Gebelikte Nabız Yüksekliği Tehlikeli Midir

Gebelikte kalp sağlığı, anne yaşamına ek olarak bebek gelişim ve yaşamını da etkilediğinden daha  fazla önem arz etmektedir. Konya Farabi Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Hızır Okuyan gebelerin yaklaşık %0,'ünde kalp hastalıkları görülebildiğini belirtti.

Gebelikte anne kan hacmi (%40) ve kalbin pompaladığı kan belirgin olarak (%) artar diyen Uzm. Dr. Okuyan,” Nabız dediğimiz kalp atım hızı da artar. Genellikle normal sınırlarda olmak üzere gebelik öncesine göre tansiyon hafif düşer. Gebelik düşünen anne adaylarının bilinen kalp hastalığı olması durumunda ve kullandığı kalp ilaçları varsa gebe kalmadan önce mutlaka doktoruna danışmalıdır. Anne adayları gebeliğin riskleri açısından değerlendirilip bu konuda bilgilendirilmelidirler. Çünkü annenin hastalığı gebeliğe engel olup anne ve bebeğin hayatını tehlikeye sokabilmektedir. Ek olarak annenin kullanmakta olduğu ilaçların anne karnındaki bebeğe zararlı etkileri olabilir” dedi.

Yüksek Tansiyon Gebelik Zehirlenmesine Yol Açabilir

 Hipertansiyon ciddiye alınmalıdır, gebelikten önce hipertansiyonu olan ya da gebeliğin haftasından sonra ortaya çıkan gebelik tansiyonu olan hastaların doktor kontrolü altında olması gerektiğine vurgu yapan Uzm. Dr. Hızır Okuyan sözlerine şöyle devam etti:

“ Gebelikte hipertansiyonu kontrol altında tutmak ve egzersiz yapmak çok önemlidir. Aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalıdır.  Ayrıca çarpıntı da gebelikte çok sık olabilen kalp rahatsızlıklarındandır. Gebelikte anne kan hacminin artması, vücuda rahim ve bebeğin eklenmesi kalbin yükünü arttırmaktadır. Bu nedenlerle nabzın gebelik öncesine göre yükselmesi ve kalbin pompaladığı kanın da artması sonucu çarpıntı hissi oluşmaktadır. Ek olarak ritim bozuklukları, kansızlık, guatr bozuklukları da  çarpıntıya neden olabilmektedirler.  Çarpıntı şikayeti olan hastalarda altta yatan başka bir neden olup olmadığının anlaşılması için kardiyak açıdan değerlendirme yapılmalıdır. 

     Hamilelik sırasında kalp damarlarında diseksiyon dediğimiz kalp krizine neden olabilen yırtılmalar izlenebilmektedir. Göğüs ağrısı dikkate alınmalıdır. dakikayı geçen baskı şeklinde tipik göğüs ağrısı olan hastalar mutlaka doktora başvurmalıdır. Gebelikte rahimin büyümesi sonucu rahim karındaki toplar damarlara baskı oluşturabilmektedir. Bu durumda bacaklarda şişlik, varis oluşumu ve toplar damardan kanın kalbe gelememesi sonucu tansiyon düşüklüğü bayıma görülebilmektedir. Bu nedenle annenin sırt üstü yatmaması sağ ya da soluna yan yatması, varis varsa varis çorabı kullanması önerilir”

Gebelik Öncesi Kardiyolojik Muayene Önemlidir

Gebe olan ya da gebe kalmayı planlayanlara tavsiyelerde bulunan Kardiyoloji Uzmanı Hızır Okuyan” Bilinen kalp hastalığı (hipertansiyon, ritim bozukluğu, kalp kapak hastalığı, geçirilmiş kalp operasyonu gibi) mevcut ise, ailesinde 45 yaşından küçük kalp krizi nedeniyle ölüm, hipertansiyon, böbrek yetmezliği varsa, nefes darlığı, halsizlik, çarpıntı, göğüs ağrısı gibi kalp  şikâyetleri mevcutsa gebelik öncesi mutlaka kardiyolojik değerlendirme yapılmalıdır” dedi.

Powered by Froala Editor

Her anne adayı sağlıklı bir gebelik sonrası bebeğini kucağına almayı hayal ediyor. Ancak gizli kalmış bazı kalp ve damar hastalıkları, hamilelik sürecinde ortaya çıkarak kadınların anne olma hayalini riskli hale getirebiliyor. Bu riskleri taşıyan anne adaylarının ancak gerekli önlemleri aldıktan sonra hamile kalması büyük önem taşıyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kalp Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Harun Arbatlı, hamilelik döneminde ortaya çıkan gizli kalp hastalıkları hakkında bilgi verdi.

Hamileliğin 3. ayından itibaren sol yanınıza yatarak uyumaya çalışabilirsiniz

Hamilelik sürecinde anne adayının dolaşım sisteminde önemli değişiklikler olmaktadır. Kalp debisi %30 ile %50 oranında artmakta, kalp ritmi normalden 10 ile 15 dakika daha yüksek olmaktadır. Arteriyel basınç ise bebeğin beslenmesinde rol oynayan plasentanın düşük dirençli dolaşımı nedeniyle daha düşük olmaktadır. Hamileliğin son 3 ayı içerisinde anne karnında belli bir büyüklüğe ulaşan bebek, karın arka duvarında yer alan damarlara baskı oluşturmaktadır. Bu durum özellikle sırtüstü yatar pozisyonda daha belirgindir ve “Vena kava kompresyon sendromu” olarak da adlandırılmaktadır. Bu nedenle düşük tansiyon ve bayılma riski taşıyan anne adaylarının sol kolunun üzerine yatması gerekmektedir.

Kardiyomiyopati 4 bin gebelikte bir görülüyor

Anne adaylarında görülen kalp hastalıkları genellikle doğumdan önce yapılan rutin muayeneler sırasında ortaya çıkmaktadır. Kalbin sol tarafındaki kapak hastalıkları özellikle darlık oluşturuyor ise tehlikelidir. Ayrıca gebelik sırasında “kardiyomiyopati” olarak adlandırılan kalp kasının zayıflaması durumu görülebilmektedir. 4 bin gebelikte bir görülen bu hastalık, doğumdan sonra iyileşmeyerek ciddi kalp yetmezlikleri ve hayati riske neden olabilmektedir. Gebelik kardiyomiyopatisinde anne ve bebeğin sağlığı için erken doğum yaptırılması gerekebilir, eğer düzelme olmuş ise hayati risk nedeniyle yeni bir gebeliğe izin verilmemektedir.

Kalp yetmezliği belirtileri gebelik belirtileriyle karışabiliyor

Gebelikte sık görülen egzersiz sırasında nefes darlığı, çabuk yorulma, bacaklarda şişme, çarpıntı gibi belirtiler aynı zamanda kalp yetmezliğinin de belirtileridir. Bu nedenle bu hastalık gözden kaçabilir. Ancak gebelerde göğüs ağrısı, istirahat sırasında nefes darlığı, gece gelen nefes darlığı, uzun süren çarpıntı atakları normal olarak değerlendirilmemeli mutlaka araştırma yapılmalıdır. Kalp hastalığı olan gebelerin doğumları tam donanımlı merkezlerde bu konuda uzman bir ekibin gözetimi altında gerçekleştirilmelidir. Genellikle bebek ve annedeki dolaşımı en az etkileyen normal doğum tercih edilmektedir. Ancak gerekli tedaviler ile ağrı süresi kısaltılmalıdır. Sezaryen ile doğumda tansiyon düşmesi daha fazla görüldüğü için doğumsal problemler dışında tercih edilmemelidir.

Kalp sorunu olan gebelerde doğum kısa sürmeli ve ağrısız olmalı

Kalp kapak hastası olan anne adaylarının doğumu mümkün olduğunca kısa sürede, ağrılı süreç kısa tutulacak şekilde düzenlenmeli; gerektiğinde vakum, forseps gibi yardımcı cihazlardan yararlanılmalıdır. Kalp kapağı hastalıklarının ilerlemiş evrelerinde kapağa yönelik bir girişim yapılmadan gebelik ve doğum mümkün olmayabilir. Mitral kapak darlığı için balon anjioplasti ile doğum gerçekleştirilebilmektedir. Aynı şekilde aort darlığının ileri evrelerinde TAVI yöntemi ile aort darlığının giderildiği ve doğumun gerçekleştirildiği anne adayları da bulunmaktadır. Günümüzde nadiren açık kalp cerrahisine başvurulmaktadır. Kapak yetersizlikleri (regürjitasyon yani geri kaçırma) genellikle gebelerde ciddi sorunlar oluşturmaz ancak yakın takip edilmelidir. Aort damarının genişlediği durumlar gebelerde çok yakın takip edilmelidir. Tansiyon yükselmeleri bu hastalarda çok ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Özellikle “Marfan sendromu” olarak bilinen bağ doku hastalığı ile aort damarının genişlemesi riskli bir gebelik oluşturur. Sezaryen ile doğum bu tür hastalarda daha uygundur.

Doğum stresi kalbe zarar vermesin

Doğum, kalbin en fazla stres altında kaldığı dönemdir. Kalp hızı, kan basıncı ve kalbin atım hacmi artarak doğum süresince devam etmektedir. Doğumdan hemen sonra kalbin ritmi ve kan basıncı normale dönmektedir. Genel olarak anne normal doğum sırasında – ml, sezaryen ile doğumda ise – ml. kan kaybetmektedir. Sağlıklı bir annede doğum süreci herhangi bir sorun oluşturmamaktadır. Ancak doğumsal ya da edimsel bir kalp hastalığı bulunan anne adayının kendisi ve bebeği risk altındadır. Bu nedenle gebelik sırasında kalp ve damar hastalıklarının tanısı önemsenerek bu belirtilere dikkat etmek gerekmektedir.

• Dudaklar veya parmak uçlarında morarma görülüyorsa
• Gebenin günlük aktivitesinde belirgin bir düşüklük ve çabuk yorulma hali varsa
• Önceki gebelikte şeker hastalığı ve yüksek tansiyon görülmüşse
• Annede bilinen bir kalp hastalığı varsa,
• Önceki gebelikte erken doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek öyküsü ise, gebe kalp ve damar hastalığı yönünden risklidir.

Anne ve bebek sağlıklı bir gebelik için hekimler tarafından düzenli takip edilmelidir.

Hamilelik sürecinde vücutta birçok değişiklik gözlenmektedir. Bunlardan biri de normalden daha hızlı atan bir kalp. Bu durum çoğu zaman anne adaylarını endişelendirebilmektedir. Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Şimşek, hamilelikte kalp çarpıntısının nedenleri nelerdir? Hamilelikte kalp hızı kaç olmalı? Hamilelikte çarpıntıdan kaçınmak için neler yapmalı? sizler için açıkladı.

Hamilelikte nabız hızı yükselmektedir

Hamilelik sırasında kalp ve damar sisteminde, hamilelik öncesine göre birçok değişiklik oluşmaktadır. Kalp-damar sisteminin hamileliğe uyumunun bir sonucu olarak ortaya çıkan bu değişiklikler ‘’normal’’ bir durum olarak kabul edilmektedir. Örneğin; damarlarda dolaşan kan ve sıvı miktarı, 3 litre kadar artmaktadır. Bu artan sıvıyı pompalayabilmek için kalp hızı da bir miktar artar. Hamilelik öncesi dakikada atım olan nabız hızı, atıma kadar yükselmektedir.

Sırtüstü yatmaktan kaçının

Özellikle; sırtüstü yatışta kalp hızı biraz daha belirginleşir. Ayrıca gerek kalp üzerindeki baskının artışı, gerek bebeğe ulaşan kanın azalması nedeniyle hamilelerin 5. aydan sonra sırt üstü yatıştan kaçınmaları gerekiyor. Hamilelikte ‘’normal’’ kabul ettiğimiz bu kalp hızı artışı, 5. aydan sonra daha belirgin hale geliyor. İlk aylarda pek farkına varılmıyor. Ancak dakikada ’den daha fazla bir kalp hızınız varsa (buna taşikardi diyoruz), bu durum hamileliğe bağlı değildir. Muhtemelen bir sağlık sorunu söz konusudur.

Sebebi kansızlık olabilir

Bu nedenleri saptamak önemlidir. Bu amaçla kan sayımı, tiroid testleri, EKG ile kalp ritminin izlemi ve gerekirse HOLTER cihazı ile kalp ritminin 24 saat takibi ile taşikardinin nedenini açığa çıkarmak gerekiyor. En sık görülen neden; kansızlık yani anemidir. Hemoglobin değerinin hamileliğin ilk 5 ayında 11’den;  seafoodplus.info sonra 10’dan daha düşük olması ‘’anemi’’ olarak kabul edilir. Birçok kadın, daha hamile kalmadan ciddi anemi ile yaşıyor. Kansızlık durumunda dokulara yeterli oksijenin taşınabilmesi için kalp daha hızlı atıyor. Hamile kalınca da kalp hızı artışı daha da belirginleşiyor. Kadınların birçoğunda görülmesi, kadınların anemi ile yaşamaya alışmış olması, kansızlığın basit bir olay olduğunu düşündürmesin. Anemisi olan hamilelerde kalp çarpıntısı bir yana erken doğum, düşük, bebeğin gelişiminde geri kalma gibi son derece ciddi durumların görülme ihtimali artmaktadır.

ŞEKER YÜKLEME TESTİNİN ANNE VE BEBEĞE ZARARI VAR MIDIR?

Demir eksikliğinin önüne geçilmeli

Aneminin en sık nedeni ise demir eksikliğidir. Nadiren B12 eksikliğine bağlı anemi de görülebilir. Zaten demir açığı gıdalarla kapatılamayacağı için, tüm hamilelere ağızdan demir hapları/şurupları ile destek veriyoruz. Anemisi ve buna bağlı çarpıntısı olan hamilelere, demir desteğini biraz arttırmak gerekiyor. Kan değerleri çok düşmüşse hastaneye yatırıp damardan demir ya da kan vererek kansızlıkla mücadele etmek gerekiyor. Böylece çarpıntı düzeliyor.

TSH değeri çok düşük olan kadınlarda tiroid hastalıkları ortaya çıkar

Bir diğer neden tiroid bezinin normalden daha hızlı çalışması yani hipertiroidi. TSH değeri çok düşük olan kadınlarda tiroid hastalıkları sık görülmektedir. Aşırı hızlı çalışan bir tiroid bezi hamilelerde kalp çarpıntısı ile kendini belli etmektedir ve ek olarak bebekte de kalp hızını yükseltmektedir. Tedavisi için endokrinoloji bölümü ile ortak çalışarak, tiroid bezinin çalışmasını normale çekecek ilaçlar uyguluyoruz. Bu ilaçların bebeğe yan etkisi en az olanlarıyla hamilelik boyunca tedavi gerekiyor. 

HAMİLELİKTE TARAMA TESTLERİNİN ÖNEMİ

Holter cihazı ile takip edilmeli

Bir diğer neden; kalbin iletim sisteminden kaynaklı çarpıntıdır. Sinüs taşikardisi dediğimiz durum en sık görülen durumdur. Sinüs taşikardisi olan hamilelerde genelde kalp hızı dakikada atım seviyesinde seyreder. Kardiyoloji ile ortak bir şekilde anne-bebeği takibe alıyoruz. Sinüs taşikardisi anne ve bebeğe zarar veren bir tablo değildir. Genelde ve çoğu zaman tedavi de gerektirmez. Tanısını koyabilmek için holter cihazı ile kalbin atım ritminin 24 ya da 48 saat boyunca takibi gerekiyor. Holter cihazının bebek üzerine olumsuz etkisi bulunmuyor. Nadiren sinüs taşikardisi dışında kalp ritim problemleri de çarpıntı yapabilir. Bu durumlar da holter ile saptanıyor. Saptanan ritim bozukluğu neyse ona yönelik tedavi yapmak gerekiyor. Hamilelik sırasında kalp ritmini düzenleyecek ve bebeğe olumsuz etki göstermeyen birçok ilaç seçeneği mevcuttur.

GEBELİK NASIL HESAPLANIR? KAÇ HAFTALIK HAMİLEYİM?

BEBEKTEN SONRA SEKS! NE ZAMAN, NASIL?

Kalp, hayat boyu çarparak vücuda gerekli oksijen ve kanı doku ve organlara ulaştırır. Sürekli gerçekleştiğinden kişiler kalp atışını hissetmezler, ancak farklı bir nedenden kaynaklanan kalp ritminin yüksek hızda atması sonucu kişiler kalp atışını hissedebilir. Kalp çarpıntısı anormal bir kalp atışı demektir. Sağlıklı kişilerde genellikle fiziksel aktivitelerle birlikte kalp çarpıntısı meydana gelir. Bununla birlikte kalp çarpıntısı; göğüs ağrısı, göğüste yanma, sıkışma, bayılma ve baş dönmesi gibi semptomlara neden oluyorsa acilen hastaneye başvurulması gereken hayati öneme sahip bir durumun varlığını işaret edebilir. Hamilelik döneminde ise kalp çarpıntısı normale kıyasla daha yüksektir. Gebelik döneminde kalp çarpıntısı sebebi olarak artan damar içi sıvı hacmi ve değişen hormon dengelerinden söz etmek mümkündür.

HAMİLELİKTE KALP ÇARPINTISI NEDEN OLUR?

Kalp çarpıntısı ve düzensiz kalp ritmi gebelik döneminin bir parçası olarak kabul edilir. Bu dönemde annenin kan miktarında artış meydana gelir. Bunun nedeni bebeğin oksijen ve besin ihtiyacının karşılanmasıdır. Bu durumda kalp atışında %20%25 oranında bir artış meydana gelir. Kalbin atış sayısındaki artış ise anne adayları tarafından çarpıntı olarak algılanır.

Hamilelik döneminde nefes darlığı ve kalp çarpıntısı özellikle hamileliğin son aylarında meydana gelmektedir. Son 3 aya girildiğinde vücuttaki kan oranının bir kısmı rahme gider ve vücudunuzun ekstra kana sahip olması, kalbin mevcut kanı hareket ettirerek hızlı bir şekilde pompalamasına neden olur. Bu nedenden dolayı kalp atımınız dakikada fazladan atmaya başlar. Bunların yanı sıra hamilelikte kaygı ve stres, bazı ilaçlara tepki, aşırı kahve ve çay tüketimi ya da yorgunluk nedeniyle zaman zaman kalp çarpıntıları kısa süreli olarak yaşanmaktadır.

HAMİLELİKTE KALP ÇARPINTISI NASIL GEÇER?

Hamilelikte kalp çarpıntısı nasıl geçer? Sorusunun yanıtı kalp ritminden rahatsız olan anne adayları tarafından merak edilen konular arasında yer alır. Bu durum göğüste artan kalp atımı endişe etmenize neden olur. Kalp atış hızını azaltmak için çarpıntı anında biraz istirahat edebilir ve soğuk su ile yüzün yıkayarak rahatlama sağlayabilirsiniz. Ayrıca eliniz ile hafifçe göz kürelerine basınç uygulayarak çarpıntıyı azaltabilirsiniz.

Hamilelik döneminde çarpıntının diğer nedenlerinden biri de demir eksikliği durumudur. Hamilelik döneminde kan miktarında artış meydana geldiğinden kanın üretimi için demir vitaminine olan ihtiyaçta artmaktadır. Gebelik döneminde kalp çarpıntısının fazla olması anne adayında bir aneminin varlığına işaret edebilir. Bu gibi durumlarda ciltte soluk bir renk, baş dönmesi, yorgunluk, uyku hali gibi belirtiler meydana gelir. Eğer gebelik döneminde kansızlık durumunuz var ise doktorunuz demir içeren ilaçları reçete edecektir. Bu dönemde demirden zengin kuru üzüm, pekmez, kuru baklagiller ve sakatat ürünleri tüketmeniz tavsiye edilir.

HAMİLLELİKTE KALP ÇARPINTISI NORMAL Mİ?

Hamilelikte kalp çarpıntısı çoğu zaman normaldir, ancak sürekli devam eden bir kalp çarpıntısı sonucu sağlığınızda bu durumdan olumsuz etkilenebilir. Haberimizin başında da bahsettiğimiz gibi Artan kan miktarı kalp atışında hızlanmaya yol açar. Çoğu hamile kadında kalp çarpıntısı görülmektedir.

Hamile kadınlarda nabız yüksekliği kordiyovasküler sistemindeki değişimden kaynaklanabilir. Kalp atışı yani nabız sayısı, kalbin 1 dakikada kaç defa attığını gösterir. Gebelik döneminde nabız sayısı 'a kadar yükselebilir. Gebeliğin yükselmesi ile de nabızdaki artış fizyolojik açıdan doğal bir süreçtir. Ancak gebelik döneminde kalp çarpıntısının altında yatan bazı ciddi nedenler bulunmaktadır. Düzensiz kalp atışına ek olarak aşağıdaki durumlardan bir ya da bir kaçına sahipseniz acilen en yakın sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekir;

• Göğüste yoğun ağrı
• Kanlı öksürük
• Nefes darlığı
• Düzensiz bir nabız

Hamilelik süresinde kalp atışının neden olabileceği ciddi sağlık sorunları ise su şekilde sıralanabilir;

• Troid problemleri
• Koroner arter hastalıkları
• Preeklampsi
• Kalp aritmi
• Pulmoner hipertansiyon

HAMİLELİKTE KALP ÇARPINTISI BEBEĞE ZARAR VERİR Mİ?

Gebelik döneminde kalp sağlığı sorunlarının başında ritim bozuklukları gelmektedir. Ritim bozukluğu önceden olanlar ya da gebelikle birlikte meydana gelmesi durumu olabilir. Genellikle gebeliğin ardından geçen kalp çarpıntısı problemleri bazen yaşamı ciddi anlamda tehdit edebilir. Hamilelikte kalp çarpıntısının tedavisinde altta yatan nedene bağlı bir tedavi belirlenir. Bu tedavilerde kullanılan ilaçlar güvenlidir ve bebek sağlığına zararı dokunmaz. Hamilelikte yaşanan kalp çarpıntıları çoğu zaman bebeğe zarar vermemekle birlikte olası tehlikelere karşı en kısa zamanda doktorunuza gitmeniz gerekir.