Ella Ilaç Etkisi

Ertesi gün hapı, yüksek miktarda progesteron hormonu içeren, korunmasız girilen cinsel ilişki sonrasında planlanmamış gebeliklerin oluşumunu engellemek için kadınlar tarafından kullanılan bir yöntemdir.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrasında muhtemel gebeliğin önlenmesi için kullanılan bir ilaçtır. Eczanelerde reçetesiz olarak satılmaktadır. Ertesi gün hapı doğum kontrol yöntemi olarak ilk tercih edilen yöntem olmamalıdır. Kondom yırtılması ya da korunmasız bir ilişki olduğunda kullanılan bir yöntemdir. Bu ilaçlar hormon içerikli ilaçlar olup ciddi kanmalar ve adet düzensizliklerine neden olabilirler.

Ertesi Gün Hapının Özellikleri

Ertesi gün hapının iki tip hap kullanma yöntemi var; microgram etinil estradiol ile 0,5 mg levonorgesterol içeren veya sadece yüksek doz 0,75 mg levonorgesterol içeren ilaçlar.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı, doğum kontrol yöntemlerinin uygulanmadığı zamanlarda korunmasız girilen cinsel ilişki sonrasında kullanılmalıdır. İlişki sonrası ilk 72 saat içinde 12 saat arayla ağızdan alınırlar. Yine de ilacı eczanenizden aldıktan sonra mutlaka prospektüsünü okuduktan sonra, prospektüste belirtildiği dozda kullanılmalıdır. Koruma oranı ne kadar erken kullanılırsa o kadar fazla olur. İlk 12 saatten sonra kullanmak etkinliği %50 oranında düşürür. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı hiçbir koruyucu özellikleri yoktur.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

En sık görülen yan etki bulantı (%50) ve kusmadır (%25). Diğer nadir görülen şikâyetleri sıralarsak:

• Memede hassasiyet
• Baş ağrısı
• Halsizlik
• Şişkinlik
• Baş dönmesi
• Lekelenme, ara kanama
• Adet dönemi fazla kanama
• Karın ağrısı

Damarsal yapılarla ilgili bilinen bir komplikasyon tespit edilememiştir. Derin ven trombozuna neden olmaz. Ertesi gün hapı kullanmamak için bilinen bir neden yoktur.

Ertesi Gün Hapı Fiyatı

Ertesi gün hapı fiyatı ortalama 90 &#; TL arasındadır. Eczanelerde reçetesiz olarak satılmaktadır. Ertesi gün haplarının sadece beklenmedik durumlarda gebeliği önlemek amacıyla kullanılması gerektiği unutulmamalıdır.

Korunma Yöntemlerinin Etki Mekanizmaları

Korunma yöntemlerinin etki mekanizmaları tam olarak bilinmemektedir. Gebelik oluşumunda birçok safhalar var: ovulasyon, döllenme (fertilizasyon), gamet taşınması, korpus luteum işlevi ve yerleşme (implantasyon). Dışarıdan verilen hormonlar bu safhalara etki ederek gebelik oluşumunu engellemektedir.

Östrojen ve progesteron ovulasyonu engeleyebilir ya da geciktirebilir. Ancak yerleşen embriyonun yerleşim yerinden ayrılmasını sağlamazlar.

Mifepriston ovulasyon ve endometriumun olgunlaşmasını geciktirerek yerleşmeyi engeller. Ovulasyon sonrası luteal fazda korpus luteumun %50 oranında küçülmesine neden olur. Yerleşen embriyoya tek etkili acil yöntem mifeprestondur.

Bakırlı spiral sperm üzerindeki toksik etkisi ve implantasyonu engelleyerek gebelik olmasını önler.

Vücut kitle indeksi 30 üzerinde olan kadınlarda ertesi gün haplarının etkinliği %50 oranında azalır.

Diğer Acil Korunma Yöntemleri ve Başarı Oranları

Acil korunma yöntemleri çok uzun süredir kullanılmaktadır. Son zamanlarda kullanılan östrojen, progesteron ve yüksek doz progesteron dışında anti progesrtin içeren sentetik RU steroidler (mifepreston, mifeprex), yüksek doz östrojen ve acil bakırlı ria uygulamsı daha önceden kullanılan yöntemlerdir. Bu yöntemlerin kullanım şekli ve koruma olasılıkları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Son Güncellenme Tarihi: 18/02/

Ertesi gün hapı, progesteron hormonu içeren ve kadınlar tarafından oral yolla alınan bir ilaçtır. Korunmasız bir şekilde girilen cinsel ilişki sonrasında, planlanmamış bir gebelik oluşumunu engellemek için kullanılmaktadır. İçeriğinde bulunan progesteron hormonu ile kadın yumurtasının sperm tarafından döllenme olasılığını azaltmaktadır. Bununla birlikte, döllenen yumurtanın uterusa tutunmasını engellemektedir.

Ertesi gün hapı düzenli kullanım gerektirmemektedir. Korunmasız bir cinsel ilişki sonrasında bir veya iki doz seklinde kullanılabilir. Bu nedenle doğum kontrol ilaçlarından farklıdır ve doğum kontrol yöntemi olarak algılanmamalıdır. Korunmasız cinsel ilişki ya da ilişki sırasında kondom yırtılması gibi beklenmedik durumlarda kullanılmalıdır.

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrasında ilk 24 saat içinde alındığında, gebelik oluşumunu yaklaşık olarak %98 oranında engellemektedir. Ayrıca şu da unutulmamalıdır, ertesi gün hapının cinsel yolla bulaşan hastalıkları önleme konusunda hiçbir koruyucu etkisi yoktur. Bu nedenle ertesi gün hapları sadece kadınlar
tarafından ve korunmasız ilişki durumunda gebeliği önlemek amacıyla kullanılmalıdır.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapları, kadınların kullanabildiği ve eczanelerde reçetesiz olarak satılan bir ilaçtır. Korunmasız cinsel ilişkiye girilmesinden sonra, gebeliğin önlenmesi için kullanılmaktadır. İsminden dolayı ertesi gün hapının, cinsel ilişkiden sonraki gün alınması gerektiği düşünülmektedir. Ancak bu yanlış bir düşüncedir.

İstenmeyen bir gebeliğin olma olasılığı söz konusu olan bir ilişki sonrasında olabildiğince çabuk alınmalıdır. Ertesi gün hapı, ilişki sonrasında ilk 12 saat içinde kullanıldığında olası gebeliği engelleme oranı yaklaşık olarak %98’dir. Ancak ilişki sonrası, ikinci gün kullanıldığında bu oran %75′ dir.

Doğum kontrol yöntemi olarak düşünülmemelidir. Bu haplar acil koruma yöntemidir. Gebeliği engelleyici, kesin bir çözüm değildir. Ertesi gün hapı, doğum kontrol yöntemlerinin uygulanamadığı durumlarda, yalnızca cinsel ilişki sonrasında kullanılıp geçici bir çözüm üretir. Adet döneminin herhangi bir evresinde de kullanıla bilinir.

Ertesi gün hapının doğum kontrol yöntemi olmadığını unutmamak gerekir. Kullanım yöntemleri de doğum kontrol haplarından farklıdır. Korunmanın unutulduğu ya da kondom yırtılması gibi beklenmedik durumlarda acil kurtarıcı olarak kullanılmaktadır. Doğum kontrol hapları gibi düzenli kullanıldığında birçok yan etkisi oluşabilmektedir. Bu nedenle düzenli kullanılmamalıdır.

Eczanelerde reçetesiz satılan ilaçların kullanım dozu markalar arasında farklılık göstermektedir. Bu ilaçların bazıları tek kullanımda etkisini gösterirken, bazıları iki doz kullanımda etkisini göstermektedir. Bu nedenle ilacı kullanmadan önce mutlaka eczacıya danışılmalı ve ilaç prospektüsü dikkatli bir şekilde okunmalıdır.

Bir diğer önemli nokta ise, ertesi gün hapları cinsel hastalıklara karşı bir koruma sağlamamaktadır.

Ertesi Gün Hapının Kullanım Şekli

• Doğum kontrol yöntemlerinin uygulanamadığı ya da kondom yırtılması gibi durumlar sebebiyle gerçekleşebilecek, istenmeyen gebeliği engellemek amacıyla kullanılmaktadır.
• Düşünülenin aksine ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiden hemen sonra alınmalıdır.
• Her ne kadar ilişki sonrasında ilk 5 gün içinde kullanılabilen bir ilaç olsa da koruma özelliği alınan zamana göre değişmektedir.
• Korunmasız cinsel ilişki sonrasında ilk 24 saat içinde alındığında gebeliği önleme oranı %98 iken, saat sonrasında alınırsa koruma oranı %75’e geriler.
• Eczanelerden reçetesiz olarak alınan ertesi gün hapını kullanmadan önce mutlaka prospektüs okunmalıdır.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Koruma Sağlar?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkinin ardından, beklenmedik gebelik oluşumunu içeriğindeki progesteron hormonu sayesinde engeller. Sperm kadın vücudunda yaklaşık 2 güne kadar canlı kalabilir. Gebelik oluşumunda, sperm fallop tüplerine ulaştıktan sonra yumurtayı dölleyerek gebelik oluşumunu sağlar.

Korunmasız cinsel ilişki sonrasında istenmeyen gebeliğin engellenmesi için ertesi gün hapı en kısa sürede alınmalıdır. Yumurta, canlı kalan sperm tarafından döllenmiş olsa bile, ertesi gün hapının içeriğinde bulunan progesteron hormonu, rahim içi duvarının kalınlaşmasını engelleyerek embriyonun tutunmasına engel olur.

Yan Etkileri Nelerdir?

Ertesi gün hapının kullanım nedeni, korunmasız cinsel ilişki sonrasında oluşabilecek istenmeyen gebeliği engellemektir. Bu nedenle doğum kontrol yöntemleri ile karıştırılmamalıdır. Doğum kontrol hapları gibi düzenli kullanılmamalıdır. Uzun süre ve düzenli kullanıldığında pek çok yan etkiye neden olmaktadır. Ayrıca âdet düzensizliğine, mide bulantısına ve kusmaya neden olabilmektedir.

İlaç kullanıldıktan sonraki ilk 3 saatte kusma yaşanırsa, ilacın koruyucu etkisi kalmayacaktır. Bu durumda ilaç tekrar alınmalıdır. Daha sonrasında şikayetler devam eder ise en yakın sağlık merkezine başvurulmalıdır.

Ertesi gün hapının içeriğinde bulunan hormon nedeniyle yan etkiler görülebilmektedir. Bu nedenle bir ay içinde sadece bir kere kullanılmalıdır. Bir ay içinde birden fazla ertesi gün hapının kullanıma bağlı olarak kişinin hormonal düzeni değişiklik gösterebilmektedir.

Vücutta, haberleşmeyi ve sistemlerin uyum içinde çalışmasını sağlayan hormonlardaki düzensizlik birçok sağlık problemine neden olabilmektedir. İlacın uzun süreli kullanımı, âdet düzeninin bozulması, kalp damar hastalıkları ve kanser gibi birçok hastalığın oluşumuna da neden olabilir. Bu nedenle ertesi gün hapı yalnızca korunmasız olarak girilen cinsel ilişkilerden ya da kondom yırtılması durumundan sonra, en fazla ayda yalnızca 1 kez alınmalıdır.

İlacın oluşturabileceği diğer yan etkiler şu şekildedir:

• Göğüslerde hassasiyet,
• Baş ağrısı ve dönmesi,
• Halsizlik,
• Vücutta şişkinlik,
• Adet döngüsü arasında kanama,
• Lekelenme,
• Karın ağrısı.

Sağlıklı bir yaşam için ertesi gün hapı kullanımına dikkat edilmeli ve bir ayda en fazla 1 kere alınmalı. Aktif bir cinsel hayata sahip kişilerin istenmeyen bir gebelik yaşamaması için uzman doktor kontrolünde, kendisine uygun doğum kontrol yöntemlerinden birini kullanarak koruma sağlaması önerilmektedir.