Evde Rubik Küp Yapımı

Rubik küp, bir mimarlık profesörü tarafından icat edildi. Profesör, 3 boyutlu hareketi öğrencilerine somut bir şekilde anlatabilmek istiyordu. Böylece tarihin en eski rubik küpü ortaya çıktı. Ancak bu küp bir süre sonra dünyanın en meşhur bulmacası ve oyuncağı haline geldi! Bütün dünyada devasa bir endüstriye dönüştü. Rubik küp üzerine kitaplar ve makaleler yazıldı! Rubik küpü en kısada sürede çözmek için kıyasıya yarışan insanlar ortaya çıktı. Sanatı ve popüler kültürü ciddi biçimde etkiledi. Ve uzun yıllar boyunca dünyanın en popüler oyuncağı ve bulmacası olmayı başardı. Peki ama rubik küp nasıl çözülür? Bu ilginç oyuncak veya bulmaca tam olarak nedir? İşte, rubik küp hakkında bilmeniz gerekenler…

Rubik küp nedir?

En basit haliyle rubik küp, hareket edebilen yüzeylerden oluşan bir bulmacadır. Standart olarak kabul edilen 3x3x3 versiyonunun her yüzeyinde 9 kare bulunur. Küpün tamamı ise 54 farklı kareden oluşur.  Başlangıçta küpün her bir yüzeyi farklı renklerden oluşur. Mavi, beyaz, sarı, turuncu, yeşil ve kırmızı. Bulmacanın amacı ise, kareler karıştırıldıktan sonra küpün her bir yüzeyinde aynı renkteki kareleri bir araya getirmektir. Bulmaca, son derece basitmiş gibi görünebilir. Ancak, bu mucizevi bulmacanın çözümüne giden neredeyse sınırsız yol var! Belki de küpün bu kadar sevilmesindeki sebeplerden bir tanesi de budur… Rubik küpün ne olduğuna kısaca göz attıktan sonra, tarihine bakmakta fayda var…

Rubik küp Macar heykeltıraş ve mimarlık profesörü Erno Rubik tarafından 1974 yılında icat edildi

Çünkü Erno Rubick, öğrencilerine hem 3 boyutlu hareketi gerçekçi bir şekilde modellemek hem de geometri derslerini daha anlaşılır hale getirmek istiyordu! Tahtalar, kağıtlar, lastik bantlar, ataşlar ve yapıştırıcılar… Rubik küpün ilk versiyonu bu nesnelerin bir araya getirilmesiyle ortaya çıkmıştı! Ortaya çıkan ilginç nesneye ise Erno Rubik tarafından “sihirli küp” adı verilmişti. Ancak bu sihirli küpün ünü kısa süre içerisinde Rubik’in sınıfından taşacak ve bütün dünyaya yayılacaktı…

Sihirli küp, bir oyuncak firması tarafından alındı

Ve adı rubik küp olarak değiştirildi. 1980 yılında oyuncakçılarda satılmaya başladı. Daha önce eşi benzerine rastlanmamış bu icat, kısa sürede tüm dünyaya yayıldı. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere çok sayıda ülke, bu ilginç nesnenin gizemine karşı koyamıyordu! Tüm dünyadaki bulmaca severler, küpün gizemini çözmek için sabırsızlanıyorlardı! Öyle ki, rubik küp 1980’i takip eden 2 yıl içerisinde tüm dünyada 200 milyon adetten fazla satıldı. 1980 ve 1981’de pek çok ülkede yılın oyuncağı gibi pek çok ödül kazandı.

Bu inanılmaz küpün satış başarısı büyük bir ekonomi yarattı

Küpün matematiksel temellerini tartışan ve çözüm yöntemlerini anlatan kitaplar, farklı boyut ve şekillerdeki kopyaları, rubik küp baskılı tekstil ürünleri, küplerden yapılan sanat eserleri… Rubik küp pek çok farklı alanı etkiledi ve sürekli büyüyen bir ekonomi haline geldi. Elbette bu ilginç oyuncağın en şaşalı zamanları 1980’ler ve 90’lardı. Ancak mucizevi bulmacanın popülerliği bugün bile devam ediyor. 2018 yılı itibariyle küpün resmi satış adedinin 350 milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor. Bu da oyuncağın, dünyanın en popüler oyuncağı unvanını kazanmasına fazlasıyla yetiyor. Ancak, resmi olamayan kopyaların satış rakamları düşünüldüğünde gerçek satış rakamının çok daha yüksek olduğunu tahmin etmek zor değil…

Rubik küp nasıl çözülür?

Öncelikle şunu söyleyelim, bu basit gibi görünen bulmacayı çözmek hiç de kolay değil. Öyle ki, küpün yaratıcısı Erno Rubik bile küpü çözmek için bir ay boyunca uğraşmak zorunda kalmış! Öte yandan, yıllardan beri rubik küpün farklı çözüm yollarına dair kitaplar yazılıyor, teoriler geliştiriliyor. Yani “rubik küp nasıl çözülür” sorusunun onlarca farklı cevabı var! Ayrıca bugün ne kadar karmaşık olursa olsun bir rubik küpü çözmek için en fazla 20 hamleye ihtiyaç olduğunu iddia eden ilginç teoriler de var… Ayrıca, yıllar içerisinde farklı amaçlara yönelik çözümler geliştirilmiştir ve geliştirilmeye devam edilmektedir…

Örneğin Amerikalı akademisyen Jessica Fridrich tarafından geliştirilen çözüm yöntemi, genellikle en kısa sürede rubik küpü çözme yarışmalarında kullanılır. Ancak rubik küplerin çözümü için kullanılan genel yaklaşım, aynı renkteki karelerin belirli bir algoritma ile bir araya toplanması gerektiğini savunur. Bu yaklaşım kapsamındaki kimi yöntemler, aynı renkli karelerin merkezden başlanılarak bir araya getirilmesi gerektiği fikrine dayanır. Bununla beraber, en üstteki yüzeyin köşelerindeki karelerin aynı renklere getirilmesiyle başlayan çözüm yolları da vardır. Ayrıca, en üstteki yüzeyde beyaz karelerden bir artı işareti elde edilerek başlayan çözüm yöntemi de en yaygın çözümler arasındadır. Son olarak rubik küplerinin çözüm yöntemlerinin çoğu, belirli bir aşamadan sonra sürekli aynı hamleleri tekrar eden kombinasyonlara dayanır.

Kaynak: 12