Beyinlerimiz savaşsın isterdim ama görüyorum ki silahsızsınız bayım sözünün yaygın şekilde Franz Kafkaya (3 Temmuz 3 Haziran ) ait olduğu iddiasıyla paylaşıldığına şahit oluyoruz.
Bu iddiayı içeren son günlerden bir örnek:
Ahmet Şık:
Beyinlerimiz savaşsın isterdim, ama görüyorum ki silahsızsınız bayım. (Franz Kafka)
Sanılanın aksine bahse konu sözün Franz Kafka ile bir ilgisi bulunmuyor.
Kafkanın eserlerinin Türkçe ve İngilizce çevirilerinde bu yönde bir sözün yer almadığı tespit edilebiliyor. Kafkanın ana dili Almanca üzerinden yapılan taramada da sözün anonim olduğu vurgusuyla paylaşıldığı görülebiliyor.
Beyinlerimiz savaşsın isterdim ama görüyorum ki silahsızsınız aforizmasının Kafkaya ait olduğuna dair bir bulguya rastlanamıyor.
Franz Kafka
Bahsi geçen vecizenin izi kayıtlarda tarandığında ise ilk izleri yılında bir kitapta görülüyor. Franz Kafkanın yılında doğduğu göz önünde bulundurulduğunda, doğmasından önce aktarılan bu alay ve küçümseme içeren sözün kendisine ait olamayacağı anlaşılıyor.
Quote Investigator, Beyinlerimiz savaşsın isterdim ama görüyorum ki silahsızsınız sözünün İngilizce karşılığı I would challenge you to a battle of wits, but I see you are unarmed için yaptığı taramada sözün William Shakespeare, Mark Twain, Oscar Wilde, Winston Churchill, Abby Buchanan Longstreet, Frank Fay, Pierre de Roman ve Joey Adams gibi isimlere sahipliği atfedilen farklı versiyonlarının bulunduğunu tespit etmişti.
A battle of witz tamlaması Google Kitaplar üzerinde tarandığında -QIın da bulgusu doğrultusunda- karşımıza basımı Abby Buchanan Longstreet imzalı Remy St. Remy: Or, the Boy in Blue adlı kitaptan aşağıdaki bölüm çıkıyor.
The blood swung its reddest pennant out over the boy’s cheeks, but Trissilian’s mood was not to be resented, or resisted. A battle of wits was to be fought, and the Boy in Blue was unarmed to-night.
Kan, en kırmızı flamasını çocuğun yanaklarından sarkıttı, ama Trissilianın ruh hali kırılacak ya da direnmeyecekti. Bir zeka savaşı verilecekti ve Mavili Çocuk bu gece silahsızdı.
QI, sözün günümüzde yaygın şekilde kullanılan versiyonunun ilk izine ise Walter Winchellın Frank Faye atıfla yer verdiği Lexington Herald adlı yayındaki köşe yazısında tespit etmişti.
“Mr. Fay, is this going to be a battle of wits?”
“If it is,” was the indifferent retort, “you have come unarmed!”
Bay Fay, bu bir zeka savaşı mı olacak?
Öyleyse, kayıtsız bir yanıttı, silahsız geldiniz!
Ezcümle, zekâ mukayesesi konusunda alaycı üslup içeren Beyinlerimiz savaşsın isterdim ama görüyorum ki silahsızsınız bayım sözü farklı versiyonlarda geçmişte farklı kişilerce dile getirilmiş. Sözün anonim olması da olası. Kesin olan şey, sahipliğinin Kafkaya ait olmadığı.
İddianın asılsızlığına daha önce Ekşi Sözlükten andrew mahlaslı yazar ve seafoodplus.info da değinmişti.
Sözün Kafkaya ait olduğuna dair hatalı aktarımı içeren köşe yazılarından tespit edebildiklerimiz şöyle sıralanıyor:
Ahmet Zorlu ise seafoodplus.infodaki Cehalet başlıklı 1 Ekim tarihli yazında sözü Anne Franka izafe etmiş:
“Beyinlerimiz savaşsın isterdim; ama görüyorum ki silahsızsınız bayım” diye örneklerdi cehaleti, Anne Frank