Soru: Ben evli ve maalesef iki yıldır da işsizim, aynı zamanda EYT ailesindenim 71 liyim 90 girişli primim var ( arası tavsiye ederseniz gün usta eğiticilikten günüm var).
Benim sizden öğrenmek istediğim konu;
12 yıl çalıştığım işverenim moobing yapıldığı ( maaşları geciktirmek parça parça ve eksik vermek, yemek ve yol yardımını kaldırmak) bu konuları ve ayrıca SGK primlerini düşük gösterdiğini konu edip ihtar çekip işveren de ihtara olumsuz cevap verdiği için ve mahkemelik olduk.
12 yıl boyunca maaş prim yemek yol bankaya yattı durum bankadan mahkemece istenilen extre ile ispatlandı. Aynı iş yerinden bir arkadaşım prim tespit davasını istinaf ve temyiz den de kazandı işveren;
temyizin onadığı karardan sonra arkadaşıma anlaşalım dedi (anlaşma olmadı) arkadaşım karar SGK ya bir şekilde ulaşır korkusuyla anlaşmadı… A- yargıtay yada herhangi bir mahkeme kararı bu şekilde SGK ya ulaşır mı?
Çalışan ve işveren anlaşmışlarsa bu durum taraflara ne tür sonuçları doğurur B- ben de aynı yoldan gidiyorum prim tespit davamda kamu tanıkları ki mesai arkadaşlarım lehime ifade verecekler ve büyük ihtimal dosya bilirkişiye gidecek ve sonraki duruşmada bir karar çıkabilir.
İŞVEREN BENİMLE BİLİRKİŞİDEN GELEN SONUCA GÖRE ANLAŞMA TEKLİF EDERSE NE YAPAYIM SGK nın sitesindeki prim gecikme cezası hesap sayfasından banka extresine göre EXCEL den aldığım aldığım sonuç aşağıda 12 YIL İÇİN ( EKSİK PRİMLER , + GECİKME ZAMMI , + İDARİ PARA CEZASI = ,64 ben bu davayı yaşlılığımda alacağım emekli maaşım kuruş daha artar diye düşünerek açmıştım bu kadar büyük bir ceza çıkması gözümü korkutuyor.
Açıkçası saygılarımla Ali Tezel Sosyal Güvenlik Müşaviri Vergi Yapılandırması SGK Borçları Emeklilik Hesaplaması Askerlik Borçlanması BES (Bireysel Emeklilik Sigortası) Nedir? GSS ( Genel Sağlık Sigortası) Nedir? Bağkur Aylığı SGK Aylığı Asgari Ücret Prim yapılandırmaları ve bir çok sosyal güvenlik sorularınıza cevap bulabilirsiniz.
Nasıl erken emekli olabilirsiniz? Ekibimiz erken emeklilik şartları ile ilgili nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini sizin için 19 aşamada derledi.
Erken emekli olabilir miyim? Kaç gün doğum borçlanması yapabilirim? Askerlikte geçen sürelerimin tamamını borçlanabilir miyim? Yurtdışında çalıştığım süreler Türkiye’de emekli olmam için geçerli mi? Bu sorular gibi bütün sigortalı çalışanları yakından ilgilendiren erken emeklilik hakkındaki birçok sorunun cevabını bu yazı ile öğrenebilirsiniz.
Erken Emeklilik: Erken emekli olabilir miyim? Düşüncesi bütün çalışanlar tarafından merak edilen bir sorudur. Çalışanların iş hayatına başladığı ilk günden itibaren aklında beliren erken emeklilik kavramı sigortalıların emeklilik haklarına daha kısa sürede kavuşmalarını sağlayan uygulamalar bütününe erken emeklilik denir.
ERKEN EMEKLİLİĞE KATKISI BULUNAN 19 KOLAY YOL!
Sosyal güvenlik reformu ile kadın çalışanlar sigortalı olarak çalışılmaya başlanılan tarihten itibaren üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan sürelere ilişkin doğum borçlanmasından yararlanabilirler. Doğum borçlanması ile kişiler en fazla doğum başına gün toplamda günü geçemez.
Doğum Borçlanmasından Kimler Yararlanabilir?
doğum borçlanmasından yararlanabilir.
Doğum Borçlanmasının Şartları
Kadınların sigortalı olarak çalışmakta oldukları süreler içerisinde doğum nedeniyle işten ayrılanların doğumdan sonra adlarına prim ödenmemiş olması ve doğan çocuğun yaşaması ortak şart olup sigortalı olarak çalışmakta oldukları sigortalılık kapsamına göre ise farklı şartlar mevcuttur. Doğum borçlanmasından faydalanabilmek için;
Evlat Edinmiş Kadınlar da Doğum Borçlanmasından Faydalanabilir
Kadın sigortalının iki yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinmesi durumunda evlat edinilen çocuk/çocuklar (en fazla 3 çocuk) için doğum borçlanması yapabilirler. Bunun yanı sıra çocuğunu evlatlık veren kadın da doğum borçlanmasından yararlanabilir.
Evlat Edinen ve Veren Kadınlar İçin Doğum Borçlanmasının Hesaplaması
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından alınan sözleşmenin onay tarihi esas olacak şekilde evlat edinen için borçlandırma işlemi yapılır. Evlat edinilen çocuğun doğum tarihi esas alınarak 2 yıllık borçlandırma süresi hesaplanır ve bu süre aşılmaz. Çocuğunu evlatlık veren kadın da doğum yaptığı tarih ile evlatlık verdiği tarih arasındaki süreyi 2 yılı aşmamak koşuluyla borçlanabilir.
Örneğin; yılında doğum yapan ve tarihinde çocuğunu evlat veren kadın, arasındaki süre kadar, evlatlık alan kadın ise tarihleri arasındaki süreyi borçlanabilir.
Doğum Borçlanması İçin Gerekli Belgeler
Doğum borçlanması için talepte bulunan kadın sigortalının bağlı olarak çalışmakta olduğu işverenin belge istemeksizin Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet kayıtlarından tespiti yapılarak işlemleri yerine getirilecektir.
Doğum Borçlanması İçin Nereye Başvurabilirim?
İlk defa SGK’lı (4/a) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar veya hak sahipleri, Bağ-kur’lu (4/b) kapsamında kendi nam ve hesabına çalışan kadınlar veya hak sahipleri, sigortalının en son çalışmasının geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurarak doğum borçlanması başvurusunda bulunabilirler.
SGK’lı (4/a) ve Bağ-kur’lu (4/b) olanlar E-devlet üzerinden de başvuru yapabilir.
Doğum borçlanması talebinde bulunan SGK’lı (4/a) ve Bağ-kur’lu kadın çalışanların e-devlet şifresi bulunmaları halinde ayrıca E-Devlet sistemi üzerinden başvuruda bulunma hakları da mevcuttur.
doğum borçlanması başvurusunda bulunabilirler.
Memurlar İçin Başvuru Yöntemi Farklı
Kamu kurumlarında (4/c) kapsamında çalışan memurlar veya eski kamu görevlileri sigortalıları ya da hak sahipleri “SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığı Mithatpaşa Caddesi No:7 Sıhhıye/ANKARA” adresine borçlanma talep dilekçesiyle başvuruda bulunarak doğum borçlanması yapabileceklerdir.
Her erkek Türk vatandaşı için vatani görevi olan askerliğin, sigortalıların çalışamadıkları süre göz önüne alınarak sosyal güvenlik hakları açısından bu süreleri istenilmesi halinde borçlanılabilme hakları mevcuttur.
Askerlik Borçlanmasından Kimler Yararlanabilir?
Askerlik borçlanmasından yararlanmak isteyenler, askerlik hizmetlerini er veya erbaş olarak yerine getirmiş oldukları süreyi gösteren belge veya yedek subay olarak askerlik görevini yerine getirenlerin yedek subay okulu sürelerini gösteren belge ile SGK’ya müracaat etmeleri gerekmektedir.
Ölen kişinin ölüm aylığından faydalanmak isteyen hak sahipleri de borçlanma amaçlı olarak SGK’ya başvurabilirler. Merhum kişinin ölmüş olduğu sırada sigortalı olarak çalışma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Türk vatandaşlığına sonrada geçen ve 22 yaşından dolduranlar geldikleri ülkedeki askerlik süresini gösteren belgeyi sunarak eğer böyle bir belge yok ise ya da Türkiye’de ki emsallerini yaptığı askerlik süresinden fazla emsalleri kadar süreyi borçlanabilirler.
Askerlik Borçlanmasının Süreci
Kişiler askerlik borçlanmasına ilişkin başvurmuş oldukları zaman ki veya geçmişte son yaptığı işte ki sigorta kapsamı dâhilinde (4/a, 4/b, 4/c) sigortalı olarak değerlendirilir. Kişi eğer isteğe bağlı olarak sigortalı ise 4/b kapsamında değerlendirilecektir.
Kişiler askerlik hizmetini ifa ettiklerine dair belgeyi SGK’ya sunduktan sonra 1 ay içerisinde ödenmesi gerekmekte olup, 1 ay içinde ödenmemesi halinde borçlanmadan faydalanılamaz fakat tekrar başvurma hakkı mevcuttur.
Askerlik Borçlanmasının Erken Emekliliğe Katkısı
Askerlik borçlanmasından faydalanmak isteyen kişilerin askerlik hizmeti sigortaya giriş tarihlerinden önce ise bu süreleri borçlanarak sigorta başlangıç tarihlerini geriye doğru çekebilirler.
Askerlik Borçlanması için Nereye Başvurabilirim?
Er veya erbaş olarak silâhaltında veya yedek subay okulunda geçen askerlik sürelerini sigortalının kendisi borçlanabileceği gibi, ölümü durumunda hak sahipleri de borçlanabilmektedir.
Buna göre ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Merkezi veya internet ortamından temin edeceğiniz Askerlik Borçlanma Belgesini, bağlı bulunduğunuz askerlik şubesinden tasdik ettirmeniz gereklidir.
İlgili belgeyi dosyanızın bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezi’ne vermeniz ve hesaplanan tutarı ödemeniz halinde gerekli işlemler yapılacaktır.
E-Devlet Üzerinden Başvuru Yapmak Mümkün
Askerlik borçlanması talebinde bulunan çalışanların e-devlet şifresi bulunmaları halinde ayrıca seafoodplus.info üzerinden başvuruda bulunma hakları da mevcuttur.
Çalışanlar açısından sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında belirlenen şartların yerine getirilmesi dâhilinde emekli olma hakları mevcuttur. Aynı şekilde yurtdışında bulunan ve çalışma hayatını büyük bir oranda yurtdışında geçiren Türk Vatandaşlarının belirli şartları yerine getirmesi halinde emekli olma şansı tanınmıştır.
Kimler Yurt Dışı Borçlanmasından Faydalanabilir?
Borçlanılacak sürelerde kişilerin Türkiye’de herhangi bir kurumda sigortalı olmamaları şartıyla; Türk vatandaşı ve Türk vatandaşı olarak doğan fakat sonrasında vatandaşlıktan ayrılan kişilerin 18 yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurtdışında geçen ve belgelendirilen hizmet süreleri ve bu sürelere arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreler yurt dışı borçlanması kapsamında değerlendirilmektedir.
Yurt Dışı Borçlanmasının Erken Emekliliğe Katkısı Var Mıdır?
Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce sözleşme yapılmış olan ülkenin sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki kişilerin ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.
Buna göre Türkiye ile arasında özel hüküm bulunan bir ülkede çalışmakta olan kişinin Türkiye’de işe giriş tarihi ’tir. Kişinin Türkiye ile arasında özel hüküm bulunan ülkedeki işe başlangıç tarihi ise ’dur. Kişinin işe giriş tarihi tarihi olarak kabul edilecek olup emeklilik şartları bu tarihe göre belirlenecek olup aylık bağlanacak tarih bu tarihe göre tespit edilecektir.
Buna karşın Türkiye ile arasında özel hüküm bulunmayan bir ülkede çalışmakta olan kişinin Türkiye’de işe giriş tarihi ’tür. Kişinin Türkiye ile arasında özel hüküm bulunmayan ülkedeki işe başlangıç tarihi ise ’dır. Kişinin bu ülkede tarihi arasında çalışmış olup gün borçlanmıştır. Fakat Türkiye ile arasında özel hüküm olmayan ülkedeki işe giriş tarih dikkate alınmayacak olup Türkiye’deki işe giriş tarihi olan ’ten gün geriye gidilerek emeklilik şartları belirlenecektir.
İlk İşe Giriş Tarihi Türkiye’de Başlangıç Olarak Kabul Edilen Ülkeler
Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, KKTC, Lüksemburg, Kore Cumhuriyeti, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, Makedonya, Slovakya
Yurt Dışı Borçlanmasında Günlük Asgari ve Azami Tutar
Yurt dışı borçlanmasında borçlanılacak tutar prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32'sidir. Yani borçlanması yapılacak miktar günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 7,5 katına kadar olan tutarın % 32’si ile borçlanılacak gün sayısının çarpımı kadardır.
Yurt Dışı Borçlanmasında İzlenecek Yol
Yurtdışı borçlanmasından faydalanabilmek için, öncelikle yurtdışı borçlanmasından yararlanabilme şartlarının taşıyor olmak gerekmektedir. Sonrasında kişinin;
Gerekmektedir.
İş kanuna göre kısmi süreli olarak çalıştırılan sigortalıların ay içerisindeki çalışma zamanlarını 30 güne tamamlama hakları mevcuttur. Bu nedenle borçlanılan günler emeklilik prim günü açısından değerlendirilmekte ve ilgili kişilerin erken emekli olabilme hakları doğmaktadır.
Kısmi Süreli Çalışmalarını Borçlanabilecek Sigortalılar
Kısmi süreli çalışmalarını borçlanabilecek sigortalılar tarihinden itibaren İş Kanuna göre kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışan ve kısmi süreli olarak çalıştıkları aylara ait eksik gün nedeni işverence “Kısmi İstihdam”, “Puantaj” ve “Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” koduyla bildirilenler eksik kalan günlerini borçlanabilecektir.
Kısmi Süreli Çalışmalarda Borçlanma Tutarı
Kısmi sürelere ilişkin borçlanma tutarı prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında olmak üzere belirlenecek günlük kazancın % 32’sidir. Fakat kısmi süreli çalışan sigortalıların borçlanılacak sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primlerinin ödenmiş olması durumunda, genel sağlık sigortası primi ödenmiş bu sürelere ilişkin borçlanma tutarı %20’dir.
SGK (4/a), Bağ-Kur (4/b), Memur(4/c) statüsünde başka birinin sürekli bakımına ihtiyaç duyan engelli çocuğu bulunan kadın çalışanların ’den sonra geçen prim ödeme gün sayılarının 1/4'ü prim gün ödeme sayılarının toplamına eklenir, eklenen süre yaş hadlerinden indirilir.
Başka birinin bakımına ihtiyaç duyan engelli çocuğu bulunanlar bunu SGK tarafından kabul gören bir sağlık kurulu raporu ile belgelendirir.
Engeli bulunun çocuğun vefatı yâda bakıma muhtaçlığın ortadan kalkması halinde ölüm tarihine yâda bakıma ihtiyaç duyulan halin ortadan kalktığını gösteren sağlık kurulu raporu tarihine kadar geçen hizmet süresinin 1/4’ü prim ödeme gün sayısına eklenir ve eklenen süre yaş hadlerinden indirilir.
SGK (4/a) statüsünde engelli çalışanlar için erken emeklilik şartları aşağıdaki tablodaki gibidir;
İşe Başlama Tarihi | Kayıp Oranı | ||
% 60 ve üzeri | % | % | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün | |
’den sonra | 15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün |
Bağ-Kur (4/b) statüsünde engelli çalışanlar için erken emeklilik şartları aşağıdaki tablodaki gibidir;
İşe Başlama Tarihi | Kayıp Oranı | ||
% 60 ve üzeri | % | % | |
’den sonra | 15 yıl, gün | 16 yıl, gün | 18 yıl, gün |
Memur(4/c) statüsünde engelli çalışanlar için erken emeklilik şartları aşağıdaki tablodaki gibidir;
Engeli Bulunan Memurlar | Kayıp Oranı | Emekliliğe Hak Kazanma |
Engelli Kadrosu İle Memur Olanlar | % 40 ve üzeri | 15 yıl, gün |
Memur Olmadan Raporu Bulunanlar | % 40 ve üzeri | 15 yıl, gün |
Memur Olmadan Önce %40 ve Üzeri Engeli Olanlar | % 40 ve üzeri | 15 yıl, gün |
% 40 Üzerinde Doğuştan Engeli Bulunlar | % 40 ve üzeri | 15 yıl, gün |
Sonradan Engelli Olan Memurlar | %40 - %49 | gün |
Sonradan Engelli Olan Memurlar | %50 - %59 | gün |
Çalışma koşulları ya da çevresel faktörlerin etkisi ile bir kişinin erken yaşlandığını SGK tarafından kabul gören bir sağlık kurulu raporu ile belgelemesi durumunda diğer çalışanlara nazaran erken olma imkânı mevcuttur. Erken yaşlılığa bağlı emekli olabilmek için sigortalı başlangıç tarihine göre en az birinin sağlanması ile mümkündür.
Sigorta Tarihi öncesi | Sigorta Tarihi sonrası |
50 yaş ve prim günü | 55 yaşını doldurmak ve en az prim günü |
50 yaşını doldurmak şartıyla prim günü ve 15 yıllık sigorta süresi |
Çalışma koşulları ya da çevresel faktörlerin etkisi ile bir kişinin erken yaşlandığını Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kabul gören bir sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi durumunda diğer çalışanlara nazaran erken olma imkânı mevcuttur. Erken yaşlanma suretiyle emeklilik şartı için kadın-erkek ayrımı bulunmamaktadır. Erken yaşlananlar için 55 yaşını doldurmak ve en az prim gününü tamamlamak şarttır.
Madenci olarak çalışanların iş şartları, diğer sektörlere göre daha fazla risk taşıması nedeniyle emeklilik hakları diğer SGK’lılara (4/a) oranla iyileştirilmiştir. Maden de çalışanların emekliliğe hak kazanmaları işe başlangıç tarihlerine göre değişmekte olup tarihinden önce ve sonra başlayanlar için ayrı şartlar mevcuttur. Detaylı bilgi aşağıdaki tabloda mevcuttur;
İşe Başlama Tarihi | Çalışmanın | Emeklilik İçin Gereken Şartlar | ||||
Niteliği | Sigortalılık süresi | Gün Sayısı | Yaş | Sigortalılık süresi | Gün Sayısı | |
öncesi | Sürekli veya Münavebeli |
| 50 | |||
| 50 | 15 | ||||
Sürekli veya Münavebeli |
| 50 | ||||
| 50 | 25 | ||||
öncesi | Sürekli | 25 |
| 20 | ||
Münavebeli | 20 |
| 25 | |||
sonrası | Sürekli veya Münavebeli |
|
| 50 | 20 |
Ağır ve yıpratıcı işte çalışma mevzuatı itibariyle düzenlenmiş çalışanlara ilave sigortalılık süresi yerine ilave prim günü kazandırmaktadır. İlave prim günü çalışanlara her yıl çalışma sürelerine ilave olarak 60,90 ve gün olarak eklenmektedir. Aşağıdaki tabloda ağır ve yıpratıcı iş olarak kabul edilen işlere göre yıllık eklenecek ilave gün sayısı gösterilmiştir;
Kapsamda değerlendirilen İş ve İşyerleri | Yıllık Prime Eklenecek Gün Sayısı |
Kurşun ve arsenik işleri | 60 |
* (Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde çalışanlar) | 90 |
Cam fabrika ve atölyeleri | 90 |
Civa üretim işleri ve sanayi | 90 |
Çimento fabrikaları | 60 |
Kok fabrikalarıyla termik santralleri | 60 |
Alüminyum fabrikaları | 60 |
Demir çelik fabrikaları | 90 |
Döküm fabrikaları | 60 |
Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler | 90 |
Yer altı işleri | |
Radyoaktif ve radyoiyoizan maddelerde yapılan işler | 90 |
Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler | 90 |
Basın ve Gazetecilik Mesleğinde Uğraşanlar ** (Basın kartı yönetmeliğine göre basın kartına sahip olmak) | 90 |
Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu basın kartı sahibi olmak *** (Basın Kartı Yönetmeliğine göre Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunda haber hizmetinde fiilen çalışanlar) | 90 |
Sağlık Personelleri | 60 |
tarihinden itibariyle yıpranmalı işlerde çalışan kamu görevlileri ve prime eklenecek gün sayısı aşağıdaki şekildedir;
Kapsamda değerlendirilen İş ve İşyerleri | Yıllık Prime Eklenecek Gün Sayısı |
Asker, Polis, MİT | 90 |
Dalgıç | |
Madenci | |
Radyasyon Ortamı | |
İtfaiye ve yangın söndürme İşleri | 60 |
Sağlık Personelleri | 60 |
Ceza ve İnfaz kurumlarında Çalışanlar | 90 |
tarihinden sonra yıpranmalı işler kapsamında çıkarılan meslekler aşağıdaki şekildedir;
Kapsamda değerlendirilen İş ve İşyerleri | Yıllık Prime Eklenecek Gün Sayısı |
Lokomotif Makinist ve Ateşçileri | |
Atölye, Fabrika, Havuz ve Depolarda Kanunda Belirtilen İşlerde Görev Yapanlar | |
Gemi Ateşçi, Kömürcü | |
Devlet Tiyatrosu Sanatçısı | |
Zirai Mücadele – Karantina | 60 |
TRT-Haber İşleri | |
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası | |
Basın Müşaviri |
Personel mevzuatına göre memurların bazı hallerde aylıksız izinli olarak geçirdikleri süreleri borçlanma hakları mevcuttur.
Memurların Aylıksız İzin Sürelerini Borçlanabileceği Haller
Aylıksız izin süresi kullanabilir.
Memurların Aylıksız İzin Borçlanmasında Tutar
Memuriyete tarihi öncesinde başlayan ve aylıksız izin sürelerini borçlanma yapmak isteyen memurların başvuru tarihindeki öğrenim durumları itibariyle göreve giriş derecesi dikkate alınmak suretiyle borçlanma işleminin yapılacağı tarihteki memur maaş katsayısına göre borç tutarı tespit edilmektedir.
tarihi ve sonrasında memur olanların borçlanacakları tutar, prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32'sidir.
Avukatlık stajının ilk 6 ayını mahkemelerde sonraki 6 ayını avukatların yanında sigortasız olarak yapan avukatların toplamda 1 yıla kadar bu süreleri borçlanma hakları mevcuttur. Barodan staj sürelerin gösteren onaylı belge ve resmi dilekçe ile bulundukları ildeki Sosyal Güvenlik Kurumu il Müdürlüğüne başvurmaları gereklidir.
Doktorların tıpta uzmanlıkta ve fahri asistan olarak sigortasız geçirdikleri süreleri borçlanma hakları mevcuttur.
Borçlanma talep dilekçesi ile birlikte bulundukları ildeki Sosyal Güvenlik Kurumu il Müdürlüğüne başvurmaları gereklidir.
Kişiler Üniversite sonrası öğrenimlerini yüksek lisans ve doktora yaparak devam ettirerek bilime katkıda bulunmak ya da akademisyen olmak amacıyla iş hayatına başlamak konusunda gecikebiliyorlar. Bu nedenden ötürü yasa koyucu öğrencilerin sigortalı olmaksızın yurt içinde veya dışında normal doktora veya tıpta uzmanlık öğrenim sürelerini borçlanmalarına imkân tanımaktadır.
Doktora Borçlanmasında İzlenecek Süreç
Kişilerin geriye dönük olarak doktorada geçen sürelerini borçlanmaları için bir takım şartlar mevcuttur. Bunlar;
Sosyal Güvenlik Kurumu il Müdürlüğü’ne teslim etmeleri gerekmektedir.
Sigortalı iken herhangi bir suçtan dolayı tutuklanan veyahut gözaltına alınan sigortalıların bu suçtan olmak şartıyla beraat etmeleri halinde tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri borçlanmaları mümkündür.
Sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan, 12 Eylül tarihinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilenlerin, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri için kendilerinin ya da hak sahiplerinin bu durumlarını belgeleyerek borçlanma imkânları mevcuttur.
Talep tarihinde belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının % 32’si üzerinden hesaplanacak primleri, dava açıp tazminat alanların borcun tebliğ tarihinden itibaren altı ay içerisinde kendilerince veya hak sahiplerince, tazminat almamış olanların ise Hazinece ödenmesi suretiyle borçlandırılır.
12 Eylül askeri darbe mağdurlarına tanınan borçlanma hakkı sigortalılık süresini geriye götürmez, sadece prim günü arttıran bir borçlanmadır.
Sigortalı olarak çalışmakta olan bir işçinin Anayasa’dan gelen grev hakkını kullanması sırasında diğer bir anayasal hakkı olan sosyal güvenlik hakkının kullanılmaması Anayasa ilkeleri ile bağdaşmayan bir durumdur.
Bu nedenle grev ve lokavt nedeniyle sigorta primleri ödenmeyen işçilerin yasal bir grev ve lokavt olması şartıyla borçlanılabilmekte olup, sigortalı veya hak sahipleri tarafından grev ve lokavtın bitiminden itibaren 6 ay içinde bulundukları yerdeki Sigorta il Müdürlüğüne resmi dilekçe ile başvurmaları şarttır.
Geçtiğimiz aralık ayında ekonomik gelişmeleri değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, değerlendirmede gündemde sıcaklığını koruyan Emeklilik Yaşa Takılanlar konusuna da değindi. Bakan Albayrak, erken emeklilik konusunda, “Erken emeklilik düzenlemesi gündemimizde yok.” diye ifade de bulundu.
YAZAR: E.ÖĞR.GÖR. NURTEN ÖRNEK
Yararlanılan Kaynaklar
Kaynak: seafoodplus.info
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.
>> Vergi Affı Rehberi ( Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
GÜNDEM
Aslı hanım merhaba,
Emekli Olup Tekrar Çalışanların Kıdem Tazminatı Yıllık İzin Süreleri
İş Kanununda emekli çalışanların hakları kısıtlanmamıştır. Emekli çalışanlar SGDP ödeyerek çalışmaya devam ederler. Diğer çalışanlarla aynı haklara sahiptirler. İşçiler emekli olduktan sonra aynı işveren emrinde tekrar çalışırlarsa işveren tarafından iş akitleri fesh edilirse sayılı İş Kanunundaki yazılı uygulamalar hayata geçirilir.
Emekli olup Kıdem Tazminatı Alan Çalışanın Tekrar Aynı İş yerinde Çalışırken yada Farklı İş yerinde Çalışırken İş Akdi Sona Erdiğinde İhbar,Kıdem Tazminatı ,İş Güvencesi Haklarına sahiptirler.
İhbar Tazminatı
Emekli olup aynı iş yerinde yada farklı iş yerinde çalışanların sayılı İş Kanunun maddesine göre İhbar Tazminatı Alma hakları vardır.
Kıdem Tazminatı
Emekli olan işçi, emekli olduğu süreye kadar olan hizmetinin karşılığı kıdem tazminatını aldıktan sonra, aynı işverenin aynı veya değişik iş yerlerinde çalışmaya devam eder ve iş yerinde emeklilik sonrası en az bir yıl çalışıp iş sözleşmesi de sayılı İş Kanunun maddesinde belirtilen hükümlere uygun olarak kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde son bulur ise ikinci defa çalışmaya başladığı süreye ilişkin olarak kıdem tazminatı ödenir. Bir yıllık süre olmaz ise kıdem tazminatı ödenmez.
Kıdem tazminatının hesaplanması, son ücret üzerinden yapılır. Ancak, tazminata esas ücret, işçinin işten ayrılma tarihi ile zammın yapıldığı tarih arasında alınan ücretin aynı süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır.
Kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında çıplak ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur.
Yargıtay 9. HD.’nin, tarih ve E/, K/ sayılı kararında da açıkça yer aldığı gibi işçinin emekli olduktan sonraki çalışması yeni bir iş sözleşmesi olarak değerlendirilecek. İşçinin emeklilikten sonraki döneme ait kıdem tazminatı, son ücreti üzerinden hesaplanacaktır.
Yargıtay kararında da belirtildiği üzere işçi emeklilik sonrası kıdem tazminatının hesabında emeklilikten önceki çalışma süresinin dahil edilerek kıdem tazminatının son ücreti üzerinden yeniden hesaplamasını istemeyecektir. O halde işçinin emeklilik öncesi hizmet süresi, kıdem tazminatının hesabında dikkate alınmaz.
Buna göre; işçi emekli olmuş, ancak kıdem tazminatı işveren tarafından ödenmemişse ve işçide halen aynı iş yerinde çalışmaya devam ediyorsa, işçinin emeklilik sonrası iş sözleşmesi de kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde son bulmuş ise kıdem tazminatının hesabında, emeklilik öncesi süre ile emeklilik sonrası süre birleştirilecektir. En son ücret üzerinden Kıdem Tazminatınız ödenecektir.
Emekli olduktan sonra eski iş yerlerinin dışında başka işverenlere ait iş yerlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri hesap edilirken emeklilik öncesi çalışma süreleri dikkate alınmaz. Burada da işçinin yıllık ücretli izne hak kazanabilmesi için en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir. Emekli Olarak Aynı iş yerinde Çalışanların Yıllık İzin Sürelerindeki Yargı kararlarında emekli olan işçi kıdem tazminatını alarak kıdem yıllarını tasfiye ettiği gerekçesi ile emekli olduktan sonra aynı iş yerinde çalışsa da emeklilik öncesi çalışma süresi emeklilik sonrasının kıdeminde dikkate alınmaması yönünde yargı kararları varsa da ,kesintiye uğramamış olarak sayılarak da işçi lehine kazanılmış haklarla da devam seafoodplus.info şekli ile işveren işçi lehine pozitif uygulama seafoodplus.info işçi işvereni eski çalışma süreleri dikkate alınarak yıllık izin süresi belirlemeye zorlayamaz.
YILI VE ÖZELLİKLE DE DEN İTİBAREN SGK PRİMLER ASGARİDEN YATIRILDIĞINDA HER YIL İÇİN İLERİDE ALINACAK EMEKLİ MAAŞLARINDA DÜŞÜŞLERE NEDEN OLDU ÖYLE BİR AN GELDİ Kİ ( YILINDAN İTİBAREN) KİŞİLERE tl HATTTA BU RAKAMIN DA ALTINDA SSK-BAĞKUR EMEKLİ MAAŞLARI BAĞLANMAYA BAŞLADI. BU KONU KAMUOYUNDA ÇOK FAZLA TEPKİ OLUŞTUMAYA BAŞLAYINCA YAYIMLANAN BİR KHK İLE TL DEN AZ EMEKLİ MAAŞI OLMAYACAĞI KARARA BAĞLANDI ANCAK BURADA DA BİR SORUN VAR ;
DİYELİM Kİ, KAZANCA ESAS PRİMLERİNİZE GÖRE ALMANIZ GEREKEN EMEKLİ MAAŞI TL ANCAK TL DEN AZ MAAŞ OLMAYACAĞINDAN SİZE TL BAĞLANDI. SANILIYOR Kİ, HER YIL EMEKLİLERE OCAK VE TEMMUZ AYINDA YAPILAN VE ENFLASYONA GÖRE DEĞİŞKENLİK GÖSTEREN ZAMLARDAN YARARLANABİLECEKSİNİZ….
HAYIR MAALESEF ÖYLE DEĞİL. ASLINDA HAK ETTİĞİNİZ MAAŞ İLE SİZE BAĞLANAN MAAŞ ARASINDAKİ FARK BU ZAMLARLA EŞİTLENMEDEN MAAŞINIZA ZAM ALAMIYORSUNUZ YANİ TL HER YIL İKİ KEZ YAPILAN ZAMLARLA NE ZAMAN TL OLUR O TARİHTEN SONRA ZAM ALMAYA BAŞLIYORSUNUZ . BU SADECE MAAŞI KAZANÇLARINA GÖRE TL NİN ALTINDA KALIP, KANUNA GÖRE OTOMATİKMAN TL BAĞLANAN EMEKLİ VATANDAŞLARIMIZ İÇERİYOR.
BU SÜPRİZLERLE KARŞILAŞMAMAK İÇİN EMEKLİLİĞİNİZE SON BİR İKİ YIL KALA DEĞİL DEĞİL, DAHA ÖNCESİNDE HEM İŞYERİNİZİN GERÇEK MAAŞINIZ ÜZERİNDEN PRİM YATIRMASINI SAĞLAYABİLMEK HEM DE DAHA YÜKSEK YATAN PRİMİN ASGARİ VE KATLARINA (ASGARİ PRİM İLE AZAMİ ARASINDA KAT FARK VAR ) GÖRE SİZE YILLAR İÇİNDE NE KADAR ARTIŞ SAĞLAYACAĞINI GÖRMEK VE PLANLAMANIZI YAPMAK İÇİN OFİSİMİZDEN DANIŞMANLIK ALMANIZI ÖNERİRİZ
HENÜZ TAM OLARAK FARK EDİLMEYEN DEN SONRA MEMUR OLANLARIN MAAŞ HESAPLAMALARI
1 EKİM DEN ÖNCE MEMUR OLMUŞ KİŞİLERİN EMEKLİ OLACAKLARI ZAMANKİ DERECE VE KADEMELERİNİN MAAŞ HESAPLAMALRINDA ÖNEMİ BÜYÜK .ANCAK 1 EKİM GÜNÜ YÜRÜRLÜĞE GİREN SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU GEREĞİNCE BU TARİHTEN SONRA İŞE GİREN MEMURLARIN (BUNLARA ARTIK SAYILI KANUN’A GÖRE 4/C’Lİ DENİYOR. ’Lİ 4/C’LİLERLE KARIŞTIRMAYIN), EMEKLİ AYLIĞI, STATÜLERİNE GÖRE DEĞİL AYLIK PRİME ESAS KAZANÇLARINA GÖRE HESAPLANACAK. VE MAAŞLARINDA DA ÖNEMLİ DÜŞÜŞLER YAŞANABİLECEK
BAKIRKÖY ALİ TEZEL SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRLİĞİ
TEL : 60 31
CEP : 61 10
E-POSTA : [email protected]
ADRES : Kartaltepe Mahallesi. Limonçiçeği Sok. Leylak Apt. No D:2
İNCİRLİ/BAKIRKÖY İSTANBUL