Öksürük hemen hemen herkesin kış aylarında, mevsim geçişlerinde veya korona döneminde başına gelen sağlık problemlerinden birisidir. Boğaz ve solunum yollarındaki maddeyi temizlemek amacıyla vücudun verdiği bir tepki mekanizmasıdır.
Öksürük gidermek için evde yapılabilecek bazı doğal yöntemler vardır. Bitki çayları, bazı sebze ve meyveler öksürüğe iyi gelir. Öksürük alerjik reaksiyon olabileceği gibi bir sağlık probleminin de habercisi olabilir. Sürekli geçmeyen öksürük şikayeti olanların en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekir.
Öksürüğe Ne İyi Gelir?
Evde Öksürük Nasıl Geçer?
Öksürüğe iyi gelen bazı besinler vardır. Ev yapımı doğal ve bitkisel yöntemlerle öksürüğünüzü kesebilirsiniz.
Elma Çayı
Elma kabuğu, ıhlamur ve 2 bardak suyu bir kabın içerisine koyun ve kaynatın. Ardından karışımın içerisine bir adet tarçın çubuğu ve yarım limon sıkın. Karışımı soğumadan için.
Süt
Bir bardak sütü kaynatın. Kaynayan sütün üzerine bir çay kaşığı karabiber serpiştirin ve bekletmeden tüketin. Karışımı tatlandırmak için bal kullanabilirsiniz.
Zencefil Çayı
Toz zencefil ve bir tatlı kaşığı balı karıştırarak macun haline getirin. Hazırladığınız macunu yemeklerden sonra yiyin.
Kuşburnu Çayı
Kuşburnu ve bir bardak suyu kaynatın. İçerisine toz zencefil ekleyin ve sıcak tüketin.
Ayva Çayı
Ayva çekirdeği ve kabuklarını, elma kabuğu ile birleştirin ve suda kaynatın. 10 dakika demlendirdikten sonra bir kaşık bal ilave edin ve için.
Ihlamur Çayı
Kış aylarında en çok tercih edilen bitki çaylarından ıhlamur ise ağrı ve iltihap gidericidir. Günde 2 bardak ıhlamur çayını şekersiz içmeye özen gösterilmelidir. Şeker çaydaki bileşenler ile tepkimeye girerek, yararlı yanlarını azaltabilmektedir.
Adaçayı
Adaçayı hem boğazı yumuşatır hem de ağrısını azaltır. Bitki çayı olarak tüketilen adaçayını aynı zamanda gargara olarak da kullanabilir.
Nane Çayı
Soğuk algınlığında sıkça tercih edilen nane çayını bir dilim limon ve 1 çay kaşığı bal ile karıştırarak tükettiğinizde soğuk algınlığı etkilerini azaltacaktır.
Ekinezya Çayı
4 tatlı kaşığı ekinezyayı ve 1 litre kaynar su dolu kabın içine koyun. Ekinezyaları yaklaşık 5 dakika kaynattıktan sonra süzerek tüketebilirsiniz.
Ballı Kekik Çayı
İki kahve kaşığı ince kıyılmış taze kekiğin üzerine, bir bardak kaynar su döküldükten sonra üstü kapalı olarak 5 dakika kadar demlenir ve süzülür. Balla tatlandırılarak içilir. Bu tarifle bağışıklığınız güçlenirken, nefes alışınız da rahatlar.
Limon, Karabiber, Tuz
Bir limonu dörde bölün. Böldüğünüz parçalardan birinin üzerine karabiber ve tuz serpin. İyileşmenin hızlanması için limonu yiyin.
Ballı Ilık Süt
Ballı süt hazırlanırken balın iyi karışması için genellikle kaynar süt tercih edilir. Ancak balı bal yapan maddeler dediğimiz enzimler de vitaminler de böyle yüksek ısılara dayanıklı değildir. Kaynar süt balın özünü öldürür. Böyle olunca baldan geriye kalan şey çay şekerinden farksız bir tatlandırıcı olur. Bu sebeple sütü kaynar sıcaklığa gelinceye kadar ısıtmamalıyız. Ilındığı anda ocağı kapatıp, fincana önce sütü koyup üzerine yemek kaşığı kadar bal ilave etmeliyiz.
Bademli Portakal Suyu
Bademleri rondo yardımıyla parçalayın. çay kaşığı parçalanmış badem ile bir fincan portakal suyunu karıştırın. Her sabah ve her akşam yatmadan önce mutlaka tüketmelisiniz.
Zencefilli Tarçınlı Çay
3 halka taze zencefil, 8 adet çubuk tarçın, 8 adet karanfil, 1 adet limon, 1,5 litre su, 1 kaşık bal. Bal hariç diğer malzemeleri suyun içine atarak kaynatın. Sonra bu karışıma bal ekleyerek tüketebilirsiniz. Bu çay, öksürüğü geçiren iyileştirici bir özelliğe sahiptir.
En Hızlı Öksürük Kesici Yöntemler
Bir kaşık bal ve bir kaşık zencefil bunun için yeterli olacaktır. Öksürük için birebir çare olan ballı zencefil tüketmek iyi bir tedavi yöntemi olacaktır.
Karabiber ve balı karıştırarak da öksürüğünüzü geçirebilirsiniz. İnatçı bir öksürüğe sahipseniz bir bardak sütün içine bir çay kaşığı karabiber ve balı karıştırın.
Evde Kuru Öksürüğü Ne Keser?
Sıcak duş, alerji ve astımdan kaynaklanan öksürüğe iyi gelmektedir. Ayrıca kaynayan suyun içerisine bir miktar nane aromalı vazelin koyarak buhar banyosu yapın. Bronşları açarak öksürüğü kestiği söylenmektedir.
1 tane soğanı 4'e bölüp 1 bardak su ilave edip kaynatın. 5 dakika kaynattıktan sonra altını kapatıp biraz soğumasını bekleyin. İçebileceğiniz ılıklığa geldiğinde suyunu süzdürüp bardağa koyun. İçine 1 tatlı kaşığı bal koyun karıştırıp için. Yarım saat sonra öksürükten kurtulun.
Turpun içerisini bir miktar oyun ve dibini delin. Daha sonra turpu bardağın içerisine yerleştirin ve içerine bal ilave edin. Turpu o şekilde ertesi güne kadar bekletin ve bardağa damlamış olan balı tüketin.
Bir bardak kaynar suyun içerisine bir diş sarımsak ve 2 adet tarçın ilave edin. 5 dakika demlendikten sonra için. Öksürüğü anında kestiği biliniyor.
Balgamlı Öksürük Nasıl Geçer?
Bir çay kaşığı taze çekilmiş karabiber, 2 yemek kaşığı bal ile bir fincanda karıştırılır. Üzerine kaynamış ve bir süre beklemiş sıcak su dökülür ve 15 dakika kadar üstü kapalı olarak demlendirdikten sonra süzülerek içilir. Balgamlı halde gelen öksürüğü geçirmek için ideal bir karışımdır.
Çocuklarda ve Bebeklerde Öksürüğü Ne Geçirir?
Çocuğunuzun öksürüğü viral soğuk algınlığından kaynaklanıyorsa, aşağıdaki çözümleri uygulayabilirsiniz.
Bol Su İçirin
Öksürüğün en iyi ilacı bol sıvı alımıdır. Boğazın nemli kalması öksürük ataklarını bir nebzeye kadar azaltır. Öksüren çocuğun özellikle kendine ait, kolay ulaşabileceği yerde bir şişe suyunun bulunması ve su içmesinin sık sık hatırlatılması gerekebilir. Geceleri de yatağının başucuna su şişesini koymayı unutmayın.
Bal ya da Ballı Bitki Çayı Yapın
Bal, öksürüğü azalttığı eskiden beri bilinen bir halk reçetesidir. Çocuğunuz direkt yutabiliyorsa ve 1 yaşından büyükse,1 çay kaşığı bal verin. Kimileri bala toz şeklindeki zencefil de eklemekte ve macun şeklindeki bu karışımı vermektedir. Balı direkt yutmak zor oluyorsa ılık suya ya da bitki çayına 2 kaşık bal karıştırarak verin. Bu çayın içine birkaç damla limon suyu da eklenebilir. 1 yaşından küçük çocuklara bal verilmesi ölümcül alerji riski nedeniyle uygun değildir.
Yastıkları Yükseltin
Öksürükler genelde gece saatlerinde uyku pozisyonu için yatağa yatıldığına artar. Bunun nedeni öksürüğe neden olan mukusun, düz zeminde geniz arkasına kolaylıkla akmasıdır. Çocuğunuz geceleri çok öksürüyorsa yüksek bir ya da iki yastık kullanarak başının gövdesinden yukarıda olması gibi çok basit bir yöntemle öksürüğün azalmasına yardımcı olun.
Ortamı Nemlendirin
Soğuk buhar veren bir nemlendirme cihazı kullanarak ya da kaloriferin üzerine bir tas su koyup buharlaşmasını sağlayarak odanın havasını nemlendirin. Ilık duş almak, bir tencerede su kaynatıp içine birkaç damla okaliptus yağı eklemek, çocuğun kafasına bir havlu örterek sıcak buharı 5 dakika kadar solumasını sağlamak da faydalı olabilir. Genel olarak öksürük olan durumlarda odanın ısısı çok sıcak olmamalıdır. Sıcak çocuğu bunaltarak öksürüğün artmasına yol açabilir. Çocuğu uygun şekilde giydirdiğimiz sürece özellikle gece saatlerinde pencereyi aralayarak serin ve temiz hava gelmesini sağlamak faydalı olabilir.
Burun Tıkanıklıklarını Açın
Öksürüğün bir nedeni de burunda biriken mukusun gırtlaktan geriye doğru akarak çocuğu öksürtmesidir. Deniz suyu veya evde hazırlayabileceğiniz serum fizyolojik ile çocuğunuzun burnunu yıkayarak mukusun temizlenmesini, burun pasajlarının nemli kalmasını ve çocuğun rahat nefes almasını sağlayın. Bebekler için burundaki mukusu emerek çekmeye yarayan burun aspiratörleri kullanılabilir.
Yatak Odasındaki Alerjenlere Dikkat
Öksürüğün bir nedeni de alerji olabilir. Bu durumda alerji yapması muhtemel olan yatak ve yastık kılıflarını sıklıkla ve herhangi bir parfüm içermeyen deterjanlarla yıkayın. Yumuşatıcı olarak sirke kullanabilirsiniz. Zira ticari yumuşatıcılar da yoğun kokularıyla alerji ataklarına yol açabilir. Gerekirse anti alerjik özelliği olan dolgu malzemesiyle doldurulmuş özel yastık/yorgan takımından alın. Tüylü hayvancıkları yataktan kaldırın. Odadaki halının alerji yapmayan özellikte olduğundan emin olun ya da gerekirse halıyı tamamen kaldırın.
Bol Bol Dinlendirin
Öksürük söz konusu olduğunda gözlerden kaçan yine çok basit bir öneri dinlencedir. Vücudumuz dinlenme konumundayken daha hızlı iyileşir. Gece uykusu buna güzel bir örnektir. Ancak gündüz dinlenceleri de unutulmamalı. Çocuğunuz çok öksürdüğünde koşmalı, fiziksel efor sarf etmeli aktivitelerden uzak durup, kitap okumak, masa başında resim gibi sanat aktiviteleri yapmak, boya kitabını boyamak, lego oynamak, puzzle yapmak gibi onu meşgul eden, eğlendiren ama fiziksel olarak yormayan aktivitelere yönelmesini sağlayın.
Bitkisel Pastil Kullanın
Öksürük durumunda çocuklar için formüle edilmiş doğal, bitkisel pastiller kullanın. Bu pastiller boğazı yumuşatarak, oluşan kuruma hissini giderebilir. Bununla beraber pastillerin yutma ve boğazına kaçma riskinden ötürü 6 yaş öncesinde verilmemesi gerekir. Ayrıca gün içinde kaç adet pastil yenildiğinin de takibini yaparak aşırıya kaçmamakta fayda var.
Tuzlu Suyla Gargara Yapın
Tuzlu boğazın arkasında biriken mukusu ve böylece oluşan öksürük hissini azaltır. Bir su bardağı ılık suya yarım çay kaşığı tuz koyarak iyice eriyene kadar karıştırın. Suyun iyice soğumasını bekledikten sonra çocuğunuza bu suyla gargara yapmasını ve tükürmesini söyleyin. Bu işlem günde birkaç kere tekrar edilebilir. Ancak çocuğunuz gargarayı uygun şekilde yapabilecek ve tuzlu suyu yutmayacak kadar büyük olmalıdır.
Ayağa Vicks Sürün
Bilimsel olarak ispatlanmamış olsa da, gece uykusundan önce ayağın tabanına Vicks sürerek çorap giydirip yatmanın bazı öksürüklere iyi geldiği bilinmektedir. yaş arasında Vicks sadece göğse ve sırta sürülür. Vicks’in içerdiği kafur çok alındığında zehirli etki yaratabilen bir maddedir. Bu nedenle ağıza ya da buruna sürülmemelidir. Akciğerlerde ani çökme yapabilir. Bronşiyal astımda da Vicks kullanılmamalıdır. Ayrıca 2 yaşından küçük çocuklara Vicks kesinlikle kullanılmamalıdır.
Alerjik Öksürüğe Ne İyi Gelir?
Gece Öksürüğüne Ne İyi Gelir?
Kuru Öksürük Neden Olur?
Balgamlı Öksürük Neden Olur?
Sürekli Öksürük Neden Olur?
Tıbbi geçmişlerinde KOAH, astım, mevsimsel alerjiler, asit reflü hastalığı gibi kronik akciğer hastalıkları, akciğer kanseri ve tüberküloz gibi kronik enfeksiyonlar olanların yanı sıra sigara içen kişilerde kronik öksürük görülmektedir.
Öksürüğe İyi Gelen İbrahim Saraçoğlu Kürü
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu öksürük için kür önerilerinde bulundu. İşte o merak edilen kürler.
Soğan kürü
Keçiboynuzu kürü
Hatmi çayı
Akut ve Kronik Öksürük Nedenleri Nelerdir?
Kuru öksürüğe neden olan akut ve kronik öksürük nedenleri vardır. Akut öksürük nedenlerinden bazıları bahar alerjisi, bronşit, zatürre, boğmaca hastalığı ve soğuk algınlığı olarak biliniyor. Bunun yanı sıra akut sinüzit hastalarında da kuru öksürük görülüyor. Bazı kişiler için ise tahriş edici madde solunması da kuru öksürük nedenleri arasında gösteriliyor. Bunun yanı sıra kronik öksürük nedenleri de farklılık gösterir.
Bunlar sigara kullanımı, geniz akıntısı, solunum yolu alerjileri, kistik fibrozis ve akciğer kanseri olarak biliniyor. Ayrıca solunum yolu alerjileri ve astımı olan kişiler de kuru öksürük oluşma koşulları da bulunur. KOAH hastalarında ve akciğer mantar enfeksiyonları olan kişilerde kuru öksürük ortaya çıkabiliyor. Solunum yollarını döşeyen mukoza tabakasında bazı kuruluklar da öksürüklere neden olabilir. Tüberküloz hastalığı da kuru öksürük nedenleri arasında sayılır. Tüm bu nedenlere bağlı olarak kuru öksürük oluşabilir.
Çevresel tahriş edici ajanlar ve boğmaca hastalığı nedeni ile kuru öksürük meydana gelebilir. Akciğer kanseri ile kalp yetmezliği ve Akciğer kanseri de kuru öksürüğün nedenleri arasında sayılır. Kuru öksürük yaşayan kişiler sorunun tespiti için iyi bir doktora gitmeliler.
Sonrasında ise ilaç takviyesi verilir. Bakteriyel kaynaklı kuru öksürüklerde antibiyotik ilaçlardan faydalanılır. Ayrıca boğaz spreyleri, pastil ve öksürük şurupları da kullanılır. Kuru öksürüğü olan kişiler yatarken yastıklarını yükseltmeliler. Bu sayede rahat bir şekilde uyuyabilirler. Ayrıca bol bol su içerek odalar da sürekli havalandırılmalı. Havanın nemlendirilmesi için bazı hava nemlendirme cihazlarından yardım alınır.
Bu yazımızda vajinal mantar enfeksiyonu nedenleri belirtileri, ilaç ve doğal bitkisel tedavi yöntemleri yanısıra
Hamilelikte vajnal mantar enfeksiyonu,
Kronik vajinal mantar enfeksiyonu,
Çocuklarda vajinal mantar enfeksiyonu gibi özel durumlarda görülen enfeksiyonların tedavi yöntemleri açıklanmaya çalışılmıştır.
Umarım yazımız vajinal mantar enfeksiyonu sorunu yaşayan kadınlara yardımcı olur , enfeksiyondan uzak, sağlıklı huzurlu bir yaşam sürerler.
Op Dr Zeki SALAR
Hastadan hastaya farklılıklar gösterebilmekle birlikte vajinal mantar akıntısı çoğu zaman
beyaz krem rengindedir.
kimi zaman krem gibi kıvamlı
kimi zaman çökelek, peynir kesiği gibi pütür pütür olabilir.
Ajinal mantar, kokulu akıntı çoğu zaman yapmaz. Kimi zaman ekşimsi bir koku olabilir.
Vajinal mantar sebepleri arasında en sık görüleni Candida albicans adı verilen bir maya hücresidir.
Vajinal mantar enfeksiyonu olan on kadının dokuzunda bu maya hücresi saptanmaktadır.,
Normalde vücudumuzda bu maya hücresi vajinal florada bulunur.
Diğer bakteriler ile bir denge içinde sorunsuz olarak bir aradadırlar.
Bazı nedenlerle bu dengenin bozulması nedeniyle normalde sessiz olan herhangi bir şikayete neden olmayan maya hücreleri aşırı olarak çoğalır. Denge bozulur ve hastada mantar enfeksiyonu belirtileri görülmeye başlar.
kandida mantar hücrelerinin artmasına neden olabilir.
Vajinal mantar kaşıntısında öncelikle vajinal krem tedavisi ve vajinal mantarın bitkisel tedavi yöntemleri tercih edilmelidir.
Ancak Vajinal mantar kaşıntısında sadece krem kullanmak ya da bitkisel tedavi uygulamak çoğu zaman tek başına çözüm sağlamaz. Çünkü enfeksiyon vajinanın iç kısmından kaynaklanmaktadır.
Eğer vajinal mantar enfeksiyonu olan kadın cinsel yönden aktif ise fitil tedavisi ,
daha önce cinsel birliktelik yaşamamış ise vajinal mantar hapı olarak adlandırılan ağızdan ilaç tedavisi alması gerekir.
Tedaviye destek olarak vajinal mantar kremleri kullanılır.
Ayrıca vajinal mantar doğal ve bitkisel tedavi seçenekleri de tedaviye destek olarak kullanılabilinir.
İlaç tedavisi ile çoğu zaman kolaylıkla tedavi edilir. Önemli olan vajinal mantar enfeksiyonunu kronikleştirmemektir. Çünkü kronik vajinal mantar enfeksiyon hastanın yaşam kalitesini oldukça olumsuz etkiler ve tedavisi kolay olmayabilir.
Enfeksiyonun kronikleşmemesi için en önemli husus vajinal mantar enfeksiyonuna sebep olan etkenin ortadan kaldırılmasıdır. Örneğin antibiyotik kullanımı mantara yol açmışsa antibiyotik tedavisinden mümkün olduğunca kaçınılmalı, naylon çamaşır giymek neden oluyorsa pamuklu rahat çamaşırlar tercih edilmelidir.
Unutulmamalıdır ki ilaçlar geçici ya da kısmen çözüm sağlar, kalıcı ve sürekli sağlık ve tedavi için kadının kendini tanıması hijyen kurallarına dikkat etmesi ve vajinal mantar enfeksiyonuna neden olan durumlardan uzak olması gerekir.
Vajinal mantar tedavisinde kullanılan yöntemler;
olarak sıralanabilir.
Vajinal mantar enfeksiyonu çoğu zaman genital bölgede kaşıntı, kızarıklık ve yanma batma hissine sebep olur.
Vajinal mantar krem tedavisi çoğu zaman gün içinde bu şikayetleri azaltır. Ancak tek başına krem tedavisi yeterli olmayabilir.
Çünkü enfeksiyon vajinanın iç kısmından kaynaklanmaktadır. Asıl enfeksiyon çözülmediği sürece hastanın kaşıntı, akıntı, kızarıklık şikayetleri tekrar edecektir.
Cinsel yönden aktif hastalarda vajinal mantar fitil tedavisi öncelikle tercih edilmelidir.
Fitil tedavisi etkilidir.
Lokal olarak etki gösterir yani gereksiz yere tüm vucuda ilaç dağılmaz etki etmez karaciğere zararı olmaz.
Çoğu zaman kısa süreli bir tedavi ile çözüme gidilir.
Fitiller tercihen gece yatarken vajinaya hazneye bir eldiven ile yağlı bir krem vasıtası ile olabildiğince ilerletilir.
Vajinal mantar fitil tedavisi sonrası akıntı bir miktar artış gösterebilir. Yanma hissi olabilir. Vajinal fitilin bir kısmı dışa çıkabilir. Hepsi normaldir
Hastaların çoğu vajinal mantarı evde tedavi etme yönünde eğilim içindedir. Bu nedenle bugüne kadar çok farklı doğal bitkisel tedavi yöntemleri denenmiştir.
Yazımızın bu kısmında birçok avrupa ülkesi ve amerika birleşik devletlerinde FİTOTERAPİ olarak adlandırılan vajinal mantar enfeksiyonunda doğal ve bitkisel tedavileri bilimsel olarak ele alınmaya çalışılacaktır.
Bizler hekim olarak sadece ilaçlar hakkında eğitim alıyoruz ve bilgi deneyim sahibiyiz. Bu nedenle sağlık bakanlığı onaylı ilaç ve tedavileri hastalara tavsiye etmek zorundayız. Ancak birçok batı ülkesinde FİTOTERAPİ konusunda araştırmalar yapılırken bu konuyu göz ardı da etmemeliyiz.
Bu konu ile ilgili tıp literatürüne bakıldığı zaman vajinal mantarın doğal bitkisel tedavisi için kullanılan denenen çözümler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;
Konu ile ilgili olarak tıp literatüründe 17 adet bilimsel çalışma yapılmıştır.
Bir yayında bir hastanın vajinal mantar tedavisinde sirke kullanılarak tedavi edildiği ifade edilmektedir. yılında Altern Ther Health Med dergisinde yayınlanan bu olgu sunumunda 32 yaşında mantar enfeksiyonu olan evli 5 yıldır ilaçlara yanıt vermeyen kronik vajinal mantar enfeksiyonu olan hastaya elma sirkesi ile tam bir tedavi imkanı sağlandığı belirtilmiştir.
Sonuç olarak, vajinal mantarın doğal bitkisel tedavileri için denenen tedavi seçenekleri oldukça uzundur. Üstte sözü edilen yayın ışığında elma sirkesi vajinal mantar enfeksiyonlarının tedavisinde faydalı olabilir ve denenebilir.
Ancak istenmeyen yan etkiler,
kullanım şeklinin kolay olmaması,
reçete ile eczaneden aldığımız ilaçlar gibi standart belli bir dozunun olmaması,
ve doğal tedavilerin sorumlu olduğumuz sağlık bakanlığı tarafından onaylanmamış olması nedenleri ile
vajinal mantar tedavisinde doğal ve bitkisel tedaviler ilaç tedavilerine tamamlayıcı ya da destek tedavi olarak denenebilirler.
Üstte sıralanan bilgiler ışığında vajinal mantarın evde tedavisi tek başına zaman alabilir. Bu nedenle vajinal mantar akıntı şikayeti olan hastaların jinekolojik muayene sonrası uygun ilaç tedavisi alması daha mantıklı gözükmektedir.
Ancak doktora gitmeden önce evde tedavi olmayı tercih eden hastalar elma sirkesi doğal tedavisini deneyebilirler.
En iyi mantar ilacı hastanın kadın doğum uzmanı tarafından değerlendirmesi sonucu hastaya özel yazacağı ilaç tedavisidir.
Tıpta hastalık yoktur hasta vardır
Tedaviler hastaya özel olmalıdır.
Vajinal mantar enfeksiyon hastalığıdır. İlaçla tedavi edilir. Vajinal mantar ameliyatı yoktur.
Vajinal mantar enfeksiyonları idrar yollarını etkileyebilir. idrar yaparken yanma sızı ve sık idrara çıkmaya neden olabilir.
Bu yakınmaların önlenmesi ve tedavisinde günde en az 2 litre su içmek bol sıvı tüketmek faydalıdır.
Ancak tek başına su içmek vajinal mantarın tedavisini kesin olarak sağlamaz.
İnsan vücudu bir bütündür. Uyku, beslenme alışkanlıkları, stress ve spor bağışıklık sistemimizi direk etkiler. Bağışıklık sisteminin kötü olması şeker hastalığına yatkınlık vajinal mantar enfeksiyonlarının sık ve uzun süreli olmasına neden olur.
Vajinal mantar enfeksiyonu geçiren hastaların
bağışıklık sistemini güçlendirici bol vitaminli ( özellikle C vitamini ) sebze ve meyveleri tüketmeleri,
doğal, az işlenmiş yemekleri tercih etmeleri,
fast food gibi sağlıksız ürünlerden uzak olmaları,
tatlı, yağlı, pasta, kek, kurabiye, aşırı tatlı meyveler, dondurma gibi kan şekerini yükselten gıdalardan uzak kalmaları tedaviye katkı sağlayacaktır.
Tüm kadınlarda olduğu gibi hamilelerde vajinal mantar enfeksiyonu olabilir.
Hatta hormonların değişmesi ile vajinal flora değişir. Kadın hamilelikte vajinal mantara daha yatkın hale gelir.
Özellikle düşük riski olan ve bu nedenle vajinal fitil krem kullanan gebeler vajinal mantar enfeksiyonuna daha sık yakalanır.
Hamilelikte vajinal mantar tedavisinde ağızdan ilaçlar tercih edilmez
Tek kullanımlık bebeğe zarar vermeyen vajinal fitiller ve kremler tercih edilmelidir.
Gebelikte sık vajinal mantar enfeksiyonu var ise kültür testi yapılmalı ve gebelik diyabeti açısından kan testleri yapılmalıdır.
Bebeklerde vajinal mantar enfeksiyonu kimi zaman görülebilir.
Başka nedenlerle kullanılan antibiyotikler
Bebek bezinin uzun süre değiştirilmemesi
Allerjik bebek bezi kullanımı
İyi durulanmamış bebek çamaşırları
Ya da kullanılan sabunlar bebeklerde ve kız çocuklarında vajinal mantar enfeksiyonuna yol açabilir.
Tedavisinde bebeğe zararı olmayan krem tedavisi uygun olur.
Vajinal mantar kremi emziren anneler için ideal tedavilerden birisidir. Vajinal mantar hapı tedavisi emziren annelerde önerilir. Gerekirse fitil tedavisi yapılabilir.
Diyabet hastalığında kan şekeri takibi ve kontrolu çok önemlidir. Bunun içinde sağlıklı beslenme ve spor önemlidir. Doktorun önerdiği diyabet ilaçları düzenli zamanında alınmalıdır.
Uzun süre kan şekeri yüksek seyreden diyabet hastalarında vajinal mantar enfeksiyonlarında artış görülür. Ayrıca diyabetik hastalarda geçmeyen ve tekrarlayan vajinal mantar enfeksiyonuna daha sık rastlanır.
Bu nedenle Tekrarlayan vajinal mantar sorunu olan hastalarda diyabet yönünden de inceleme gereklidir.
vajinal mantara sebep olan etken ortadan kaldırılmadığı sürece enfeksiyon geçmez ya da sık tekrar eder.
Bu nedenle yanlış olan ne ise bunun önlenmesi ya da yapılmaması öncelikle önemlidir.
Kronik - Geçmeyen vajinal mantar enfeksiyonu olan hastalarda;
-Ayrıntılı muayene,
-Kültür ve smear testleri alınmalı,
-Diyabet şeker hastalığı yönünden inceleme yapılmalı,
-Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen bir hastalık olup olmadığını anlamak için kan sayımı idrar testi vitamin eksikliği testleri ve HIV gibi viral enfeksiyon varlığı tespiti için gerekli testler yapılmalıdır.
Bu konuda daha detaylı bilgi için linki tıklayınız --> GEÇMEYEN TEKRAR EDEN VAJİNAL AKINTILAR
Vajinal mantara neden olan mikroorganizma sürekli olarak vücudumuzda bulunur. Yani dışardan enfeksiyon almaya gerek yoktur. Candida adı verilen bu mikroorganizma fırsat bulunca , gerekli koşullar oluşunca hızlı bir şekilde çoğlamaya başlar ve enfeksiyon hastalığına neden olur. Bu nedenle bağışıklık sisteminin zayıf düşmesinin önlenmesi tekrarlamasının önlenmesinde büyük önem taşır.
Vajinal mantar tahriş ve kızarıklığa neden olur. Bu nedenle ciltte çatlaklar oluşur ödem meydana gelir. Bunlarda vajinal mantarda cinsel ilişkide acıya sebep olur.
Vajinal mantar ortak kullanım alanları ( tuvaletler, hamam, sauna ) ve cinsel birliktelik yolu ile bulaşabilir.
Vajinal mantar adet üzerine etki yapmaz . Adet gecikmesine neden olmaz
Vajinal mantar varken adet olmak çözüm sağlamaz. Yani vajinal mantar adet olunca geçmez. Belki adet süresince geçici bir rahatlama olabilir. Ama çoğu zaman oluşan nem ve sık ped değiştirmeye bağlı olarak acı batma yanma hissi artar.
Vajinal mantar varken adet olmanın diğer bir sorunu da tedavi için kullanılan fitil tedavisine ara vermek gerekir. Adet döneminde vajinal mantar fitil tedavisine ara verilmelidir. Adet bitiminde tedaviye kalınan yerden devam edilir.
Vajinal mantar yumurtalık ağrısı yapmaz.
Tek başına vajinal mantar gebelik oluşmasına engel olmaz. Ancak cinsel birliktelik esnasında acı yanma batma olursa gebelik için gerekli olan sağlıklı birliktelik gerçekleşmeyecektir.
Vajinal mantar kısırlık yapmaz.
Birçok enfeksiyon hastalığında olduğu gibi kişinin bağışıklık sistemi güçlü ise ve vajinal mantara neden olan neden ortadan kalkmışsa vajinal mnatar kendiliğinden geçebilir. Ancak bu çoğu kez uzun zaman alır. Kimi zaman bu bekleme süreci içinde hastalık daha da ilerleyebilir. Bu nedenle vajinal mantar varsa kendiliğinden geçmesi beklenmemelidir.
Evet vajinal mantar vaktinde tedavi edilmez ise ya da kortizonlu kremler kullanılırsa makata bulaşabilir ve yayılım gösterir.
Vajinal mantar varken denize girilir. Sakıncası yoktur. Ancak deniz sonrası duş alınmalı, ıslak mayo ile kalınmamalı genital bölge iyice kurulanmalı ve kuru rahat çamaşırlar giyilmelidir.
Vajinal mantar teşhisinde doktorun akıntıyı görmesi ve buna göre değerlendirme yapması büyük önem taşır. Bu nedenle adet olunmayan bir dönemde kadın doğum masasında doktor değerlendirmesi büyük önem taşır. Doktor gerek görürse kültür, smear testi yapar.
Vajinal mantar rahim ağzı kanseri arasında ilişki yoktur. Vajinal mantar rahim ağzı kanseri yapmaz.
Evet, Antibiyotik Vajinal mantara sıklıkla neden olur. Bu nedenle gereksiz yere antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır.
Vajinal mantar boğaz ağrısı arasında direkt ilişki yoktur ancak boğaz ağrısı çoğu zaman solum sistemi hastalıklarını habercisidir. Solunum yolu infeksiyonları, bağışıklık sistemini zayıflatarak vajinal mantara neden olabilir.
Mantar enfeksiyonu nemi sever. O nedenle kadınlarda daha sık gözükür. Cinsel birliktelik esnasında erkeğe geçebilir. Ancak erkekte kadındaki gibi yoğun belirti vermeyebilir.
Mantar enfeksiyonu erkekte çoğu zaman belirti vermez. En çok görülen belirtisi genital bölgede kaşıntı kızarıklık ve pul pul cilt dökülmeleridir. Akıntı çoğu kez yoktur. Tahriş kaşımaya bağlı ciltte çatlaklar oluşur ise acı hissi de vardır.
Vajinal mantar tedavi edilmezse makata kalçalara yayılım gösterebilir. Tedavide daha da geç kalınırsa kronik - tam iyileşmeyen bir enfeksiyon halini alabilir. Bu nedenle tüm hastalıklarda olduğu gibi erken teşhiş ve tedavi vajinal mantar enfeksiyonları içinde önemlidir.
Evet. Özellikle cinsel birliktelik sonrası bulaşma olabilir.
ortak kullanılan havlu çamaşırlar
ortak kullanım alanları ( WC sauna hamam..) diğer bulaşı yollarıdır.
Vajinal mantar bacak ağrısı yapmaz.
Genel olarak vajinal mantar ağrı yapmaz. Ancak eşlik eden idrar yolu enfeksiyonu varsa idrar yaparken sızı ve kasık ağrısı görülebilir.
Uygun tedavi ile gün içinde şikayetler azalmaya başlar , gün içinde tam bir iyileşmenin olması beklenir.
ÖZET OLARAK;
Kadınlarda vajinal mantar enfeksiyonu sık olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çoğu zaman ciddi bir sağlık sorunu olarak görülmese de kadının yaşam kalitesini olumsuz etkilemesi nedeniyle önemlidir.
Vajinal mantar enfeksiyonun önlenmesinde;
Vajinal mantar enfeksiyonu tedavisinde kadın doğum muayenesi sonrası uygun ilaç tedavisi alınması idealdir.
Elma sirkesi, ilaç tedavisine destek olarak vajinal mantar doğal bitkisel tedavisinde denenebilir. Ancak beklenmedik yan etkiler konusunda uyanık olunmalıdır.
Tüm bunlar "Vajinal mantar hastalığına ne iyi gelir?" sorusuna verebileceğimiz en iyi cevaptır.
Op Dr Zeki SALAR
Kadın Hast Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
Memorial Ataşehir Hastanesi İstanbul.