|
|
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
|
|
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
|
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
Buharlaşma da gaz parçalarına neden olur. İşte bu durumda fren pedalına basıldığında fren hidroliği değil içerdeki gaz sıkışır. O zaman da fren pedalına basınca istenen fren tepkisi alınamaz. İşte buna fren pedalı boşalması denir.
Araç Frene Basınca Savruluyor, Çekme Yapıyor İse : Bu durum frenlerin her tekerde aynı şiddette tutmamasından kaynaklanmaktadır. Fren hidrolik hortumlarında tıkanıklık var ise tıkalı olan tarafın ters tarafına doğru çekme yapacaktır. Sağ tarafta tam fren performansı yok ise frene bastığınızda araç sola çekecektir.
Sızıntılar nedeniyle fren hidroliği azalırsa hidrolik deposundaki seviye sensoru tarafından sinyal gönderilir ve gösterge panelindeki ikaz lambası yanar. En kısa sürede bu problemi çözmek için müdahale edilmezse de fren sistemine hava gireceği için frenler tutmayabilir.
Düz vitesli araçların yokuşlu yollarda durması için ilk olarak gazdan ayağınızı çekin. Ardından fren pedalına basıp araç hızını düşürün. Debriyaj frenine sonuna kadar basın ve aracın durdurulmasını sağlayın. En son el frenini de çekin ve aracınızı tamamen durdurun.
fren borusundaki deformeler, Westinghouse arızası, emme manifoltundan gelen emiş yapan hortumun kırılması, yırtılması sonucu frenin şişmesi gibi nedenlerle patlayabilir. fren patlayınca vites küçültüp el fren destekli arabayı yavaşlatmaktan başka çare yok.
Vakum pompası, motorlu araçlarda vakum (negatif basınç veya alçak basınç) üretilmesi için kullanılır. ... Gaz pedalına basıldıkça emme manifoldundaki vakum azalır, çünkü gaz kelebeği açıklığı arttıkça, manifolda dolan hava miktarı arttığı için; emme manifoldundaki basınç artar, yani vakum azalır.
Vakum pompası nedir? ... Vakum pompası, negatif basınç ya da alçak basınç üretmek amacıyla kullanılır. Motorlu araçlarda aynı zamanda bazı işlevlerin de yerine getirilmesi ve sistemlerin sorunsuz çalıştırılması için de kullanılır. Bazı durumlarda eğer vakumun depolanması gerekiyorsa vakum akümülatörü de bulunur.
EVAP sisteminin amacı, çok miktarda yakıt buharının atmosfere kaçmasını ve aracınıza girmesini önlemektir. Benzinli araçların yakıt tankında her zaman benzinden kaynaklı bir miktar buhar gazı bulunur. EVAP sistemi emisyon kirliliğini azaltmak için bu buharı hapseder ve sirküle eder.
Havalandırma Valfi Karbon kanistere ve yakıt deposuna giren havayı kontrol eder. Benzin buharı emisyon kontrol sisteminde (EVAP sisteminde), sisteme atmosferden hava girmesini sağlar veya kapatır. Motor kontrol ünitesi, havalandırma valfine elektrik gönderdiğinde (ON), Evap sistemi havalandırmaya kapatılır.
Turbo valfi arızası; seyir halindeyken motor kısmında sarsıntı, araç motorunun hiç çalışmaması, aracın normalden daha fazla yakıt tüketimi yapmaya başlaması, egzozdan siyah duman gelmesi, araç seyir halindeyken çekişten düşmesi, gaz yememesi, rampalarda aracın çekmemesi, aracın tekleme, zıplama ve titreme sorunu, ...
Turbo şarj tarafından motorun emme manifolduna gönderilen basınçlı havanın basıncını kontrol etmek amacıyla, turbo basınç kontrol selenoid valfi kullanılır.
EGR valfi arızalarında genellikle aşağıda sıralanan belirtiler ortaya çıkar;
Arızalı bir EGR valfi, motor gücünde azalma, tekleme, ani hızlanmalarda performans kaybı ve yüksek yakıt tüketimi gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca araç emisyonlarının artmasına neden olabilir.
EGR Valfi Arıza Sebepleri: *EGR valfinin kirlenmesi. Kanalı açıp kapatan klapenin zamanla kurum (karbon birikintisi) kaplanması. Bu durumda egr valfi açık konumda kalabilir, tam kapanmaz veya açık konumda sıkışıp kalabilir veya kapalı konumda sıkışıp kalabilir.
EGR Valfinin Açık Pozisyonda Sıkışması Motor çalışması valfin sürekli açık kalması durumunda bozulma gösterebilir. Motor performansı bu duruma bağlı olarak güçten düşer ve egzoz bacasından siyah duman gelmeye başlar. Bu arızalar ve belirtilerine bakıldığında EGR valfinin kirlenmesi durumu ile karıştırılabilir.
MAP sensörü arızalıysa, sonuç genellikle yanlış bir hava-yakıt karışımıdır ....Hava yakıt karışımı aşırı derecede zenginse, aşağıdakiler meydana gelebilir:
EGR valf iptali demek, valf çalışma prensibinin artık çalışmayarak aracın düşük emisyon ile çalışmaması ve çevreye daha fazla zararlı gaz vermesi anlamına gelmektedir.
Çalışma Zorluğu / Titreme ve Sarsıntı Aracın çalışmasında zorluk yaşanıyorsa ve marşa uzun süre basıldığında çalışıyorsa enjektör arızasından şüphelenebilirsiniz. Bir başka belirtisi ise, araç rölantisini koruyamaz ve stop eder. Özellikle ışıklarda ve aracı her boşa attığınızda stop etme sorunu yaşarsınız.
12.03.2021’de Bursa Kestel’de yokuş aşağı frenleri tutmayan bir TIR 120km/h hızla trafik ışıklarında bekleyen araçların arasına daldı ve kaza yerinde 4 kişi öldü. Benzer bir kaza 2.4.2020 tarihinde İskenderun’da olmuş ve kaza yerinde 5 kişi ölmüştü.
“Freni patlayan TIR” başlığıyla basında yer alan kaza 24.02.2004’de İstanbul Kartal’da bir akaryakıt tankerinin 9 kişinin ölümüne neden olan fren tutmama kazası sonrası gazetelerde yayınlanmış “Fren patlar mı?” başlıklı yazımı hatırlattı. Bu yazıdan sonra dikkatler frenin bir balon gibi patlamayacağı ancak aşırı yük, aşırı hız ve bakımsızlık sonucu tutmayacağı ve bunun da kullanıcı hatası olduğu noktasına çevrilmişti.
13.05.2017’de anneler günü için Marmaris’e giden bir midibüsün çift devre freni ölümcül bir tadilatla tek devreye indirildiği için gerçek bir “fren patlaması” olmuş ve 24 kişi ölmüştü.
07.07.1987’de Almanya’nın Herborn kentinde 35bin litre benzin taşıyan bir TIR uzun bir inişten sonra frensiz kalmış, 100 km/h hızla şehre girmiş ve 6 kişinin yanarak ölümüne neden olmuştu. Bu kaza Almanya’da şok etkisi yaratırken “aracın frenindeki sorunu bilmeniz gerekirdi” gerekçeli kararıyla nakliye şirketi sahibi 2.5 yıl ve sürücü 1.5 yıl hüküm giymişti. Daha sonra inişin bitiminde mucurdan bir Kaçış Yolu yapılmış ve ek önlemler alınmıştı. 34 yıldır Almanya’da Herborn benzeri başka bir fren tutmama kazası yaşanmadı.
Türkiye’de neler değişmedi?
Çekicinin bir fren devresinde hava kaçağı olsa bile diğer devre ve römork mutlaka fren yapar. Çekici ve römorklarda kullanılan disk fren ısınmaya karşı daha dirençlidir. EBS küçük frenlemelerde tekerlek freni yerine önce yavaşlatıcıyı devreye alır ve aşırı ısınmaya bağlı fren tutmama olasılığını önler. Sürücü direksiyonda uyuduğunda ve araç öndeki araca çok yaklaştığında AEBS acil fren yaptırır.
Fren sistemleri neredeyse Murphy’nin “bir şeyin ters gitme olasılığı varsa ters gider” sözü örnek alınarak ve her türlü olasılık düşünülerek tasarlanırken, ülkemizdeki üzücü fren tutmama kazalarının devam etmesi akıllara şu soruyu getiriyor: Yarının fren ve elektronik güvenlik sistemleri takılı bugünün ağır taşıtlarıyla dünün fren patlaması kazaları sürecek mi?
Almanya sıkı sürücü eğitiminin yanında, ağır ticari taşıtları HU ve SP gibi iki ayrı teknik denetimden geçirerek kayıt dışı parça ve bakımı önlemiş ve 34 yıldır Herborn benzeri bir kaza yaşamamıştır. Almanya ile aynı seviyede ağır taşıtlara ve yer yer daha iyi yollara sahip ülkemizde “Fren patlaması” kavramının tarihe karışması ve bu arada Trafikte 2030 Hedefinin de sağlanması, yeni idari ve teknik önlemlerin acilen alınmasına bağlıdır.
Alpay Lök /
Mak.Y.Müh. /
18 Mart 2021