Gezi Parkı Provakatörleri
kaynağı değiştir]
Gösteriler sırasında bazı gruplar tarafından BDP ve Türkiye hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanan PKK bayrakları ile PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan posterlerinin açılması tartışmalara sebep oldu. Bayrakları açan gruplara bazı kişiler ‘PKK dışarı’, ‘Apo dışarı’, ‘Kahrolsun PKK’, ‘Mustafa Kemal’in askerleriyiz’ sloganları atarak ve su şişeleri fırlatarak tepki gösterdi, ancak göstericiler her grubun bayrağının açılabileceği kararıyla bayrakların ve posterlerin indirilmesini engelledi.[][]
yılında yasa dışı bir örgüt olarak[nerede?], THKO'nun bölünmesinden sonra gerçekleştirilen bir kongreyle kurulan TİKB, protestolar sırasında öldürülen Ethem Sarısülük'ün ölümünün ardından resmî internet sitesinde bir bildiri yayınladı. Bu bildiride Sarısülük'ün Türkiye İhtilalci Komünistler Birliği üyesi olduğu iddia edildi.[][birincil olmayan kaynak gerekli][]
Ölümler[değiştir kaynağı değiştir]
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 29 Mayıs tarihinde Gezi Parkı protestolarını desteklediğini söylemiş ve Taksim'de eylem yapan grupları ziyaret etmiştir.[] Kılıçdaroğlu, 23 Aralık 'de Twitter hesabından paylaştığı bir yorumunda " Cumhurbaşkanlığı koltuğunu işgal eden zat ısrarla Gezi direnişini terörize etmeye çalışıyor. Gezi direnişi, doğru olmayan bilgilerle ucuz siyasetine malzeme edilemeyecek kadar onurlu ve barışçıl bir demokrasi hareketidir!" ifadelerine yer verdi.[]
Halk TV Gezi Parkı protestolarını izleyicilere "Türk Baharı" olarak yansıtmıştır.[kaynak belirtilmeli]
CHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu Gezi Parkı eylemlerine tam destek verdiklerini açıklamış ve bunun demokratik bir halk eylemi olduğunu söylemiştir.[]
CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce ise, Gezi Parkı protestolarına ilişkin, "Bu, milletin demokrasi, özgürlük talebidir." demiştir.[]
CHP Grup Başkanvekili Emine Ülker Tarhan Gezi eylemlerine Ankara'dan katılarak destek vermiştir.[]
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, direnişin ilk günlerinde ön plana çıkan BDP Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'i kastederek 5 Haziran'da yaptığı açıklamada "İmralı'nın postacısının liderliğini yaptığı Gezi Parkı eylemine destek vermiyorum" demiş ve meydanlarda ülkücü olmadığını, olmayacağını ve eyleme destek vermek isteyenlerin ancak MHP'den istifa ederek destek olabileceklerini belirtmişti.[]
Protestoların yayılmasının ve giderek hükûmet karşıtı bir eyleme dönüşmesinin ardından diğer muhalefet partileri gibi MHP de eylemcilerin yanında bir tavır alıp hükûmete yüklendi. Bahçeli sadece bir hafta sonra, 12 Haziran'da partisinin grup toplantısında yaptığı bir konuşmada "Gezi Parkı bir çığlıktır. Haykırışın sembolleştiği yerdir."[] dedi.
MHP'nin tavrındaki bu değişikliği, ilk günden beri Gezi protestolarına katılan ve tek destek veren MHP İl Başkan Yardımcısı Hasan Hüseyin Sünbül bir röportajında şu sözlerle açıkladı:
"80 öncesinde çok acı bir tecrübemiz var. Devlet Bey’in de dediği gibi, “Bulanık kuyudan su içmeyiz” söylemi bu manada doğru bir tespittir. Milliyetçi taban ilk günlerde bu nedenden dolayı biraz temkinli yaklaşmış olsa da sonrasında bu çığlığın haklı bir çığlık olduğunu, bu başkaldırının haklı bir başkaldırı olduğunu onlar da ifade etmiş ve destek olmuşlardır. Bize gelen maillerde Twitter ve Facebook hesaplarımız üzerinde yapılan yorumlarda biz bunu okuyoruz. Zaten partiye gönül vermiş unvanı olsun olmasın MHP’liler Gezi’yi boş bırakmıyor."[]
Bu sırada MHP içindeki diğer siyasetçilerden de destek mesajları gelmeye devam etti. MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural "Bu ülkenin askerini, polisini öldürenler karşısında gözlerini bağlayan hükûmet, bugün Gezi Parkı'nda 'ağaçlara dokunmayın' diyenlere biber gazı sıkıyor, çadırları yakıyor. Böyle bir zorbalık olur mu?" açıklamasını yaparken[]Fethiye Belediye Başkanı Behçet SaatçiFethiye Belediyesi Meclis Salonu'nda yaptığı konuşmada "Emniyet güçlerimizin orantısız güç kullanması bu olayları tetikledi. Bu eylemleri ezilen, dışlanan, başkalaştırılmaya çalışılan halkımızın bir tepkisi olarak görüyor ve sonuna kadar destekliyorum" sözlerine yer verdi.[]
Yine de Bahçeli, protestolar boyunca şiddeti körüklemek yerine bol bol sağduyu çağrısında bulundu. Eylemcilerin sokaklarda gösteri yapmalarının doğru bir protesto yöntemi olmadığını ve tepkilerini sandıkta göstermeleri gerektiğini savunan Bahçeli gençlere şöyle seslendi: "Gazla taşla oyalanma. Gençlik iradesini demokrasi içerisinde sandığa götür ve bu AK Parti'ye vur gitsin. AK Parti'nin ampulünü söndür. Sen buna layıksın. Çapulcu diye adını koydurma. Makul ol, dürüst ol, dik dur ve vatanına milletine sahip ol. Bunun için Ülkücü gençlik Taksim'de Kızılay'da yoktur, olmayacaktır. Annenizi babanızı üzmeyin. Yeniden bir mağduriyet ve mahkûmiyet yaşamayın. Hayatınızı tehlikeye atmayın. Ülkücülerle, milliyetçilerle kucaklaşın. Sokaklarda değil, hür meydanlarda olun."[]
Protestoların partinin seçmeninde bulduğu yanıt da bundan pek de farklı değildi. Xsights Araştırma ve Danışmanlık Şirketi'nin yaptığı araştırmaya göre, MHP tabanının yüzde %89'u Gezi Parkı eylemlerine destek oldu.[]
BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, Taksim Gezi Parkı’ndaki düzenlemelere karşı girişilen protesto gösterilerinin hükûmete karşı bir "darbe girişimi" olarak yorumlamıştır ve Gezi'yle aramıza mesafe koyduk demiştir.[][]
BDP İstanbul milletvekili Sırrı Süreyya Önder gösterilere ilk gününden itibaren aktif destek vermiş ve bir duvarın yıkımını engellerken yaralanmıştır.[]
Meclis dışı[değiştir kaynağı değiştir]
Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünde öğretim görevlisi olan Koray Çalışkan,[] protestoların kendinden çok emin ve otoriter bir politikacı olan Erdoğan ve partisi için bir dönüm noktası olacağını söylemiştir. Ayrıca Erdoğan'ın başkanlık sistemine geçiş hesaplarını da etkileyeceğini ifade etmiştir.[]
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde ekonomi profesörü olan Daron Acemoğlu, New York Times gazetesine protestolar üzerine yazdığı makalesinde “Sandık doğru seçenekleri sunmadığında demokrasi eylemle ilerler.” yorumunda bulunmuştur.[][]