Gaita Da Kan

Bazı hastalıklarda erken tanı olması açısından vücut bir takım belirtiler gösterir. Bu belirtiler nedeni ile de hastalanan her hangi bir organın durumu ortaya çıkarılabilmektedir. Dışkıda kan görülmesi bu belirtilerden bir tanesidir. Oldukça önemli olan bu durum sindirim sistemi ile ilgili bir problemin oluşmasında sinyal vermiş olabilir. Dışkının kıvamı, şekli ve rengi hastalık habercisi olabilmektedir.

Dışkıda kanın ortaya çıkması sindirim sistemindeki bir rahatsızlık ya da bir yaralanma durumunda ortaya çıkmaktadır. Kanın kırmızı renkte olması on iki parmak bağırsağından sonraki organlarda olan bir kanama neden olabilir. Dışkı katran renginde çok kokuyorsa on iki parmak bağırsağı ve mideden kaynaklanıyor ihtimali vardır. Dışkıda az görülen kan ancak testle anlaşılabilmektedir. Dışkıda gizli kan olması ihtimalinde uyuklama, merdiven çıkarken yorulma, kansızlık, demir eksikliği ve halsizlik belirtileri oluşabilmektedir.

Dışkıda Kan Görülmesi Nedenleri

• Makatta fistül (apse) olması
• Kabızlık sonucu ve zorlama ile oluşan çatlaklar
• Makatta fistül (apse) olması
• Basur (hemoroid),
• Bağırsak kanseri ve bağırsaklarda iltihaplanma
• Rektum kanseri,
• Makat kanseri,
• Yemek borusu kanseri,
• İnce bağırsak tümörleri,
• Mide kanseri,
• Yemek borusu varisleri,
• Bağırsak damarlarında tıkanıklığa bağlı hastalıklar
• Mide kanaması,
• Çölyak hastalığı nedeniyle oluşan bağırsaklar çatlama
• Onikiparmak bağırsağında kanama,

Dışkıda kan görülmesine eşlik eden; karın ağrısı, mide bulantısı, mide krampları, kusma, şişkinlik, iştahsızlık, kilo kaybı, vücutta çeşitli ağrılar, ani sıkışma, yorgunluk hissi ve rektumda ağrı dışkıyı tutamama ve ishal gibi belirtilerde ortaya çıkar.

Bunun yanında ayrıca; kuvvet kaybı, bilincinin bozulması zihinde bulanıklık, oryantasyon bozuklukları, yüksek ateş, baş dönmesi, nabız yüksekliği, karında aşırı sertleşme ve şiddetli ağrı, nefes darlığı, bayılma, kırmızı veya siyah renkli kusma gibi aciliyet gerektiren belirtiler oluşabilir. Bu durumda hemen hekime gitmek gerekmektedir.

Kalın bağırsağın son kısmı olan ve dışkının depolandığı bölge rektum olarak tanımlanır. Tıp dilinde rektal kanama olarak tanımlanan makattan kan gelmesi, kişinin yaşam kalitesini düşüren rahatsızlıklardan biridir. Kişinin makatından kan gelmesi, çoğunlukla dışkılama sırasında fark edilse de bazı durumlarda tuvalet kağıdında ya da iç çamaşırında lekelenme şeklinde de görülebilir.

Toplumda yaygın olarak görülen makatta kanama, son derece önemli sağlık problemlerinin belirtisi olabilir. Bu yüzden dışkıda kan varlığında kanamanın neden kaynaklandığının mutlaka araştırılması gerekir. Rektal kanama çoğunlukla hemoroid, anal fissür, irritabl bağırsak sendromu, kalın bağırsak polipleri gibi bazı hastalıkların belirtisi olarak görülebileceği gibi kolon ve rektum kanserlerine bağlı olarak da görülebilir. Dolayısıyla makattan kan gelmesi durumunun kendiliğinden iyileşmesini beklemek, altta yatan odak hastalığın ilerlemesine, tanı ve tedavinin gecikmesine yol açabilir. Makattan kan gelmesi belirtilerine geçmeden önce sıklıkla sorulan "Rektal kanama nedir?" sorusunu yanıtlamak gerekir.

Makattan Kan Gelmesi Nedir?

Makat bölgesinde var olan sorunlar, çoğunlukla kişinin çekincelerinden dolayı dile getirilmez. Beslenme ve tuvalet alışkanlıklarının değişmesine, kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olan bu durum çok ciddi sağlık problemlerinin belirtisi olabilir. Toplumda yaygın olarak görülen bu şikayetlerin kaynağının doğru şekilde belirlenebilmesi ve erken dönemde tanı koyulabilmesi için son derece önemli olan hekim muayenesini ertelemek, şikayetin geçmesini beklemek doğru bir yaklaşım değildir.

Makattan kan gelmesi şikayeti, alt gastrointestinal sisteme bağlı olabileceği gibi perianal bölge ya da farklı bir deyişle makat ve çevresinden de kaynaklanabilir. Kanamanın şiddeti çoğunlukla kanamaya yol açan etkene bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı durumlarda istirahat hâlindeyken sızıntı şeklinde olabilen kanama, bazen dışkılama sırasında da oluşabilir. Kişi, çoğunlukla kanamayı temizlendiği sırada ya da iç çamaşırında lekelenme ile fark eder.

Makattan Kan Gelmesi Nasıl Olur?

Makattan kan gelmesi, odak hastalığın türüne ve şiddetine göre farklı şekillerde görülebilir. Kanama sırasında kişi ağrı hissedebilir. Gaitada ya da farklı bir deyişle dışkıda kan, genelde dışkıda çizgi şeklindedir. Kanama, dışkılama sırasında damlama şeklinde şeklinde görülebileceği gibi kişinin temizlendiği sırada tuvalet kağıdında pıhtılı ya da taze kan şeklinde de görülebilir. Makattan kan gelmesi, çoğunlukla kabızlığa ya da hemoroide bağlı olarak gerçekleşse de zaman zaman daha ciddi sağlık problemlerinin ön belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.

Rektal kanama, kişinin çevresiyle konuşmaktan veya hekime bahsetmekten çekindiği rahatsızlıklardan biridir. Ancak bu durumun herkeste olabilecek bir sağlık sorunu olduğu unutulmamalı ve hekime muayene olunmalıdır. Makattan kan gelmesine yol açan hastalığın erken dönemde tanısının koyulması, hastalığın tedavi şansını artırabileceği unutulmamalıdır.

Makattan Kan Gelmesi Belirtileri Nelerdir?

Makattan kan gelmesi ya da rektal kanamanın en yaygın belirtisi, klozette, tuvalet kağıdında, kan ya da kanlı dışkı görülmesidir. Bununla birlikte kanamanın şiddeti ve kanın rengi, hastalık hakkında bilgi verebilir. Bu yüzden kişinin dışkısında, tuvalet kağıdında ya da iç çamaşırında kan görmesi durumunda dikkatli olması önerilir. Makattan kan gelmesi sıklıkla şu şekilde görülür:

• Parlak Kırmızı Kan: Alt gastrointestinal sistem, kolon ya da rektuma ait kanamaların göstergesi olabilir.
• Koyu Kırmızı Kan: Çoğunlukla ince bağırsakta ya da kalın bağırsağın üst kısmında olan kanamaların işaretçisidir.
• Siyah Kan: Katran şeklinde görülebilen siyah renkteki kanama, mide ya da ince bağırsağın üst kısmındaki kanamaları gösterebilir.

Rektal kanamaya ek olarak kişide karın ağrısı, rektal ağrı, bayılma hissi, baş dönmesi, kramp ya da baş ağrısı olması durumunda vakit kaybetmeden hekime başvurulmalıdır.

Makattan Kan Gelmesinin Nedenleri Nelerdir?

Makattan kan gelmesi pek çok farklı sağlık sorunundan kaynaklanabilir. Rektal kanamanın rengi ve şiddeti, kanamanın nedeni hakkında kısıtlı bilgi sunar. Bu yüzden makattan kan gelmesi durumunda kişinin hekime başvurması gerekir. Hekim, kişinin öyküsünü dinledikten sonra fizik muayenesini yapar. Gerektiğinde ek tetkikler yapılarak kanamaya yol açan odak hastalığın tanısı koyulur ve kişiye uygun şekilde tedaviye başlanır. Kişinin çekincelerinden dolayı hekime gitmekte gecikmesi, odak hastalığın kötüleşmesine ve tedavinin güçleşmesine yol açabilir. Makattan kan gelmesine yol açan hastalıkların bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:

Hemoroid

Hemoroid, anal kanalda bulunan damarların genişlemesiyle karakterize bir rahatsızlıktır. İç ve dış hemoroid olmak üzere iki farklı türü bulunan rahatsızlık, çoğunlukla kabızlık ya da ishal gibi bağırsak alışkanlıklarının değişimi, sedanter yaşam tarzı, gebelik, alkol alışkanlığı ve kolon kanseri gibi nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Halk arasında basur olarak da bilinen hemoroid, makat bölgesinde kanama, ağrı, şişlik, kaşıntı gibi semptomlara yol açar. Hemoroid varlığında tuvalette, tuvalet kağıdında ya da gaitada parlak, kırmızı renkli kan görülebilir. Genellikle 45 ila 65 yaş arasındaki yaş grubunda görülen rahatsızlığın tedavisi, hemoroidin evresine ve yol açtığı şikayetlere göre farklı şekillerde yapılır.

Anal Apse

Makat dokusunda oluşan apseler, bölgede şişkinliğe yol açar. Makattan kan gelmesi, ağrı, yanma, kaşıntı ve / veya iltihaplı akıntıya yol açan anal apseler, çoğunlukla ishal ve diyabet gibi hastalıkların neticesinde oluşur. Crohn hastalığı ve tüberküloza bağlı olarak da görülebilen rahatsızlığın tedavisi, apsenin drene edilmesi ile yapılır. Bazı vakalarda hastalık yeniden ortaya çıkabilir.

Anal Fissür

Makat çıkışında yara oluşması olarak tanımlanabilen anal fissür, halk arasında makat çatlağı olarak da bilinir. Crohn hastalığı, ülseratif kolit, gebelik ve doğum gibi farklı sebeplere bağlı olarak oluşabilen rahatsızlık, makattan kan gelmesi, dışkılama sırasında ve dışkılamadan sonra şiddetli yanma gibi belirtilere yol açabilir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen hastalık, çoğunlukla kişide dışkılama sırasında hissedilen cam kırıkları tarafından kesilme ya da yırtılma benzeri şikayetlere yol açar. Anal fissür varlığında kanama çoğunlukla tuvalet kağıdında lekelenme şeklinde kan görülmesine yol açar. Anal fissürden korunmak için kişinin kabızlıktan korunması, beslenme alışkanlıklarını değiştirmesi önerilir. Anal fissür tedavisi çoğunlukla ilaçlı olarak yapılsa da bazı vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Huzursuz Bağırsak Sendromu

İrritabl bağırsak sendromu veya spastik kolon olarak da tanımlanabilen rahatsızlığın varlığında kişi, çoğunlukla ishal, kabızlık, makattan kan gelmesi, kilo kaybı, dışkıda mukus varlığı ve şişkinlik gibi yakınmalardan söz eder. Hastalığın kesin nedeni bilinmese de hormonal düzendeki değişimlerin, stres ve beslenme gibi etkenlerin hastalığın gelişiminde rol oynadığı bilinir. Huzursuz bağırsak sendromundan korunmak için, sağlıklı ve düzenli beslenmenin yanı sıra stresten uzak durmak önerilebilir. Ayrıca kişiye uygun olarak düzenlenen egzersiz programlarının da fayda sağladığı bilinir. Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi genellikle diyet değişimi ve bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı ilaçlarla yapılır.

Kolon Polipleri

Kalın bağırsak polipleri olarak da bilinen rahatsızlık, kalın bağırsağın iç yüzeyinde var olan anormal doku olarak tanımlanabilir. 50 yaşından büyük kişilerde sık görülen kolon poliplerine 70 yaşından sonra daha sık rastlanır. Erkeklerde daha fazla görülen kolon polipleri; makattan kan gelmesi, gaita renginde farklılık, kabızlık, ishal ve / veya göbek bölgesinde ağrı şeklinde belirtilere yol açar. Sıklıkla kanama eğiliminde olan kolon polipleri, dışkıda, tuvalet kağıdında ya da iç çamaşırında kan görülmesine yol açar. Çoğunlukla Crohn hastalığı, ülseratif kolit, obezite, sedanter yaşam, sigara ve alkol kullanımına bağlı olarak görülür. Hastalığın önlenmesi için yaşam tarzının değiştirilmesi önerilirken tedavisi, cerrahi yöntemlerle yapılır. Kolon polipleri tedavi edilmediğinde kolon kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Makattan Kan Gelmesi Nasıl Tedavi Edilir?

Makattan kan gelmesi bir hastalık değil farklı bir hastalığın belirtisidir. Dolayısıyla bu durum, pek çok farklı rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Makattan kan gelmesi tedavisi, altta yatan odak hastalığa göre farklı şekillerde yapılır. Kişinin makatından kan gelmesi durumunda erken tanı ve tedavi için çekinmeden hekime başvurması son derece önemlidir.

Eğer sizin de makattan kan gelmesi şikayetiniz varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak tedavi olabilirsiniz. 

Gaitada gizli kan testi, dışkıda sindirim sisteminizdeki bir sorunun işareti olabilecek mikroskobik kan olup olmadığına bakar. Dışkıda kan görülmesinin birçok nedeni bulunur. Bu nedenler şöyle sıralanabilir:

• Anal fissürler
• Bağırsak enfeksiyonları
• Crohn hastalığı
• Hemoroidler
• Kolonun iyi huylu ya da kötü huylu olarak büyümesi
• Ülser
• Ülseratif kolit

Gaitada Gizli Kan Testi Nedir?

“Dışkıda HHB nedir?” sorusu dışkı örneklerinde gizli kan olup olmadığını kontrol eden bir laboratuvar testidir şeklinde yanıtlanabilir. Dışkıdaki gizli kan, kolon kanserini ya da polipleri gösterebilir. Ancak bu durum tüm kanserler için geçerli değildir. Gizli kan küçük miktarlarda olduğundan bu durum dışkıda gizli kan testinde kullanılan kimyasallar ile tespit edilebilir. Gaitada gizli kan pozitif çıkarsa, kanamanın kaynağını belirlemek için ek testler gerekebilir. Gaitada gizli kan testi sadece kanın varlığını veya yokluğunu tespit edebilir, kanamaya neyin sebep olduğunu belirleyemez.

Dışkıda Kan Testi Ne İçin Yapılır?

Gaitada gizli kan testi, 45 yaş ve üzeri kişilerde mide ve kolon kanseri taraması için kullanılır. Aile öyküsünde kanser olan kişiler için bu yaş sınır 40’a iner. Kanser taraması için yıllık olarak yapılan bu test ile kolaylıkla uygulanabilir. Test sonucunda anormal bir değere rastlanması durumunda hastaya kolonoskopi ve endoskopi uygulanır.

Dışkıda Kan Testi Hangi Durumda Pozitif Çıkar?

Gaitada gizli kan testi pozitif çıkması için kişide ince bağırsak, mide, kalın bağırsak, ağız içi ya da yemek borusunda az miktarda kanama olması bile yeterlidir. Dışkıda gizli kan testinin pozitif çıkması halinde bu organlardan kaynaklanan kanserler dikkate alınır. Bunun yanı sıra sindirim sistemi ülserleri, inflamatuvar bağırsak hastalığı, mide ve bağırsak kanamaları, burun veya ağız içi kanamalar, basur ve divertikül kanaması gibi durumlarda testin pozitif çıkmasına neden olur.

Dışkıda Kan Testi Her Zaman Doğru Çıkar mı?

“Gaitada gizli kan nedir? Her zaman doğru çıkar mı?” sorusu sıklıkla merak edilir. Gaitada kan testi sonucunun pozitif çıkması için bazı şartlar gerekir. Çünkü testin sonucunun yanlış olarak negatif ya da pozitif çıkması durumu sık yaşanır. Bu nedenle testin uygulanmasında bazı durumlara dikkat edilmelidir. Testin uygulanması için üç ayrı bağırsak hareketinde örnek alınır. Bu durumda hastanın 3 gün üst üste dışkı örneği vermesi gerekir. Verilen numunenin idrar ya da su ile karışmadığından emin olunması önemlidir. Bunun yanında bazı ilaçlar ve yiyecekler de test sonuçlarını etkiler. Testten önce 7 gün boyunca ağrı kesici alınmamalıdır. Yine testten önce 7 gün boyunca C vitamini barındıran takviye ve meyveler tüketilmemelidir. Testten 3 gün önce kırmızı et tüketilmemelidir. Bu etlerdeki kan izleri testin yanlış çıkmasına neden olabilir. Bu da “Gaita testi güvenilir mi?” sorusunun yanıtıdır.

Dışkıda Kan Testi Konusunda Nelere Dikkat Edilmeli?

Gaitada kan testi yalnızca kanın olup olmadığı tespit eder. Ancak kanamanın sebebini belirleyemez. Mide ya da kolon kanseri semptomları olan kişiler için bu test önerilmez. “Evde gizli kan testi nedir?” sorusu da konu hakkında sıklıkla merak edilir. Türkiye’de bu test genel olarak sağlık kuruluşlarından uygulanır ancak evde hastanın kendi uygulayacağı hazır kitler de bulunur.