Gamzedeyim devam bulmam şarkısındaki gamzedeyim ifadesi, yüzdeki çukur anlamına gelen gamze vurgusunu değil, tasalıyım/hüzünlüyüm/kederliyim anlamına gelen gamzedeyi içermektedir.
Sözleri Tatyos Efendi tarafından kaleme alınan ve yine Tatyos Efendi tarafından bestelenen Uşşak makamındaki Gamzedeyim Deva Bulmam adlı şarkının sözleri, içindeki nüansa dikkat etmeyenler tarafından yanlış yorumlanabilmektedir.
Müzeyyen Senar, Barış Manço, Melahat Gürses, Ahmet Özhan, Cansu Koç ve Kubat gibi sanatçılar tarafından seslendirilen bu eserin sözlerini aktaralım öncelikle:
Gamzedeyim deva bulmam
Garibim bir yuva bulmam
Kaderimdir her çektiğim
İnlerim hiç reha bulmamElem beni terk etmiyor
Hiç de fasıla vermiyor
Nihayetsiz bu takibe
Doğrusu takat yetmiyor
Görüleceği üzere şarkı, hayata dair protest bir söylemle tasa içeriğine sahip olduğu halde, yüz ve çenede yer alabilen çukur anlamına gelen gamzeye ilişkin herhangi bir atfı içermemektedir.
Gamzede kelime bir lokasyonu değil, bir durumu aktarmaktadır. Etkilenen karşı cinsin yüzündeki gamzede olduğu değil, tasa/kaygı/üzüntü içinde olduğu anlamını taşımaktadır.
Vaziyet bu şekilde iken, tasa, kaygı, üzüntü anlamındaki gam kelimesine (eklendiği kelimelerden muzdarip/etkilenen anlamı katan) zede ekinin eklenmesiyle oluşan gamzede ile yüz ve çenedeki çukuru tanımlamak için kullanılan gamze kelimesinin benzerliğinden hareketle yanlış yorumda bulunanlar mevcut.
Ekşisözlükün Öğrenildiğinde Ufku İki Katına Çıkaran Şeyler başlığının entrylerinde sıklıkla aktarılan bu ayrıntıyı atlayarak Listelistte Gamzeli Kadınlara Hayran Olmamızın Birbirinden Büyüleyici 10 Sebebi başlığıyla yayınlanan yazıdaki gibi Boşuna dedirtmemiş “gamzedeyim deva bulmam diye. Yine de bir başkadır, bir gülüşü gam götüren gamzeli kadınla birlikte yaşaması… şeklinde yorumlarda bulunanları görmek elbette mümkün.
Cumhuriyet Gazetesi yazarı İlhan Selçuk 16 Ağustos günü yayınlanan Olaylar ve Görüşler başlıklı yazısında bu ayrıntıyı keşfetme serüvenini şu şekilde aktarmıştı:
Kemani Tatyos Efendinin Gamze- deyim deva bulmam diye başlayan ünlü şarkısını bilirsiniz. Ben buradaki ilk sözcüğü gamze olarak algılar, işin içinden bir türlü çıkamazdım. Aslında ayrıntılı düşünmüş değildim bu konuda, ama kafamın arkalarında bir yerde de böyle belli belirsiz bir soruncuk yaşar giderdi. Ne zaman ki, bir radyo spikeri bu şarkıyı anons ederken, gam hecesini birazcık vurguladı, aklımın şafağı o zaman attı. Onca zaman yan bakış (gamze) içerisine oturtamadığım şarkı kişisi, oradan fırlayıp bana gamlı, tasalı (gamzede) olduğunu söylemeye başladı. Hemen bu gam ve kasvete ortak oldum ve rahatladık
Ahmet Hakan, Hürriyet Gazetesindeki Kaç Göç başlıklı 1 Aralık tarihli yazısında Hadi gelin de ‘gam’ ile ‘gamze’ arasındaki ses benzerliğine kafayı takıp, Tatyos Efendi’nin o meşhur ‘Gamzedeyim deva bulmam / Garibim bir yuva bulmam’ şarkısını anımsamayın ifadeleriyle bu hataya düşmezken, diğer bazı yazarların bu nüansı ayırt edemediğini görüyoruz.
Abdullah Muradoğlunun Yeni Şafak Gazetesindeki Kellim kellim la yenfa başlıklı 19 Haziran tarihli yazısında ise bu ayrıntının fark edilemediğini, İclal Aydın-Tuna Kiremiçi aşkı için gamzeli aşıklar benzetmesi üzerinden Tatyos Efendinin şarkısına atıf yapıldığı görülüyor:
"Romancı Tuna Kiremitçi ve televizyoncu-yazar İclal Aydın birbirlerine abayı yakmış.. Biri diğeri için, "Bakın benim de gamzem var, onun da" diyesiymiş. Böylece "Gamzeli Âşıklar" diye anıldılar. Ne tesadüf! Ben yazıyı yazarken, radyoda Tatyos Efendi''nin Uşşaki bir şarkısı çalıyordu. "Gamzedeyim deva bulmam, garibim bir yuva kurmam Kaderimdir hep çektiğim, inlerim hiç reha bulmam" Gel de üzülme.."
Attila Gökçe de Milliyet Gazetesinde 12 Ağustos tarihinde yayınlanan yazısına, atlet Gamze Buluta değinirken, şarkı sözlerini gam yerine Gamze odaklı değerlendirerek Gamze’deyim deva bulmam başlığını atmış.
Gamzeleri çok seviyorum dediğinde;
Minho; "Bak! Görüyor musun benim de gamzem var" yice gülümseyerek yanağnda oluşan minicik çukuru sana göstermeye çalşr.
Onew; "Gamzem yok ama güneş gibi güldüğümü söylerler yetmez mi?"
Kibum; Söylediklerinle bir anda sana döner ve gamzesini göstererek gülerken söyler. "Yoksa benim gamzem olduğu için mi gamzeleri seviyorsun"
Jonghyun; "Gamzenin bir kusur olduğunu biliyorsun değil mi?" Gamzesi olmadğ için senin gözünde eksik olmak istemez ve kendisinin kusursuz olduğunu ima etmeye çalşr.
Taemin; "Bu da saylr m?" diyerek parmağyla yanağn işaret eder.
Ben ölsem koymaz, mahşer hep oğlun kokar
Sen gitsen olmaz, kader kaderde yanar
Ev kira olsa da babam bana bakar
Vursan vurulurum ellerim kan ağlar
Kaldırıp omzundan attığın çukurdayım
Ben annenin döktüğü gözyaşıyındayım
Kaçsam köşeyi dönsem yine buradayım
Kaçmam en kötü mezar taşındayım
Ben sussam sen duysan artık bağıramam
Savaştığın yolda seni koruyamam (dur)
Sen gidersen yaşayamam kadın (dur)
Gamzenin çukurunda uyurum kadın (dur)
Sen gidersen yaşayamam kadın (dur)
Gamzenin çukurunda uyurum kadın
Sen tüketeceksin diye kalmam anadan üryan
İliklerimi sömürsen de çıkmam ulan buradan
En dibe çeksen de zirvedeki çelik tahttan
Korkmuyorum korkudan etrafımı saran pusudan
Kredisi bitmiş dostluklar burada yoktur
Çocuklar sokakta büyür adam olur
Her gün yeni düşman lazım aleme ibret olur
Kalp sevince değil yanınca yürek olur
Ben sussam sen duysan artık bağıramam
Savaştığın yolda seni koruyamam
Sen gidersen yaşayamam kadın
Gamzenin çukurunda uyurum kadın
Sen gidersen yaşayamam kadın (dur)
Gamzenin çukurunda uyurum kadın
Bak gülüm benim kafam karmakarışık
Tek gülle sarmaz güçsüz hep bu sarmaşık
Benim gönlüm gelene gidene bir hayli alışık
Dur gitme gece sonunda doğacak altın ışık
Ben sussam sen duysan artık bağıramam
Savaştığın yolda seni koruyamam
Sen gidersen yaşayamam kadın
Gamzenin çukurunda uyurum kadın
Sen gidersen yaşayamam kadın
Gamzenin çukurunda uyurum kadın
Submit Corrections
Writer(s): Alis Kaygusuz, Kubilay Aka