Yüksek besin deeri sayesinde oldukça faydal bir besin olan yumurta özellikle kahvalt sofralarnn vazgeçilmezdir. Yumurtay kimileri halama kimileri ise omlet eklinde tüketmeyi sever. Elbette her iki piirme yöntemi de doru ve faydaldr. Bununla birlikte uzmanlar özellikle günde 2 adet halanm yumurta yemenin salk açsndan çok faydal olduunun altn çiziyor.
Vücudun ihtiyaç duyduu amino asitleri içeren halanm yumurta ayrca folik asit, demir, çinko, fosfor ve protein bakmndan zengindir. Halanm yumurta faydalar ve zararlar kyaslandnda, faydalar bölümündeki maddelerin oldukça fazla olduunu söylemeliyiz. Bununla birlikte eer yumurta alerjiniz varsa, bu besinden uzak durmanz tavsiye ederiz. Salkl bireyler her gün yumurta tüketebilir; ancak yüksek kolesterolü olanlar yumurta tüketimini haftada kez ile snrlandrmaldr.
Bugünkü yazmzda sizler için halanm yumurta faydalar nelerdir sorusuna yant aradk. te artc ve bir o kadar da önemli 9 halanm yumurta faydas…
Kahvaltlk Yumurta Salatas (Videolu)
Halanm Yumurta Kaç Kalori?
Yumurta Kaç Kalori? Sars, Beyaz Kaç Kalori?
Yumurtann Sars M Daha Salkl Beyaz M?
Yumurta Sarsnn Hayrete Düüren 10 Faydas
Yumurta Kabuunun Hiç Duymadnz 6 Faydas
Halanm Yumurta Diyeti ile Kolay ve Çabuk Zayflama
Çeitlerine Göre Yumurta Besin Deerleri, çeriindeki Vitaminler
Yumurta, ‘süper besin’ olarak belrtilen birkaç gıdadan bir tanesidir. Bir adet yumurtanın hem beyaz kısmı hem de sarı kısmı; protein, vitamin ve mineral bakımından oldukça zengindir. Bilhassa kahvaltı masalarının vazgeçilmez lezzeti olan yumurtanın faydaları saymak ile bitmez. Günde 3 adet yumurtaya kadar yemek oldukça güvenlidir. Yumurta iyi kolesterolü yükseltip, kalp rahatsızlıklarına karşı korur.
Dünya da hemen hemen herkes yumurta tüketmektedir. Hem lezzetli hem de sağlıklı olduğu için tüketimi oldukça yaygındır. Yumurta tüketmek bazen fazla olabilir. Bu gibi durumlar oldukça tehlikeli olabilmektedir. Bundan dolayı günlük olarak en fazla 3 adet yumurta yemek faydalıdır. Yumurtanın sarısı kolesterol, yağda çözünen vitaminler ve esansiyel yağ asitleri içermektedir. Göz sağlığına iyi gelir ve çok sağlıklı bir proteindir. Bilhassa yumurtayı haşlayıp tüketmek daha sağlıklıdır, çünkü bu şekilde tüketildiğinde besin değeri daha yüksek olur.
Yumurtanın birden çok faydası vardır, proteinler ve mineraller açısından oldukça zengin bir besin kaynağıdır. Yumurta tüketmek bedeni rahatsızlıklara karşı daha dirençli tutar. Yumurtanın sağladığı diğer faydaları şu şekilde sıralayabiliriz;
Çiğ ya da az pişen yumurtalar, kabuklarda bulunan gözeneklerden giren bakteriler içerebilmektedir. Çiğ yumurta bilhassa salmonella mikrobu içerebilmektedir. Kabuğu çatlamış yumurtaları almayın, son kullanma tarihlerine dikkat edin. Yumurta, gıda alerjeni olarak görülen 8 besin çeşidinden bir tanesidir. Bu besine alerjisi olan bireylerde, yumurta ya da içeriğinde yumurta kullanılan besinler hayatı riske sokan tepkimelere sebep olabilmektedir.
Sağlıklı kişiler ve büyüme çağındaki çocuklar için her gün 1 yumurta yemek tavsiye edilmektedir. Kolesterol kısıtlaması uygulanan kişilerde günlük en fazla mg kolesterol alınması gerekir. Bundan dolayı kan kolesterol düzeyi fazla olan kişilerde yumurta yemek haftanın günü biçiminde olmalıdır.
Besinleri tüketirken yararlarını ve nasıl tüketilmesi gerektiğini bilmek gerekir. Bilhassa haşlanmış şekilde tüketilen yumurta besin değeri olarak oldukça yüksektir. Yumurtayı en sağlıklı şekilde tüketmenin yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
Düşük kalorili bir pişirme yöntemi seçin: Yumurtayı haşlayıp tüketmek oldukça sağlıklıdır, en hafif kalorili pişirme şekli budur.
Yumurtayı sebzelerle birlikte pişirin: Yemeğe ilaveten lif ve vitamin takviyesi yapmak için sebzeli omlet şeklinde tüketebilirsiniz.
Oksitlenmeyen yağ kullanılmalı: Genel olarak en iyi tercih avokado yağı ya da ayçiçek yağıdır. Sızma zeytinyağı kullanılacaksa ° C, altında bir ısıda pişirilebilir.
En besleyici yumurtaları tercih edin: Tavuğun büyüme ve beslenme şekli yumurtanın besleyici olma özelliğini etkilemektedir. Genellikle, merada yetişmekte olan ve doğal beslenmiş olan tavukların yumurtalarını seçmeye özen gösterin.
Yumurtayı aşırı pişirmeyin: Çok uzun müddet haşlanan yumurta iyi değildir. Yumurtayı tava içerisinde pişiriyorsanız çok kızartarak pişirmeyin.
Yumurta fazla seviyede kolesterol içermektedir. Tavsiye edilen gündelik kolesterol alma oranı mg’dır ve 1 adet yumurtada mg kolesterol bulunmaktadır. Tokluk hissi verir ve sağlıklı kilo vermeye katkı sağlar.
Yumurtanın içeriğinde olan protein, farklı gıdalara göre en doyuran gıdadır Sabah kahvaltı yapıldığı zaman yumurta yemek, tüm gün tokluk hissi verir, az kalorilidir. Sağlıklı kilo verilmesine yardımcı olur.
Sağlıklı kişiler her gün yumurta ile beslenebilir; fakat yoğun kolesterolü olan kişiler haftada iki ya da üç kere tüketmelidir.
Güncelleme Tarihi: 16 Kasım
Yayınlama Tarihi: 07 Kasım
Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Yumurta dünyanın en besleyici gıdalarından biri. Sadece düşünün: Yumurta tek bir hücrenin civciv haline gelmesi için gerekli tüm besinleri içeriyor.
Ama yumurta kötü bir üne sahip çünkü yumurta sarısında kolestrol miktarı yüksek.
Sadece orta boy bir yumurtada mg kolestrol bulunuyor ki bu günlük almanız gereken maksimum miktarın %62’sine denk.
Eskiden bilim adamları çok fazla kolestrol yerseniz, kanınızdaki toplam kolestrolün artacağını ve bunun da kalp hastalığına neden olacağını düşünüyordu.
Ama sonradan işlerin göründüğü kadar basit olmadığı ortaya çıktı. Çünkü siz kolestrol yedikçe vücudunuz daha az üretiyordu.
Kolestrol genel olarak olumsuz bir kelime olarak görülür. Kolestrol kelimesini duyduğumuz an aklımıza ilaçlar, hastalıklar, kalp krizi ve erken ölüm gelir.
Ama gerçek şu ki kolestrol vücut için inanılmaz derecede önemlidir. Hemen hemen bütün hücrelerin zarında bulunan vazgeçilmez bir moleküldür.
Aynı zamanda testosteron, östrojen ve kortizol gibi steroid hormonların üretiminde kullanılır.
Kolestrol olmadan yaşayamayız.
Kolestrolün önemini düşünürsek, her zaman yeterli kolestrole sahip olabilmemiz için vücudumuz çeşitli mekanizmalar bulunduracak şekilde evrimleşmiştir.
Her zaman beslenme yoluyla kolestrol alamayacağımız için, karaciğerimiz kendisi kolestrol üretir.
Ama çok fazla kolestrollü gıda yediğimiz zaman, karaciğer daha az üretmeye başlar (1, 2).
O yüzden karaciğerde üretilmesi yerine beslenme yoluyla alınsa da vücudunuzda bulunan toplam kolestrol çok az değişir veya hiç değişmez. (3, 4).
Özet: Karaciğer yüksek miktarda kolestrol üretir. Çok fazla yumurta yediğimiz zaman ise, karaciğer üretimi azaltır.
Onlarca yıl boyunca insanlara yumurta veya en azından yumurta sarısı tüketimini kısıtlamaları gerektiği söylendi. Çünkü yumurta akı neredeyse tamamen proteinden oluşuyor ve kolestrol yok denecek kadar az.
Genel olarak haftada en fazla yumurta yenmesini gerektiği anlatıldı. Ama böyle bir kısıtlamayı destekleyecek fazla bir bilimsel dayanak yok (5).
Neyse ki, bizi konuda rahatlatacak bir dizi mükemmel bilimsel araştırma bulunuyor.
Bu araştırmalarda, katılımcılar iki ayrı gruba ayrılıyor. Bir grup günde yumurta yerken, diğer grup ise yumurta yerine başka bir şey yiyor. Daha sonra bilim adamları bu insanları aylar boyunca takip ediyor.
Araştırmalar gösteriyor ki:
Göründüğü kadarıyla yumurta yemeye verilen tepki kişiden kişiye değişiyor.
İnsanların %70’inde, yumurta yemenin toplam kolestrol veya LDL’ye bir etkisi yok. Ama %30’luk kısımda ise toplam kolestrol çok az yükselebiliyor (18).
Fakat ne var ki, bunun bir problem olduğunu düşünmüyorum. Araştırmalar yumurtanın LDL parçacıklarını küçük ve yoğun LDL’den büyük LDL parçacıklarına dönüştürdüğünü gösteriyor (19, 20).
Büyük LDL parçacık oranı daha yüksek olan insanlarda kalp hastalığı riski çok daha düşük. Yani yumurta toplam kolestrolü ve LDL’yi yükseltse de, bu endişe duyulacak bir şey değil (21, 22, 23).
Bilim net bir şekilde sağlıklı kalmak isteyen sağlıklı insanların günde 3 taneye kadar yumurta tüketmesinin tamamen güvenli olduğunu gösteriyor.
Özet: Yumurta her zaman HDL’yi yükseliyor. İnsanların %70’inde toplam kolestrol yükselmiyor. Ama %30’unda toplam kolestrol ve LDL yükseliyor. Ama bu endişe duyulacak bir şey değil.
Şu güne kadar onlarca araştırma yumurta tüketimi ve kalp hastalığı arasındaki bağlantıyı inceledi.
Bu araştırmaların hepsi gözlemsel araştırmalardı. Gözlemsel araştırmalarda çok sayıda insan uzun yıllar boyunca takip edilir. Ve sonra araştırmacılar istatistiki metotlarla çeşitli alışkanlıkların (diyet, sigara veya spor gibi) herhangi bir hastalık riskini artırdığını veya azalttığını hesaplamaya çalışır.
Bazıları yüz binlerce insanı kapsayan bu araştırmalar sürekli olarak yumurta yiyenlerin kalp hastalığına yakalanma riskinin daha fazla olmadığını ve hatta bazı araştırmalar ise yumurta yiyenlerde felç riskinin daha düşük olduğunu gösteriyor (24, 25, 26).
Ama belirtmek gerekir ki bu araştırmalara göre diyabet hastalarının kalp hastalığı riski daha yüksek (27).
Diyabet hastalarında bu riski yükseltenin yumurta olduğu kesin bilinmiyor. Çünkü bu tür gözlemsel araştırmalar sadece bağlantıyı gösterir. Örneğin yumurta yiyen diyabet hastaları yemeyenlere oranla sağlık konusunda daha dikkatsiz olabilirler.
Ama bu, kişinin beslenme tarzıyla da alakalı. Diyabet hastaları için en mükemmel diyet olan düşük karbonhidrat diyeti sırasında yumurta yemek kalp sağlığına iyi geliyor ve riski azaltıyor (28, 29).
Özet: Pek çok gözlemsel araştırma yumurta yiyen insanlarda kalp hastalığı riskinin daha yüksek olmadığını ama bazı araştırmalar diyabet hastalarında riskin biraz daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Unutmayın ki yumurta kolestrolden çok daha fazlasını içeriyor. Yumurta bir sürü besinle yüklü ve sağlığa önemli faydaları var:
Yani bu demek oluyor ki yumurtadaki kolestrol gerçekten zararlı olsa bile (ki değil), yine de faydaları zararlarından çok daha fazla olacaktır.
Özet: Yumurta dünyanın en besleyici gıdalarından biri ve beyin, göz ve diğer organlar için çok önemli besinleri ve anti-oksidanları barındırıyor.
Ne yazık ki, katılımcıların 3 taneden daha fazla yumurta yiyerek ele alındıkları hiçbir çalışma yok.
Bundan daha fazla yemenin zararlı olma ihtimali (pek mümkün olmasa da) var. 3 taneden daha fazla yemek karanlık sularda yüzmek anlamına geliyor.
Ama ilginç bir araştırma bulunuyor. Bu araştırma sadece bir kişi üzerinde yapılmış. 88 yaşında ve günde 25 yumurta yiyen bir adam üzerinde!
Araştırma adamın kolestrol seviyesi normal ve sağlığı mükemmel olduğunu buldu (37).
Önemle belirtmek gerekir ki tek bir kişi üzerinde yapılan araştırmanın hiçbir anlamı yok ama gerçekten ilginç.
Ayrıca her yumurtanın aynı olmadığını da belirtmek gerekiyor. Marketlerde satılan yumurtaların çoğu üretim çiftliklerinde yaşayan ve buğdayla beslenen tavuklardan elde ediliyor.
En sağlıklı yumurtalar Omega-3’le zenginleştirilmiş veya köy tavuklarının yumurtası. Bu yumurtalar Omega-3 ve yağda çözünen vitaminler açısından çok daha zengin (38, 39).
Kısaca, yumurta günde 3 tane yeseniz bile oldukça sağlıklı ve güvenli.
Bir sürü insan günde yumurta yiyor ve tamamen sağlıklılar. İçindeki besinleri ve sağlığa önemli faydalarını düşünürsek belki de yumurta dünyanın en sağlıklı gıdası.
Bu yazı Tıbbi Beslenme Danışmanı Uzman Dr. Eyyüb Yılmaz tarafından tıbbi olarak incelenmiş ve bilimsel geçerliliği onaylanmıştır.