DUVAR - Seçimler yaklarken kesenin azn açan iktidar EYT düzenlemesini Meclis'e getirmeye hazrlanyor. Ancak bir gün ile EYT’yi kaçran ya da ilk ie giri tarihi sonras olanlar da kendilerinin hakszla uradn belirterek sosyal medyada örgütleniyor. Habertürk yazar Bülent Aydemir, bu durumu AK Partili yetkililerle konutuunu ve bu durumdaki kiilere kademeli emeklilik öngören bir düzenleme için çalma balatldn aktard.
Bülent Aydemir'in yazsndan bir bölüm öyle:
EYT düzenlemesinden ilk etapta 2 milyon bin kii yararlanacak. SGK üzerinde büyük yük oluturacak bu düzenlemeyle birlikte hayal krkl yaayan vatandalarmz da oldu. Bir gün ile EYT’yi kaçran ya da ilk ie giri tarihi sonras olan vatandalar da kendileriyle ilgili düzenleme yaplmasn talep ediyor. Onlarn beklentisi EYT’liler gibi ya art olmadan prim ve hizmet yl artn doldurmak koulu ile emekli olmak deil. Kademeli emeklilik istiyorlar.
Bu konuyu aratrdm; yetkililere ve ilgililere sordum. Bu durumdaki vatandalarn hakl olduklarn ve bu konuda da bir ön çalma balattklarn belirtiyorlar. EYT kapsamnda olur mu ya da seçim öncesine yetiir mi bilemiyorum ama sonras madurlarla ilgili bir kademeli emeklilik çalmas da balatlm. Özü itibariyle arasnda sigortal olarak ilk kez ie girenlere kademeli emeklilik, daha açk ifadeyle emeklilik yan bir iki yl geri getirecek bir çalma bu Buradan duyurmu olaym… Daha EYT hayata geçmeden, bu da nereden çkt? diyebilirsiniz. Bugün olmasa bile seçim sonras kaçnlmaz ekilde gündeme geleceini düünüyorum. Çünkü genel seçimden 10 ay sonra bu kez belediye seçimleri var
sonras SGK madurlar diye bir grup var. Sosyal medyada örgütlenmiler. bine yakn üyeleri var ve saylar her geçen gün artyor. Emeklilikte Adalet Platformu adn vermiler gruplarna; EYT gibi dernek olma yolunda ilerliyorlar. Savunduklar u: “Herkes için eit artlarda ister ya, ister prim koulu olsun, adil bir emeklilik sistemi bu ülkenin en öncelikli gündemidir.”
Bata Cumhurbakanl CMER olmak üzere, ilgili makamlara yazdklar dilekçe ve mektuplarda, “8 Eylül öncesi ie giri tarihli çalanlar ile 9 Eylül sonras ilk ie giri tarihli çalanlar arasnda emeklilik artlarnda büyük hakszlk olduunu düünüyoruz. Bu nedenle, Anayasa’nn maddesindeki adalet eitlii çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti vatanda olarak 8 Eylül öncesi SGK haklar neyse, 9 Eylül sonras da ayn haklarn her vatandaa uygulanmas gerekir. Bu eitsizlik ve adaletsizliin toplumdaki negatif etkisi milyonlar etkilemi; hak kayplar ve maduriyetler ortaya çkmtr. steimiz; eit ve adil bir SGK düzenlemesidir. Toplumun her kesimini mutlu edecek bir sonuç bekliyoruz” diyorlar.
YAZININ TAMAMI
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül tarihinden önce başlamış olan EYT’lilerin 3 Mart’ta başlayan emeklilik başvuruları devam ediyor. EYT’lilerden, çalışma statüsüne göre yaş dışındaki koşulları yerine getirenler emeklilik başvurusu yapıyorlar.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), EYT kanunu ile ilgili genelge yayımlayarak, kanunun uygulanmasına açıklık getirdi. Buna göre, 4A (SSK) statüsündeki EYT’liler, kadın ise 20, erkek ise 25 yıl sigortalılık süresinin yanı sıra sigortalı çalışmaya başladığı tarihe göre ile gün arasında değişen prim gün sayısını yerine getirerek emekli olabilecekler. 4B (BAĞ-KUR) statüsündeki EYT’lilerden kadınlar , erkekler günü tamamlayarak emekliliğe hak kazanacaklar.
8 Eylül tarihinden önce sigortalı olan ve 1 Haziran tarihi itibarıyla 3 yıldan az hizmeti bulunan Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR’lu kadınlar 20 tam yıl, erkekler ise 25 tam yıl koşulunu sağlamaları halinde emekli aylığı bağlatabilecekler.
Örneğin, 8 Haziran tarihinde SSK’lı olarak işe giren ve 47 gün çalışan doğumlu bir kadın, 1 Temmuz tarihinden itibaren de BAĞ-KUR kapsamında gün çalışmış olsun. Bu kadın, son yedi yıl en çok BAĞ-KUR kapsamında çalıştığından ve bu statüde emeklilik için gereken prim gün koşulunu yerine getirdiğinden 4B’li olarak emekli edilecek.
TARIM İŞÇİLERİ GÜN İLE EMEKLİ OLACAK
ve yılında çıkartılan kanunlarla kademeli emeklilik yaşı getirilirken Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu’na tabi olanlar da kademeli emeklilik yaşına tabi tutulmuştu. Emeklilik yaşı kadınlarda 40 ile 54, erkeklerde ise 44 ile 58 arasında kademelendirilmişti. Ancak, SSK’lıların aksine tarım işçilerinde 15 yıl sigortalılık süresi ve prim günü koşulu değiştirilmemişti.
EYT kanunu ile kademeli yaş koşulu tümüyle kaldırıldığından, 8 Eylül tarihinden önce çalışmaya başlayan Sayılı Kanun’a tabi tarım işçilerinden gün primi bulunanlar hemen emeklilik başvurusunda bulunabilecekler. Henüz günü tamamlamamış olanlar da tamamladıkları tarihten itibaren emeklilik dilekçesi verebilecekler.
HANGİ MEMURLAR BORÇLANMA İLE EYT’Lİ OLABİLECEK?
EYT kanununa göre, 9 Eylül tarihinden sonra sigortalı çalışmaya başlayanlardan, sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmeye imkân tanıyan ilgili mevzuat hükümlerine göre borçlanma yapanlar sonradan EYT kapsamına girerek emekli olabilecek.
Örneğin, sigortalı çalışmaya başlamadan önce askerlik yapmış olanlar, askerlik süresini borçlanarak sigorta başlangıç tarihini 8 Eylül öncesine çektiklerinde EYT kapsamında emeklilik hakkından yararlanabilecek.
Genelgede, 4C (Emekli Sandığı) statüsünde çalışan kamu görevlilerinin borçlanma ile EYT’den yararlanması konusuna da açıklık getirildi. Buna göre, 8 Eylül tarihinden sonra sigortalılığı başlayan kamu görevlilerinden askerler fakülte ve yüksekokullarda kendi hesabına okudukları dönemi, sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışında geçen öğrenim sürelerini ve Sayılı Kanun uyarınca yurt dışı süreleri için borçlanma yaptıklarında sigorta başlangıç tarihini öne çekebilecekler. Bunların dışındaki hizmet borçlanmaları hizmet sürelerine sayılacak ancak sigorta başlangıçlarını öne çekmeyecek.
Örneğin, 22 Ocak tarihinde Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olarak çalışmaya başlayan bir memur – yıllarındaki 18 ay askerlik süresini borçlandığı takdirde, borçlanılan bu süre toplam hizmet süresine eklenecek ancak sigortalılık başlangıç tarihini değiştirmeyecek.
Buna karşılık, askerlerin fakülte ve yüksekokullarda kendi hesabına okudukları dönem ile ve sayılı kanunlar kapsamındaki süreler için borçlanma yapmış olanlar, 8 Eylül tarihinden sonra kamuda çalışmaya başlamış olsalar bile, borçlandıkları süreler sigorta başlangıcını 8 Eylül tarihinden önceye çekmeye yeterli ise EYT’den yararlanabilecekler.
8 Eylül tarihinden sonra ilk defa 4A’lı (SSK) olarak çalışmaya başlayan ve sonradan memurluğa başlayanlar, sigortalı çalışmaya başlamadan önceki askerlik borçlanması ile EYT’li olamayacaklar. Örneğin, 25 Aralık tarihinde SSK’lı çalışmaya başlayan ve sigortalı çalışmaya başlamadan önceki 18 aylık askerlik süresini SSK kapsamında borçlanan bir kişi, 22 Haziran tarihinde memurluğa başlamış olsun. Emekli Sandığı Kanunu’na göre askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihini öne çekmediğinden, bu kişi Emekli Sandığı Kanunu kapsamında EYT’den yararlanamayacak.
MEMURLUĞA ’DEN SONRA BAŞLAYANLAR DA EYT’DEN YARARLANABİLECEK
SSK veya BAĞ-KUR’lu olarak 8 Eylül tarihinden önce sigortalı çalışmaya başladıktan sonra ilk defa yılı Ekim ayından sonra 4C (Emekli Sandığı) kapsamında çalışmaya başlayanlardan kadınlar , erkekler günü tamamlayarak EYT kapsamında emekli olabilecekler.
(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk
nest...