dünyanın merkezinde yer alan en sıcak katman hangisidir / Dünya’nın Merkezi Nasıl Sıcak Kalıyor? | TÜBİTAK Bilim Genç

Dünyanın Merkezinde Yer Alan En Sıcak Katman Hangisidir

dünyanın merkezinde yer alan en sıcak katman hangisidir

D&#;nyanın Katmanları Nedir? İsimleri Nelerdir?

Haberin Devamı

 Taş küre, hava küre ile beraber su küre görülebilen katmanlar arasında yer almaktadır. Diğerleri ise dünyanın görünmeyen katmanları içerisinde bulunuyor. Bu doğrultuda her bir katmanın kendi görevi bulunmakta ve kombine şeklinde çalışmaktadır.

Dünya Katmanlarının İsimleri Nelerdir?

 Dünya katmanları belli bir isimle bilinir ve her isim üzerinden senkronize şekilde görevleri bulunur.

Hava Küre (atmosfer): Dünyayı saran hava katmanıdır ve yaşam için gerekli olan gazları bulundurur. Kendi içerisinde 5 ayrı katmandan oluşmaktadır. Katmanlar arasında troposfer, Stratosfer, Mezosfer, Termosfer ve ekzosfer yer almaktadır.

Taş Küre (Litosfer): Dünyanın en sert ve en dış katmanıdır. Yer kabuğunu oluşturan tabaka olarak bilinir. Kara canlıları burada yaşar.

Ateş Küre (pirosfer): Yer kabuğu ile çekirdek arasında bulunan bölümdür. Özellikle magmanın bulunduğu katman da yer alır. Katı kayadan yapılmış olup oldukça sıcaktır.

Çekirdek Ağır Küre (barisfer): Bu benim dünyanın en sıcak katmanı olarak bilinir. Metalik meteoritlerden oluştuğu tahmin ediliyor. Özellikle dış çekirdek sıvı iken iç çekirdek ise katıdır.

Su Küre (hidrosfer): Dünyanın ¾ su ile kaplıdır. Sıvı, katı ve gaz halinde bulunan tüm dünya ortamlarındaki yapıya hidrosfer denir. Özellikle dünya çapında bakıldığında yeryüzünde en çok bulunan madde olarak bilinir.

Haberin Devamı

 Bütün bu katmanlar dünyanın hem dış etkenlerden korunması hem de canlı yaşamın hayatını devam ettirebilmesi için büyük öneme sahiptir. Farklı uzunluklarda ve özelliklerde bulunan bu katmanlar, yaşamın temel taşlarını oluşturur.

Dünya’nın Merkezi Nasıl Sıcak Kalıyor?

Yerküre birkaç katmandan oluşur. En dışta yerkabuğu, daha içte manto, en içte ise çekirdek vardır. Çekirdeğin dış kısımları sıvı haldeyken en iç kısımları ise katıdır. Yeryüzündeki ortalama sıcaklık 15°C civarındadır. Ancak Dünya’nın merkezine doğru gidildikçe sıcaklık artmaya başlar. İç çekirdeğin sıcaklığının °C civarında olduğu düşünülüyor. Peki, Dünya’nın merkezindeki yüksek sıcaklıkların kaynağı nedir ve Dünya’nın merkezi sıcak kalmayı nasıl başarıyor?

Dünya’nın merkezindeki ısının birkaç kaynağı vardır. Öncelikli olarak Dünya oluşumu sırasında zaten hayli ısınmıştı. Dengede olan sistemlerin toplam kinetik enerjisi ile toplam potansiyel enerjisi arasında belirli bir oran vardır. Bu durum kütleçekiminin baskın olduğu sistemlerin enerji kaybettikçe küçülmesine ve ısınmasına neden olur. Sistemin hacmi küçülürken potansiyel enerji (sistemdeki parçacıkların konumları dolayısıyla sahip olduğu enerji) azalır, kinetik enerji (sistemdeki parçacıkların hareket enerjisi) ise artar. Böylece sistem ısınır. Dünya oluşurken de büyük miktarda ısı enerjisi birikmişti. Bu enerji zaman geçtikçe uzaya dağılmaya devam ediyor.

Dünya’nın merkezindeki ısının bir diğer kaynağı sürtünmedir. Dünya ilk oluştuğu sırada kütle dağılımı çok daha düzensizdi. Ancak zaman geçtikçe kütleçekiminin etkisiyle ağır maddeler merkezde, hafif maddelerse yüzeyde birikmeye başladı. Bu süreç sırasında meydana gelen sürtünme de Dünya’daki ısının önemli miktarda artmasına sebep oldu. Bu ısı enerjisi de oluşum sürecinden kaynaklanan ısı enerjisi gibi uzaya dağılmaya devam ediyor.

Dünya’nın merkezindeki ısının en önemli kaynağı ise radyoaktif maddelerdir. Yerkürenin iç katmanlarında bulunan potasyum, uranyum, uranyum ve toryum gibi radyoaktif atomlar, daha kararlı bir çekirdek yapısına ulaşmak için ışıma yapar. Yerküredeki ısının yaklaşık %90’ının kaynağının bu radyoaktif ışımalar olduğu düşünülüyor.

Dünya günümüzde 50 terawatt güçle enerji kaybediyor. Ancak yeryüzünün ortalama sıcaklığında belirgin bir düşüş gözlemlenmiyor. Bu durum Dünya’nın merkezindeki radyoaktif maddelerin hemen hemen aynı güçle ısı ürettiğini gösteriyor. Gelecekte bir gün, milyarlarca yıl sonra radyoaktif maddelerin ürettiği ısının azalmasıyla Dünya soğuyarak yaşama elverişsiz bir hale gelebilir. Ancak muhtemelen bu hiçbir zaman gerçekleşmeyecek. Çünkü o zamana kadar Güneş hidrojen yakıtını tüketecek ve şişerek Dünya’yı yutacak.


paylaş

D&#;nyanın katmanları nelerdir? Yerin ve D&#;nyanın katmanları ile &#;zellikleri

Haberin Devamı

ETKİNLİK ÖNERİSİ: Evinin yakınlarında bir deniz kenarı ya da su birikintisi varsa gözlemleyip resmini çizebilirsin.

Litosfer: Taş küre ya da yerkabuğu olarak anılan litosfer; insanlar, hayvanlar ve bitkilerin üzerinde yaşadığı katmanmış. Üst kısmı toprak ve taşlarla kaplı olan yer kabuğunda yükseltiler, eğriler, çukurlar yer alıyormuş. Zaten bunu açık bir alana gidersen ya da dağlarla çevrili bir ormana gidersen sen de gözleyebilirsin.

Dünyanın Gözlenemeyen Katmanları

Gözlenebilir katmanlar olduğuna göre bir dünyanın gözlenemeyen katmanları vardır diye bir düşünce gelmiş olabilir aklına. Doğru! Dünya toplamda beş katmandan oluşuyormuş. Gözlenemeyen katmanları ateş küre ve ağır küre olarak adlandırılmış. Bu katmanlarda canlı yaşayamazmış çünkü çok sıcaklarmış.

Pirosfer:Magma tabakası ve ateş küre olarak da bilinen bu tabaka, yer kabuğunun altında yer alıyormuş. Erimiş metaller, sıkışmış gazlar ve buhar varmış burada. Sert bir yapısı olmayan bu tabakadaki maddeler akışkan bir haldeymiş. Bu tabaka bazen sinirlenir ve kendini yer kabuğundan dışarı atarmış. Buna en güzel örnek yanardağ patlamalarıymış. Magmadan yeryüzüne çıkan maddeye de laf denirmiş.

Haberin Devamı

Barisfer:Son tabakamız ağır küre ya da çekirdek olarak da bilinirmiş. Dünyanın en iç kısmında yer alan bu tabaka en sıcak ve en büyük kütleye sahip tabakaymış. Bu tabakayla ilgili bilgiler halen çok azmış.

ETKİNLİK ÖNERİSİ: Dünyanın tüm katmanlarını öğrendiğine göre birkaç farklı renkte oyun hamurunu al. Önce bir renkten küçük bir küre yap. Üzerini başka bir renkle kapla, şekli yine küre olsun. Bu işlemi beş katman olacak şekilde tekrar et. Şimdi bir bıçak yardımıyla küreyi ikiye böl ve katmanları incele.

Son olarak aklında iyice kalması için dünyamızın katmanlarını içten dışa doğru sıralayarak yazalım.

  1. BARİSFER (ÇEKİRDEK, AĞIR KÜRE)
  2. PİROSFER (MAGMA TABAKASI, ATEŞ KÜRE)
  3. LİTOSFER (YER KABUĞU, TAŞ KÜRE)
  4. HİDROSFER (SU KATMANI, SU KÜRE)
  5. ATMOSFER (GAZ KATMANI, HAVA KÜRE)

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir