ÜNSAL EREKE/HABERTÜRK
Sektöre 'ucuz' akaryakıt ile giren ve geçtiğimiz aylarda Doğan Holding ile oturduğu ortaklık masasından Mali Suçları Araştırma Kurumu'nun (MASAK) raporu ile son anda eli boş kalkan Full Petrol'ün depoları tamtakır boşaldı. Mali güçlük içinde olan şirketin bu yüzden ürün alamadığı ifade edilirken son iki-üç gündür istasyonlarında akaryakıt satışı yapılamadığı öğrenildi. Birçok istasyonda, gelen müşteriler 'Depomuzda yakıt yok' diye geri çevrilirken sektörde Full Petrol'ün kendi sahibi olduğu istasyonlarını Rus Lukoil'e kiralamak üzere görüşmelere başladığı konuşuluyor.
DEPONUZ KAÇA DOLAR HESAPLAYIN
İLLERE GÖRE AKARYAKIT FİYATLARINI ÖĞRENİN!
DOĞAN VAZGEÇTİ YENİSİ DE GELMEDİ
MASAK'ın geçen yıl European Tabacco adlı şirketin de içinde bulunduğu bazı kurumlara 'yurtıdışı ticaretle terör örgütüne kaynak sağlamak' suçlaması ile başlattığı operasyon Full'e de büyük darbe vurdu. Operasyona konu olan European Tabacco adlı şirketinin Ar Şirketler Grubu çatısı altında olmasının da etkesi ile grubun bir diğer şirketi Full, Doğan Grubu ile oturduğu satış masasından kalkamadı. Bir süredir Full Petrol'ü satın almak için görüşmelerde bulunan Doğan Grubu, operasyonu gerekçe göstererek Full'ün yüzde 60'ını satın almaktan vazgeçtiğini resmen bildirdi.
Ar Şirketler Grubu European Tabacco'yu daha önce sattığını gazete ilanları ile duyursa da Doğan Grubu'ndan geri dönüş olmadı. Türkiye genelinde 53 istasyonu bulunan Full'ün bir süredir ödeme güçlüğü içinde olduğu konuşuluyor. Full'ün İstanbul, Ankara, Bursa, Bodrum, Kocaeli, Mersin, Eskişehir ve Antalya'da bulunan istasyonlarında akaryakıt için gidenler, 'Tesislerle ilgili bir sorun var' ya da 'Ortaklık görüşmelerin nedeniyle belirsizlik yüzünden benzin satamıyoruz' cevaplarla karşılanıyorlar. Nitekim bizim de tek tek aradığımız birçok istasyondan aldığımız yanıt da benzer oldu.
İSTASYONLARINI PARAYA ÇEVİRECEKLER
Bir süredir Full'ün maddi sıkıntı çektiğini doğrulayan sektör temsilcileri, "Şu anda sahip oldukları istasyonları paraya çevirmeye çalışıyorlar. Sıkıntı nedeniyle mal alıp satamıyorlar" diyor.
LUKOIL'E KİRALAMAYA ÇALIŞIYOR
Söylentilere göre Full Petrol, sahibi olduğu akaryakıt istasyonlarını Rus dağıtım şirketi Lukoil'e kiralamak için uğraşıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) yetkililerinden alınan bilgilere göre, sayılı Petrol Piyasası Kanunu gereğince bu tür bir kiralamanın önünde herhangi bir engel bulunmuyor, ancak şimdiye kadar herhangi bir başvuru olmadı. Olması halinde mülkiyeti mal sahibine olmak kaydıyla kiracı yeniden lisans verilecek.
"Anadolu’nun akaryakıt kaplanları" satın almalarla, yeni istasyonlarla, bayiliklerle birçok büyük şehirde petrol devlerine kafa tutuyor İşte bayilik veren akaryakıt firmaları
Petrolümüz yok denecek kadar az. Ama akaryakıt şirketi sayısında değme petrol zengini ülkelere taş çıkartıyoruz. Özellikle son 5 yılda petrol şirketi sayısında inanılmaz bir artış dikkat çseafoodplus.info, Starpet, S Oil, Petroturk, Antoil, Parkoil, Petline, Kadoil, Teco Pet, Bpet, Termopet “Anadolu’nun akaryakıt kaplanları” satın almalarla, yeni istasyonlarla, bayiliklerle şimdi İstanbul’da, Ankara’da, İzmir’de ve daha birçok büyük şehirde petrol devlerine kafa tutuyorYENİ BAYİLİK VERECEKLERYerel akaryakıt markaları bundan böyle de büyüme atağına devam edecek. Birçoğu halen yılı sonuna kadar çok sayıda yeni bayilik vermek için başvuruları kabul ediyor. için de farklı bölgelere ve ülke geneline yayılma planları bulunuyor. İşte büyümede sınır tanımayan, yeni bayilikler veren şirketler;
FULL En agresif satın almacı Aslen Mardinli Aslan ailesinin sahibi olduğu Ar Şirketler Grubu’na ait. Full, 18 Eylül’den sonra piyasaya hızlı giriş yapan akaryakıt şirketlerinden biri. Mersin merkezli Full, yeni intifa döneminin en rekabetçi oyuncusu. Keza istasyonlarında halen yüzde 7’ye varan indirimle dikkat çekiyor. Büyüme stratejisini başta İstanbul olmak üzere büyük şehirler ekseninde yoğunlaştıran Full’un, Türkiye genelindeki 34 istasyonunun 27’si İstanbul’da faaliyet gösteriyor. Diğer istasyonlar ise Ankara, Kocaeli, Bursa, Muğla ve Mersin’de faaliyet gösteriyor. Full Genel Müdürü Timuçin Yalı, yıl sonuna kadar 50 istasyona ulaşmayı hedeflediklerini belirtiyor. Yalı’nın verdiği bilgiye göre, yeni yatırımların devreye girmesiyle sonunda bin metreküp beyaz ürün (benzin ve motorin) ve 50 bin ton oto LPG satış rakamına ulaşılacak. Böylece ilk yılda yaklaşık 1 milyar TL’lik ciro elde edilmesi hedefleniyor. Full, EPDK’nın yılı ocak-nisan dönemi verilerine göre, yüzde payla 10’uncu sırada bulunuyor. Buna karşılık Timuçin Yalı, il bazında bakıldığında İstanbul’da perakende satışlarda 5’inci sırada yer aldıklarını vurguluyor. İstasyon ağının yanı sıra terminal yatırımlarına da giriştiklerini belirten Yalı; Derince, Aliağa, Marmara Ereğlisi gibi bölgelerde akaryakıt ve LPG depolama tesisleri bulunduğunu hatırlatıyor. Full, sektörde bayilik sistemini değiştirerek tüm istasyonları satın alma yöntemini uyguluyor. Bunu da intifa sonrasında en agresif şekilde yapıyor. Yalı, 18 Eylül’den sonra sektördeki büyük markalardan 33 istasyonu satın alma veya kiralama yöntemiyle kendi bünyelerine kattıklarını belirtiyor. Bayilik yerine işletmecilik modeli uyguladıklarını ifade eden Yalı, bunun getirdiği avantajları şöyle anlatıyor: “Stratejimiz yüksek hacim-makul kar marjıyla istasyonları işletmek üzerine kurulu. İstasyonlarımızın her biri bildiğimiz markaların ortalama satışının katı ciro gerçekleştiriyor. Oysa operasyonel maliyetler aynı ölçüde artmıyor ve bu bize çok ciddi bir maliyet avantajı yaratıyor. Her istasyonumuzu yüzde 25 indirimli fiyatlarla açıyor ve bu sayede yeni müşterilere bizi deneme fırsatı sağlıyoruz. Pompa fiyatlarımız piyasayı domine etmiş 5 firmanın ortalama fiyatlarına göre yüzde 7’ye varan oranlarda daha uygun.”
STARPET Yurtdışından da ortaklık teklifleri alıyor Mardin kökenli bir diğer akaryakıt markası Starpet Bu markanın dağıtıcı şirketi ise Garzan Akaryakıt Dağıtım. Şirketlerini bu unvanla yılında Mersin’de kursalar da Nusaybinli Okalin ailesinin petrolcülük geçmişi 90’lu yıllara kadar uzanıyor. Suriye’ye benzin karşılığı patates, şeker ve un gibi malların satışıyla başlayan petrol ticareti, bugün 73 ilde istasyonla devam ediyor. Starpet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Okalin’ın verdiği bilgiye göre, yılında milyon TL ciro yapan şirketin yıllık akaryakıt satış miktarı milyon litre. Starpet, istasyon sayısında sektörde 16’ncı, akaryakıt satışında ise 13’üncü sırada bulunuyor. Yıl sonuna kadar 40 milyon dolarlık yatırım planlayan Starpet’in ciro hedefi ise milyon TL ciro. Okalin, bayilik konusunda de bu alandaki girişimcilere yeşil ışık yakıyor: “ yılı bayi yatırım hedeflerinde bir sınırlamamız yok. Ancak en az 3 yıl geri dönüşüm sağlayabilecek ve yüksek satış potansiyeline sahip bayi olması gerekiyor.” Murat Okalin, bölgesel yatırımlarda sınırlama yapılmayacağını, yeter ki bu şartın sağlanmasını istiyor. Ardından da intifa sonrasında istasyonların yüzde 30 ila 40’ının serbest kaldığını, bu süreçte kendilerinin 60 yeni istasyon kazandıklarını hatırlatıyor. Öte yandan Okalin, yurtdışından da Starpet’e ortaklık teklifleri geldiğini, özellikle Katar ve Ortadoğu ülkelerinden yoğun ilgi olduğunu vurguluyor. Tüm teklifleri değerlendirdiklerini kaydeden Okalin, “Vizyonumuz yurtdışına açılmak. Ancak etrafımızda hep petrol kaynağı bakımından zengin ülkeler var. Oralarda bayi açmak doğru bir strateji olmayabilir. Bu yüzden öncelikli amacımız Türkiye’de Starpet adını daha üst noktalara taşımak” diyor.
S OIL 40 bayilik verecek S Oil, Siyam Petrolcülük adıyla yılında bir akaryakıt depolama ve dağıtım şirketi olarak kurulmuştu. Şirket, ilk yıllarında akaryakıt depolama alanında faaliyet gösterdi. ’te EPDK’dan dağıtım lisansı alarak “S Oil” markasıyla faaliyet göstermeye başladı. S Oil, şu anda Türkiye genelindeki 52 ilde toplam istasyonla faaliyet gösteriyor. Geçen yılki akaryakıt satışı yaklaşık 14 bin ton. S Oil Genel Müdür Yardımcısı Ayhan Erdem, bayi ağlarının özellikle Çukurova, Orta Anadolu ve Güneydoğu’da yaygın olduğunu hatırlatıyor. Ardından da önümüzdeki dönemde Marmara, Ege ve Karadeniz bölgesinde daha aktif olmayı hedeflediklerini söylüyor. S Oil, bu kapsamda sonuna kadar 40 yeni bayilik vermeyi ve yıllık satış miktarını bin tona çıkarmayı planlıyor. Erdem, “Bayilik verirken elbette titiz davranıyoruz. Herkese bayilik vermektense doğru noktada doğru kişiyle çalışmayı hedefliyoruz” diyor. S Oil, 18 Eylül’den sonraki yeni intifa döneminde bayi transferi gerçekleştirmiş. Şirket, promosyon yasağı sonrasında ise müşteri kazanmak için Ziraat Bankası ile Başak Kart anlaşması yaparak faaliyet gösterdiği bölgelerdeki çiftçilere avantajlar sunmaya başlamış.
PETROTURK Toptancılıktan dağıtımcılığa geçti Petroturk’un sahibi Adanalı Ağaoğlu ailesi, 50 yıldır Mersin’de petrol ticaretiyle uğraşıyor. Şirketin ilk kuşak temsilcisi Süleyman Melik Ağaoğlu. yılında BP, Shell, Total, PO ve Opet gibi büyük markaların toptancılığıyla faaliyete başlayan aile, ’te çıkan Petrol Piyasası Kanunu’yla toptancılık faaliyetlerine son vererek dağıtım şirketi kurdu. Şu anda 51 ildeki istasyonuyla faaliyet gösteren Petroturk’ün geçen yılki akaryakıt satışı bin metreküp civarında. Yaklaşık cirosu ise milyon dolar. Petroturk, sonunda istasyon sayısını 45, satış miktarını 35 bin metreküp, cirosunu da yaklaşık 60 milyon dolar artırmayı hedefliyor. Petroturk Genel Koordinatörü Neşet Eren, yılında satışlarını ’a göre yüzde 48 artırdıklarını vurguluyor. Eren, halen binde 7 olan pazar payımızı 5 yıl içinde yüzde 2’leer çıkarmayı hedefliyoruz. Bu hedef doğrultusunda Türkiye’nin her yerine yayılmak istiyoruz” diyor. Petroturk, 18 Eylül’den sonra serbest kalan istasyonlardan 32’sini devralmış. Şirket, bayi transferinde kar paylaşım modelini tercih etmiş. Birçok akaryakıt şirketi gibi Petroturk de Mersin’de depolama tesis yatırımına önem veriyor. Şirket, bu amaçla geçen yıl mart ayında yapımına başladığı 45 bin metreküp kapasiteli Kazanlı akaryakıt depolama tesisini önümüzdeki günlerde hizmete açmayı planlıyor. Neşet Eren, bayilik almak isteyen girişimcilerin firmalarını arayabileceğini belirterek, “Her türlü ticari detayı en kısa sürede kendi istasyonlarında, satış potansiyeli dikkate alınarak tek tek müzakere edilip karşılıklı en uygun olacak koşullar yaratılacak şekilde en ideal çalışmalar yapılacak” diyor. Petroturk, halen Akdeniz, Ege, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde yaygın şekilde faaliyet gösteriyor.
ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ
brahim EKNC
STANBUL - Akaryakt datm piyasas çok hareketli. Yl bandan bu yana üç yeni irket lisans alarak piyasaya girdi. Geçen yl da 4 irket lisans almt. Ancak, lisans iptali taraf daha hareketli. Bu yl 7 irketin lisans iptal edildi. Geçen yl da 9 irketin lisans iptal edilmiti. ylndaki 10 iptal de dahil edildiinde, son yl içinde toplam 26 datc piyasadan çekilmi veya lisansn kaybetmi oldu.
Ayn dönemde piyasaya giren, lisans alan irket says ise 16'da kald. Böylece lisans iptali, konsolidasyon gibi nedenlerle toplam datc saysnda 10 adet azalma oldu. EPDK verilerine göre halen 46 datm lisans yürürlükte. Yine EPDK'nn Mart verilerine göre pisada fiilen datm yapan, pay sahibi olan irket says ise
Bu yl Makro (flyoil), Z Petrol (Zpet - Petus) ve Çeken Akaryakt (Çekoil) piyasaya girdi. Böylece - Mart dönemi arasnda piyasa giren 16 yeni irketle birlikte datm lisansna sahip irket says toplamda 46'ya ulat. Geçen yl Bospet, Uluslararas Akaryakt, Pasifik ve zta almt. Bu irketlerin pazar paylar binde 1'in altnda. Sadece Pasific binde 1 paya sahip. Pazarda henüz ciddi bir pay sahibi deiller.
Son dönemde piyasada dengeleri deitiren 6 önemli gelime oldu. Birinci önemli gelime, intifa sözlemelerinde sürenin 5 ylla snrlanlamasyla istasyonlarn ana datclarla sözlemelerini yeniledii dönemde yüzlerce istasyonun transfer olmasyla yaand. Payn büyütmek isteyen küçük datclar, transferlerle istasyon saylarn artrdlar. Büyük datclarn tamam pazar pay kaybetti.
Devletin irketi TP artt istasyonu var hedefi
kinci önemli gelime; devletin akaryakt datm irketi TP Petrol, büyük bir atak yaparak sralamalar adeta altüst etti. ylnda sradan olan bu irket 5'inci sraya yükseldi, pay yüzde 'ya geldi. Böylece datm sektöründeki en önemli deiimi TP gerçekletirdi. Bu irketin ylndaki piyasa pay yüzde 'tü ve datm irketleri içinde sradayd. Mart itibariyle pay yüzde , sektör içinde 5'inci srada. Total, Aytemiz, Lukoil gibi birçok bilinen markay sollad. TP'nin piyasa payn büyütmesindeki en önemli etken füel oil datm ile kamu almlarndan büyük pay almas oldu. Fakat asl önemlisi hedefi: Halen istasyona ulaan irket 'ye kadar istasyon ve yüzde 10 pazar pay hedefliyor. Böylece etkinliini fuel oilden petrol tarafna da tam olacak. TP, ylnda TPAO tarafndan kurulmutu. 'da yine TPAO'ya bal TPIC'in alt kuruluu oldu. Asl faaliyeti Türkiye'ye resmi olmayan yollardan giren akaryaktn piyasaya girmesini önlemek, bu yaktlar toplamak ve satmakt. Ancak 15 Ocak 'de akaryakt pazarlama faaliyetine balad. 'dan itibaren "TP Petrol Datm A." olarak faaliyete devam ediyor.
Akpet'i alan Lukoil'in paynda gerileme oldu
Üçüncü önemli gelime Lukoil'e satlan Akpet'in intifa sözlemeleri döneminde bayi ve pazar pay kaybna uramas oldu. istasyonla Lukoil'e satld dönemde yüzde pazar pay olan bu irketin pay EPDK verilerinde yüzde düzeyinde gözüküyor. Ancak baz Akpet istasyonlar 'Lukoil'e çevrildii için gerçek pay Akpet ve Lukoil istasyonlarnn toplam olarak deerlendirimeli. ylnda balanan bu dönüüm ve yeni istasyonlarla Lukoil'in pazar pay yüzde düzeayine gelmi bulunuyor. Akpet ve Lukoil istasyonlar birlikte deerlendirildiinde pazar pay yüzde oluyor. Buna göre yüzde pazar pay kayb yaam durumda.
Lukoil, Mart 'ya kadar Aytemiz, sonrasnda ise ad deitirerek yoluna Akpet olarak devam eden datm irketini alarak Türkiye pazarndaki faaliyetlerini geniletmiti. Akpet o dönemde datm lisansna sahip 50 irket arasnda pazar büyüklüü bakmndan 6. sradayd. Lukoil'in satn almadan sonra pazar kurallarnn 'beklenmedik' ekilde deitirilmesinden çok rahatsz olduu konuuluyor.
smail Aytemiz bu ii biliyor yeni irketi de hzl ilerliyor
Pazardaki dördüncü önemli gelime ise Akpet'i Lukoil'e satan smail Aytemiz'in yeniden piyasaya dönüü oldu. Aytemiz, iki yl içinde milyon dolara satt Akpet'ten sonra yine büyük bir zinci ortaya çkarmay baard. Petrol sektörünün duayeni Aytemiz, ylnda kurduu Aytemiz Petrol stasyonlarn (Akpet'i) Temmuz 'de istasyona ulatrdktan sonra Lukoil'e satt. Daha sonra kendisi yeniden datm lisans alarak Aytemiz istasyonlar açmaya balad ve birkaç yl içinde sfrdan istasyona ulat. Aytemiz, 'da sözleme yenileme döneminde de transfer gerçekletiren irketlerden biriydi ve Mart 'da bayiye, sonra yeni istasyonlar açmaya devam ederek 'ye ulat. Mart itibariyle pazar pay yüzde smail Aytemiz, "40 yakn istasyon lisans bekliyor. Demekki 'ü geçiyoruz" dedi. Akpet satnda piyasaya dönülerini engelleyen bir hüküm olmadn belirten Aytemiz, devletin TP ile piyasaya dönüünü eletirdi. Aytemiz, "Yüzde 45 - 50 pay olan Petrol Ofisi'ni sattlar. imdi TP ile datm iinde büyümeyi arzu ediyorlar. Yeni KT'ler oluuyor" dedi.
Full istasyonlar Doan' çekti
Beinci önemli gelime, Full istasyonlarnn sahibi Asya Akaryakt'n lisans almas oldu. ylnda piyasaya giren bu irket, yüzde pazar pay ile iki yl içinde sraya oturdu. Bu irketin yüzde 60'nn Doan Grubu'na sat konusunda taraflar arasnda anlamaya varld. lem devam ediyor. Böylece Doan Grubu, Petrol Ofisi'nden çkarken, Full markasyla sektöre geri dönmü oldu.
Demirören, Milan' büyüttü
Mardinli Süleyman Bölünmez'in irketi Moil, ylnda Demirören Grubu'na geçtikten sonra ad Milan oldu. ETT'ye akaryakt satyor. Moil markasyla faaliyet gösterdii ve Bölünmez'e ait olduu dönemde () pay yüzde düzeyindeydi. Demirören'le birlikte Milan Petrol olarak faaliyet gösteren irketin itibariyle pazar pay yüzde
43 lisans iptali oldu
EPDK verilerine göre toplam 43 datm lisans çeitli nedenlerle iptal edildi. Bu yl 7 irketin, geçen yl 9 irketin lisans iptal edildi. ylnda 10 irketin lisans iptal edilmiti. Böylece son yl içinde 26 datc pisadan çekilmi oldu. Önceki yllar iptal edilenlerle birlikte toplam 43 irket çekilmi oldu.
TP, depo yatrmlar yapyor
Devletin datm irketi TP'nin internet sitesindeki tantm yazsnda u bilgiler veriliyor:
"TP'nin öncelikli amac, her ilde bayi an geniletmektir. Bugüne kadar istasyona ulaan TP, ylnda toplam bin ton akaryakt sat yaparak en büyük ilem hacimli 8 irket arasna girmi, siyah ürün satlarnda 5. büyük irket, toplam akaryakt satlarnda ise 8. büyük irket olmutur. ylnn ilk yarsnda toptan satlar ile akaryakt datm firmalar arasnda ilk 8 içerisinde yer almaktadr. TP, genç ve dinamik, yeni yönetim kadrosu ve etkin sat ve pazarlama stratejisi ile ylna kadar istasyon ve yüzde 10 pazar pay hedefine doru emin admlarla ilerlemektedir.
TP, datm irketi olabilmenin en önemli temel art olan depolama ve lojistik altyap çalmalar çerçevesinde, Dörtyol (94 bin metrekare)
ve Krkkale (21 bin metrekare) depolarn hizmete almtr. Ege bölgesinde depo yapm için zmir-Aliaa'da arazi satn alnmtr. Ayrca; zmit, stanbul, Karadeniz, zmir ve Trakya gibi stratejik noktalarda yeni ikmal, depolama tesisleri kurulmas ve faaliyete geçirilmesi için çalmalar devam etmektedir. Dörtyol Dolum Tesisinde mevcut kapasiteye ek olarak, 16 bin metrekarelik benzin-motorin, ihrakiye için ise 45 bin metrekarelik fuel oil ve Motorin-Marin dizel tanklarnn projelendirilmesi tamamlanmtr; ayrca () AB normlarnda bir tanker filosu oluturmutur."