Erkek Doğum Izni Kaç Gün

Babalık izni, eşi doğum yapan kişilerin sahip olduğu bir izin türüdür. Diğer bir ifadeyle; doğum sonrası, babanın eşi ve yeni doğmuş bebeğiyle ilgilenebilmesi için verilen mazeret izni olarak da tanımlayabiliriz. Doğum izni hakkı, uzun bir süre yalnızca anne üzerinden ele alındığı için erkeklerin bu süreç içerisinde değerlendirilmesi ve çalışma hayatına ilişkin hukuki düzenlemelere konu edilmesi nispeten yeni sayılıyor. Bu düzenlemenin sadece kadınlara yönelik olarak algılanması artık miadını doldurmuş geleneksel bir anlayışın ürünü. Bugün babalık izni için; toplum yapısının ve toplumsal cinsiyet rollerinin dönüşmesiyle birlikte kabul görmüş ebeveyn izinleri arasında yer aldığını ve hemen hemen her ülkede uygulandığını söylemek mümkün. 

Günümüzde, çalışanlara yasal çerçevede tanınmış bir hak olan babalık izni; ebeveyn olmaktan doğan sorumluluğun bir kısmını babaya devrederek bu sorumluluğun sadece annenin üzerinde olmasını ve annenin eşitsizliğe maruz kalmasını önlemek amacıyla veriliyor. 

Babalık iznine yönelik kanun ve yönetmelikler çerçevesinde yapılan düzenlemelerin hem çalışan hem de işveren tarafından bilinmesi oldukça önemli. Bu yazımızda babalık iznine dair merak ettiğiniz soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.

Babalık izni kaç gündür?

Babalık izninin kaç gün olduğu kişinin devlet memuru, özel sektör çalışanı, askeri personel veya sözleşmeli çalışan olmasına bağlı olarak belirleniyor. 

İlgili kanunlara göre babalık izni sürelerini şu şekilde sıralayabiliriz:

- sayılı İş Kanunu kapsamında özel sektör çalışanı için öngörülmüş olan babalık izni 5 gündür.

- "İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde üç gün, eşinin doğum yapması halinde ise beş gün ücretli izin verilir.”
Buraya bir parantez açarak taşeron işçiler için de izin süresinin 5 gün olduğunu ekleyelim.
sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında çalışan memur, kendi isteği üzerine 10 gün babalık izni kullanabiliyor.

- "Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün mazeret izni… verilir.”
Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği'ne göre eşi doğum yapan subay ve astsubaylara kendi istekleri üzerine 10 güne kadar babalık izni veriliyor. Yanı sıra Sözleşmeli Erbaş ve Er Yönetmeliği'ne göre eşi doğum yapan er ve erbaşlara da 10 gün babalık izni hakkı tanınıyor. 

- “Eşinin doğum yapması… isteği üzerine on güne kadar izin verilir.”
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a göre kamu kurum veya kuruluşlarında 4/B statüsünde görev yapan ve eşi doğum yapmış sözleşmeli çalışana da talebi üzerine 10 gün babalık izni veriliyor. 

- “Sözleşmeli personele isteği üzerine; eşinin doğum yapması halinde on gün… ücretli mazeret verilir.” 

Babalık izni ne zaman başlar?

Babalık izni, anneye verilen doğum izninden farklı olarak doğum öncesinde değil doğumun gerçekleştiği gün itibarıyla başlıyor. Buna göre hem kamu hem de özel sektör çalışanları için doğumdan hemen sonraki gün babalık izninin başladığı gündür diyebiliriz. İznin bitiş süresi ise çalışanın tabi olduğu kanuna göre değişiyor. Babalık iznini kullanmak isteyen çalışanın, eşinin doğum yapması ile birlikte en kısa süre içinde çalıştığı kuruma dilekçe verip başvuruda bulunması gerekiyor.

Babalık izni uzatılabilir mi?

Toplu iş sözleşmeleriyle veya çalışan ile işveren arasında yapılan özel anlaşmalarla babalık izni süresinin uzatılması mümkün olabiliyor. Ayrıca doğum sırasında veya sonrasında vefat eden annenin kullanamadığı izin süreleri de baba tarafından kullanılabiliyor. Böyle bir durumda baba; annenin izin kullanmadan vefatı halinde sürenin tamamını, izin süresini tamamlayamadan vefatı halinde ise kalan süreyi kullanabiliyor.

Babalık izninde maaştan kesinti olur mu?

Babalık izni çalışana sağlanan ücretli bir izin türü olduğundan, bu süre boyunca çalışanların maaşlarından kesinti yapılması kanunen yasak. İster özel sektör çalışanı isterse devlet memuru olsun eşi doğum yapan kişi, izin süresince sanki çalışıyormuş gibi maaşını almaya devam ediyor.

Uygulamada babalık izninin ücretsiz bir izin olarak kullandırıldığı ya da ücretli bir izin olarak kullandırılıp sonradan çalışanın maaşından kesinti yapıldığı gibi pek de etik olmayan durumlarla karşılaşılabiliyor. Bu haksız bir uygulama olmakla birlikte hukuken işveren aleyhine sonuçlar doğurabiliyor. Öte yandan böyle bir durumun varlığı çalışan açısından haklı fesih sebebi oluşturuyor. Böylesi bir durumda çalışan, iş sözleşmesini derhal feshedebildiği gibi hakkı olan maaş veya ücretleri temin edebilmek adına hukuki yollara da başvurabiliyor. 

Babalık izni reddedilirse ne olur?

İşverenin bu izni kullandırmaması kanuna aykırılık teşkil ediyor. Bu durum aynı zamanda çalışan için haklı nedenle fesih sebebi sayılıyor. Çalışan iş sözleşmesini tek taraflı sonlandırarak kendisine kullandırılmayan hakların iadesine yönelik “işçilik alacağı davası” açabiliyor.

Dava esnasında çalışan tarafından talepte bulunulmasına rağmen hakkın işverence kullandırılmadığının ispatı için önceden mutlaka yazılı başvuruda bulunulması gerekiyor. Burada babalık izni dilekçesinin önemini de tekrar vurgulamış olalım.

Çalışanlara verilebilecek en güzel babalık hediyesi: Ticket Compliments
Baba olan çalışanlarınıza Ticket Compliments'ın zengin ürün ailesinden dilediğinizi armağan ederek bu özel günlerinde yanlarında olduğunuzu gösterebilirsiniz. 

Ticket Compliments ile babalık duygusunu tadan çalışanlarınızın heyecanını paylaşır, onlara çocuklarının ve eşlerinin ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri milyonlarca ürün arasından gönüllerince seçim yapma imkanı sunarsınız. Çalışanlarınız ihtiyaçlarını karşılarken siz de sağladığınız motivasyon artışı ile işletmenizin verimliliğini artırırsınız.

Elbette hepsi bu kadarla sınırlı değil. Çalışanlarınızın performanslarını ödüllendirip motivasyonlarını yükseltmek ve şirkete olan bağlılıklarını artırmak için onlara Ticket Compliments ürün ailesi sayesinde market alışverişinden giyime, küçük ev aletlerinden elektroniğe kadar pek çok alanda alışveriş yapma özgürlüğü ve güvenli online alışveriş imkanı hediye edebilirsiniz.

Tüm bunlara ek olarak Ticket Compliments ile çalışanlarınızın yalnızca evlilik, doğum, yılbaşı, bayram ve doğum günü gibi özel günlerini kutlamakla kalmaz; erzak ya da giyim gibi ayni yardımlarınızı da bu ürün ailesi aracılığı ile yapabilirsiniz. Üstelik Ticket Compliments sayesinde tek tek hediye seçme, temin etme, sipariş işlemlerini yönetme, depolama, dağıtım gibi operasyonel yüklerden ve bu yüklerin maliyetlerinden de kurtulursunuz. SGK İşçi ve işveren primlerinden muaf olur, toplamda %45’e varan bir maliyet avantajı sağlarsınız.

Onlarca seçkin markasıyla Ticket Compliments Kart; 81 ilde binlerce yerel market zincirinde geçerli Ticket Market Kartı; tüm Migros, Macrocenter, Migros Jet, 5M Migros marketlerinde ve Migros Sanal Market’te geçerli Money Pro Kart; Türkiye çapında ’den fazla CarrefourSA markette, seafoodplus.info’da ve mobil uygulamada geçerli CarrefourSA Kurumsal Hediye Kartı; milyonlarca ürün seçeneği ile Hepsiburada Hediye Kartı ve 81 ilin her ilçesindeki ’den fazla A Market’te ve seafoodplus.info’de geçerli A Kart; ister klasik kart ister dijital kod seçenekleri ile Ticket Compliments’ta sizleri bekliyor. Ticket Compliments avantajlarından yararlanmak için başvurularınızı web sitemiz üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.

Babalık izni, uygulamada erkeklerin doğum izni olarak da bilinir. Erkek çalışanlar için oldukça önemli bir hak olan babalık izni, hem memur erkeklere hem de erkek işçilere tanınmaktadır. Söz konusu hak gerek yasal düzenlemeler ile gerek Yargıtay tarafından verilen kararlar ile tanzim edilmiş olup mühim ayrıntılara sahiptir. Bu hususların bilinmesi, babalık izni kullanmak isteyen kişilerin yararına olacaktır. Eğer yalnızca erkeklere tanınan babalık izni süresi merak ediliyorsa bu noktada Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi memurlar için 10 gün, özel sektör çalışanı işçiler içinse 5 gündür. TSK mensupları da 10 güne kadar izin kullanma hakkına sahiptir.

Ancak babalık izni süresi yanında babalık izninin ne zaman başlayacağı, dilekçenin nasıl yazılacağı, ücretli izin olup olmadığı ve resmi tatillere denk gelmesi halinde ne olacağı gibi önemli hususlar bulunur. Dolayısıyla makalenin baştan sona dikkatle okunması tavsiye olunur.

İzah edildiği üzere babalık izni, özel sektörde çalışan işçilere ve memurlara tanınan bir hak olup eşin doğum yapması halinde eş ve bebek ile gereken vaktin geçirilebilmesi adına kullanılır. Babalık izni ücretli bir izindir. Yani izin kapsamında çalışılmayan günler de, tıpkı çalışılmış gibi ücret alınır. Söz konusu izin için işçiler ve memurlar ayrı kanun hükümlerine tabidir. İşçiler için izin düzenlemesi sayılı İş Kanunu ek madde 2 ile ifade edilmiş olup memurlar için sayılı Devlet Memurları Kanunu’na bakılır.

Babalık İzni Kaç Gün

Babalık izni kaç gün  sorgusu da her sene değişebilen yasalar, yönetmelikler ve bazı özel uygulamalar nedeniyle her yıl güncellenir.

Özel sektörde çalışan işçiler ve memurların eşleri doğum yaptıkları zaman babalık izninden yararlanmak isteyen kişiler bu iznin kaç günlük bir izin olduğunu merak eder. İzin konusunda; memurlar, işçiler ve askeri personel için üç farklı ayrım yapılır. Bu üç farklı ayrım şu şekilde ifade edilir:

• sayılı Devlet Memurları Kanunu, eşi doğum yapan memurlara 10 gün süre ile babalık izni hakkı tanır. Memur izin süresinde kullandığı günlerde ücret almaya devam eder zira bu izin ücretli bir izindir.
• İş Kanunu ek madde 2 düzenlemesine göre eşi doğum yapan işçiler 5 gün süre ile ücretli babalık izni kullanabilir.
• TSK İzin Yönetmeliği’nin Madde düzenlemesiyle astsubay ve subaylara normal izinlerinin dışında, eşi doğum yaparsa 10 güne kadar izin hakkı tanınabilir.

Söz konusu ayrımlara ilave olarak 4/b sözleşmeli personel için babalık izni süresi de merak edilir. Bakanlar Kurulu tarafından yapılan düzenleme ile sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin esaslar belirlenmiştir. Buna göre 4/n sözleşmeli personeller için söz konusu izin 10 gün olarak tanınmıştır.

Babalık izni süresi, sürenin ne zaman başlayacağı ve önemli hususlar bilindiği takdirde kişi hak ve menfaat kaybına uğramaksızın yasaca tanınan haklarından rahatlıkla yararlanabilir. Esasında izne ilişkin aşağıda ifade edilen hususların her biri somut olay özelinde değerlendirilmesi gereken hususlardır ancak genel hatları ile ifade edilmesinde yarar vardır.

• Babalık izninin ne zaman başlayacağı, uygulamada sıkça merak edilir. İzin, memurun veya işçinin eşinin doğum yapması ile birlikte yaşlar. Bir diğer ifade ile eşin doğum yaptığı günden sonraki gün, iznin başladığı gündür.
• Memurlar ve işçiler için izni düzenleyen kanunlar olan Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanunu söz konusu izni ifade ederken normal gün hesabı yapmıştır. Bu nedenle babalık izni eğer hafta sonuna veya resmi tatile denk gelirse izin süresi devam edecektir.
• Erkeklerin doğum izni, eşinin doğum yapması ile birlikte kendiliğinden işlemeye başlayan bir izin değildir. Kanun koyucu izin hakkının, kişinin isteği üzerine doğacağını ifade etmiştir. Dolayısıyla izin için talep dilekçesi gereklidir.

Özel Sektörde Babalık İzni Kaç Gün?

Babalık izni özel sektör için Sayılı İş Kanunu’nda yapılan değişiklik ile yeni baba olan özel sektör çalışanına 5 gün ücretli izin hakkı verilmiştir. İlgili kanun maddesinde babalık izni şu şekilde belirtilmiştir;

“Mazeret İzni EK MADDE 2 – İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir…”

Taşeron işçiler için de babalık izni normal işçi statüsünde çalışan işçiler ile aynıdır. Toplam 5 gündür.

Memurlarda Babalık İzni Kaç Gün

Babalık izni memurlarda ise, sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre eşi doğum yapan erkek kamu çalışanının babalık izni süresi 10 gündür. sayılı Devlet Memurları Kanununun üncü maddesinin (B) bendinde; “Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni; … verilir.” hükmü yer almaktadır.

Babalık İzni Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?

Babalık izni, izin hakkı sahibinin talebi üzerine kullanılır. Bu nedenle bir dilekçe hazırlanarak söz konusu iznin talebi gereklidir. Hazırlanan izin talebi, söz gelimi işçi ve işveren arasında yaşanabilecek bir uyuşmazlıkta ispat sorunu yaşamamak ve hak kaybına maruz kalmamak için talep dilekçesi önemlidir. Fakat dilekçenin ispata elverişli nitelikle hazırlanması gereklidir. Bu hususta deneyimli ve profesyonel bir İş Hukuku avukatı ile iletişim kurularak hukuki danışmanlık talep etmek oldukça yararlı olacaktır.

Ücretli bir izin olan babalık izni, niteliği itibariyle maaştan kesilemez. Fakat uygulamada bazı işverenlerin bu izin nedeniyle maaş kesintisi uyguladığı görülür. Ancak bu uygulama haksızdır. İşçi, somut olayın niteliklerine göre ya alacak davası ya da tazminat davası ile bu haksız uygulamayı yargıya taşıyabilir. Bunun yanı sıra işçi, söz konusu haksız uygulama nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.

Babalık İzni Ne Zaman Başlar?

Babalık izni ilgili kanunlardaki düzenlemelerden anlaşılacağı üzere çalışan erkeğin eşinin doğum yapması ile başlar. Eşin doğumundan önce çalışanın bu izni kullanması gibi bir durum bulunmamaktadır. Çalışan erkek, eşinin doğumu yapmasıyla hemen izin hakkını kullanabilir. İznin bitişi ise çalışanın tabi olduğu kanuna göre değişecektir.

Babalık İzni Sonradan Kullanılabilir mi?

Doğumdan belli bir süre geçtikten sonra erkek çalışanın izin kullanmak istemesi mazeret izninin gayesine ters düşmektedir. Örneğin erkek çalışan eşinin doğum yapmasının üstünden bir ay geçtikten sonra babalık mazeret iznini kullanamaz. Bu iznin sonradan ya da parça parça kullanılması söz konusu olamaz.

Babalık İzni Resmi Tatile Denk Gelirse Ne Olur?

Hem Devlet Memurları Kanunu hem de İş Kanunu, izin süresi olarak normal gün hesabı yapmıştır. Haliyle erkeğin doğum izni hafta sonuna gelirse bu günler için de izin süresi işlemeye devam eder. Aynı sebepten dolayı resmi tatile denk gelirse de erkeğin doğum izni işlemeyi sürdürür.

Babalık İzninin Kullanılması Maaştan Kesintiye Sebep Olur Mu?

Babalık izni mazeret niteliğinde bir ücretli izin türüdür. Hem memurlar hem de işçiler bu izin hakkını ücretli şekilde kullanabilir. Yani eşi doğum yapmış erkek çalışana izin süresi boyunca çalışıyormuş gibi maaşı ödenir. Fakat ne yazık ki uygulamada işverenlerin babalık izin süresince maaştan kesinti yaptığına şahit olunmaktadır. Bu durum tamamen kanuna aykırı, haksız bir uygulamadır.

Babalık İzni Uzatılabilir mi?

Babalık izni için toplu iş sözleşmeleriyle ya da işçi ve işverenin anlaşmasıyla uzatılabilir. Doğum esnasında ya da doğum gerçekleştikten sonra vefat annenin kullanamadığı doğum izni babaya kullandırılabilir. Bu durumda da babalık izni uzatılmış olur.

Evlat Edinen Kişi Babalık İzni Kullanabilir mi?

Babalık izni adı altında olmasa da evlat edinmede evlat edinecek babaya da kanunda tanınmış izin hakkı vardır. İşçinin evlat edinmesi halinde talebi üzerine üç gün ücretli mazeret izni verilebilir.

Ancak bu iznin kullanılabilmesi için evlat edinilen çocuğun 3 yaşından küçük olması gerekmektedir. Buna ek olarak hak kazanılan izni yalnızca eşlerden bir tanesi kullanabilir. 3 yaşından küçük bebeği evlat edinen eşlerin birinin 6 aya kadar çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin hakkı bulunmaktadır.

Evlat edinmeye bağlı izinlerin kullanılmaya başlanabileceği tarih, evlat edinilenin aileye teslim edildiği tarihtir.

Babalık İzni Hukuki Danışmanlık

İş Hukuku genelinde işçilerin lehine sonuç doğuran düzenlemelerden mürekkeptir. Fakat bu durum, işverenlerin her şart ve durumda haksız kabul edileceği anlamını ihtiva etmez. İşçiler de yasada ifade edilen yükümlülüklerine uygun hareket etmekle borçludur. Söz gelimi, yaşanan bir olayda haklı olan işçi daha sonra gereği gibi davranmayıp olmasına gerekenin aleyhine davranışa haksız durumuma düşebilir. Dolayısıyla deneyimli bir İş Hukuku avukatı ile iletişim kurmak ve

İşçi ve işveren ilişkisi nedeniyle yaşanan işlem, uyuşmazlık ve davalarda sıkça yapılan hata, mevcut duruma benzer olduğu düşünülen ancak gerçekte tamamen münferit olan bir olay ile kıyaslama yapılarak kendi durumu hakkında çıkarımlar yapılması ve bu şekilde ilerlenmesidir. Fakat bu ilerleme, beraberinde pek çok hak ve menfaat kaybı getirecektir. Zira her bir olay kendine özgü dinamikleri, hükümleri, nedenleri ve özellikleri taşır ve doğal olarak her biri için takip edilmesi gereken hukuki prosedür farklıdır.

Babalık İzninde Covid Pozitiflik Durumu

Kamu Denetçiliği Kurumu Covid temaslısı olduğu bilinen memurun karantinada geçirdiği sürenin idari izinli olarak geçirmiş olduğunun kararını vermişti. Bu durumda babalık izni süresi içinde Covid pozitif olduğu tespit edilen kamu çalışanının izninin idari izin olacağı ve babalık iznini etkilemeyeceği sonucunu çıkabiliriz.