Elektrik Mühendisi Çalışma Alanları
TELEKOMÜNİKASYON
Çalışma konuları ;
- Analog ve dijital sinyal işleme
- Görüntü işleme
- Analog ve dijital haberleşme
- Kablosuz haberleşme
- Sayısal Modülasyon Teknikleri
- Şifreleme
- Veri iletişimi
- Sistem Tasarımı
- Filtre Tasarımı
- Kodlamalı Modülasyon
- MIMO (Çok Girişli Çok Çıkışlı) Sistemler
Telekomünikasyon ana bilim dalımızda öğrencilere, elektrik elektronik temel kavramlarına ek olarak, sinyal işleme, görüntü işleme, analog ve dijital haberleşme konularında uzmanlaşmaları için gereken teorik ve uygulamalı derslerin verilmesi hedeflenmektedir.
Anabilim Dalında Verilen Lisans Dersleri:
- Uydu Haberleşmesine Giriş
- Sayısal Filtreler ve Sinyal İşleme
- Gezgin İletişim
- Kablosuz İletişim
- İleri Sayısal İşaret İşleme
- Veri Haberleşmesi
Laboratuvarlar:
- Telekomünikasyon Laboratuvarı
ELEKTRİK TESİSLERİ
Elektrik Tesisleri, Enerji İletimi ve Dağıtımı ve Yüksek Gerilim bilim dallarında faaliyet göstermektedir. Bu kapsamda, enerji sistemlerinin analizi, planlanması, tesisi, işletilmesi, kontrol ve korunması ile ilgili bilimsel araştırmalar yapılmaktadır.
Çalışma konuları ;
- Güç elektroniği devreleri ve sistemlerinin tasarımı
- Enerji üretimi, iletimi ve dağıtımı
- Güç sistemleri
- Anahtarlamalı güç kaynakları
- Rezonans çeviriciler
- Kesintisiz güç kaynakları
- Aktif filtrelerin tasarımı, modellenmesi ve optimizasyonu
Alan Dersleri:
- Yüksek Gerilim Tekniği
- Yenilenebilir Enerji
- Güç Sistemleri
ELEKTRİK MAKİNELERİ
Elektrik Makineleri Anabilim Dalı, güç transformatörlerinin ve elektrik makinelerinin teorisi, bilgisayar destekli tasarımı, elektromanyetik ve elektrostatik analizi, modellenmesi, optimizasyonu, diagnostik, ısınma, soğuma, uzay ve zaman harmoniklerinin incelenmesi, elektromanyetik alanların hesabı konularında eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetlerini yürütmektedir
Çalışma konuları ;
- Transformatörlerin yapısı, çeşitleri, kullanım alanları ve işletilmesi
- Transformatör tasarımı ve modellenmesi
- Doğru akım makinelerinin yapısı, çeşitleri, kullanım alanları ve işletilmesi
- Asenkron makinelerin yapısı, çeşitleri, çalışma ilkesi ve testleri
- Asenkron makinelerin hız kontrolü ve işletilmesi
- Senkron makinelerin yapısı ve çeşitleri
- Elektrik enerjisi üretiminde senkron makinelerin rolü ve işlevi
- Özel elektrik makinelerin (Adım motoru, fırçasız doğru akım motoru, servo motor ve uygulamaları)
- Elektrik makinelerinin bilgisayar destekli tasarımı ve analizi
Elektrik Makineleri Anabilim Dalında Verilen Dersler:
- Mekanik Enerji Dönüşümleri
- Güç Elektroniği
- Kontrol ve Otomasyon
- Robotik
Laboratuvarlar:
- Elektrik Makineleri Laboratuvarı
- Otomasyon Laboratuvarı
Kaynakça[değiştir 
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), bu yıl üniversite sınavlarına giren ve EMO`nun meslek alanlarından tercih yapmak isteyen öğrencilere yönelik olarak bir rehber hazırladı. Bölümler, kontenjanlar, mezun sayıları ile mesleğe ilişkin bilgilerin yer aldığı dokümanlarımıza yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
Elektrik/Elektronik Mühendisliği Eğitimi Veren Okullar: KKTC ve dış ülkeler hariç olmak üzere, 58 devlet ve 41 vakıf olmak üzere toplam 99 üniversitede, Elektrik, Elektronik, Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümlerinde eğitim verilmektedir; bunlardan yalnızca 4 tanesinde Elektrik Mühendisliği, 4 tanesinde de Elektronik Mühendisliği Bölümü, 86 tanesinde ise Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümü bulunmaktadır.
Ayrıca 11 üniversitede Elektronik ve Haberleşme, 1 üniversitede de Kontrol Mühendisliği eğitimi verilmektedir.
Biyomedikal Mühendisliği Eğitimi Veren Okullar: KKTC‘de eğitim veren Yakın Doğu Üniversitesi dışında ülkemizde 7 tanesi devlet, 7 tanesi vakıf olmak üzere 14 üniversitede Biyomedikal Mühendisliği bölümü bulunmaktadır. Üniversitelerde Biyomedikal Mühendisliği alanında ayrı bir bölüm olmamakla birlikte önlisans ve yüksek lisans programları veren üniversiteler de bulunmaktadır.
2012 Yılı Kontenjanları ve okuyan öğrenci sayıları: 2012 yılı kontenjanlarına bakıldığında; Elektrik Mühendisliği‘ne 655, Elektronik Mühendisliği‘ne 391, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği‘ne 1056, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘ne 8389 ve Kontrol Mühendisliği Bölümü‘ne 88 öğrenci alınacaktır. Bu yıl Biyomedikal Mühendisliği bölümlerinin kontenjan sayısı ise ikinci öğretim ve burslular da dahil olmak üzere 791 olarak açıklanmıştır.
ÖSYM kayıtlarına göre, 2011-2012 öğretim yılında Elektrik Mühendisliği Bölümü‘nde 631 (69 kadın, 562 erkek), Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 387 (88 kadın, 299 erkek), Elektronik Haberleşme Bölümü‘nde 1.015 (298 kadın, 717 erkek), Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 6.453 (1.108 kadın, 5.345 erkek), Kontrol Mühendisliği Bölümü‘nde 136 (25 kadın, 111 erkek) olmak üzere toplam 8.467 (1.563 kadın, 6.923 erkek) öğrenci okumaya başlamıştır. Biyomedikal Mühendisliği Bölümü‘ne geçen yıl kayıt olan öğrenci sayısı 347 (209 kadın, 138 erkek) öğrencidir.
Yine ÖSYM 2011-2012 öğretim yılı kayıtlarına göre ise okuyan toplam öğrenci sayıları şöyledir. Elektrik Mühendisliği Bölümü‘nde 3.367 (356 kadın, 3.011 erkek), Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 2.530 (364 kadın, 2.166 erkek), Elektronik Haberleşme Bölümü‘nde 4.339 (993 kadın, 3.346 erkek), Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 25.269 (3.859 kadın, 21.410 erkek), Kontrol Mühendisliği Bölümü‘nde 502 (83 kadın, 419 erkek) toplam okuyan öğrenci sayısı 30.505 (5.572 kadın, 29.933 erkek) olmuştur. Biyomedikal Mühendisliği Bölümü‘nde ise toplam okuyan öğrenci sayısı 1.072 (604 kadın, 468 erkek) dir.
Mezun Sayısı ve İş Bulma Durumu: EMO‘nun mesleki alanları kapsamındaki mezun sayısı yıllar itibarıyla artış göstermektedir. Elektrik, Elektronik, Elektronik Haberleşme ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümlerinden 2000 yılında 2.462 olan mezun sayısı 2010 yılında 3.707 (439 kadın, 3.268 erkek), 2011 yılında da 4.047 (552 kadın, 3.495 erkek) olmuştur. Elektrik-Elektronik Mühendisliği lisans diplomasına hak kazanan üyelerimizin iş bulma olanakları Elektrik Mühendisi unvanına sahip olanlara göre daha zor olduğu, mezun olan mühendislerin yarıdan fazlasının ilk 2 yılda iş bulma sorunu yaşadığı söylenebilir. Bu durum kuvvetli akım ağırlıklı eğitim alan elektrik mühendisleri için farklı olup, tamamı iş bulma sorunu yaşamamaktadır.
Biyomedikal Mühendisliği bölümünden 2011 yılında 49 (25 kadın, 24 erkek) öğrenci mezun olmuştur. Alanları dışında çalışmak zorunda kalmakla birlikte mezun sayısının az olmasına bağlı olarak iş bulma sorunu yaşamadıkları söylenebilir. Biyomedikal Mühendisliği alanında lisans eğitimi veren bölümlerin açılmaya başlamasına paralel olarak, mezunların bir bölümü de akademik alanda çalışmaya yönelmişlerdir.
Mühendis Sayısı: Üniversitelerin elektrik, elektronik, elektrik ve elektronik mühendisliği bölümlerinin 1983 yılından itibaren verdiği mezun sayısı 2011 itibarıyla 66.325‘e ulaşmıştır. 1980 darbesinin ardından kamuda çalışan mühendislerin odaya kayıtlı olma zorunluluğu kaldırılmış olup, EMO üye kayıtları tam sayıyı belirlememekle birlikte sektörde çalışan sayısı açısından anlamlı bir sonuç verebilir. Elektrik, Elektronik, Elektronik Haberleşme, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği bölümlerinin yanında Biyomedikal Mühendisliği mezunlarının da kayıtlı olduğu EMO‘nun Temmuz 2012 itibarıyla faal olan 47 bin 223 üyesi bulunmaktadır.
İlk mezunlarını 2003 yılında veren Biyomedikal Mühendisliği bölümünden bugüne kadar mezun olanların sayısı 385‘e ulaşmıştır.
Mühendis İhtiyacı: Elektrik, elektronik mühendisliği açısından bakıldığında kamu, özel ve serbest çalışma diye ayırırsak her alanın farklı ihtiyaçları vardır. Ülkemizde formasyon eğitimi adı altında mühendisliğin temel çerçevesi verildiği için sektör pratik mühendislik bilgisinin azlığından söz etmektedir. Deneyim eksikliği bazı sektörlerde sıkıntı olsa da bazı sektörler yeni ve deneyimsiz mezunlar aramaktadır. Sektörün aradığı; kendisini iyi yetiştiren, diplomasının arkasına sığınmayan, kendisini yetiştirme özelliği kazanan, bilgisayara hakim mezunlar peşindedir. Duruma göre yabancı bir dile sahip olmak da önem kazanmaktadır.
Ülkemizde biyomedikal mühendisi ihtiyacı bulunmakla birlikte bu ihtiyaca yönelik farkındalık ve gelişim henüz sağlanamamıştır. Gelecek yıllarda bu alanının öneminin fark edilmesi beklenmektedir.
Ücret Düzeyi: Elektrik, elektronik mühendisleri çok çeşitli alanlarda çalışmaktadırlar. Kamu ve özel sektör ayırımı yanında büroda, şantiyede, fabrikada, yurtdışında çalışıldığı gibi Ar-Ge, proje, pazarlama gibi daha başka alanlarda da çalışabilmektedir. Her durumun ücreti farklılık göstermektedir. Kamuda ilk işe giren yaklaşık 2.000 TL almakta, özel sektör bazen bu rakamın biraz üstünü vermektedir. Şantiye ve yurtdışı işlerde rakamlar yükselmekte, yurtdışı işlerde 3.000 dolara çıkabilmektedir. Elektrik Mühendisleri Odası‘nın üyeleri için bu yıl istediği en az ücret net olarak 2.000 TL‘dir.
Biyomedikal mühendisleri, kendi mesleki alanlarının da dışında çalışmak zorunda kalmaktadırlar. Bu nedenle biyomedikal mühendisliği eğitimi almış olanlara ilişkin ortalama bir ücret düzeyi söyleyebilmek mümkün değildir. Ancak hastanelerde istihdam edilen biyomedikal mühendisleri 2.000 TL civarında ortalama ücret almaktadır.
Çalışma Alanları: Elektrik, elektronik mühendislerinin çok yaygın çalışma alanları bulunmaktadır. Kamu ve özel sektör yanında kendi işlerinin sahibi de olabilirler. Bakanlıklar, TEDAŞ, TEİAŞ, EÜAŞ, EPDK, belediyeler, kamu kurum ve işletmeleri, TRT, TÜBİTAK, üniversiteler hemen sayılabilecek kamu kurumları. Özel sektör de ise Türk Telekom, ASELSAN, Turkcell, Vodafone, Avea, özel TVler, beyaz eşya üreticileri, elektrik-elektronik malzeme üreticileri ve bunların satış ağları, bilgisayar donanımı işleri gibi.
Ayrıca kendi adlarına işyeri sahibi olarak hizmet sektöründe yer alabilecekleri gibi küçük üretici olarak da çalışabilirler.
Elektrik Mühendisliği ile tıp arasında köprü kuran bir alan olarak tanımlanan Biyomedikal Mühendisliği ülkemizde yeni bir meslek grubunu oluşturmaktadır. Bu nedenle tanımlanmış iş koşullarından söz edebilmek mümkün değildir. Özel medikal şirketlerinde istihdam olanağına sahip olan Biyomedikal Mühendisleri, hastanelerde de tıbbi araçlardan sorumlu olarak görev yapmaktadırlar.
İş Tanımları: Elektrik, elektronik mühendisleri için oldukça geniş bir iş tanımı yapılabilir. Sistemlerin kurulumundan işletimine, var olan sistemlerin düzgün çalışmasına, her türlü Ar-Ge çalışmasına, şantiyelerde işin yönetiminde, eğitim alanında araştırmada, proje oluşumunda ve denetiminde, üretim alanında üretim sürecinde kontrol ve düzenleyicilik, hizmet sektöründe doğrudan tüketici sorunlarının ve ihtiyaçlarının çözümünde çalışmak gibi iş alanlarını özetleyebiliriz.
Biyomedikal mühendisliğinin faaliyet gösterebileceği üretim sektöründe ülkemizde ciddi bir gelişim olmaması nedeniyle bu alan mezunları daha çok cihaz satışı, pazarlama, bakım ve onarım gibi alanlarda faaliyet göstermektedirler.
Çalışma Koşulları: Çalışma koşulları ülke mevzuatı gereği iş kanunları çerçevesindedir. Genelde günlük 8 saat çalışma, yerine ve işine göre haftada iki gün izin. 15 günden başlamak üzere yıllık izin hakları genel uygulamadaki gibidir.
Elektrik ve elektronik mühendislerinin çalışmasında, yurtiçi ve yurtdışı şantiye gibi zamana karşı çalışılan işlerde bu genel durum aşılmaktadır. Ama bu çalışma fazlalığı; fazla mesai, prim ve ücretli izin gibi yöntemlerle telafi edilebilmektedir. Çalışma koşulları genel olarak iyidir. Şantiye ve üretim tesisleri dışında klasik olarak ifade edersek takım elbise ve kravatla çalışılan bir çalışma ortamına sahiptirler. Ülkemizde elektrik, elektronik ve elektrik elektronik mühendisleri, ülkemizin içinde bulunduğu ortamda diğer meslek dallarına göre istihdam açısından şanslı sayılırlar. Elektrik mühendisi diplomasını doğrudan alanların sayısı az olduğundan bu unvan sahiplerinin durumları daha iyi olmakla beraber elektronik ve elektrik elektronik mühendisleri de oldukça şanslıdırlar. Her üç veya daha değişik diploma unvanları olsa da bu meslek evrensel bir meslektir ve iş olanakları da geniştir.
Günümüzde enerji hayatımızın olmazsa olmaz bir parçası haline gelmiştir. Enerjinin bir biçimi olan elektrik enerjisi ise en yaygın olarak kullanılan enerji türüdür. Bu enerjinin üretimi, dağıtımı, iletimi ve kullanımı ile uğraşan meslek dalı elektrik mühendisliğidir. Tek bir isim altında toplansa da elektrik mühendisliği 40‘a yakın alt uzmanlık alanını kapsamaktadır. En yaygın iki alanı elektrik ve elektronik mühendisliğidir. Elektrik Mühendisi kuvvetli akım diye nitelendiren daha yüksek akımlarla uğraşmakta, elektronik mühendisi ise zayıf akım olarak nitelendirilen değer olarak mili amper düzeyindeki akımlarla çalışmaktadır. Elektrik gibi elektronik de artık nerede ise olmazsa olmaz bir biçimde yaşamımız içindedir. Elektronik mühendisliği; radyo, TV, iletişim, otomasyon, bilgisayar donanımı, kontrol, güvenlik sistemleri vb. bir çok alanda yaptığı işlerle günlük yaşamda elimizin altındadır.
Ülkemizde bir çok alanda yaşanan düzensizlik bu alanda da vardır. Temelde tamamen farklı olan bu iki meslek için tek bir isim ve diploma unvanı altında eğitim verilmektedir. Genel olarak ülkemiz eğitim kurumlarında elektrik, elektronik ve elektrik elektronik mühendisliği alanında eğitim verilmekte ve diplomalara unvan olarak bu üç unvan yazılmaktadır. İlk ikisinde sorun yoksa da elektrik-elektronik unvanı alanlarda mezuniyet sonrası, meslek yaşamında sorunlar yaşanmaktadır. Bu bölümde okuyan öğrenciler genelde 3 yıl aynı dersleri almakta son sınıfta dal/disiplin dersleri alarak ayrılmaktadır. Yani isteyen öğrenciler elektrik mühendisliği ağırlıklı ders almakta, bir kısmı da ağrırlıklı elektronik mühendisliği disiplinine uygun dersler almaktadır. Ülkemizde meslek hayatını düzenleyen yasal mevzuat açısından bu diploma unvanı ve son sınıfta alınan, diploma eki olarak verilen not durum belgesinde (transkript) yazılı olan derslere göre bazı işleri yapabilmekte bazılarını yapamamaktadır. Bu mesleği yapamamak değil, özel bazı nitelikler isteyen durumlarda aranan yasal mevzuat gereğidir. Özellikle son sınıfa gelen öğrenci arkadaşların meslek hayatlarını doğrudan ilgilendiren bu dal/disiplin seçme işinde elektrik, elektronik, elektrik-elektronik mühendislerinin meslek örgütü olan Elektrik Mühendisleri Odası ile temasa geçmeleri çok önemlidir.
Biyomedikal mühendisleri de ülkemizdeki genel çalışma koşullarına tabi olup, yasal izin hakları bu çerçevede bulunmaktadır. Satış ve pazarlama alanında çalışanlar seyahat zorunluluğu ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Tıbbi cihazların bakım-onarımı konusunda hastanelerde acil müdahale gerekli olması nedeniyle izinlerinde bölünmeler ve nöbetler söz konusu olmaktadır.
Eğitim Koşulları: Elektrik, elektronik mühendisleri oldukça ağır bir eğitim görmektedirler. İlk 1.5 yıl temel bilimler eğitimi altında yoğun bir biçimde matematik, fizik, kimya vb. dersler alınır. Sonraki yıllarda elektrik, elektronik mühendisliğinin temel formasyon dersleri ile disiplin dersleri alınır. Laboratuvarlar ve tasarım dersleri ile uygulamalar ile de bu eğitim desteklenir. Öğrenci mutlaka eğitim dönemi dışında staj adı verilen bir uygulamayı bir işletmede yapmak zorundadır. Eğitim kurumuna göre değişse de en az iki dönem staj yapılması gerekmektedir.
Biyomedikal mühendisliği bölümlerinde ilk yıl temel fen, bilgisayar ve sağlık bilimleri dersleri alınmakta olup, ikinci ve üçüncü yılda elektronik, ileri bilgisayar ve temel biyomedikal derslerine geçilmektedir. Son yıl ise ileri düzeyde biyomedikal alanında uzmanlık eğitimi verilmektedir. Laboratuvar ve proje dersleri yanında, uygulamalarla eğitim desteklenmekte olup, en az iki dönem staj koşulu bulunmaktadır.
Tercih Uyarıları: Öncelikle kamuoyu baskısına ya da güncel deyimle mahalle baskısına göğüs gerin. Herkes her şey olamaz. Hangi mesleği seçmeyi istiyorsanız, size uyan ve gerçekten yeteneklerinize uygun bir mesleği seçin. Bu konuda profesyonel destek alın. Meslek seçiminiz size rağmen çevrenizin yarışması ve itibar mücadelesine dönüşmesin. Kuvvetli bir matematik bilginiz ve yeteneğiniz yanında fen dersleri ile de aranız iyi ise ve ayrıca analitik bir düşünce yapınız varsa bu meslek tam size göre. Bu mesleği seçerseniz mantıklı bir sıralama yapın.
Mühendislik mesleğine bakışın salt para kazanma temelinde olmaması gerekmektedir. Mühendis, bilimi kullanarak insanlık ve doğa yararına onu günlük yaşamda insanların hayatını kolaylaştırmak için teknolojiye dönüştürebilen insandır. Dolayısıyla mühendisle teknoloji ve buna bağlı ürünleri kullanan değil üreten nitelikte insanlar olmalıdırlar.
EMO‘nun meslek alanlarına ilişkin üniversitelerin bölümlerinin kontenjan ve puan gibi bilgilerine ilişkin dosyaya aşağıdaki ekler bölümünden ulaşabilirsiniz. . Ayrıca EMO‘nun hazırladığı iş alanları rehberine ulaşmak için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
kaynağı değiştir]
|
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), bu yıl üniversite sınavlarına giren ve EMO`nun meslek alanlarından tercih yapmak isteyen öğrencilere yönelik olarak bir rehber hazırladı. Bölümler, kontenjanlar, mezun sayıları ile mesleğe ilişkin bilgilerin yer aldığı dokümanlarımıza yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
Elektrik/Elektronik Mühendisliği Eğitimi Veren Okullar: KKTC ve dış ülkeler hariç olmak üzere, 58 devlet ve 41 vakıf olmak üzere toplam 99 üniversitede, Elektrik, Elektronik, Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümlerinde eğitim verilmektedir; bunlardan yalnızca 4 tanesinde Elektrik Mühendisliği, 4 tanesinde de Elektronik Mühendisliği Bölümü, 86 tanesinde ise Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümü bulunmaktadır.
Ayrıca 11 üniversitede Elektronik ve Haberleşme, 1 üniversitede de Kontrol Mühendisliği eğitimi verilmektedir.
Biyomedikal Mühendisliği Eğitimi Veren Okullar: KKTC‘de eğitim veren Yakın Doğu Üniversitesi dışında ülkemizde 7 tanesi devlet, 7 tanesi vakıf olmak üzere 14 üniversitede Biyomedikal Mühendisliği bölümü bulunmaktadır. Üniversitelerde Biyomedikal Mühendisliği alanında ayrı bir bölüm olmamakla birlikte önlisans ve yüksek lisans programları veren üniversiteler de bulunmaktadır.
2012 Yılı Kontenjanları ve okuyan öğrenci sayıları: 2012 yılı kontenjanlarına bakıldığında; Elektrik Mühendisliği‘ne 655, Elektronik Mühendisliği‘ne 391, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği‘ne 1056, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘ne 8389 ve Kontrol Mühendisliği Bölümü‘ne 88 öğrenci alınacaktır. Bu yıl Biyomedikal Mühendisliği bölümlerinin kontenjan sayısı ise ikinci öğretim ve burslular da dahil olmak üzere 791 olarak açıklanmıştır.
ÖSYM kayıtlarına göre, 2011-2012 öğretim yılında Elektrik Mühendisliği Bölümü‘nde 631 (69 kadın, 562 erkek), Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 387 (88 kadın, 299 erkek), Elektronik Haberleşme Bölümü‘nde 1.015 (298 kadın, 717 erkek), Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 6.453 (1.108 kadın, 5.345 erkek), Kontrol Mühendisliği Bölümü‘nde 136 (25 kadın, 111 erkek) olmak üzere toplam 8.467 (1.563 kadın, 6.923 erkek) öğrenci okumaya başlamıştır. Biyomedikal Mühendisliği Bölümü‘ne geçen yıl kayıt olan öğrenci sayısı 347 (209 kadın, 138 erkek) öğrencidir.
Yine ÖSYM 2011-2012 öğretim yılı kayıtlarına göre ise okuyan toplam öğrenci sayıları şöyledir. Elektrik Mühendisliği Bölümü‘nde 3.367 (356 kadın, 3.011 erkek), Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 2.530 (364 kadın, 2.166 erkek), Elektronik Haberleşme Bölümü‘nde 4.339 (993 kadın, 3.346 erkek), Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nde 25.269 (3.859 kadın, 21.410 erkek), Kontrol Mühendisliği Bölümü‘nde 502 (83 kadın, 419 erkek) toplam okuyan öğrenci sayısı 30.505 (5.572 kadın, 29.933 erkek) olmuştur. Biyomedikal Mühendisliği Bölümü‘nde ise toplam okuyan öğrenci sayısı 1.072 (604 kadın, 468 erkek) dir.
Mezun Sayısı ve İş Bulma Durumu: EMO‘nun mesleki alanları kapsamındaki mezun sayısı yıllar itibarıyla artış göstermektedir. Elektrik, Elektronik, Elektronik Haberleşme ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümlerinden 2000 yılında 2.462 olan mezun sayısı 2010 yılında 3.707 (439 kadın, 3.268 erkek), 2011 yılında da 4.047 (552 kadın, 3.495 erkek) olmuştur. Elektrik-Elektronik Mühendisliği lisans diplomasına hak kazanan üyelerimizin iş bulma olanakları Elektrik Mühendisi unvanına sahip olanlara göre daha zor olduğu, mezun olan mühendislerin yarıdan fazlasının ilk 2 yılda iş bulma sorunu yaşadığı söylenebilir. Bu durum kuvvetli akım ağırlıklı eğitim alan elektrik mühendisleri için farklı olup, tamamı iş bulma sorunu yaşamamaktadır.
Biyomedikal Mühendisliği bölümünden 2011 yılında 49 (25 kadın, 24 erkek) öğrenci mezun olmuştur. Alanları dışında çalışmak zorunda kalmakla birlikte mezun sayısının az olmasına bağlı olarak iş bulma sorunu yaşamadıkları söylenebilir. Biyomedikal Mühendisliği alanında lisans eğitimi veren bölümlerin açılmaya başlamasına paralel olarak, mezunların bir bölümü de akademik alanda çalışmaya yönelmişlerdir.
Mühendis Sayısı: Üniversitelerin elektrik, elektronik, elektrik ve elektronik mühendisliği bölümlerinin 1983 yılından itibaren verdiği mezun sayısı 2011 itibarıyla 66.325‘e ulaşmıştır. 1980 darbesinin ardından kamuda çalışan mühendislerin odaya kayıtlı olma zorunluluğu kaldırılmış olup, EMO üye kayıtları tam sayıyı belirlememekle birlikte sektörde çalışan sayısı açısından anlamlı bir sonuç verebilir. Elektrik, Elektronik, Elektronik Haberleşme, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği bölümlerinin yanında Biyomedikal Mühendisliği mezunlarının da kayıtlı olduğu EMO‘nun Temmuz 2012 itibarıyla faal olan 47 bin 223 üyesi bulunmaktadır.
İlk mezunlarını 2003 yılında veren Biyomedikal Mühendisliği bölümünden bugüne kadar mezun olanların sayısı 385‘e ulaşmıştır.
Mühendis İhtiyacı: Elektrik, elektronik mühendisliği açısından bakıldığında kamu, özel ve serbest çalışma diye ayırırsak her alanın farklı ihtiyaçları vardır. Ülkemizde formasyon eğitimi adı altında mühendisliğin temel çerçevesi verildiği için sektör pratik mühendislik bilgisinin azlığından söz etmektedir. Deneyim eksikliği bazı sektörlerde sıkıntı olsa da bazı sektörler yeni ve deneyimsiz mezunlar aramaktadır. Sektörün aradığı; kendisini iyi yetiştiren, diplomasının arkasına sığınmayan, kendisini yetiştirme özelliği kazanan, bilgisayara hakim mezunlar peşindedir. Duruma göre yabancı bir dile sahip olmak da önem kazanmaktadır.
Ülkemizde biyomedikal mühendisi ihtiyacı bulunmakla birlikte bu ihtiyaca yönelik farkındalık ve gelişim henüz sağlanamamıştır. Gelecek yıllarda bu alanının öneminin fark edilmesi beklenmektedir.
Ücret Düzeyi: Elektrik, elektronik mühendisleri çok çeşitli alanlarda çalışmaktadırlar. Kamu ve özel sektör ayırımı yanında büroda, şantiyede, fabrikada, yurtdışında çalışıldığı gibi Ar-Ge, proje, pazarlama gibi daha başka alanlarda da çalışabilmektedir. Her durumun ücreti farklılık göstermektedir. Kamuda ilk işe giren yaklaşık 2.000 TL almakta, özel sektör bazen bu rakamın biraz üstünü vermektedir. Şantiye ve yurtdışı işlerde rakamlar yükselmekte, yurtdışı işlerde 3.000 dolara çıkabilmektedir. Elektrik Mühendisleri Odası‘nın üyeleri için bu yıl istediği en az ücret net olarak 2.000 TL‘dir.
Biyomedikal mühendisleri, kendi mesleki alanlarının da dışında çalışmak zorunda kalmaktadırlar. Bu nedenle biyomedikal mühendisliği eğitimi almış olanlara ilişkin ortalama bir ücret düzeyi söyleyebilmek mümkün değildir. Ancak hastanelerde istihdam edilen biyomedikal mühendisleri 2.000 TL civarında ortalama ücret almaktadır.
Çalışma Alanları: Elektrik, elektronik mühendislerinin çok yaygın çalışma alanları bulunmaktadır. Kamu ve özel sektör yanında kendi işlerinin sahibi de olabilirler. Bakanlıklar, TEDAŞ, TEİAŞ, EÜAŞ, EPDK, belediyeler, kamu kurum ve işletmeleri, TRT, TÜBİTAK, üniversiteler hemen sayılabilecek kamu kurumları. Özel sektör de ise Türk Telekom, ASELSAN, Turkcell, Vodafone, Avea, özel TVler, beyaz eşya üreticileri, elektrik-elektronik malzeme üreticileri ve bunların satış ağları, bilgisayar donanımı işleri gibi.
Ayrıca kendi adlarına işyeri sahibi olarak hizmet sektöründe yer alabilecekleri gibi küçük üretici olarak da çalışabilirler.
Elektrik Mühendisliği ile tıp arasında köprü kuran bir alan olarak tanımlanan Biyomedikal Mühendisliği ülkemizde yeni bir meslek grubunu oluşturmaktadır. Bu nedenle tanımlanmış iş koşullarından söz edebilmek mümkün değildir. Özel medikal şirketlerinde istihdam olanağına sahip olan Biyomedikal Mühendisleri, hastanelerde de tıbbi araçlardan sorumlu olarak görev yapmaktadırlar.
İş Tanımları: Elektrik, elektronik mühendisleri için oldukça geniş bir iş tanımı yapılabilir. Sistemlerin kurulumundan işletimine, var olan sistemlerin düzgün çalışmasına, her türlü Ar-Ge çalışmasına, şantiyelerde işin yönetiminde, eğitim alanında araştırmada, proje oluşumunda ve denetiminde, üretim alanında üretim sürecinde kontrol ve düzenleyicilik, hizmet sektöründe doğrudan tüketici sorunlarının ve ihtiyaçlarının çözümünde çalışmak gibi iş alanlarını özetleyebiliriz.
Biyomedikal mühendisliğinin faaliyet gösterebileceği üretim sektöründe ülkemizde ciddi bir gelişim olmaması nedeniyle bu alan mezunları daha çok cihaz satışı, pazarlama, bakım ve onarım gibi alanlarda faaliyet göstermektedirler.
Çalışma Koşulları: Çalışma koşulları ülke mevzuatı gereği iş kanunları çerçevesindedir. Genelde günlük 8 saat çalışma, yerine ve işine göre haftada iki gün izin. 15 günden başlamak üzere yıllık izin hakları genel uygulamadaki gibidir.
Elektrik ve elektronik mühendislerinin çalışmasında, yurtiçi ve yurtdışı şantiye gibi zamana karşı çalışılan işlerde bu genel durum aşılmaktadır. Ama bu çalışma fazlalığı; fazla mesai, prim ve ücretli izin gibi yöntemlerle telafi edilebilmektedir. Çalışma koşulları genel olarak iyidir. Şantiye ve üretim tesisleri dışında klasik olarak ifade edersek takım elbise ve kravatla çalışılan bir çalışma ortamına sahiptirler. Ülkemizde elektrik, elektronik ve elektrik elektronik mühendisleri, ülkemizin içinde bulunduğu ortamda diğer meslek dallarına göre istihdam açısından şanslı sayılırlar. Elektrik mühendisi diplomasını doğrudan alanların sayısı az olduğundan bu unvan sahiplerinin durumları daha iyi olmakla beraber elektronik ve elektrik elektronik mühendisleri de oldukça şanslıdırlar. Her üç veya daha değişik diploma unvanları olsa da bu meslek evrensel bir meslektir ve iş olanakları da geniştir.
Günümüzde enerji hayatımızın olmazsa olmaz bir parçası haline gelmiştir. Enerjinin bir biçimi olan elektrik enerjisi ise en yaygın olarak kullanılan enerji türüdür. Bu enerjinin üretimi, dağıtımı, iletimi ve kullanımı ile uğraşan meslek dalı elektrik mühendisliğidir. Tek bir isim altında toplansa da elektrik mühendisliği 40‘a yakın alt uzmanlık alanını kapsamaktadır. En yaygın iki alanı elektrik ve elektronik mühendisliğidir. Elektrik Mühendisi kuvvetli akım diye nitelendiren daha yüksek akımlarla uğraşmakta, elektronik mühendisi ise zayıf akım olarak nitelendirilen değer olarak mili amper düzeyindeki akımlarla çalışmaktadır. Elektrik gibi elektronik de artık nerede ise olmazsa olmaz bir biçimde yaşamımız içindedir. Elektronik mühendisliği; radyo, TV, iletişim, otomasyon, bilgisayar donanımı, kontrol, güvenlik sistemleri vb. bir çok alanda yaptığı işlerle günlük yaşamda elimizin altındadır.
Ülkemizde bir çok alanda yaşanan düzensizlik bu alanda da vardır. Temelde tamamen farklı olan bu iki meslek için tek bir isim ve diploma unvanı altında eğitim verilmektedir. Genel olarak ülkemiz eğitim kurumlarında elektrik, elektronik ve elektrik elektronik mühendisliği alanında eğitim verilmekte ve diplomalara unvan olarak bu üç unvan yazılmaktadır. İlk ikisinde sorun yoksa da elektrik-elektronik unvanı alanlarda mezuniyet sonrası, meslek yaşamında sorunlar yaşanmaktadır. Bu bölümde okuyan öğrenciler genelde 3 yıl aynı dersleri almakta son sınıfta dal/disiplin dersleri alarak ayrılmaktadır. Yani isteyen öğrenciler elektrik mühendisliği ağırlıklı ders almakta, bir kısmı da ağrırlıklı elektronik mühendisliği disiplinine uygun dersler almaktadır. Ülkemizde meslek hayatını düzenleyen yasal mevzuat açısından bu diploma unvanı ve son sınıfta alınan, diploma eki olarak verilen not durum belgesinde (transkript) yazılı olan derslere göre bazı işleri yapabilmekte bazılarını yapamamaktadır. Bu mesleği yapamamak değil, özel bazı nitelikler isteyen durumlarda aranan yasal mevzuat gereğidir. Özellikle son sınıfa gelen öğrenci arkadaşların meslek hayatlarını doğrudan ilgilendiren bu dal/disiplin seçme işinde elektrik, elektronik, elektrik-elektronik mühendislerinin meslek örgütü olan Elektrik Mühendisleri Odası ile temasa geçmeleri çok önemlidir.
Biyomedikal mühendisleri de ülkemizdeki genel çalışma koşullarına tabi olup, yasal izin hakları bu çerçevede bulunmaktadır. Satış ve pazarlama alanında çalışanlar seyahat zorunluluğu ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Tıbbi cihazların bakım-onarımı konusunda hastanelerde acil müdahale gerekli olması nedeniyle izinlerinde bölünmeler ve nöbetler söz konusu olmaktadır.
Eğitim Koşulları: Elektrik, elektronik mühendisleri oldukça ağır bir eğitim görmektedirler. İlk 1.5 yıl temel bilimler eğitimi altında yoğun bir biçimde matematik, fizik, kimya vb. dersler alınır. Sonraki yıllarda elektrik, elektronik mühendisliğinin temel formasyon dersleri ile disiplin dersleri alınır. Laboratuvarlar ve tasarım dersleri ile uygulamalar ile de bu eğitim desteklenir. Öğrenci mutlaka eğitim dönemi dışında staj adı verilen bir uygulamayı bir işletmede yapmak zorundadır. Eğitim kurumuna göre değişse de en az iki dönem staj yapılması gerekmektedir.
Biyomedikal mühendisliği bölümlerinde ilk yıl temel fen, bilgisayar ve sağlık bilimleri dersleri alınmakta olup, ikinci ve üçüncü yılda elektronik, ileri bilgisayar ve temel biyomedikal derslerine geçilmektedir. Son yıl ise ileri düzeyde biyomedikal alanında uzmanlık eğitimi verilmektedir. Laboratuvar ve proje dersleri yanında, uygulamalarla eğitim desteklenmekte olup, en az iki dönem staj koşulu bulunmaktadır.
Tercih Uyarıları: Öncelikle kamuoyu baskısına ya da güncel deyimle mahalle baskısına göğüs gerin. Herkes her şey olamaz. Hangi mesleği seçmeyi istiyorsanız, size uyan ve gerçekten yeteneklerinize uygun bir mesleği seçin. Bu konuda profesyonel destek alın. Meslek seçiminiz size rağmen çevrenizin yarışması ve itibar mücadelesine dönüşmesin. Kuvvetli bir matematik bilginiz ve yeteneğiniz yanında fen dersleri ile de aranız iyi ise ve ayrıca analitik bir düşünce yapınız varsa bu meslek tam size göre. Bu mesleği seçerseniz mantıklı bir sıralama yapın.
Mühendislik mesleğine bakışın salt para kazanma temelinde olmaması gerekmektedir. Mühendis, bilimi kullanarak insanlık ve doğa yararına onu günlük yaşamda insanların hayatını kolaylaştırmak için teknolojiye dönüştürebilen insandır. Dolayısıyla mühendisle teknoloji ve buna bağlı ürünleri kullanan değil üreten nitelikte insanlar olmalıdırlar.
EMO‘nun meslek alanlarına ilişkin üniversitelerin bölümlerinin kontenjan ve puan gibi bilgilerine ilişkin dosyaya aşağıdaki ekler bölümünden ulaşabilirsiniz. . Ayrıca EMO‘nun hazırladığı iş alanları rehberine ulaşmak için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.