Danıştay, Eğitim Fakültesi mezunu olmayanlar için uygulanan pedagojik formasyon ile ilgili yeni bir karar aldı. Çıkan son dakika haberlerinin ardından öğretmenlik hayali kuran milyonlarca öğrenci internet üzerinden konuya dair yoğun bir araştırma yapmaya başladı. Formasyonun yürürlükten kaldırılıp kaldırılmadığına dair gelişmeler yakından takip ediliyor. Peki pedagojik formasyon kalktı mı? Eğitim Fakültesi mezunu olmayanlar öğretmen olamayacak mı? Detaylar haberimizde…
Akademik tanımların, öğrenmeye açık bireylerin algılayabilecekleri dilde, farklı şekillerde anlatılabilmesi için alınmış olan formasyon eğitimine pedagojik formasyon denilmektedir. Ünviersitelerin Fen-Edebiyat fakültelerindeki herhangi bir bölümünden alınmış olan eğitim sonrasında, o bölüm mezunlarının öğretmenlik yapabilmesi için tasarlanmıştır. Sınıf yönetimi, öğretmenlik mesleğine giriş gibi derslerden meydana gelmektedir. Pedagoji biliminde eğitim pedagojisi ile ilgili bilgilerin verilmesi ile ilgilidir.
Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), yılından itibaren öğretmenlik eğitimini Tezsiz Yüksek Lisans adı altından çıkararak Pedagojik Formasyon eğitimi olarak değiştirmiştir. Eskiden ALES notuna göre yapılan sıralamalar, yılı itibari ile diploma not ortalamasına göre yapılmaktadır. Bunun yanı sıra üniversiteler de ortalamalara göre öğrenci almaktadır.
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) eğitim öğretim yılı itibari ile ‘Pedagojik Formasyon Sertifika Programı’nın yeniden başlatılacağını duyurmuştu. Pedagojik formasyon uygulaması için asli süreç devam ederken, Türk PDR Derneği, formasyon ile ilgili alınan mahkeme kararını açıkladı. Açıklamada, “Yüksek Öğretim Kurulunca 27/09/ tarihinde yayımlanan Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programına İlişkin Çerçeve Usul ve Esaslar doğrultusunda YÖK'ün üniversitelerde verdiği Öğretmenlik Pedagojik Formasyon Eğitimine ilişkin Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği'nin, Ekim ayında Danıştay Dairesinde yapmış olduğu yürütmeyi durdurma ve formasyon iptaline dönük başvuruda Danıştay ara karar yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Buna göre halen süren pedagojik formasyon eğitimi ve sonraki uygulamaların söz konusu yürütmeyi durdurma kararının hukuki etkisine binaen yasal dayanağı ortadan kalkmıştır.” ifadeleri yer aldı.
Alınan karara göre sürmekte olan pedagojik formasyon eğitimi ve sonraki uygulamaların söz konusu yürütmeyi durdurma kararının hukuki etkisine bakılarak yasal dayanağı ortadan kalkmış oldu. Yapılan açıklamada, “Üniversite senatolarının belirleyeceği kriterler, üniversitelerin fiziki alt yapısı, öğretim üyesi yeterliliği, eğitimin niteliği, illerde Millî Eğitim Müdürlüğüne bağlı okulların fiziki kapasitesi ve öğretmenlerin branşlara göre dağılımı gibi hususların da göz önünde bulundurularak başlatılması mümkün olabilecektir” ifadelerine yer verildi.
Uzun zamandır tartışma konusu olan ‘pedagojik formasyon’ yargıya taşındı. Geçen sene Yükseköğretim Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde pedagojik formasyon eğitimine ilişkin usul ve esasların güncellendiğini duyuruldu.
Eğitim Fakültesi mezunu olmayan kişilerin öğretmen olabilmesini sağlayan belge olan formasyon alabilmek için öğrenciler üniversitelerde eğitim için başvurdu ve kontenjanlar açıldı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği, atılan adımın yanlış olduğunu söyleyerek yürütmenin durdurulması için geçen ekim ayında Danıştay’a başvurdu. Danıştay 8’inci Daire’den dikkat çeken bir çıkış geldi ve yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Alınan karar ile halen süren pedagojik formasyon eğitimi ve sonraki uygulamaların hukuki etkisine binaen yasal dayanağı ortadan kalktı. Kararda “Pedagojik eğitim sertifika programı açılış izni verilen üniversitelerin, ‘Başvuru ve Yerleştirme’ başlıklı 5. maddesinin 2. fıkrasında hukuka uyarlık bulunmamakta. ‘Rehberlik Alanına’ yapılacak atamalarda ‘Psikoloji Bölümü’ mezunları yönünden dava konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulması gerekmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Türkiye Gazetesi’nden Mahmut Özay’a konuşan Türk PDR Derneği ve Eğitim ve Bilim Gücü Dayanışma Sendikası Genel Başkanı Oğuz Özat “İptal olacağını herkes biliyordu. Limitsiz, oransız kontenjanlar açıldığı ve hatta birçok fakültede staj için fiziki ortam imkânı olmadığı hâlde şartlar gözetilmeden açıldığı ortadaydı. bine yakın öğretmen MEB’e atama beklerken ve özel okullarda asgari ücrete dahi iş bulamazken yeni işsiz öğretmenler oluşturulmasının önüne geçildi. ‘Hiçbir şey olamıyorum bari öğretmen olayım’ mantığı doğru değil. Eğitim, dersle öğretmen yapılarak sunulacak kadar ucuz bir hizmet değil. Kaldı ki verilen pedagojik formasyon eğitiminde, öğretmenlik meslek yetkinliğini sağlayacak doğru dürüst ders de bulunmamaktadır” dedi.
Pedagojik formasyon
Formasyon Kalktı Mı?
Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulunun 29 Haziran tarih ve 12 sayılı Kararı ile yükseköğretim kurumları tarafından sertifika düzeyinde yürütülen pedagojik formasyon sertifika eğitiminin geçerliliğini yitirmesine karar verilmiştir.Söz konusu karar, Yükseköğretim Kurulu aracılığıyla tüm üniversitelere bildirilmiştir.
Formasyon Nasıl Alınır?
Formasyon almanın bazı belli başlı kuralları bulunur. Öncelikle Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından belirlenen lisans programlarının birisinden mezun olma şartı aranıyor. Ayrıca formasyon belgesi için akademik ortalama, üniversiteye giriş puanı, disiplin geçmişi gibi birtakım koşulları karşılıyor olmanız gerekmektedir. Formasyon eğitim ücreti her üniversitede farklılık gösterir. Çoğu üniversitede formasyon ücreti TL civarındadır. Formasyon başvurusu için bazı belgeleri tamamlanması gerekir Bu belgeler;
Bazı durumlarda üniversiteler başka belgeler de talep etmektedir.
Formasyon Dersleri Nelerdir?
Formasyon Kimler Alabilir?
Formasyon almak için öncelikle formasyon eğitimi alabilen bölümlerden bir tanesi okumuş olmak veya okuyor olmanız gerekir. Hala okuyorsanız en az 2 yılı tamamlamış olmak gerekir. Formasyon eğitimi için MEB’in belirlediği bölümlerde eğitim almak gerekir. Ayrıca akademik ortalama, üniversiteye giriş puanı, disiplin geçmişi gibi birtakım şartları sağlamanız gerekiyor. Lisans mezunuysanız, mezuniyet ortalamanızın en az 2,5/4 olması gerekmektedir. Yurt dışındaki üniversitelerde eğitim görenlerin YÖK tarafından tanınan bir denklik belgesi almaları gerekir. Bunun ardından formasyon programına başvurabilirler. AÖF mezunları da bu şartları karşılıyorsa formasyon programına başvurabilir. Çift ana dal programına kayıtlı öğrenciler ise lisans programlarından birinde eğitim alıp mezun olmak şartıyla formasyon alabilir.
Formasyon Ne Kadar Sürer?
Formasyon süresi, kişinin eğitim durumuna bağlı olarak farklılık gösterir. Bu süre lisans mezunları için iki yarıyıl, dördüncü sınıf ve üçüncü sınıf öğrencileri için iki yarıyıl, ikinci sınıf öğrencileri için dört yarıyıl ve birinci sınıf öğrencileri için de altı yarıyıl olarak belirlenmiştir.