En Büyük Müteahhit Firmalar

Küresel ve ulusal ekonomideki kırılganlıklara rağmen Türkiye’den listeye giren 44 firmanın 40’ı, listedeki ilk 10 Türk müteahhitlik firmasının ise tamamı Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) üyelerinden oluştu. Söz konusu ilk 10 firma sırasıyla Rönesans, Limak, Tekfen, TAV, Yapı Merkezi, Ant Yapı, Enka, Alarko, Gama ve Çalık Enerji oldu. Geçen yıl da aynı listede yer alan Türk firmalarının çoğunluğu son listede daha yukarı basamaklara çıkmayı başardı.

TMB Başkanı Mithat Yenigün, konuya ilişkin olarak şu değerlendirmelerde bulundu:

“ENR’ın açıkladığı inşaat sektöründe yılı ‘Dünya Devler Ligi’ sıralaması, Türk inşaat firmalarının son dönemde sektörün geleneksel pazarları Orta Doğu, Avrasya ve Afrika ülkelerinin yanı sıra Avrupa kıtasında da önemli projeler üstlendiklerini ortaya koymaktadır.

Pek çok Avrupa ülkesi mühendislik, müteahhitlik ve inşaat malzemesi üretiminde son derece güçlüdür ve neredeyse her alanda altyapısını tamamlamıştır. Buna karşın firmalarımızın Avrupa’da önemli projeler üstlenmeye başlaması; müteahhitlerimizin rekabet gücü, teknik kapasite ve deneyim konularında geldiği noktayı ortaya koyması açısından dikkat çekicidir.

İş hacmimizin önemli kısmının Orta Doğu ve Avrasya ülkelerinde olduğu görülmektedir. Son dönemde Sahra Altı Afrika, Hindistan, ASEAN Bölgesi ve Latin Amerika gibi potansiyeli olan pazarları da yakından takip etmekteyiz.

Yurtdışındaki şantiyelerimizde gururla Türk bayrağını dalgalandırıyor, Türkiye’yi temsil etmenin bilinci ve onuru ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu başarımızda, gittiğimiz her pazarda değerli desteklerini gördüğümüz Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere, yurtdışında görev yapan büyükelçilerimiz ve ticaret müşavirlerimizin önemli payı bulunmaktadır.”

Tüm dünyada referans alınan “Dünyanın En Büyük Uluslararası Müteahhidi” listesine giren ilk 10 Türk firmasını bu başarıya götüren uluslararası projelerden bazıları şöyle sıralandı:

1. RÖNESANS: Türkiye listesindeki liderliğini bu yıl da koruyan ve Avrupa’nın en büyükleri arasında 9., dünya sıralamasında ise sırada yer alan Rönesans’ın uluslararası projeleri arasında Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta yürüttüğü Doğalgazdan Benzin Üretim Tesisi Projesi dikkat çekiyor. Alanında en büyük olma iddiası taşıyan tesis tamamlandığında günlük ortalama ton, yıllık ise ortalama ton benzin ile ton LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) üretim kapasitesine ulaşılacak.
2. LİMAK: Türkiye listesinde Rönesans’ı, dünya sıralamasında sırada yer alan Limak izliyor. Şirket son olarak bir Türk müteahhitlik firması tarafından kazanılan en büyük kontrat bedeline sahip olduğu ifade edilen Kuveyt Uluslararası Havalimanı Terminal II Projesi’ni sürdürüyor. Proje kapsamında ilk etapta 13 milyon yolcu kapasiteli olarak inşa edilecek olan Kuveyt Uluslararası Havalimanı Yeni Terminal Binası’nın kapasitesi, ardından yapılacak iyileştirmelerle 25 milyona kadar çıkarılabilecek.
3. TEKFEN: ENR listesinde önceki yıla oranla önemli bir atılımla sıraya yükselen TEKFEN’in Katar’da üstlendiği Al Khor Otoyol Projesi, sözleşme bedeli itibarıyla şirketin bugüne kadarki en büyük taahhüt işini oluşturdu. Proje, 34 km uzunluğunda toplam 10 şeritli otoyol inşası ile çok katlı 10 kavşak inşası ve toplam uzunluğu km’yi bulan kablo ve yeraltı borulama kanallarının inşasını kapsıyor. Proje Nisan ’da, planlanandan 9 ay önce, Katar Başbakanı’nın da katıldığı bir törenle trafiğe açıldı.

4. TAV: ENR’ın dünya listesinde sırada bulunan TAV, geçtiğimiz yıl Avrupa’nın üçüncü büyük havalimanı olan Amsterdam Schiphol Havalimanı’nın genişletme çalışmaları kapsamında yapılan ihaleyi Rönesans Holding grup şirketi Ballast Nedam ile birlikte kazandı. Schiphol Havalimanı Ek Terminal Binası, TAV İnşaat’ın Paris’te Charles de Gaulle Havalimanı’nda gerçekleştirdiği Aéroports de Paris Genel Müdürlük Binası’ndan sonra bir Avrupa Birliği ülkesinde kazandığı ikinci proje olma özelliğini taşıyor. Avrupa’da önümüzdeki dönem gerçekleştirilecek yeni havalimanı projeleri açısından şirketin bu başarısı büyük önem taşıyor.

5. YAPI MERKEZİ: Yapı Merkezi’nin çeşitli uluslararası projeleri arasında Doğu Afrika'da inşa edilen en hızlı demiryolu hattı olması hedeflenen Darüsselam Morogoro Projesi dikkat çekiyor. Geçtiğimiz günlerde ilk deneme sürüşü Tanzanya Ulaştırma Bakanı’nın katılımıyla gerçekleşen projede inşa edilen hat ülke için büyük öneme sahip.. Yapı Merkezi, ENR’ın dünya sıralamasında sırada yer alıyor.

6. ANT YAPI: Ant Yapı’nın üstlendiği uluslararası işler içinde dikkat çeken Capital Towers Projesi, Moskova Nehri ile tarihi Krasnopresnenskaya Parkı’nın arasında bulunan m2 büyüklüğe sahip çok fonksiyonlu bir yaşam kompleksi… İçerisinde rezidans, ofis, kafe, restoran, spor salonu gibi çok amaçlı alanlar bulunan kompleks modern teknoloji ile doğal denge arasında bağ kuran tasarımıyla farklılaşıyor. Ant Yapı, dünya sıralamasında ise sırada yer alıyor.

7. ENKA: ENR’ın dünya listesinde sırada yer alan ENKA, Moskova’da gerçekleştirdiği çok-fonsiyonlu ticaret merkezi Kaşirskaya Plaza Projesi ile dikkat çekiyor. Toplam m²lik bir alanı kaplayan ve çevre düzenlemesiyle yaya dostu bir cazibe merkezi oluşturmayı amaçlayan Proje; perakende mağazaları, fitness salonu, sinema, eğlence yerleri, restoran ve hipermarket gibi mekânları biraraya getiren entegre bir kompleks olma özelliğine sahip… Kaşirskaya Plaza Projesi, ENKA’nın yeniden geliştirme projeleri kapsamında inşa ettiği 2. alışveriş merkezi olma özelliğini taşıyor.

8. ALARKO: Dünya sıralamasında sırada yer alan Alarko’nun yine listede bulunan Makyol ile birlikte Kazakistan'da üstlenmiş olduğu Büyük Alma-Ata Çevre Yolu Yapımı ve İşletilmesi Kamu-Özel Ortaklığı Projesi dikkat çekiyor. Projenin inşaat yapım süresi 50 ay, işletme süresi ise 15 yıl 10 ay olup toplam sözleşme bedeli milyar ABD Dolarıdır.

9. GAMA: ENR’ın dünya listesinde sırada yer alan Gama, son dönemde Bahreyn’in en önemli projelerinden birini yürütüyor. Devam eden Kombine Çevrim Doğalgaz Santrali Projesi ( MW ALBA PS5) tamamlandığında tesisin ülkenin en büyük ve bölgenin en verimli güç santrali olması hedefleniyor. Santral, bir alüminyum tesisi içinde kullanılan ve Ortadoğu’da kurulan ilk H-Class teknolojisine sahip güç santrali olacak. Santral, yapımı devam eden altıncı alüminyum döküm hattının elektrik ihtiyacını sağlamak için inşaa ediliyor. Hattın tamamlanmasıyla dünyadaki en büyük alüminyum döküm tesisi olması hedefleniyor.

ÇALIK ENERJİ: ENR’ın sıralamasında olan Çalık Enerji ise Türkmenistan’da sürdürdüğü Mary-3 Kombine Çevrim Elektrik Santrali Projesi ile öne çıkıyor. Proje yılında devreye alınmış en büyük Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali ve Orta Asya’da tek fazda tamamlanan en büyük Elektrik Santrali olma iddiasını taşıyor. MW'lık Elektrik Santrali’nin açılışı geçen yıl Türkmenistan Cumhurbaşkanı’nın katıldığı bir törenle gerçekleştirildi. Proje hem kontrat büyüklüğü hem de kapasite açısından Çalık Enerji’nin de tamamladığı en büyük proje.

ALARKO Büyük Alma-Ata Çevre Yolu Yapımı - ALARKO Büyük Alma-Ata Çevre Yolu Yapımı

ALARKO Büyük Alma-Ata Çevre Yolu Yapımı - ALARKO Büyük Alma-Ata Çevre Yolu Yapımı

ANTYAPI CAPITAL TOWERS - ANTYAPI CAPITAL TOWERS

ANTYAPI CAPITAL TOWERS - ANTYAPI CAPITAL TOWERS

ENKA, Kashirskaya Projesi - ENKA, Kashirskaya Projesi

ENKA, Kashirskaya Projesi - ENKA, Kashirskaya Projesi

RONESANS, ASKABAT GTG PROJESI - RONESANS, ASKABAT GTG PROJESI

RONESANS, ASKABAT GTG PROJESI - RONESANS, ASKABAT GTG PROJESI

YAPI MERKEZI TANZANYA DEMIRYOLU HATTI - YAPI MERKEZI TANZANYA DEMIRYOLU HATTI

YAPI MERKEZI TANZANYA DEMIRYOLU HATTI - YAPI MERKEZI TANZANYA DEMIRYOLU HATTI

TEKFEN Al Khor Exspressway Projesi - TEKFEN Al Khor Exspressway Projesi

TEKFEN Al Khor Exspressway Projesi - TEKFEN Al Khor Exspressway Projesi

ÇALIK, TÜRKMENİSTAN ELEKTRİK SANTRALİ PROJESİ - ÇALIK, TÜRKMENİSTAN ELEKTRİK SANTRALİ PROJESİ

ÇALIK, TÜRKMENİSTAN ELEKTRİK SANTRALİ PROJESİ - ÇALIK, TÜRKMENİSTAN ELEKTRİK SANTRALİ PROJESİ

TAV AMSTERDAM SCHIPHOL HAVALİMANI - TAV AMSTERDAM SCHIPHOL HAVALİMANI

TAV AMSTERDAM SCHIPHOL HAVALİMANI - TAV AMSTERDAM SCHIPHOL HAVALİMANI

GAMA, BAHREYN ÇEVRİM SANTRALİ - GAMA, BAHREYN ÇEVRİM SANTRALİ

GAMA, BAHREYN ÇEVRİM SANTRALİ - GAMA, BAHREYN ÇEVRİM SANTRALİ

LİMAK, KUVEYT HAVALİMANI - LİMAK, KUVEYT HAVALİMANI

LİMAK, KUVEYT HAVALİMANI - LİMAK, KUVEYT HAVALİMANI

Dünyanın salgın şokuyla karşılaştığı yılında Türkiye, “Dünyanın En Büyük Uluslararası Müteahhidi” listesinde, 40 firma ile yer aldı. Böylece Türkiye, olağanüstü şartlara rağmen listede 78 firmasıyla yer alan Çin’in ve 41 firma ile yer alan ABD’nin ardından üçüncü oldu. Türkiye’nin dünya müteahhitlik pazarından aldığı pay da yüzde 4,4 olarak açıklandı.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, Türk müteahhitlerin yurtdışındaki başarısını bir kez daha gösterdiklerini ifade ederek, “Her geçen gün zorlaşan rekabet şartları ve daralan pazar bir tarafa, salgın nedeniyle içinde bulunduğumuz olağanüstü şartlara rağmen bu yıl da ENR listesinde ilk üçte yer almayı başardık. Bu başarı, ülkemize daha güzel günler için güç sağlamaktadır” dedi.

Uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR’ın (Engineering News Record), tüm dünyada ekonomi çevreleri tarafından ilgiyle takip edilen, müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayımladığı “Dünyanın En Büyük Uluslararası Müteahhidi” yılı listesi açıklandı. Türkiye, uluslararası inşaat pazarında Covid salgının etkisinde geçen yılında yaşanan yüzde 11,1’lik daralmaya rağmen listede 40 firma ile yer almayı başardı.

Küresel inşaat pazarındaki en büyük yıllık daralma

ENR, listenin yer aldığı “Toparlanmaya Giden Yolu Açmak” başlıklı bülteninde, listenin en tepesindeki firmaların bile zorluklarından kaçamadığı Covid salgınının ortaya çıktığı yılında, uluslararası inşaat pazarının bir önceki yılki ,1 milyar ABD Doları seviyesinden %11’lik daralma ile ,4 milyar ABD Doları’na gerilediğini kaydetti. Pazarda yaşanan bu daralmanın listenin yayımlanmaya başladığı yılından bu yana yıllık bazda yaşananların en büyüğü olduğuna ayrıca dikkat çekildi. Bültende, salgınla geçen 1,5 yılın ardından birçok uluslararası müteahhitlik firmasının operasyonlarını daha esnek hale getirecek adımlar attığı belirtildi. Dünya ekonomisinde büyümeye dönüş beklentileri kapsamında küresel inşaat pazarında ortaya çıkacak fırsatlara da işaret edilirken, ekonomiler toparlanırken altyapı yatırımlarının pazarı destekleyebileceğine, ancak, uluslararası müteahhitlerin bazıları için öngörülemez risklerin halen büyük engel oluşturduğuna dikkat çekildi.

İlk arasında 7 Türk firması yer aldı

Müteahhitlik firmalarının yılı uluslararası proje gelirlerine göre yılı listesinde ilk firma arasına giren Türk müteahhitlerinin sayısı 40 oldu. ENR listesinde, Covid’un gölgesinde daralan uluslararası müteahhitlik pazarında, Türkiye’nin firma sayısı ile on yılı aşkın süredir Çin’in ardından koruduğu ikinciliğe ABD’nin 41 firma ile yükseldiği dikkat çekti. Uluslararası proje gelirlerine göre yılı listesinde ilk firma arasına giren Türk müteahhitlerin sayısı 7 oldu. Bir Türk müteahhitlik firması ilk 30 uluslararası müteahhitlik firması arasında yer aldı. Türk inşaat firmalarının elde ettikleri  18,3 milyar ABD Doları tutarında gelir ile Türkiye, küresel pazardan yüzde 4,4 pay alarak ülkeler sıralamasında sekizinci oldu. Türk firmaların faaliyetleri lider pazar Rusya’nın da dahil edilerek değerlendirildiği Avrupa (8 milyar ABD Doları) ve ardından Orta Doğu (5,9 milyar ABD Doları) bölgesinde yoğunlaştı. 

TMB Başkanı Eren: “Küresel başarılarımız, ekonomimiz için önemli bir kaynak oluşturuyor”

ENR listesi hakkında konuşan TMB Başkanı M. Erdal Eren, şunları kaydetti: “Bir kez daha müteahhitlik firmalarımızın ve teknik müşavirlerimizin yurtdışındaki başarılarının, dünyaca ünlü ENR Dergisi tarafından tescil edilişini kutluyoruz. Listede, bu yıl 40 firmamız yer almaktadır.  Her geçen gün zorlaşan rekabet şartları, yılından başlayarak tüm dünyayı sarsan salgın ve daralan pazarın ortaya çıkardığı olağanüstü şartlara rağmen firmalarımızın elde ettikleri bu başarı çok önemlidir. Firmalarımızın bu performansları neticesinde ülkemiz, Çin ve ABD’nin ardından dünya sıralamasında üçüncü olmuştur. Uzun süredir elimizde tuttuğumuz dünya ikinciliğini de bir firma farkla, geri almak üzere, bu yıl ABD’ye ödünç verdik. Listede yer alan 40 firmamızın 34’ünün Birliğimiz üyesi olması bizi ayrıca gururlandırıyor. TMB olarak kendimizi yurtdışı müteahhitlik hizmetlerimizin merkezi olarak görüyoruz. Nitekim Birliğimiz üyesi firma, Türk müteahhitlerin yurtdışında üstlendikleri projelerin %90’ını temsil ediyor. Birliğimiz üyeliği hemen hemen tüm ülkelerde bir referans olarak kabul ediliyor. Bu çerçevede, uluslararası projelere imza atmak üzere yurtdışına açılmayı hedefleyen diğer meslektaşlarımızı da Birliğimiz çatısı altında görmeye ve güç birliğimizi artırmaya davet ediyorum. Türk müteahhitler, tüm dünyada işlerini hızlı, kaliteli ve güvenilir yapmaları ile tanınıyor. Yaşanan zor sürece rağmen, müteahhitlerimizin olumlu imajı sayesinde hedeflerimizi tutturmaya devam edeceğiz. Önümüzdeki dönem için dünya ekonomisinde toparlanmayı destekleyecek büyük altyapı projelerinin hayata geçirilecek olması bize umut vermektedir. Bu nedenle salgın öncesinde ortaya koyduğumuz yurtdışında kısa vadede 20 milyar ABD Doları büyüklüğünde yıllık yeni projeye ulaşma hedefimiz sürüyor. Orta vadede ise yurtdışında yıllık 50 milyar dolarlık yeni proje üstlenmeyi hedefliyoruz. Müteahhitlerimiz ve müşavirlerimizin uluslararası başarıları, hizmet ve mal ihracatımızda da artış ile ekonomimize daha fazla döviz girdisi sağlanması ve Türk işgücüne daha çok istihdam olanağı yaratılması anlamına geliyor. Küresel başarılarımız, ekonomimiz için önemli bir kaynak oluşturuyor. Bu başarının, ülkemize daha güzel günler için umut ve güç sağlamasını diliyoruz.”

 ENR’IN “DÜNYANIN EN BÜYÜK ULUSLARARASI MÜTEAHHİDİ LİSTESİ”NDEKİ TÜRK FİRMALARI VE KÜRESEL SIRALAMADAKİ YERLERİ: