Elektrik Israfı Nedir Kısaca
kaynağı değiştir]
kaynağı değiştir]
Bu madde enerjinin sürdürülebilir bir dünya için tasarruf edilerek kullanılması hakkındadır. Fizikte enerjinin korunumu yasası için için enerjinin korunumu yasası sayfasına bakınız.
Enerji tasarrufu, bir enerji hizmetinin daha az kullanılarak enerji tüketimini azaltma çabasıdır. Enerjiyi daha verimli kullanarak (aynı iş için daha az enerji harcayarak) veya kullanılan enerjinin miktarını azaltarak (örneğin daha az araç sürmek) enerji tasarrufu sağlanabilir. Enerji tasarrufu, eko-yeterlilik konseptinin bir parçasıdır. Enerji tasarrufu önlemleri, binalardaki enerji ihtiyacını azaltarak çevre kalitesini, ulusal güvenliği, bireylerin finansal güvenliğini ve kazancı artırabilir.[2] Enerji tasarrufu enerji hiyerarşisinin başında gelmektedir[3] ve gelecekte kaynakların tükenmesini engelleyerek enerji maliyetlerini de düşürür.[4]
İsraf ve kayıpların azaltılmasının yanında teknolojik geliştirmeler, işletme ve bakımda iyileştirmeler sayesinde verimliliğin artırılmasıyla enerjiden tasarruf edilebilir. Nüfus artışının sabitlenmesiyle de enerji kullanımı küresel kapsamda azaltılabilir.
Arabaların yakıttakikimyasal enerjiyikinetik enerjiye ve hidroelektrik santrallerinin su akışındaki kinetik enerjiyi elektrik enerjisine çevirmesinde gözlemlenebildiği üzere, enerji sadece bir biçimden bir diğerine dönüştürülebilir. Enerjinin dönüştürülmesinde kullanılan makinelerin çalışması sırasında makine elemanlarında meydana gelen aşınma ve sürtünmeler oldukça yüksek enerji kayıplarına ve bundan dolayı da yüksek masraflara sebep olmaktadır. Bu kayıpları en aza indirmek ve makinelerin yaşam döngüsünü geliştirmek yeşil mühendislik uygulamalarını hayata geçirmek ile mümkündür.[5]
1991'den beri her yıl 14 Aralık günü "Enerji Tasarrufu Günü" olarak kutlanmaktadır.
Öncelikle bu konuyu doğru anlayabilmek ve yorumlayabilmek için çok karıştırılan, aynı gibi değerlendirilen ama gerçekte birbirinden çok farklı olan iki kavramı tanımlayalım ve birbirinden ayıralım. “Enerji tasarrufu” ve “Enerji verimliliği” birbirinden tamamen farklı iki kavramdır. Daha az enerji kullanmayı “Tasarruf”, enerjiyi daha akıllıca kullanmayı da “Verimlilik” olarak tanımlayabiliriz. Enerji tasarrufu, enerjinin daha az kullanılmasına yol açan bir davranıştır. Odadan çıktığınız zaman ışıkları kapatmamız, alüminyum ve karton kutuları geri dönüşüm kutularına atmamız enerjiden tasarruf etmenin yollarıdır. Enerji verimliliği ise aynı fonksiyonu gerçekleştirmek için daha az enerjiye ihtiyaç duyan teknoloji ve yazılımların geliştirilmesi/kullanılmasıdır. Enerji verimliliği, binalarda yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, endüstriyel işletmelerde ise üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan, birim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasını ifade eder. Gelişmekte olan ülkeler, enerji politikasında; ekonomik büyüme, enerji güvencesi ve çevre korumasının birlikte sağlanmasını amaçlıyor. Enerji, üretimin temel girdirilerinden biridir. Üretim ise, insan hayatının varlığını ve yaşama kalitesini sürdürmesini sağlayan bir gerekliliktir.
Bununla birlikte enerji kullanımı ile aşağıdaki sorunlarla karşı karşıya kalınmaktadır;
Enerji tüketimi ile aynı zamanda dünya, yerkürenin ısınması gibi ciddi çevresel sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Sağlık, çevresel ve ekonomik nedenlerden ötürü, hava kirliliğini azaltmak için stratejiler geliştiriliyor. Bu değişim sürecine paralel olarak, endüstriyel strateji planlaması ve projelerde “sürdürülebilir gelişme“ kavramı, gittikçe artan bir şekilde önem kazanmıştır.
Bilinçsiz enerji tüketimi, enerji kaynaklarının verimli kullanımını gündeme getirdiği gibi, tüketim sonucunda oluşan her türlü katı sıvı ve gaz atıkların da arıtılmadan doğaya atılmasının meydana getirdiği önemli çevre kirliliğinin önlenmesi arayışını da beraberinde getirmiştir. Enerji tüketiminin artışına bağlı olarak oluşan çevresel ve ekonomik sorunların çözümünde enerji verimliliğinin önemli yeri vardır.
Enerji verimliliği, üretimde, konforumuzda ve iş gücümüzde herhangi bir azalma olmadan enerjiyi en doğru şekilde kullanmak, israf etmemektir. Aynı işi daha az enerji kullanarak yapmak ya da aynı enerji ile daha fazla iş yapmaktır. Enerji verimliliği, temelde enerjinin gereksiz kullanım sahalarını belirlemek, israfı minimum düzeye indirmek veya tamamen ortadan kaldırmak için yapılan çalışmalardır, enerji arzının azaltılması veya kısıtlanması değildir, kullanılan enerji miktarının değil, ürün başına tüketilen enerjinin azaltılmasıdır.
Enerji maliyetlerini düşüren üretici, aynı miktardaki mal veya hizmetleri daha az enerji veya aynı miktar enerji ile daha çok mal ve hizmeti üreterek, ulusal ve uluslararası alanda rekabet gücünü arttıracaktır.
Enerji verimliliği için aşağıdaki konuların öncelikli olarak değerlendirilmesi gerekiyor;
Son yıllarda Türkiye’de özellikle sanayi sektörünün gelişmesiyle önemi gittikçe değer kazanan enerjinin etkin kullanımı ve yönetimi çalışmaları, hemen hemen her işletmenin en önemli konusu olurken bina sektöründe de önemli bir yapıya dönüşmüş, bu yapı yasal düzenlemelerle de şekillendirilmiştir. 1995 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yayımladığı sanayide enerji yönetimine ilişkin yönetmelik ile başlayan süreç, 2007 yılında yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu ile yapısal dönüşümünü devam ettirmiştir ve günümüzde şirketler, işletmeler ve kurumlar için oldukça önemli hale gelmiştir.
Hem çevre , hem de işletmelerin sürdürülebilirliği için enerjinin verimli kullanımı, gerek ulusal ve gerekse uluslararası yapılan yasal düzenlemeler ve sözleşmelerin sonucunda etkin hale gelen enerji yönetimleri; sorumluluk alanlarında enerjinin verimliliğini geliştirmek için verilerin toplanması, değerlendirilmesi ve verimsizliğin neden olduğu alanlar için proje ve çalışmalar gerçekleştirerek enerjiyi daha verimli kullanabilecek birtakım çalışmaların hayata geçirilmesi bir zorunluluk haline gelmiştir.
Enerji, ülkelerin iktisadi ve sosyal kalkınması için önemli girdilerin başında gelmektedir. Dünya enerji ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılayan petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıt rezervlerinin hızla tükenmesi, enerji tüketimindeki hızlı artışa bağlı olarak ozon tabakasının incelmesi, sera gazı emisyonlarının insan yaşamını tehdit eder duruma gelmesi nedeniyle, enerji günümüzün en önemli sorunlarından birini oluşturmaktadır. Enerji talebinin büyük bir bölümünü ithalatla karşılayan Türkiye’de kalkınma ve sanayileşmede bir engel oluşturmaması için enerjinin verimli kullanılması son derece önemli hale gelmiştir. Yapılan çalışmalara göre sadece enerjiyi verimli kullanarak yıllık nihai enerji tüketiminin %30’u kadar tasarruf sağlanabilmesi mümkündür. Enerji verimliliği, gelecekte sürdürülebilir enerji elde etmek için güçlü ve hesaplı bir araç sunmaktadır. Enerji verimliliğindeki gelişmeler, enerji altyapısına yatırım ihtiyacını azaltabilir, yakıt maliyetlerini düşürebilir, rekabeti ve tüketicinin refahını artırabilir. Aynı zamanda ithal edilen fosil yakıta olan bağımlılığı azalttığndan enerji güvenliğine katkı sağlar.
Enerji verimliliğinin, Avrupa Birliği’nin “Avrupa 2020” stratejisinin en önemli akıllı, sürdürülebilir, kapsamlı büyüme ve etkin ekonomiye geçişi için anahtar öneme sahip olduğunu biliyor muydunuz?
Enerji verimliliği enerji kaynağının güvenliğini artırmak, sera gazlarının ve diğer kirletici maddelerin emisyonlarını azaltmak için en uygun yöntemlerden biridir. Günümüz teknolojisinde Enerjiyi etkin ve verimli kullanabileceğimiz geliştirilebilir yöntem ve alanlar mevcut olduğundan dolayı birçok yönden, enerji verimliliği Avrupa’nın en büyük enerji kaynağı olarak görülmektedir.
Günümüzde, her geçen gün artan dünya nüfusu ve tüketim ihtiyaçları, dolayısıyla artan sanayileşme, enerji kullanımının artmasına ve daha fazla enerjiye ihtiyaç duymamıza neden olmaktadır. Fakat hiçbir kaynağın sonsuz olmadığı gibi maalesef enerji kaynaklarımız da sınırsız değil.
Bu nedenledir ki enerji verimliliği ve enerji tasarrufu konuları global anlamda her geçen gün daha fazla platformda konuşulmakta ve önemli bir hale gelmektedir. Bu durum ülkelerin kendi eylem planları yapmasını zorunlu kıldığı gibi enerji kullanan tüm kurum ve kuruluşlarda kendi bünyelerinde iyileştirici çalışmalar yapma ihtiyacı duymaktadır.
Enerji verimliliği sağlayabilmek için, diğer bir deyişle aynı çıktıyı daha az enerji kullanarak elde edebilmek için; öncelikle enerji tüketim verilerinize sahip olmanız, daha sonra bu verileri analiz edebilmeniz ve nihayetinde analizlerinize dayalı aksiyonlar almanız gerekmektedir.
İşte bu noktada ölçüm cihazları, enerji analizörleri ve enerji izleme yazılımları büyük önem taşımaktadır.
Akım değerlerinin takibi için ampermetreler, gerilim değerlerinin takibi için voltmetreler, tüketim değerlerinin takibi için güç ve enerji ölçerler gibi ölçüm cihazları kullanılabilir. Tüm bu parametreleri ve daha fazlasını tek bir cihazdan takip etmek istediğinizde ise multimetreler ve enerji analizörleri sisteminizi analiz etmenizi sağlayacak verileri size sağlar.
Haberleşme özelliği ile uzaktan izleme yazılımına aktarılan verileri, farklı karşılaştırma senaryoları ile analiz edebilir ve enerji verimliliği sağlayacak aksiyonları alabilirsiniz.
ENTES geniş ürün yelpazesi ile size ihtiyaç duyacağınız katma değerli çözümler sunar.
Enerji tasarrufu ve enerji verimliliği; enerji arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılık risklerinin azaltılması, çevrenin korunması ve iklim değişikliğine karşı mücadelenin etkinliğinin arttırılmasının sağlanması gibi Türkiye’nin 2023 yılı ulusal strateji hedeflerinin ve enerji politikalarının en önemli bileşenlerinden birisidir.*
Enerji verimliliği çalışmaları ile Türkiye'nin Enerji Yoğunluğunun (milli gelir başına tüketilen enerji) 2023 yılına kadar, 2011 yılına göre en az %20 azaltılması hedeflenmektedir.
*Diğer yandan 2017 TUİK verilerine göre; Türkiye’de nihai enerji tüketimi 51 milyon 276 bin 804 TEP (Ton Eşdeğer Petrol) olarak gerçekleşmiş ve imalat sektörü %66’lık pay ile enerji tüketiminde en büyük paya sahip sektör olmuştur.
Yani bu rakamlar bize göstermektedir ki imalat ve sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmaların yapacağı enerji verimliliği çalışmaları kritik öneme sahiptir. Milli hedeflere ulaşmanın yanında, firmaların maliyetlerini düşürerek daha rekabetçi olabilmeleri için de son derece önemli bir konudur enerji verimliliği.
Bilindiği üzere enerji verimliliği çalışmaları öncelikle tüketim değerlerinin ölçümü ile başlar ve ölçülen değerlerin analizi, tasarruf ve verimlilik artışı sağlanabilecek noktaların belirlenmesi ile devam eder.
ENTES olarak; özellikle imalat ve sanayi sektöründe gerçekleştirdiğimiz enerji verimliliği projelerinde elde edilen bilgi ve birikimimizi, uçtan uca çözüm anlayışı sağlamamıza imkan tanıyan geniş ürün portföyümüz ile birleştirerek firmalara sunmaktayız.
Siz de enerji verimliliğini hedefliyorsanız www.entes.com.tr/iletisim/ adresinden bizimle iletişime geçebilir, ürün ve çözümlerimiz ile ilgili detaylı bilgi talep edebilirsiniz.
Yazar:
Hüseyin Kuloğlu
Yazar:
Hakan Tüfekçier
Yayınlanma Tarihi: 30 Mart 2020, 14:03