Forex Gayrimenkul Ödemiş

ÖZLEM ERM&#;&#; BEYHAN

Ticaretin yap&#;lmaya ba&#;lad&#;&#;&#; günden beri barter sistemi var. Ancak son dönemde Türkiye’de piyasadaki kilidi çözmek için sistem çok farkl&#; &#;ekillere evriliyor. Öyle ki iflas noktas&#;na gelen baz&#; sanayiciler için sistem bir nefes alma imkan&#; sa&#;l&#;yor; bu paralelde de gayrimenkulde bir hareket yarat&#;yor.

Sistem nas&#;l i&#;liyor?

Barter&#;n bu en yeni uygulamas&#; &#;u &#;ekilde i&#;liyor: Piyasaya borçlar&#;n&#; ödeyemeyen bir sanayici var

Bu &#;irkete X diyelim. Uzun süredir tahsilat yapamayan alacakl&#;lar &#;irketin kap&#;s&#;na dayanm&#;&#; durumda. X &#;irketi zorda, nefes alacak hiçbir alan kalmam&#;&#;. Burada barter sistemi ile kilidi çözmek için devreye giriliyor. Sanayiciden borcu devral&#;n&#;yor. Örne&#;in 10 milyon TL seviyesinde bir borç bu. Borcunuzu biz ödeyece&#;iz denilerek bu borç üstleniliyor. Daha sonra alacakl&#;larla toplan&#;l&#;yor; bu borcun devral&#;nd&#;&#;&#; aç&#;klan&#;yor.

Bu paralelde Y gayrimenkul projesine gidiliyor; bir süredir sat&#;&#; yapmakta zorlanan bir proje Bu projeden 10 milyon TL’lik gayrimenkul al&#;naca&#;&#; söylenerek iskonto isteniyor. Yüzde 40 seviyesinde iskonto al&#;n&#;yor. Daha sonra alacakl&#;lara, “Gidin Y projesinden fiyat al&#;n, ancak yüzde 10 iskonto alabilirsiniz, ama biz size yüzde 20 iskonto ile alaca&#;&#;n&#;z&#; bu projeden konut vererek ödeyece&#;iz” deniliyor. Böylece sanayici borcunun bir k&#;sm&#;n&#; ödemi&#; ve nefes alm&#;&#; olurken, hem barter&#; yapan, hem alacakl&#;, hem de gayrimenkul projesinin yat&#;r&#;mc&#;s&#; kazan&#;yor

Uygulama son dönemde gayrimenkul projelerinden toplu al&#;mlarda al&#;nabilen iskonto artt&#;kça daha da popülerle&#;ti. Bu i&#;i meslek olarak uygulamaya ba&#;layanlar da var, yöntemi uygulayan barter &#;irketleri de Piyasada çok konu&#;ulan bu uygulaman&#;n farkl&#; sektörlerde yans&#;malar&#; var. Örne&#;in zor durumdaki yerel bir marketten alaca&#;&#; olan peynir üreticisi; “Bana da böyle bir teklif geldi. 1 milyon alaca&#;&#;ma kar&#;&#; bir barter firmas&#; kap&#;m&#; çalarak daire teklif etti” dedi.

Sistemi uygulayan firmalardan biri de Garanti Barter. &#;irket taraf&#;ndan sistem bir borç yap&#;land&#;rmas&#; olarak tan&#;mlan&#;yor. Borçlu &#;irketin di&#;er &#;irketlere olan borçlar&#;, Garanti Barter taraf&#;ndan yap&#;land&#;r&#;l&#;yor. Alacakl&#; &#;irketler ile ileti&#;ime geçerek devrald&#;&#;&#; borcun yap&#;land&#;r&#;lmas&#;na ili&#;kin bilgilendirme yap&#;l&#;yor ve sistem içindeki üye gayrimenkul &#;irketleri vas&#;tas&#;yla, gayrimenkul sunumlar&#; gerçekle&#;tiriliyor. Böylelikle hem üye havuzu büyütülüyor hem alacakl&#; &#;irket hem de gayrimenkul &#;irketleri kazançl&#; ç&#;k&#;yor.

Malzemecilerin %36’s&#;na barter teklifi geliyor

&#;MSAD Ba&#;kan&#; Ferdi Erdo&#;an, Barter Deneyimleri Ara&#;t&#;rmas&#;'ndan 4 sonuca ula&#;t&#;klar&#;n&#; belirterek, &#;unlar&#; söyledi: "&#;n&#;aat malzemeleri üreticilerinin yüzde ’i malzeme sat&#;&#;&#;nda barter teklifi ile kar&#;&#;la&#;t&#;. &#;n&#;aat malzemeleri üreticilerinin yüzde ’si sat&#;&#;lar&#;nda barter yöntemini kulland&#;. Barter ile yap&#;lan sat&#;&#;lar&#;n toplam sat&#;&#;lar içindeki pay&#; yüzde aral&#;&#;&#;n&#; geçmedi. &#;n&#;aat malzemeleri üreticilerinin yüzde ’ü, kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle i&#; kayb&#;na u&#;rad&#;.”

Gayrimenkulde projelerin yüzde 25’i barterla yükseliyor

LEYLA &#;LHAN

Son y&#;ldan bu yana sat&#;&#; s&#;k&#;nt&#;s&#; çeken gayrimenkul firmalar&#; için barter yani takas modeli kurtulu&#; umudu oldu. Uzun zamandan beri sektörde uygulanan sistemin ise özellikle son dönemde daha da yayg&#;nla&#;maya ba&#;lad&#;&#;&#; ifade ediliyor. Bu art&#;&#;ta ’nin son aylar&#;nda daha fazla kendini hissettiren sat&#;&#; problemi etkili oldu. Piyasadan edindi&#;imiz bilgilere göre bu dönemde müteahhitlerin pe&#;in para vererek proje geli&#;tirme yöntemi yerine, daire kar&#;&#;l&#;&#;&#;nda i&#; yapma yöntemini daha fazla tercih etti&#;i aktar&#;l&#;yor. Bundan dolay&#; yapt&#;klar&#; ihalelerin yüzde 50’si bartera dönmü&#;. Bir projenin tamam&#;n&#;n ise yüzde ’nin barterla yap&#;l&#;r hale geldi&#;i belirtiliyor. Asl&#;nda model k&#;sa vadede firmalar&#;n öz sermayesini harcamadan projeyi tamamlamas&#; ve eldeki stoklar&#; eritmesi aç&#;s&#;ndan faydal&#; gibi duruyor. Ancak bu fayda barter oran&#;n&#;n yüzde 5’lerde kalmas&#; halinde geçerli oluyor. Çünkü barterla daire alan malzemeci ya da ta&#;eron daha sonra bu daireleri firman&#;n belirledi&#;i rakam&#;n alt&#;nda sat&#;&#;a ç&#;karabiliyor. Dolay&#;s&#;yla barterl&#; anla&#;malarda oranlar artt&#;kça firmalar&#;n sat&#;&#; politikalar&#;na zarar verebiliyor. Bu da o firmadan konut alan yat&#;r&#;mc&#;y&#; zarar u&#;ratabildi&#;i gibi projeye de zarar verebiliyor.

Faizler dü&#;erse barter azal&#;r

Müteahhitler için zor dönemlerde bir çözüm modeli haline gelen barter sistemi, bu modeli kabul etmeyen malzemeci veya ta&#;eron firmalar&#; ise zorda b&#;rak&#;yor. Bilgilere göre baz&#; &#;irketlerin ihaleye ç&#;karken barter kabul etmeyen firmalar&#; eledi&#;i sadece barter&#; kabul eden firmalarla yola devam etti&#;i kaydediliyor. Bu da barter&#; kabul etmeyen firmalar için zorlay&#;c&#; bir durum olu&#;turuyor. Firmalar&#;n son dönemde çokça benimsedi&#;i barter modelinin ise ancak faizlerin dü&#;mesi ile azalabilece&#;i ifade ediliyor. 

Büyük metrekarelerde barter art&#;yor

Konuyla ilgili Mint Yönetim Kurulu Ba&#;kan&#; Sefer Alt&#;o&#;lu ise 4+1 veya dükkan gibi sat&#;&#; güçlü&#;ü olan ürünlerin bartera konu oldu&#;unu söyledi. &#;n&#;aat &#;irketlerinin bu yöntemle ellerindeki stoklar&#; ellerinden ç&#;kard&#;&#;&#;n&#; hem de i&#; yapt&#;rd&#;klar&#;n&#; belirten Alt&#;o&#;lu, ürünün metrekaresi artt&#;kça ve yo&#;unluk artt&#;kça bu yöntemin kullan&#;ld&#;&#;&#;n&#; aktard&#;. Alt&#;o&#;lu, &#;unlar&#; söyledi: “1+1 veya 2+1 gibi dairelerin oldu&#;u projelerde ihtiyaç yok. Çünkü &#;stanbul’da hane ortalamas&#;na dü&#;en nüfus oran&#; Bu da &#;stanbul’da hane ihtiyac&#;n&#;n 2+1 oldu&#;unu geni&#; daire ihtiyac&#;n&#;n az oldu&#;unu gösteriyor. Markas&#;z konutlarda maliyetin yüzde 50’si barterla finanse ediliyor. Markal&#;larda bu oran yüzde Son 3 y&#;lda 1 milyon bin konut sat&#;ld&#;. Bu süreç içinde 3 milyona yak&#;n yeni konut imalat&#; yap&#;ld&#;. Elde 1 milyon bine yak&#;n stok bulunuyor. Bunlar&#;n da önemli bir k&#;sm&#; yüksek metrekareli konutlar. &#;htiyac&#; anlamayan bir üretim var.”

Barter yapmayan geri planda kal&#;yor

• Tesa Yap&#; Yönetim Kurulu Ba&#;kan Vekili As&#;m Sa&#;lam:

Barterla i&#; yapan firmalar tercih edilmeye ba&#;land&#;. Piyasan&#;n güncel durumundan dolay&#; barterla i&#; yapmay&#; kabul etmeyen firmalar ise geri planda kal&#;yor.

• Invest &#;n&#;aat Yönetim Kurulu Ba&#;kan&#; Bahattin Uçar: Barter’la daire verdi&#;inizde alan ki&#;i daha ucuza satabiliyor. Onun için biz mümkün oldukça bartera girmiyoruz. Bizimle taahhüt i&#;i yapanlar da di&#;er al&#;c&#;lar gibi gidip sat&#;&#; ofisinden al&#;yor. Di&#;er türlü sizden liraya al&#;p sonra liraya satabiliyor. Bu da sat&#;&#; politikan&#;z&#; bozuyor ve daire alanlar&#; olumsuz etkiliyor.

• Hasano&#;lu &#;n&#;aat’&#;n YK Yard&#;mc&#;s&#; Haluk Hasano&#;lu: Barter&#;n yükselmesi firmalar&#;n pazarlama politikalar&#;n&#; etkiler hale gelecek. Bu nedenle barter yapmamaya çal&#;&#;&#;yoruz. Bu yöntemde oran yüzde 5'te kalmal&#;.