Finansal Yönetimin Temel Politikaları
İşletmenin ihtiyacı olan finansal (malî) kaynakların en uygun biçimde sağlanması ve kullanılmasına ilişkin işlerin yönetilmesidir. Finansal yönetim, işletmelerin ve finansal piyasaların gelişmesinin ve diğer değişikliklerin etkisiyle uygulama ve bilim alanı olarak önemi artan bir işletme işlevidir.&#;
Finans kelimesi, en dar anlamıyla para veya fon ile ilgili bir kavramdır. Türkçede “finans”ın karşılığı “maliye”, “finansal”ın karşılığı olarak “malî” kelimeleri kullanılır. Nitekim, finans kelimesinin henüz dilimize girmediği dönemlerde kamu ve özel kuruluşların ve şirketlerin bu fonksiyonunu yerine getiren bölümünün adı “Mali İşler Bölümü” dür. Ülke fonlarının yönetimi “maliye”; ilgili bakanlığın adı uzun yıllardır Maliye (şimdi Hazine ve Maliye) Bakanlığı olmuştur.
“Mali İşler Yönetimi”’nden “Finansal Yönetime” geçiş, ülkemizin kapitalizme daha sıkı eklemlenmesi ve para ve sermaye piyasalarının gelişmesiyle ortaya çıkmıştır. Finansal yönetimin alanı ve sınırları malî kelimesinin içeriğine sığmaz olmuş ve özellikle büyük şirketlerde “Mali Yönetim” yerini “Finansal Yönetim”e bırakmıştır.
Büyük şirketlerde finans işlevi, finans fonksiyonunu yansıtacak şekilde örgütlenmiştir. Finansal yönetimi şirket organizasyon şemasına yerleştirmek gerekirse en tepe finansal yönetici CFO (Chief Financial Officer) olarak adlandırılan ve CEO’ya (Chief Executive Officer) rapor veren Finanstan sorumlu Genel Müdür Yardımcısıdır. CFO’ya bağlı iki müdürlük, Hazine ve Muhasebe Müdürlükleridir. Hazine müdürlüğü; Nakit Yönetimi, Kredi Yönetimi, Yatırım Harcamaları ve Finansal Planlama bölümlerinden sorumludur. Muhasebe Müdürlüğüne bağlı bölümler ise Vergi Yönetimi, Maliyet Muhasebesi, Finansal Muhasebe ve Bilgi Sistemleri birimleridir.&#;
İşletmelerin temel fonksiyonlarından biri olan ve “finans”, “finans yönetimi” diye de adlandırılan Finansal Yönetimin akademide ve iş dünyasında kabul görmüş ana hedefi, işletmenin ortaklarına ve genel olarak topluma değer yaratmak, dolayısıyla firmaların değerini ençoklayacak kararların alınmasını sağlamaktır. Finansal yönetimin kapsamını, bu amaca ulaşmak için alınan üç temel karar grubu oluşturur. Bunlar “yatırım kararı”, “finansman kararı” ve “temettü dağıtım kararı”dır.
İşletmenin faaliyetini gerçekleştirmek için hangi varlıklara yatırım yapılacağının kararlaştırıldığı yatırım kararları, vadeleri açısından kısa vadeli ve uzun vadeli olabilir. Uzun vadeli yatırım kararlarına sermaye bütçelemesi kararları adı verilir ve firmanın hangi projelere yatırım yapacağına ilişkin kararları oluşturur. Bu projeler, hâlihazırda var olan fiziksel varlıkların yenilenmesiyle ilgili olabileceği gibi, yepyeni faaliyet kollarını veya var olan faaliyetin genişletilmesini içerebilir. Yatırımlar, piyasada var olan ancak yeterince karşılanmayan talebi karşılama amacıyla yapılacağı gibi daha önce var olmayan yepyeni bir ürüne yönelik olabilir ya da var olan bir ürün veya servisin rakiplerden daha düşük maliyetle yapılmasını amaçlayabilir. Yatırım kararları, bilançonun uzun vadeli varlıklarını oluşturur.
Yatırım kararlarının kısa vadeli olanları işletme sermayesi kararları olarak adlandırılır ve bilançonun sol üst kısmını oluşturur. Temel konusu, kısa vadeli operasyonel nakit akışlarının yönetimidir. Bir işletmede faaliyetlerin icrası aşamasında nakit girişleri ile nakit çıkışları arasında çoğunlukla uyumsuzluk vardır ve ayrıca nakit hareketlerinin miktarı ve zamanlaması önceden tam ve kesin olarak bilinmez. Finansal bakış açısından kısa vadeli nakit akışına ilişkin problemler, bu uyumsuzluktan ve belirsizlikten kaynaklanır. Finans Yöneticilerinin bir görevi de bu uyumsuzluğu yönetmektir. Bu yönetim alanına işletme sermayesi yönetimi denir ve firmanın işletme sermayesi (ticari alacak, stok, ticari borç) yatırım kararlarını oluşturur.
Bir yatırım kararı verilirken yatırımın kabulü için en önemli kriter, yatırımın kârlılığının belli bir eşik değerle karşılaştırılmasıdır. Yatırımın getirisinin bu eşik değeri aşması hâlinde yatırım kabul edilir. Bu eşik değer, sermaye maliyeti olarak ifade edilir ve yatırımın riskini ve finansal yönetimin ikinci ana karar konusu olan finansman kararlarını yansıtır. Finansman kararları, firmanın yatırım harcamalarının gerektirdiği nakdin nasıl temin edileceği ile ilgili kararlardır. Bu kararların sonucunda firmanın sermaye yapısı oluşurken bilançonun da sol tarafında kısa ve uzun vadeli borç ve özsermaye kalemleri yerlerini alır.
İşletmenin ihtiyaç duyduğu fonlar, borç veya özsermaye niteliğinde olup bankalardan veya sermaye piyasalarından temin edilir. Şirketler, sermaye piyasalarından fon temin etmek için borcu temsil eden tahvil veya özvarlığı temsil eden hisse senedi şeklinde menkul kıymet ihraç ederler. Finansal yöneticiler (Finans Yöneticilerinin) ne oranda hangi kaynaktan fon temin edeceklerine karar verdikleri zaman şirketin riskinin düzeyine ve bunu yansıtan sermaye maliyetine de bir ölçüde karar vermiş olurlar. Sermaye maliyeti, borcun ve öz sermayenin ağırlıklı ortalama maliyetidir. Borç, öz sermayeye oranla daha ucuz bir kaynaktır dolayısıyla yüksek borç kullanma agresif bir karardır zira özsermaye karlılığını hızla artırır ancak aynı ölçüde firmanın iflas riskini de artırır. Borcun yararlarının iflas riski ile giderildiği nokta bir firma için ideal borç özsermaye oranını belirler ve bu optimal noktaya ulaşmak, finansal yönetimin ustalık ve becerisi ile gerçekleşir. Dolayısı ile, finansal yönetim sermaye piyasalarının işleyişini ve risk yönetimini de içermektedir. Zira, bugün borçlanma farklı para cinsleri ile yapılabilmekte ve farklı para cinslerinin faizlerindeki volatiliteye (dalgalanmaya) maruz kalınmaktadır. Vadeli işlemler, para ve faiz swap(takas)ları ve opsiyonlar gibi türev araçlar bu riskleri gidermede kullanılan önemli enstrümanlardır. Çağdaş finansal yönetim büyük ölçüde risk yönetimini de kapsamak durumundadır.
Finansal yönetimin amacının şirketin değerini ençoklamak olduğu önermesi, firmanın yatırım kararları sonucu oluşan nakit akışlarının sermaye maliyeti ile bugüne indirgendiğinde bulunan firma değerinin yüksek çıkması için iki koşul ortaya çıkarır: Nakit akışlarının yüksekliği ve sermaye maliyetinin düşüklüğü. Bu iki durum, ancak doğru yatırım kararları ve doğru sermaye yapısı kararlarıyla ortaya çıkacaktır. İsabetli yatırım kararları firmanın projelerinin yarattığı nakit akışlarını ençoklarken, basiretli finansman kararları sermaye maliyetini firmanın risk seviyesine göre en alt (düşük) düzeye indirecektir.
Finansal yönetimin üçüncü temel karar alanı, temettü dağıtım kararlarıdır. Temettü veya kâr payı, firmanın kârlarının nakit olarak dağıtılmasıdır. Firma sermaye maliyetini karşılayacak yeni yatırım alanları bulamaması hâlinde elinde biriken nakdi ortaklara temettü olarak dağıtmak isteyebilir. Bu miktar cari ve potansiyel yatırım fırsatlarının tutarına bağlı olduğu gibi temettünün şekline de bağlıdır. Bu şekil, ortakların tercihine bağlı olarak nakit temettü olacağı gibi hisse senedi geri satın alımı şeklinde de gerçekleşebilir.
En yaygın temettü türü halka açık firmaların her yıl düzenli olarak dağıttıkları nakit temettüdür. Kârın nakit olarak dağıtılması, firmanın nakdini ve dolayısıyla likiditesini ve dağıtılmayan kârlarını azaltacaktır. Öte yandan, hisse değeri ile dağıtılan temettü arasında önemli bir pozitif ilişkinin olduğu, firmanın değerine zarar vermeyecek tutarlı bir temettü politikasının oluşturulması, finansal yönetimin ana konularından biri olarak telakki edilir. Uzun vadede pozitif değerli yatırımlardan temettü dağıtımı için vazgeçmeyen, yeterli serbest nakit biriktirmeden temettü dağıtım kararı almayan, cari düzenli temettü politikasını uzun vadeli hedef dağıtım oranı ile uyumlu kılan, firmayı ileride pahalı dış kaynak kullanmak zorunda bırakmayacak seviyede dağıtılacak temettü kararları, ortakların çıkarlarını en fazla koruyan kararlar olarak ifade edilebilir.
Şirketlerin büyümesi ile birlikte finansal yönetim alanına iki önemli kavram dahil olmuştur. Bunlardan birincisi temsil maliyetleri diğeri ise kurumsal yönetişimdir.&#;
Temsil maliyetleri, şirketlerin ortakları ile yöneticilerinin çıkar çatışmaları nedeniyle ortaya çıkan maliyetlerdir. Bu maliyetler, doğrudan olabileceği gibi dolaylı da olabilirler. Yöneticilerin kendi kullanımları için alacakları lüks otomobiller veya uçaklar veya yapılan gereksiz şirket satın almalar, doğrudan temsil maliyetine örnek olacağı gibi yönetimi denetleyecek dış kaynaklara yapılan ödemeler de bu sınıf maliyetlere örnek teşkil eder. Yöneticilerin risk almaktan çekindikleri için gerçekleştirmekten imtina ettikleri (kaçındıkları) pozitif değerli yatırımlar ise dolaylı temsil maliyetleri niteliğindedir. Bu temsil maliyeleri, iyi yönetilmezse özsermaye maliyetini artıracağı için şirketin pazar değerini olumsuz etkiler.
Bir başka temsil maliyeti ise şirkete borç verenlerle ortaklar arasındaki çıkar çatışmalarından kaynaklanmaktadır. Ortakların borç verenler aleyhine yapacakları yüksek riskli yatırımlar veya şirketten yüksek miktarda temettü dağıtarak borç verenlerden para kaçırmak şeklinde tezahür eden temsil maliyetleri, borç verenlerin kendilerini korumak üzere alacağı tedbirlerle borcun maliyetini artıracaktır. Bu da şirketin sermaye maliyetini artıracak değerini düşürecektir. Finansal yönetimin nihai amacı şirketin değerini ençoklamak olduğuna göre özsermaye ve borca ilişkin temsil maliyetlerinin yönetilmesi finansal yönetimin özellikle büyük şirketlerde önemli hedeflerinden biri hâline gelmiştir.
Son yıllarda halka açık şirketlerin yönetiminde ortaya çıkan yolsuzluklar bu şirketlerin yatırımcılarını önemli ölçüde zarara uğratmış ve mağdur etmiştir. Birçok ülke böylesi durumlarla karşılaşmayı engellemek üzere kurumsal yönetişim ilkeleri geliştirmiştir. Bu ilkelerin temelinde şirketlerin faaliyetlerinin denetlenmesi suretiyle yolsuzlukların engellenmesi çabası vardır. Şirketlerin faaliyet raporlarının içsel kontrol yapısını ve finansal raporlamasını yansıtması, ülkedeki sermaye piyasası otoritelerinin denetim ilkelerini ve etik standartları belirlemesi, yönetim kurullarının bağımsız üyeleri kurullarına dahil etmesi ve şirketlerin şeffaflığını artıran pek çok raporlama gereksinimleri kurumsal yönetişim unsurlarıdır. Halka açık şirketlerde kurumsal yönetişim kurallarına uyum, şirketlere önemli masraflar yüklemektedir. Bu masraflara katlanmak istemeyen çok sayıda şirket borsa kotundan çıkmaktadır. Dolayısı ile burada halka açık olmanın yararlar ile kurumsal yönetişim giderleri arasında bir ödünleşme söz konusu olmaktadır. Finansal yönetim, bu konuda da şirketin değerini artıracak kararlar almak durumunda kalmaktadır.
Geleneksel olarak finans teorileri, faydalarını ençoklamanın peşinde koşan rasyonel bireyler varsayımı üzerine kurgulanmıştır. Ancak bu varsayıma dayalı yaklaşımların piyasada fiyatlarda gözlemlenen anomalileri açıklamada yetersiz kaldığı da gözlenmektedir. Bu bağlamda, son dönemlerde bireylerin kararlarında her zaman rasyonel davranmadıkları, psikolojik durum ve ön yargıların finansal davranışlarını etkilediğini ileri süren ve “Davranışsal Finans Teorisi” diye adlandırılan çalışmalar gündemdedir.
Belkıs Seval
Kaynakça
Akgüç, Ö. Finansal Yönetim. 8. Baskı. İstanbul:Avcıol Basın Yayın, &#;
Aktaş, Ramazan, Mete M. Doğanay, Yunus Gökmen ve Kemal Somuncu. Finansal Yönetim. 1. Baskı.İstanbul: Beta Basım Yayın.
McCrary, Stuart A. Mastering Corporate Finance Essentials: The Critical Quantitative Methods and Tools in Finance. Vol. New York: John Wiley & Sons,
Ross, Stephen A., Randolph W. Westerfield ve Bradford D. Jordan. Essentials of Corporate Finance. Irwin,
Okka, O. Finansal Yönetim Teori ve Çözümlü Problemler. 6. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık,
1c FY Finansal Yönetim Ve Fonksiyonları
Original Title
Copyright
Share this document
Share or Embed Document
Did you find this document useful?
Original Title:
Fonksiyonları
seafoodplus.info Dr. Cem ÇAĞRI DÖNMEZ
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İçindekiler
• Bir İşletmenin Temel Amaçları
• Değer Zinciri
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşlemelerin Temel Amaçları
• Pay başına kazancın maksimizasyonu
• Mal ve hizmet üreterek toplum refahını arttırmak,
• İşletmede istihdamı sürekli kılmak,
• İşletmenin sürekliliğini sağlamak, Finansal yönetim
• açısından
Üretimi ve satışları arttırmak,
işletmelerin
• İşletmenin piyasa payını arttırmak, amacı,
• İşletmenin büyümesini sağlamak, ortakların
refahını
• İşletmenin kârını maksimum yapmak, maksimize
• İşletmenin cari piyasa değerini maksimum etmektir.
yapmak.
FİRMANIN AMACI
Firmanın bugünkü değerini hissedarları açısından
maksimum kılmaktır.
FİRMANIN AMACI NİÇİN KARIN MAKSİMİZASYONU DEĞİL?
Herşeyden önce kar kavramı, tek başına bir anlam ifade etmemektedir.
Örneğin, kar kavramından kastedilen kar kısa vadeli kar mı? Uzun vadeli kar mı?
Kar tutarı mı? Karlılık oranı mı? Gibi soruları açıklayamamaktadır. Değişik zaman
aralıklarında oluşan iki yatırım karşılaştırıldığında, her birinin getirisi ve
beklenen nakit akımları farklı olabilecektir. Yatırım birisinde ilk yıllar da yüksek
diğer yıllarda düşük nakit akımları beklenebilmektedir. Bu iki yatırım arasında
karar verilmesi gerektiğinde ise hangisinin tercih edileceği önemli bir sonun
olmaktadır. Bir diğer eleştiri de kar kavramının yatırımlardan beklenen nakit
akımlarının zaman değerini ve riskliliğini dikkate almamasıdır.
FİRMANIN AMACI
Finansal yönetimin günümüzde geçerli olan temel politikaları:
Finanslama Politikası
Yatırım Politikası
Temettü Politikası
FİNANSLAMA POLİTİKASI; firmanın kaynaklarının yapısı ne olmalıdır ki
firmanın değeri maksimum olsun konusu üzerinde durmaktadır.
YATIRIM POLİTİKASINDA ise: firmanın kaynakları hangi varlıklara, hangi
şartlarda yatırılmalıdır ki firmanın değeri maksimum olsun sorusuna yanıt
aranmaktadır.
TEMETTÜ POLİTİKASI ile de; firma nasıl bir temettü politikası izlemelidir ki
izlediği bu politika ile firma değeri maksimum olsun konusu üzerinde
durulmaktadır.
FİRMANIN AMACI
FİNANSLAMA POLİTİKASI
Firmanın kaynaklarının yapısı ne olmalıdır ki firmanın değeri maksimum olsun
konusu üzerinde durmaktadır. Bu hususta farklı yaklaşımlar vardır:
Net Gelir Yaklaşımı: Firmanın sermaye yapısı içerisinde borçların payının
artmasına bağlı olarak firmanın değerinin artacağını, başka bir ifade ile
maksimum borç düzeyinde firmanın değerinin maksimum olacağını
belirtmektedir.
Net Faaliyet Geliri Yaklaşımı: Firma değerinin sermaye yapısından
etkilenmediğini, firma ister kaynaklarının tamamını borçlardan, isterse
tamamını özsermayeden oluştursun bunun firmanın değerini etkilemeyeceğini
ifade etmektedir.
FİRMANIN AMACI
FİNANSLAMA POLİTİKASI
Geleneksel yaklaşım: Borçlanmanın kaldıraç etkisi ile belirli bir borç düzeyine
kadar firma değerinin arttığı, borçlanmanın bu düzeyi aşması halinde de
özsermaye ve kredi verenlerin beklentilerinin artması sonucu borçlanmanın
olumlu etkisinin ortadan kalkıp firmanın değerini azaltıcı etki yaptığı ifade
edilmektedir.
Günümüzdeki yaklaşım: Şekil itibariyle geleneksel yaklaşıma benzemekte
olup, borçlanmanın olumlu etkisinin belirli bir seviyeden sonra olumsuza
dönüşmesini finansal sıkıntı ve temsilci maliyetlerinin bugünkü değerine
bağlamaktadır. Bu kısımda sermaye yapısı ile ilgili kararlar alınmaktadır.
Firmanın uzun vadeli yatırımlarının yapılabilmesi için gerekli kaynağın nasıl
sağlanacağının belirlenmesi, firmanın özsermaye yabancı kaynak dengesinin
oluşturulması, finansmanın sürekliliğinin sağlanması, en uygun maliyetli borç,
özsermaye fonlarının belirlenmesi bu kışında gerçekleşmektedir.
FİRMANIN AMACI
YATIRIM POLİTİKASI
Firmanın kaynakları hangi varlıklara, hangi şartlarda yatırılmalıdır ki firmanın
değeri maksimum olsun sorusuna cevap aramaktadır. Bu kısımda sermaye
bütçelemesi ile ilgili karar alınmaktadır. Sermaye bütçelemesi firmanın uzun
vadeli yatırımlarının planlanması ve yönetimi ile ilgili kararlardır. Bu tür
kararlarda finans yöneticileri yatırım maliyetlerini, yatırım fırsat maliyetlerini,
yatırımdan elde edilecek nakit akımlarının değerini, yatırımın firma değerine
yapacağı katkıyı belirlemeye çalışır. Yatırımın büyüklüğü, zamanlaması ve
beklenen nakit akımlarının riskliliği dikkate alınması önemli konulardandır.
FİRMANIN AMACI
Soru: Firmanın yatırım kararları ile finansman kararları birbiriyle ilişkili midir?
Yatırım kararları ile, hangi iktisadi varlıklara ve ne tutarda yatırım yapılacağına ilişkin
kararları kapsar. Bu başlık altında toplanan kararlar firmanın varlık büyüklüğünü ve varlık
yapısını belirler. Finansal kararlar ise yatırım kararlarının gerektirdiği fonların nasıl
sağlanacağına ilişkin kararları içerir. Ayırım ilkesine göre bir firmada yatırım kararları ile finans
kararları birbirinden bağımsızdır. Yatırım kararları bir firmanın iş riskine, finans kararları da
finansman riskine yol açar. Ayırım ilkesi, başka bir değişle bir firmada iş riskinin finansal
riskten bağımsız olduğunu varsaymaktadır. Buna göre bir firmanın toplam riskini, iş riski ile
finansman riskinin karması belirlemektedir.
Finansman kararlarında aralarında seçim yapılacak alternatiflerin sayısı, yatırım
kararlarından çok daha fazladır. Yanlış olduğu düşünülen finansman kararlarından dönüş
daha kolaydır. Fakat yanlış yatırım kararlarından dönüş mümkün olmayacağı için yada
mümkün olsa bile zararın boyutları çok fazla olacağı için daha dikkatli olunması
gerekmektedir. Finansman kararlarının getirdiği kar zararlar yatırım kararlarına göre daha
düşüktür. Çünkü finans piyasalarında rekabet çok yüksek olup bu rekabet yatırımcıların daha
fazlasına sahip olmalarını engeller. Oysa yatırım projeleri daha az rakibin bulunduğu
alanlarda çok daha büyük bir NBD’e sahip olunması imkanı yaratmaktadır.
FİRMANIN AMACI
TEMETTÜ POLİTİKASI
Firma nasıl bir temettü politikası izlemelidir ki izlediği bu politika firmanın
değerini maksimum kılsın konusu üzerinde durmaktadır.
Karpayı İlgisizliği Teorisi: Firma kazancını ister karpayı olarak dağıtsın, isterse
hiç dağıtmayıp sermaye kazancı yaratsın, firmanın değerini etkilememektedir.
Eldeki Kuş Teorisi: Hissedarlar temettü getirisini, hisse senedinin fiyatının
artışıyla oluşan sermaye kazancına tercih etmektedir.
Vergi Farklılığı Teorisi: Sermaye kazancı ve temettü gelirlerinin farklı
dönemlerde ortaya çıkması ve bunların farklı oranlarda vergilendirilmesi nedeni
ile firmanın bugünkü değerinde yarattığı farklılıklar oluşturmaktadır.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Kârı Maksimize Etme
• Klasik ekonomik görüş tarafından işletmelerin nihai amacı
olarak tanımlanmaktadır.
• Kâr maksimizasyonu amacının eksiklikleri
• Zaman Faktörü
• Kârların toplam miktarı mı, kârlılık oranı mı?
• Muhasebe kârı mı, hissedarların yaratmış oldukları fırsat maliyeti mi?
• Risk Faktörü
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmenin Piyasa Değerini Maksimize Etme
• İşletmenin cari Pazar veya piyasa değerini maksimize etme ya da
hissedarların varlıklarını (servetlerini) maksimize etme amacı,
işletmenin gelecekte beklenen gelirlerinin şimdiki değerinin
maksimum edilmesi şeklinde ifade edilebilir.
• İşletmelerin piyasa değeri hisse senedi ihraç etmiş işletmeyse hisse
senetlerinin fiyatlarıyla ölçülür.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Piyasa Değerini Maksimize Etmenin Üstünlükleri
• Hissedarların varlıklarını ya da işletme değerini maksimize
etme, bir işletmede kısa ya da uzun dönemdeki kârlılığın göz
önüne alınmasında meydana gelen sorunları ortadan kaldırır.
• Hissedarların varlıklarını ya da işletme değerini maksimize
etme modeli, bazı eklemelerle, ömrü farklı alternatifleri
karşılaştırmada da kullanılabilir.
• Hissedarların varlıklarını ya da işletme değerini maksimize
etme amacı iskonto oranının üzerinde durulmasını gerekli
kılar.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansman Fonksiyonunun Amaçları
• Uygun finansal yapıyı oluşturmak
• Öz sermayenin güvenliğini korumak
• Yeterli bir kar ve karlılık sağlamak
• İşletmenin likiditesini korumak
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansman Fonksiyonunun İlkeleri
• Kısa süreli fon ihtiyacı cari pasifleri artırmakla karşılanmalıdır.
• Orta vadeli fon ihtiyacı orta vadeli kaynaklardan
karşılanmalıdır.
• Sabit değerlerin finansmanı, işletmenin emrine uzun süre için
tahsis edilmiş olan devamlı sermaye ile yapılmalıdır.
Minimum Finansal Denge Kuralı
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansman Fonksiyonunun İlkeleri
• Stokların karşılık olabilmesi için, likidite derecelerinin yüksek
olması gerekir.
• Dönen aktif, kısa vadeli borçlardan fazla olmalı, böylece bir
güvenlik marjı oluşturulmalıdır.
• Minimum net dönen aktif miktarı (güvenlik marjı), ihtiyaçlara
uygun olarak saptanmalı ve sabit bir değer niteliğinde
düşünülerek, süreklilik gösteren uzun vadeli kaynaklarla finanse
edilmelidir.
• Özkaynakların, işletmenin bağımsızlığını güvence altında tutmak
için uzun ve orta vadeli borçlarını karşılayabilecek düzeyde
olmasına dikkat edilmelidir.
İşletmelerde Finans
Fonksiyonunun Örgütlenmesi
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim
Bölümü
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim
Bölümü
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmelerde Finans Fonksiyonunun Örgütlenmesi
• Küçük işletmelerde finans fonksiyonu, genellikle işletme sahibi
veya genel müdür tarafından yerine getirilir.
• Orta büyüklükteki işletmelerde, genellikle finans fonksiyonu
ile muhasebe fonksiyonu aynı çatı altında toplanmış ve aynı
yöneticinin sorumluluğu altındadır.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmelerde Finans Fonksiyonunun Örgütlenmesi
• Büyük ölçekli işletmelerde, finans fonksiyonu, ayrı bir
departman olarak örgüt şemasındaki yerini alır.
• Büyük işletmelerde, muhasebe, finans fonksiyonun altında alt
bir fonksiyon olarak yer almaktadır.
• Büyük işletmelerde, “Finans Komitesi”de oluşturulmaktadır.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Yönetim Bölümünün Amacı
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Yönetim Bölümünün Görevleri
• İşletmelerde finans bölümü, fon gereksinimlerinin belirlendiği ve
fonların bölümlere tahsisinin yapıldığı bir merkezdir.
• Finans fonksiyonunun örgütteki yeri, işletmelerin küçük, orta veya
büyük işletme oluşuna göre değişiklik göstermektedir.
• Küçük işletmelerde finans fonksiyonu, genellikle işletme sahibi veya
genel müdür tarafından yerine getirilir.
• Orta büyüklükteki işletmelerde, genellikle finans fonksiyonu ile
muhasebe fonksiyonu aynı çatı altında toplanmış ve aynı yöneticinin
sorumluluğu altındadır.
• Büyük ölçekli işletmelerde, finans fonksiyonu, ayrı bir departman
olarak örgüt şemasındaki yerini alır.
• Büyük işletmelerde, muhasebe, finans fonksiyonun altında alt bir
fonksiyon olarak yer almaktadır.
• Büyük işletmelerde, “Finans Komitesi”de oluşturulmaktadır.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Nedir?
• Para ve parayı temel alan araçlar ve özellikle taşınır değerleri konu edinen
mesleklerin tümü.
• Bireylere, işletmelere ait ana varlıkları, devlet gelirlerini yönetme bilimi.
• İngilizce: finance, money management (including investment, banking,
etc.), science of money management
• Kişi ya da kurumların faydalanabileceği para, fon ya da sermaye anlamına
gelmektedir.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansman Nedir?
• Para ya da sermayenin sağlanmasını ifade etmektedir.
• Bir girişime işleyebilmesi, gelişebilmesi için gereken para ve krediyi sağlama işi.
• Ekonomik etkinliklerin yürütülmesi için gerekli parasal kaynakların sağlanması
gerekir. İşletmeler, gereksinmelerini karşılamak amacıyla bankalardan bazı
koşullarla kredi alabilirler, sermayelerini artırabilir ya da tahvil ihracı yoluna
gidebilirler. Riskli işlerden doğabilecek zararları karşılamak için sigorta
şirketleriyle işbirliği yaparlar.
• Tüketiciler, para gereksinimlerini bankalardan ve özel kuruluşlardan borç alarak
karşılar. Hükümet, finansman gereksinimini, vergi ve harçlar koyarak, emisyonu
artırarak, tahvil çıkartarak ve Uluslararası Para Fonu (İMF), Dünya Bankası gibi
uluslararası kurumlardan ve bankalardan borç alarak karşılar. Uluslararası
bankalar, yerli ve uluslararası büyük işletmelerin finansman gereksinimlerini de
karşılar.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Kaynaklar
İşletmelerin başvurabileceği üç önemli finansal kaynak vardır.
• Bunlar işletmenin ortakları tarafından konulan sermayeyi belirleyen
öz kaynaklar (öz sermaye)
• Çeşitli finansal kuruluşlardan faiz karşılığı sağlanan kaynaklar (yabancı
sermaye)
• İşletmenin sağladığı kârların bir kısmını dağıtmayarak alıkoyduğu
kaynaklar vardır ki, buna da oto finansman adı verilir.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim Nedir?
• Finans, işletmenin gereksinim duyduğu fonların en uygun koşullarda
ele geçirilmesi ve ele geçirilen fonların en etkin kullanımını sağlamak
için; hem gereksinim duyulan fonların sağlanmasını hem de bu
fonların uygun varlıklara yatırılmasının yönetimini ifade eder.
• İşletmelerde yatırım ve finansman kararlarından doğrudan sorumlu
olan kişilerdir.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
• (1) Yatırım Kararları
• Kısa ve uzun dönemli ne tür
yatırımlar yapılacaktır?
Bir Finansal • (2) Finanslama Kararları
Yönetimin Temel • Para ihtiyacı nasıl, nereden ve
Fonksiyonları ne zaman karşılanacaktır?
• (3) Kâr Payı Dağıtım Kararları
• İşletmenin kârı nasıl
dağıtılacaktır?
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
• Uzun süreli mi yoksa kısa
Bir Finansal (1)
süreli mi yatırım
yapılmalı?
Yönetimin Temel Yatırım
Fonksiyonları Kararları • Maddi ya da maddi
olmayan varlıkların
hangisine yatırım
yapılmalı?
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
• Yatırımlar ne şekilde
finanse edilmeli?
• Hangi şekilde finansman
Bir Finansal (2) işletme açısından daha
uygun olur?
Yönetimin Temel Finanslama
Fonksiyonları Kararları
• En iyi finanslama bileşimi
nasıl olmalı?
• Fonlar nereden, nasıl ve
ne zaman karşılanmalı?
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
• Elde edilen kâr
işletmede mi bırakılmalı
yoksa ortaklara mı
dağıtılmalı?
Bir Finansal (3)
Kar Payı • Fonların dışarıdan
Yönetimin Temel Dağıtım
sağlanması durumunda
Fonksiyonları Kararları
maliyeti ne olur?
• Elde edilen kârın ne
kadarı dağıtılmalı?
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Yöneticisi
• İşletmelerde yatırım ve finansman kararlarından doğrudan sorumlu olan
kişilerdir.
Finans yöneticisi, iki temel sorunla karşı karşıyadır
(1)
İşletme, hangi tür varlıklara, ne miktarda yatırım yapacaktır?
(Sermaye Bütçelemesi veya Yatırım Kararı)
(2)
Yatırım için gerekli fonlar nasıl elde edilecektir?
(Finanslama Kararı)
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansman Yöneticisinin Görevleri
• Finansal analiz ve kontrol
• Finansal planlama
• Aktiflerin yönetimi
– Dönen değerlerin yönetimi
– Sabit değerlerin yönetimi
• İhtiyaç duyulan fonların tedariki
• Fonların ihtiyaca göre kullanımı
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansman Yöneticisinin Görevleri
• İşletmenin uzun dönem planlamasına katılmak
• Muhasebe faaliyetlerinin düzenli şekilde yürütülmesini
sağlamak
• Kısa vadeli fon gereksinimleri için bankalarla ilişkiler kurmak
ve sağlıklı bir şekilde yürütmek
• Uzun vadeli finansal bütçeleri hazırlamak
• Yapılacak yatırımlarla ilgili önerilerde bulunmak
• Nakit bütçesini hazırlamak
• Hisse senedi ve tahvil ihracını planlamak,
• Kâr payı dağıtım politikası konusunda önerilerde bulunmak
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Yöneticisinin Sorumlulukları
Fon Yönetici Muhasebe Müdürü
• Banka İlişkileri • Mali Tabloların Hazırlanması
• Nakit Yönetimi • İç Denetim
• Finanslama • Muhasebe
• Kredi Yönetimi • Bordro İşlemleri
• Kâr Payı Ödemeleri • Kayıtların Korunması
• Sigorta • Bütçelerin Hazırlanması
• Emeklilik Fonlarının Yönetimi • Vergiler
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Komitesi
• Finans komitesi, işletmenin fonksiyonel bölüm yöneticilerinden
oluşur.
• Finans komitesine genellikle yönetim kurulu başkanı başkanlık eder.
• Komite, genellikle ayda bir toplanır.
• Finans komitesinin görevi, finans ve muhasebe sorunlarının çözümü
için politikalar saptamak ve gerekli düzenlemeleri yapmaktır.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Fonksiyonu Üzerinde Etkili olan Gelişmeler
• Sermayenin dolaşım hızı,
• Teknolojik gelişme ve değişiklikler
• İşletmelerin büyük ölçekte faaliyette bulunmaları,
• İşletmelerin çok çeşitli ürünler üretmeleri ve çeşitli piyasalara
sunmaları,
• Ar-Ge faaliyetlerinin öneminin artması,
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finans Fonksiyonu Üzerinde Etkili olan Gelişmeler
• İşletmelerin büyümeye verdikleri önemin artması,
• İşletmeler arasında birleşme ve satın almaların yoğunlaşması,
• Teknolojide hızlı değişmelerin yaşanması,
• Piyasalarda rekabetin artması, kâr marjlarının daralması,
• Ulaştırma ve iletişim olanaklarının artması,
• Faiz ve döviz kurlarında dalgalanmaların artması,
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Kararlar ve Enflasyonun Etkisi
• Enflasyon, faiz oranlarını artırdığı için, işletmelerin fon
maliyetlerinde artışa neden olur.
• Muhasebe kayıtlarında, fiktif karlara yol açar.
• Finansal planlarda sapmalara yol açar.
• İşletmelerin sermaye gereksinimini artırır.
• Tahvil fiyatlarını düşürür.
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmelerde Vekalet Sorunu
İşletmelerde Likidite
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmelerde Likidite
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmelerde Likidite
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
İşletmelerde Likidite
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim ve Diğer Disiplinler
Finansal Karar Alanları Doğrudan İlgili Disiplinler
1. Mikro Ekonomi
2. Makro Ekonomi
Birinci Derece İlgili Disiplinler
1. Yatırım Analizi 1. Pazarlama ve Satış
2. Çalışma Sermayesi Yönetimi 2. Üretim
3. Fon Kaynakları ve Maliyeti 3. Kantitatif Yöntemler
4. Sermaye Yapısının Belirlenmesi
5. Dividant Politikası
6. Risk ve Verim Analizi İkinci Derece İlgili Disiplinler
1. Mikro Ekonomi
2. Makro Ekonomi
Hissedarların Servetini Maksimum Yapma
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim ve Muhasebe
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim ve Muhasebe
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim ve Muhasebe
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim ve Muhasebe
Finansal Yönetim ve Fonksiyonları
Finansal Yönetim ve Muhasebe