Gece Uyurken Kramp Girmesi

Kramp; istem dışı ağrılı ve uzun süreli kas kasılması olarak tarif edilebilir. Hemen hemen her iskelet kasında ortaya çıkabilmekle birlikte ayak ve bacak krampları daha yaygın gözlenir. Özellikle el ve bacaklarda oluşan kramplar geceleri daha da sık nüks eder. Geceleri bacaklara kramp girmesi kişide çok sancılı durumlara yaratabileceği gibi uykudan da uyandırabilir. Acı yaygın olabileceği gibi belli bir bölgede de görülebilir. Acının süresi değişkendir ancak bacaklara kramp girmesi durumu bazı durumlarda tehlikeli olabilir. Hem erkeklerde hem kadınlarda görülen bacak krampları neden olur? Huzursuz bacak sendromu ile karıştırılan gece krampları arasındaki fark nedir?

Hareketsizleşen yaşam tarzının en belirgin özelliği olarak kabul edilen kramplar en çok bacaklarda ve ellerde görülür. Özellikle gece uyurken bacaklara kramp girmesi kişiyi epey bir rahatsız eder. Bunun süresinin ve şiddetinin uzun olması ise durumun tehlikeli olabileceğine işaret eder. Krampların süresinin ve acı dengesinin değişken olması kişiden kişiye göre değişir. Genel olarak bacaklarda baldır bölgesinde görülen kramp bacakların farklı kısımlarında da görülebilir.

Peki gece krampları neden oluşur? Bacaklara neden kramp girer? Huzursuz bacak sendromu ile gece krampları arasındaki farklar nelerdir? İşte ayrıntılar..

GECE KRAMPLARI, HUZURSUZ BACAK SENDROMUNDAN FARKLIDIR

Hem noktürnal bacak krampı hem de huzursuz bacak sendromu (HBS), uyuma saatleri esnasında görülür; ancak aralarındaki tek benzerlik budur. Bacak krampları ile huzursuz bacak sendromu arasında birçok farklılık bulunur:

HBS'de bacağı hareket ettirmek rahatlık sağlarken noktürnal bacak krampında hareket değil, esneme gereklidir.
HBS, ağrı ya da kramp yaratmazken, noktürnal bacak krampı ağrılıdır.
HBS, bacakları hareket ettirme arzusu doğurur; bacak krampı ise genelde hareketi engeller.

GECE GÖRÜLEN BACAK KRAMPLARININ SEBEPLERİ

 Noktürnal bacak kramplarının sebebi tam olarak bilinmiyor; ancak potansiyel sebepler ve risk faktörleri şunlar:

Bacak kaslarının aşırı zorlanması
Beton zeminde ayakta durmak ya da çalışmak
Uzun süre boyunca oturmak
Yanlış bir biçimde oturmak
Alkolizm

Kişinin tıbbi durumu da noktürnal bacak kramplarında etkili olabilir. Örneğin;

Hamilelik
Düz tabanlık gibi yapısal bozukluklar
Diyabet gibi endokrin bozukluklar
İdrar söktürücü ilaçlar, statin, beta agonist
Susuz kalma
Parkinson hastalığı
Nöromüsküler hast

Genellikle fiziksel bir aktivite veya gece uyurken gerçekleşen kramplar çeşitli hastalıkların habercisi olabilir.

Krampların çoğunlukla belirgin bir nedeni olmuyor. Krampların en çok bacak arka bölümündeki kaslarda oluştuğunu belirten İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Yetersiz sıvı alımı, kalsiyum veya magnezyum eksikliği, gebelik ve alınan bazı ilaçlar geceleri uykudan uyandıran kramplara neden olabiliyor. Ancak krampın tekrarlaması veya uzun sürmesi halinde mutlaka doktora başvurulmalı” açıklamasında bulundu.

Kramp, bir veya daha fazla kasın şiddetli ağrı ile beraber ani ve istemsiz şekilde kasılması olarak tanımlanabilir. Krampların gerçek kramplar, tetani, distoni ve kontraktürler olmak üzere dört ana gruba ayrıldığını söyleyen Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Günlük hayatta ‘kramp’ denildiğinde hemen her zaman iskelet kaslarında oluşan gerçek kramplar kastediliyor” dedi.

YETERSİZ SIVI ALIMI KRAMP SEBEBİ

Bazı durumların kramp gelişimini kolaylaştırdığını vurgulayan Doç. Dr. Atasoyu, “50 yaşın üstündeki kişilerin yüzde 40’ında ve gebeliğin son aylarında kramp daha sık oluşuyor” açıklamasında bulundu. Doç. Dr. Atasoyu ayrıca kalsiyum veya magnezyum eksikliğinin, kolesterol düşürücü ve idrar söktürücü gibi ilaçların, karaciğer sirozunda ve diyaliz tedavisi esnasında hızlı sıvı çekilmesinin de kramp gelişimine sebep olabildiğini vurguladı.

KRAMP ANINDA BUNLARI YAPIN!

Bacağın arka bölümündeki kaslara kramp girdiği anda bacağı uzatmak, kuvvetli bir şekilde germek ve beraberinde ayağı ters yönde kendine doğru çekmenin bir süre sonra rahatlamayı sağladığını söyleyen Doç. Dr. Atasoyu, “Ayrıca yürümeye çalışmak, ayağı sallamak veya 5 dakika süre ile kramp giren bölgeye cildi yakmayacak ısıda sıcak su tutmak yararlı olabilir” şeklinde konuştu.

YORGANLARIN UCUNU YATAĞA SIKIŞTIRMAYIN!

Yorgan veya pikenin uçlarının yatağın ayak ucu kısmına sıkıştırmamanın ve böylece uyku esnasında ayakların serbest kalmasının yararlı olabildiğini belirten Doç. Dr. Atasoyu, “Yeterli sıvı almak, kafeinli içecekleri sınırlı tüketmek, aşırı sıcak ortamda egzersiz yapmamak da kramp oluşumunu önlemeye yardımcı olur” dedi.

KRAMPI ÖNLEMEK İÇİN EGZERSİZ

Krampları önlemek için çoğu kez ilaçsız önlemlerin yeterli olabildiğini söyleyen Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Bunların başında uyumadan önce yapılacak olan germe egzersizleri gelir. Örneğin kişinin yüzü duvara dönük iken duvardan 60 cm uzakta durup, elleri duvara yaslayıp, topuklar yerde iken uzanabilecek en üst noktaya uzanıp saniye kadar bu pozisyonda kalmak. Günde en az iki kez bu egzersiz yapılabilir” önerisinde bulundu.