kaynağı değiştir]
Batı şiirinden şiirimize geçmiş kafiye şemasıdır. Özellikle TERZARİMA nazım şeklinde kullanılan bir kafiye şemasıdır. Üç dizeli bentliklerden oluşur. Son bent tek dizeden oluşur. Son kelimelere bakılır
Şeması; (a,b,a), (b,c,b), (c,d,c) şeklinde gösterilebilir.
Her dizenin kendinden sonraki dizeyle uyaklı olmasına düz uyak denir.
Düz uyak divan şiirinde mesnevi nazım şeklinde kullanılmıştır.
Uyak düzeniaa/bb/cc/.., biçimindedir.
Bir şâhda iki gonce-i gül a
Birbirlerine olurdu bülbül a
Şeyh Galip
Dörtlüklerdeki birinci dizeyle dördüncü dizenin, ikinci dizeyle üçüncü dizenin kendi aralarında uyaklanmasına sarma uyak denir.
Uyak düzeni abba/cddc/biçimindedir.
Her şey yerli yerinde bir dolap uzaklarda a
Azapta bir ruh gibi gıcırdıyor durmadan, b
Bir şeyler hatırlıyor belki maceramızdan b
Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgârda a
Ahmet Hamdi Tanpınar
Her dörtlüğün birinci dizesiyle üçüncü; ikinci dizesiyle * dördüncü dizesinin uyaklı olmasına çapraz uyak denir. Uyak düzeni abab/cdcd/ biçimindedir.
Bahar gelsin şu dağlara gideyim a
Belki derdimize çare bir çiçek b
Toplayıp devşirip harman edeyim a
Açılan yaram sara bir çiçek b
Âşık Reyhani
Üç dizeli bentlerden oluşan ve şiirin sonunda tek bir dizenin bulunduğu uyak düzenine örüşük uyak denir. Edebiyatımızda Servet-i Fünun döneminde kullanılmıştır. Uyak düzeni aba / bcb / c biçimindedir.
Mavi bir gölge uçtu pencereden a
Baktım: Âvâre bir küçük kelebek; b
Yaramaz geldi kim bilir neden? a
Belli yorgundu; bir veremli çiçek b
Gibi serpildi lambanın yanına; c
Bir duman uçtu, gitti titreyerek b
Anladım kıydı yavrucak canına c
Ali Canip Yöntem