İşte burada çekingenlikle ilgili gerçekleri ve bunun üstesinden nasıl gelebileceğini bulabilirsin.
Çekingenlik neden olur?
Çekingen olmak seni yalnız mı hissettiriyor? Sanki hiç kimse seni anlamıyor mu? Peki, endişelenme… Yalnız değilsin. Özgüvenini yeniden kazanmana yardımcı olabilecek çekingenlikle ilgili bazı yaygın yanlış anlaşılmaları burada bulabilirsin, çekingen olsan da olmasan da.
Başka hiç kimse böyle hissetmiyor.
Çekingenlik neden olur? Çekingenlik en yaygın kişisel özelliklerden biri. Sadece yakın arkadaşlarına ve aile üyelerine anket yap ve iddia ediyoruz ki birçoğu kendisini şu anda çekingen hissettiğini ya da daha önceden çekingen olduğunu söyleyecek.
Herkes bana bakıyor.
Bazı çekingen kızlar sürekli diğer insanlar tarafından değerlendiriliyormuş gibi hissederler. Çünkü, bu çekingen kızlar sürekli kendi eksikliklerine odaklanırlar, insanların onun sivilcelerini önemsemediğini anlamak için etraflarına bile bakmazlar (insanların onun sivilcelerine baktığına inanmıştır bir kere).
Hiçbir zaman bir erkek arkadaşım olmayacak. Çekingen kızların yaşadığı en önemli zorluklardan biri de bir ilişkiye başlamaktır. Başlangıçlar ve arkadaşlığı geliştirme (bu da en zor kısmı). İyi haber şu ki bir ilişkiye başladığın andan itibaren, utangaçlık artık senin önünde yakınlaşmak için bir engel olmaktan çıkacak.
Bu benim ebeveynimin bir hatası.
Peki, bu noktada haklı olabilirsin fakat senin düşündüğün gibi değil. Çekingenlik aile deneyimlerinden, onların aşırı korumacılığından ya da eleştirel ebeveyn olmalarından kaynaklanmamasına rağmen, kısmen genetik bir şey de olabilir. Fakat unutma ki, genler kim olacağının zeminini hazırlarlar. Ancak kendi hayat hikayeni kendin yazacaksın ve bu çekingenliğin üstesinden gelmenin bir yolunu bulacaksın.
Cevapları internette bulabilirsin!
İnternet çekingen kızların en yakın arkadaşı olarak görünebilir fakat gerçek şu ki bilgisayar başında çok fazla vakit geçirmek de insanlardan uzaklaştıran bir şeydir ve çekingenliğin üstesinden nasıl gelebileceğin konusunda sana yardımcı olamaz.
Çekingenlik kendi başına çekip gitmeyecek fakat sen ona neden olan stresin üstesinden gelebilirsin. Aşağıda bir dahaki sefer sosyalleştiğinde yardımcı olabilecek birkaç ipucu daha bulabilirsin:
Çekingen olmanın en zor tarafının ne olduğunu düşünüyorsun?
Çekingen Kişilik Bozukluğu insanı yalnızlığa mahkum edebilen, psikolojik açıdan ciddi anlamda yoran ve yıpratan bir sorun. Kişinin kontrolünde olmadan gelişen kaçınma davranışları, yoğun kaygı ve stres; hayatı özgürce yaşamayı ve en iyi, en mutlu hale ulaşmayı neredeyse imkansız hale getirebilir. Doğası gereği bir ruh sağlığı uzmanı ile konuşmaktan da çekinebilecek kişilerin bu aşamada ailesi ve sevdikleri tarafından desteklenmesi oldukça önemli. Ayrıca Çekingen Kişilik Bozukluğu olan birinin kendini açmaya istekli olması da hayatının kontrolünü eline alması için olmazsa olmazlardan. Tüm bu adımlar için hem yaşayan hem çevresindeki birine ya da birilerine destek olmak isteyen kişilerin Çekingen Kişilik Bozukluğu hakkında bilgi edinmesi faydalı olabilir.
Çekingen Kişilik Bozukluğu; yetersiz hissetme, sosyal etkileşimden kaçınma, aşırı utangaçlık, eleştiriye karşı fazlasıyla hassas olma ve reddedilme korkusu ile karakterize bir kişilik bozukluğudur. DSM-5’e göre C kümesi yani endişeli kişilik bozuklukları içerisinde yer alır. Kaçıngan Kişilik Bozukluğu olarak da bilinen bu ruhsal sorunda kişi:
Geleneksel yapıdaki, baskıcı toplumlarda daha sık görüldüğü bilinen çekingen utangaç kişilik bozukluğu genellikle beraberinde sosyal anksiyete sorunlarını da getirir.
Kaçıngan kişilik bozukluğu nedeni tam olarak bilinemeyen psikolojik sorunlardan biri. Diğer kişilik bozuklukları gibi genetik, çevresel faktörler, ebeveynleri rol model alma, yaşananların etkisi ve nörotransmitter sistemlerdeki düzensizlikler bu kişilik örüntüsünü tetikleyebilir. Buna bağlı olarak potansiyel Çekingen Kişilik Bozukluğu nedenleri ve risk faktörlerini şöyle sıralayabiliriz:
Çekingen kaçıngan kişilik bozukluğu kendini birçok farklı davranış örüntüsü ile belli edebilir. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
Utangaç olan, sosyal ortamda çekingenlik belirtileri gösteren herkeste Çekingen Kişilik Bozukluğu görülmez. Bir insanın doğasında biraz utangaçlık olması ile kişilik bozukluğu aynı şey değildir. Birçok çocuk toplum içerisinde çekinir, insanlardan uzak durmak isteyebilir. Utangaçlıkla bağlantılı olan bu davranışlar yaşla beraber zamanla azalır. Çekingen Kişilik Bozukluğu olanlarda ise utangaçlık ve içe kapanma genç erişkin döneminde artabilir.
Tüm kişilik bozuklukları gibi çekingen, kaçınmacı kişilik bozukluğu da 18 yaşından sonra teşhis edilebilir. Uzman bir psikolog ya da psikiyatr bir kişide kaçıngan kişilik bozukluğu olup olmadığını belli kriterlere bakarak ve danışan hikayesi ile teşhis edebilir. DSM-5 tanı kriterlerinden en az dördü görüldüğünde teşhis konabilir.
Çekingen Kişilik Bozukluğu DSM-5 tanı kriterleri şunlardır:
Kaçıngan kişilik bozukluğu, insanı izole bir yaşama iten bir psikolojik sorundur. Kişinin kendine inanmayan ve güvenmeyen, değeri bilmeyen biri olmasına yol açar. Ayrıca uzun vadede;
Tüm bunlar sebebiyle Çekingen Kişilik Bozukluğu tedavisi oldukça önemlidir. Diğer kişilik bozukluklarında olduğu gibi Çekingen Kişilik Bozukluğu tedavi yöntemlerinde de öncelik terapidedir. Bilişsel Davranışçı Terapi, konuşma terapisi, Şema Terapi gibi farklı yöntemler birlikte ya da tek başına kişiye özel geliştirilen tedavi programında yer alabilir. Kaçıngan kişilik bozukluğu tedavisi;
Çekingen Kişilik Bozukluğu ilaç tedavisi ise kişilik örüntüsünün yarattığı kaygı ve depresif duygularla savaşmak için uygulanır. Danışılan psikiyatrist semptomlara ve kişinin durumuna göre ilaç reçete edebilir.
Sosyal fobi ve Çekingen Kişilik Bozukluğu bazı yönlerden birbirine benzeyen iki psikolojik durumdur. Dışarıdan bakıldığında her iki durumda da kişinin sosyalleşmekten kaçtığı görünebilir. Ama sosyal anksiyete bozukluğu ile Çekingen Kişilik Bozukluğu aslında birçok açıdan oldukça farklıdır. Şöyle ki:
Yine de birçok uzman bu iki durumun birbirinin alt grubu olabileceğini düşünmektedir.
Çekingen Kişilik Bozukluğu olanlar bir uzmana başvurmak konusunda da utangaç davranabilirler. Kişilik örüntüsünün doğal bir davranışı olan bu durum sizi ya da yakınınızı bir uzman ile çalışmaktan alıkoyabilir.
Maalesef bu tür bir kişilik bozukluğu ile yalnız başına mücadele etmek oldukça zordur. Çünkü çekingen kişilik yapısı sizi bir kısır döngüye hapsedebilir. Herhangi bir sosyalleşme denemesi o andaki yoğun kaygı sebebiyle umduğunuz kadar iyi gitmeyebilir ve bu durum da çekingen davranışların artmasına yol açabilir. Bu nedenle hayatınızı daha özgürce yaşayabilmeniz için bir uzmana danışmanız önerilir. Elbette bu aşamada terapi ve tedaviyi;
Tüm bunları ve farklı başa çıkma stratejilerini sizi anlayan ve destekleyen terapistiniz ile de kararlaştırabilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.