Fosfodiester Bağı Nerede Bulunur
Fosfodiester bağı nedir ve nerede bulunur? Fosfodiester bağı sayısı hesaplama
Fosfodiester bağı, DNA ve RNA içerisinde yer alan fosfatların şeker ile bir araya gelmesi sonucu meydana gelen bir bağ olarak ifade edilmektedir. Fosfat ile şeker arasında kurulan bu bağ sayesinde DNA işlevini eksiksiz yerine getirmektedir.
Fosfodiester Bağı Nedir Ve Nerede Bulunur?
Fosfodiester bağı tabiatta bulunan en kuvvetli kovalent bağlarından biri olarak belirtilmektedir. Bu bağ birbiri ardınca oluşmuş nükleotit şekerlerinden birinin 5'- hidroksil grubunun, diğerine 3'- hidroksil grubuna fosfat köprüsü şeklinde bir bağ kurması sonucu oluşmaktadır. Fosfodiester bağları çoğunlukla DNA ve RNA' da yer alarak onların yapılarında önemli görevler üstlenmektedir. Fosfodiesterleri uzun ve düz olan bir zincir yapısı belirlemektedir.
DNA'nın yapısını bu zincir meydana getirmektedir. Bu yapı boyunca bazda bulunan diziler zincirin 5' ucundan 3' ucuna doğru azalma göstermektedir. DNA ve RNA 'da bulunan fosfolipit bağları enzimler sayesinde parçalara ayrılabilmektedir. Parçalama işlevini üstlenen bu enzimlere ise nükleaz adı verilmektedir. DNA' da yer alan parçaları ayıran enzimlere de deoksiribonükleaz, RNA'da yer alan enzimleri parçalayıcılara ise ribonükleaz denilmektedir. Fosfodiester bağlarının ana görevi nükleotitleri birbirine bağlamaktır.
Fosfodiester bağları, fosfat ve iki ester bağı oluştuğunda ortaya çıkmaktadır. Bu bağlardan ilk ester bağı, fosfat grubu ile bir nükleotidin şekeri arasında mevcut olmaktadır. İkinci ester bağı oluşurken bir hidroksil grubuyla reaksiyona girmesi gerekmektedir. Bir ester bağı her oluşum sırasında ortamdan bir su molekülünü uzaklaştırmaktadır. Fosfodiester bağları oluşurken, iki fosfat kaybolarak bir ester bağı ile 5 o karbonuna bağlanan bir nükleotid bırakılmaktadır. Polimeraz olarak adlandırılan enzim sınıfı, fosfodiester bağlarının oluşumunu kontrol eder yada hızlanmalarına yardımcı olmaktadır.
Fosfodiester Bağı Sayısı Hesaplama
Fosfodiester bağının bir fosfat grubunun iki oksijen atomu ile başka iki molekülün hidroksil grupları arasında meydana gelen kovalent bağlarından oluştuğu ifade edilmektedir. Bu bağlarda fosfat grupları oksijen atomları aracılığı ile moleküller arasında bir köprü görevi görerek işlevini tamamlamaktadır. Fosfodiester bağları nükleik asitler içinde yer alan şeker ve fosfat arasında yer alan bir bağı ifade etmektedir. Fosfodiester bağı iki ester bağdan meydana gelmektedir. Fosfodiester bağı DNA ve RNA'da bulunan nükleik asit zincirlerinin bir oluşumu olarak ifade edilmekte ve n-1 formülü kullanılarak hesaplanmaktadır. Çünkü ardışık iki nükleotit arasında yer almaktadır.
Örneğin, 3 nükleotitden oluşmuş bir DNA molekülünü Fosfodiester bağı açısından nasıl ele alınmaktadır? İki nükleotit arasındayer alan fosfat grubu ile şeker grubu arasında kurulan fosfodiester bağının biri, ikinci ve üçüncü nükleotitler arasında kurulmaktadır. Dolayısıyla 3 nükleotitli bir nükleik asitte 2 adet fosfodiester bağı bulunmaktadır. Fosfat grupları biyomöekülleri oluşturan yapıların önemli bir parçası olarak görev yapmaktadır. DNA ve RNA nükleotid zincirleri tıpkı proteinlerde olduğu gibi tamamlayıcı bazlar arasında yer alan hidrojen bağları gibi kovalent olmayan bağlarla ilişki halinde olan durumlarda yer almaktadır. Fosfodiester bağları proteinlerde yer alan ve peptit adı verilen bağlar ile monosakkaritler arasında bulunan glikosidik bağlar gibi fosfodiester bağları dehidrasyon reaksiyonlarından etkilenmektedir.