmayı amaçlayarak Adım Adım oluşumunu (AAO) yılında beş arkadaşıyla birlikte kuran Itır Erhart, yurtdışında “yardımseverlik koşusu” olarak bilinen uygulamayı Türkiye’de yaygınlaştırmayı hedefliyor. yılı sonu itibariyle 60 bin gönüllü koşucusu ve bin bağışçı aracılığıyla bünyesinde yer alan STK'lara 50 milyon TL kaynak aktardı.

Euronews Türkçe’ye konuşan Erhart, “Bence iyilik dünyanın, üzerinde yaşayan herkes için, daha adil, daha eşitlikçi bir yer olmasını amaçlayan davranışlar bütünü. İyilik, kendi dışında, başka bir amaca --para, statü, herhangi bir ödül-- hizmet etmez” diyor.

AAO, Erhart’ın ifadesiyle, “bireylerin, şikayet etmek ya da tepkisiz kalmak yerine, dünyanın daha yaşanılır bir yer olması için harekete geçmesi" amacıyla kuruldu. Bireyler onları rahatsız bir eden durumu değiştirmek amacıyla kurulmuş bir sivil toplum kuruluşunu ve ilgili projesini farkındalık ve kaynak yaratarak destekleyecek, bunu da dayanıklılık artırıcı sporlar aracılığı ile yapacaklardı.

İlk yardımseverlik koşusu yılında Antalya'da yapıldı. AAO bünyesinde söz konusu yarışta 43 kişi bulunuyordu ve tek bir STK için 72, TL bağış toplanmıştı. 3 Kasım'da koşulan İstanbul Maratonu'na ise, farklı kategorilerde katılan 13, Adım Adım koşucusu 15, , TL bağış topladı. Kampanya hala devam ediyor. 11 yıl içinde ise 79, koşucu 69,, TL bağış topladı ve bu sayede, yüze yakın STK aracılığıyla, , canlının iyi olma haline katkıda bulundu.

Doktora tezini “benlik teorileri” üzerine yazan ve bu sırada “beni ben yapan nedir?”, “anlamlı hayat nedir?” gibi sorular aklını kurcalayan Erhart’a göre; “İyilik yapmak, anlamlı bulduğun bir amaç için zaman ve enerji harcamak öncelikle bize iyi gelir; bizi mutlu eder.”

Adım Adım koşucuları, bu oluşuma katıldıklarından sonra kendilerini çok daha iyi hissettiklerine, iyiliğin hayatlarına anlam kattığına, spor yaparak da kendilerini daha mutlu hissettiklerine dair geri bildirimlerde bulunuyorlar.

“İyilik onların çevresine de bulaşıyor zamanla. Bağışçıları koşucu oluyor, koştuklarını gören bazı arkadaşları sivil toplum kuruluşlarına farklı katkılar vermek için bize ulaşıyor. İyilik böyle, dalga dalga yayılıyor” diyor Erhart.

Projenin başka ülkelerde de kullanılması için, Fas'tan İran'a, İtalya'dan Yunanistan'ın Sakız Adası'na kadar, yurt dışında çok sayıda paydaşla görüşülüyor. Geçen hafta Erhart’ın ABD'de katıldığı bir konferansta bu yardımlaşma modelinin Venedik Maratonu'nda kullanılması gündeme geldi.

“Hayalimiz dünya üzerinde iyilik peşinde koşanların artması ve onların katkılarıyla sürdürülebilir kalkınma amaçlarına her gün birkaç adım daha yaklaşılması” diye ifade ediyor Erhart.

"Online imece" uygulaması

Benzer şekilde İhtiyaç Haritası da farklı konulardaki ihtiyaçların ihtiyaç sahipleri ile ihtiyacı karşılamak isteyen kişiler ve kurumları buluşturan dijital bir platform”.

“Online imece” olarak adlandırılan bu uygulamada, seafoodplus.info üzerinde yer alan bir ihtiyaç ilanını gören ve destek olmak isteyen farklı şehirlerdeki destekçiler, her bir malzemeyi tek tek temin edip el birliğiyle karşılıyorlar.

Kar amacı gütmeyen bir sosyal kooperatif olan İhtiyaç Haritası’na Türkiye’nin her yerinden ulaşılabiliyor ve ihtiyaçlar da Türkiye’nin en ücra köylerine dek ulaştırılıyor. Amaç, kent ve mahalle temelinde website üzerinden girilen ihtiyaçların harita tabanlı toplanması ve bu ihtiyaçların gerekli kurumlar veya özel kişiler tarafından karşılanmasına aracı olunması.

Dr. Ali Ercan Özgür, oyuncu Mert Fırat, Hazal Dut, İlksen Başarır, Güler Altınsoy, Gujan Şen ve Elif Kalan tarafından dört yıl önce kurulan bu iyilik ve sosyal yardımlaşma hareketi, Diyarbakır’daki bir köy okulundan başvuran fen bilimleri öğretmeninin öğrencilerine bilimi sevdirmek için teleskop ihtiyacını da karşılıyor, başka bir kasabanın hayvan barınağı eksiğini de. Yenidoğan bebeğine elbise alamayan bir anne-babanın yardım çığlığına da yanıt veriyor, kanser olan hemcinsleri için saçını bağışlayan kişilerin bağışlarını ihtiyaç sahiplerine de yönlendiriyor.

Bu zamana değin 20 milyonun üzerinde bir paylaşım ekonomisi döngüsü yaratılırken binden fazla desteğin ihtiyaç sahiplerine ulaşması sağlandı. 5 binden fazla gönüllü ağı, 72 binden fazla üyesi bulunuyor.

İhtiyaç Haritası yönetim kurulu üyesi Esra Arslan, euronews Türkçe’ye verdiği demeçte, “bizim için iyilik başkasının derdiyle dertlenip, bu derdi sorumluluğumuz yapıp çözme süreciyle başlıyor” diyor.

Arslan’a göre, bu platformda yer alanlar, “son zamanlarda yapmaya çekindiğimiz, “İyilik Yap Denize At” dediğimiz bakış açısına inatla iyilik yapmaya, paylaşmaya ve güven köprüleri inşa etmeye devam eden değiştiren ve dönüştüren insanların ta kendisi”.

İhtiyaç Haritası, kuruluşundan bu yana yarattığı sosyal etkiyi ölçümlemek için Mart ayında bir araştırma şirketi ile birlikte “İhtiyaç Haritası Sosyal Etki Araştırması” yaptı. Araştırmaya göre; kullanıcıların İhtiyaç Haritası denildiğinde aklına ilk gelen kavramlar yardımlaşma, güven, paylaşım ve dayanışma yönünde.

"Modern zaman Robin Hood'luğu"

Son dönemde “iyilik” denince akla gelen bir diğer isim ise kuşkusuz Haluk Levent ve kuruculuğunu üstlenip yönettiği Ahbap Derneği. Kurulduğu 31 Temmuz tarihinden beri 81 şehrin 68’inde toplam 40 bin Ahbap gönüllüsüne erişip, 70 üniversitede faaliyet gösteriyorlar. 68 şehir ve 70 üniversitede 40 bin gönüllüye sahip olan hareket, Türkiye çapında ekonomik, sosyal ve sağlık sorunları olan yurttaşlara ulaşarak, bir nevi modern zaman “Robin Hood”luğu yapıyor.

İki yıl boyunca öğrenciye burs, ailenin Ahbap’ı olup, erzak, kıyafet, ev eşyası gibi ihtiyaçlarının giderilmesi, alınmadığı taktirde sağlıkları büyük tehlikeye girecek hastanın medikal cihaz ve araçlarının sağlanması, özel günlerde etkinlik düzenleyerek hastaları, yaşlı ve çocukları ziyarete gidilmesi ve onlara hediyeler eşliğinde moral verilmesi, bu “iyilik hareketinin” yaptıklarının sadece bir kısmı.

Ahbap ayrıca, Kızılay’ın da desteğiyle kez kan ve ilik nakli kampanyası yaptı, yüzlerce kişinin kan bağışında bulunmasına vesile oldu, geçen sene yaşanan büyük yangın felaketinin ardından yurdun dört bir yöresinden gelen Ahbaplar Ayvalık’ta, Tire ormanında binlerce fidan dikip, yetişmelerini takibe aldı.

etkinlikte kitap bağışı, kırtasiye yardımı, okul tadilatı, boya gibi yararlı işlere imza atarken, hayvanları da unutmayıp sokaklarda insan vicdanına muhtaç durumda, bin bir sıkıntıyla yaşamak zorunda olan hayvanları iyileştirip kalıcı çözümler üretebilmek amacıyla, onları “Sokak Ahbapları” ilan etti. İhtiyaçlarını gidermek için binlercesini kapsayan kez toplu çalışma yürütüp birçok yaralı hayvanın tedavisini üstlendi.

"İyiliğe en çok ihtiyaç duyduğumuz dönemdeyiz"

Euronews Türkçe’ye konuşan Ahbap Genel Başkan Yardımcısı Emrah Aydoğdu, “Sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın belki de iyiliğe en çok ihtiyaç duyduğu dönemdeyiz” diyor.

Ancak, Aydoğdu’ya göre, çağımızın temel sorunları doğrudan gezegendeki tüm canlıların geleceğini etkileyecek ve bunların hiçbiri yerel değil, küresel ve acil sorunlar olup, iklim ve çevre krizi, sınırsız tüketim alışkanlıkları, göç gibi sorunlarımız gittikçe büyüse de insanlık bu sorunları çözebilecek küresel iş birliklerinden oldukça uzak.

“Ahbap olarak şu anda yeterliliğimiz ölçeğinde Türkiye’de özellikle her tür dezavantajlı kesime, eğitim, sağlık, olanak gibi destekler sağlamaya çalışıyoruz, ancak gezegenin geleceğini belirleyecek çözümler için samimiyetle ve iyi niyetle uğraşan tüm insanlarla küresel iş birliği yapabilecek bir organizasyon olabilmek için de ciddi çalışmalar yürütüyoruz” diye açıklıyor hedeflerini.

Bugün her siyasi görüş, inanç ve sosyal statüden insanlar Ahbap çatısı altında iyilik için iş birliği yapıyor, projeler geliştiriyor. Ahbap yakın bir zamanda bu iyilik hareketini küresel ölçeğe taşımak için bir aplikasyon üzerinde çalışıyor. Dünyanın dört bir yanından “Ahbap” olmak isteyenler bu uygulamayı indirecek ve küresel işbirliği olanaklarının önü açılacak.

"1 Milyon Kitap" ile Anadolu'da iyilik ağı

New York Üniversitesi'nden Prof. Dr. Selçuk Şirin'in kısa süre önce başlattığı "1 Milyon Kitap" isimli sosyal girişim projesi ise, 1 milyon çocuğun ilk kütüphanesini kurma hayaliyle ortaya çıktı. "Yıllardır kendi kendime dert edindiğim bu hayal artık gerçek" diye ifade ediyor Şirin bu iyilik projesini.

Proje, her sene 1,3 milyon çocuğun dünyaya geldiği, ancak istatistiklere göre bu çocukların sadece bininin kendisine kitap okuyacak ebeveyni ve evde bir kitaplığının bulunduğu Türkiye'de uygulanmaya başlandı. Proje ile, zihin gelişiminin büyük kısmının ilk üç yılda tamamlandığından yola çıkarak, geri kalan 1 milyon ay arasındaki çocuklar için hazırlanan bir kitap setinin Anadolu'nun en ücra köylerine dek ulaşmasını hedefliyor.

Kitap seti, görsel algı, dilsel beceri, bilişsel gelişim, odaklanma gibi temel yeteneklerin geliştirilmesini öngörürken, evinde kitaplık olmayan çocuklar ile olan çocuklar arasında ileride eğitim ve istihdam alanlarında yaşanacak farklılıkların üstesinden erken yaşta gelinmesini amaçlıyor.

İmkanı olan kişiler ilgili siteye girerek bu kitap setini alırken, bir setin de alım gücü olmayan ancak tanımadıkları kişilere "havuza at" tuşuna basılmasıyla birlikte gönderilmesini sağlıyorlar. Setten edinmek isteyen ancak imkanı olmayan kişiler ise, website üzerinden "talep et" diyerek ücretsiz kitabı edinebiliyorlar. Projenin havuzunda şu an için kitap bulunuyor, yani kişi imkanı olmayan aile ve çocuğunun ilk kütüphanesini kurmak için elini taşın altına koymuş.

Bağımsız bir denetim firması tarafından sürekli denetlenen kitap gönderim sürecinde kitap talep eden ailelerle birlikte proje birkaç ay önce başlamasına rağmen daha şimdiden çocuğun kütüphanesindeki ilk kitap temin edildi.

Ünlü Türk yazar Sait Faik Abasıyanık’ın o meşhur sözünde olduğu gibi “Dünyayı güzellik kurtaracak, bir insanı sevmekle başlayacak her şey.”