Felsefenin Oluşumu
Aydınlanma felsefesi, eninde sonunda, kendi içindeki eleştirilere rağmen aklın yüceltilmesidir. Aydınlanma, bu anlamda, okuyacağınız kitapta da yer alan Kant‟ta en iyi tanımını bulur: Aklın üzerindeki vesayetin kaldırılması. Bu yüzden kitap Kant ile başlıyor.
Aklın eleştirisi de aydınlanmaya dahildir. Ve doğrusu, Aristo‟dan beri bilindiği üzere, aklı eleştirmek de akıl işidir. Laiklik ise Condorcet‟in dediği gibi, aklın halka mal olmasıdır. Sosyalizmin çözülmesi ve kapitalizmin bu çözülme sonrasında insanlığa vadettiği “barış, refah, demokrasi” hayalleri hızla yalnızca birer serap olarak geride kalıyor. Barış yerine dünyanın her yerinde savaş rüzgarları esiyor, refah yerine bir türlü atlatılamayan kriz, demokrasi yerine her yerde en iyi tabirle otoriter rejimler fışkırdı. Duvarın ‟dan beri yıkılmasıyla beraber yoğunluk kazanan akıl ve akılcılık karşıtı akımların yükselişi felsefeyi daha da önemli kılmaktadır. Felsefe, aklın ürünü ve aklın eleştirisi ve aklın kendi üzerine düşnmesidir.
Antik Çağ'da ortaya atılan pek çok felsefi problem, günümüz filozofları tarafından hâlâ tartışılmaktadır. Akademik felsefe veritabanı PhilPapers'ın profesyonel filozoflar arasında yaptığı tarihli anket sonuçlarına göre; filozofun %'i felsefe tarihinde hiçbir ilerleme olmadığını, %'sı az ilerleme olduğunu ve %'si çok ilerleme olduğunu düşünmektedir. Ankete katılan filozofların %'ü ise farklı yönde görüş belirtmiştir.[46]
Dalları[değiştir kaynağı değiştir]
Antik Çağ felsefesi, MÖ 6. yüzyılda "her şeyin ilkesi nedir" sorusuna cevap arayan MiletliThales ile başlamıştır.[10] Thales'ten sonra; Anaksimandros, Anaksimenes, Heraklitos, Parmenides ve Empedokles gibi birçok filozof, aynı Thales gibi, varlığa ve doğaya ilişkin sorular sormuşlardır. Felsefede bu dönem, Sokrates öncesi felsefe olarak anılır.
Sokrates ile birlikte Batı felsefesi, etik ile tanışmıştır. Hiçbir yazılı eser kaleme almayan ve sokak, pazar gibi halka açık yerlerde sıradan insanlarla felsefi tartışmalar yapmaktan hoşlanan Sokrates, başta öğrencisi Platon olmak üzere, Batı filozoflarını derinden etkilemiştir. Sokrates'in bazı öğrencileri; Kinizm, Kirene ve Megara gibi felsefe okulları kurmuşlardır. Felsefede bu dönem, Klasik Yunan felsefesi olarak anılır.
Sokrates ve Platon ile birlikte Antik Çağ felsefesinin üç büyük figüründen bir diğeri olan Aristoteles'in öğrencisi Büyük İskender'in, yaptığı fetihler sonucu arkasında büyük bir imparatorluk bırakarak ölmesiyle, Helenistik dönem başlamıştır. Bu dönemde Stoacılık, Epikürcülük ve Pyrrhonculuk gibi felsefe okulları kurulmuştur.
Roma döneminde, Cicero ve Seneca gibi filozofları içinde barındıran Roma felsefesi başlamıştır. Boethius'un ölümüyle birlikte Antik Çağ felsefesinin son bulduğunu düşünülür.[11][12]
Orta Çağ felsefesi[değiştir kaynağı değiştir]
Ana madde: Dil felsefesi
Dil felsefesi; dilin doğası, kökeni ve kullanımı inceleyen felsefe dalıdır.