kaynağı değiştir]
Ginsenge alternatif olan çeşitli benzer adaptojen etkilere sahip bitkiler de bulunmaktadır. Bu bitkilerin ginsenge yanında tercih edilmesinin bir diğer sebebi de ucuzluklarıdır. Ancak her ne kadar insanlarla ginseng diye anılsalar da tamamen ginsengden farklı bitkilerdir. Ayrıca ginsenoit adlı maddeye çoğunda rastlanmaz, sadece Gynostemma pentaphyllum aslı bitkide kısmen ginsenge benzer ginsenoitler bulunur ancak ginseng kadar ginsenoitlerinin tek başına etkisi tespit edilememişseafoodplus.info ürünlerin her birinin farklı bir kullanım alanları olup, kullanmadan evvel yararlanılacak alan tespit edilip ona göre bu bitkiler seçilmelidir.[12]
Bazı aşağıda verilen ginseng diye ifade edilen türlerinde adaptojen etkisi bulunmaktadır. Bu türlerden Panax notoginseng ginseng ailesindendir ancak adaptojen etkisi yoktur.:
Ginseng, gerek içerdiği ender bileşenler gerekse de yetişme koşulları ile dünyanın en değerli bitkileri arasında yer alıyor. Peki, doğanın elinden insanlığa uzanan bu iksir niteliğindeki bitki hakkında çok şaşıracağınız bilgiler öğrenmeye hazır mısınız?
Ginseng, sayısız faydasıyla antik çağlardan beri uygulanagelen iyileştirici ve koruyucu tedaviler arasında yer alıyor. Çeşitli inanışlarda kutsallık atfedilen bu mucize bitki, geleneksel Çin kaynaklarında ise “ölümsüzlüğün kökü” olarak adlandırılıyor. Peki, ginsengi bu denli eşsiz hatta büyülü kılan nedir dersiniz?,
Ginseng, sarmaşıkgiller familyasına ait çok yıllık bir bitki çeşidini oluşturuyor. Latince adı “tam iyileşme” anlamındaki “panax” olan bu bitki, ağırlıklı olarak Doğu Asya’da yetişiyor. Ancak Kuzey Yarımküre’nin uygun iklim koşullarına sahip farklı bölgelerinde de görülebiliyor. Olgunlaşması ve hasadı dört ila 10 yılı bulan ginseng, kök bitki olması bakımından görünüm itibarıyla zencefile benziyor.
Ginseng bitkisi, yetiştiği bölgelere göre “Asya-Kore ginsengi”, “Amerikan ginsengi” ve “Sibirya ginsengi” olmak üzere üç temel türe ayrılıyor. Bunun yanı sıra hasat zamanına göre türleri “beyaz ginseng” ve “kırmızı ginseng” olarak da adlandırılabiliyor. Ginseng çeşitlerini yaygın adlarına göre tanımlamak gerekirse:
Adını yetiştiği bölgeden alan orijinal bir ginseng çeşididir. Kırmızı ginseng olarak da bilinen panax ginseng türlerinden biridir.
Kırmızı ginseng faydaları ve aktif bileşenleri yönünden oldukça zengindir. Hasadı geç yapıldığı için (altı yıl ve üstü) en olgun ginsengdir. En iyi ginseng türü olarak bilinmesine karşılık, esasen bir tür olmayıp hasadına göre isimlendirilmiştir.
Ginseng türlerinin genelinde dört ila altı yıllık iken hasat edilenler genellikle bu şekilde adlandırılır.
Kuzey Amerika’nın yüksek enlemlerinde yetişen bu ginseng türü, Kanada-Ontario kökenlidir. Ancak ABD’nin Georgia ve Wisconsin eyaletlerinde de yetişir. Latince adı panax quinquefolius olan Amerikan ginsengi, ticari amaçlı olarak Çin’de de yetiştirilmektedir.
Rusya ve Japonya’da yetişen Sibirya ginsengi, ginsenosit içermemesi bakımından diğer türlerden ayrılır. Bu nedenle de faydaları benzer olmasına karşılık ginseng familyası içerisinde değerlendirilmemektedir.
Ticari amaçla yetiştirilmeyip orijinal köke sahip olanları, kırmızı Kore ginseng kökü ile aynı özelliklere sahip olan ginsenglerdir.
İçerdiği değerli bileşenlerle oldukça güçlü bir etkiye sahip olan ginseng faydaları bakımından, gıda ve kozmetik sektörlerinin en çok tercih ettiği içerikler arasında yer alıyor. Bitkinin bu denli rağbet görmesinde en önemli sebep ise şüphesiz, çok zengin bir antioksidan kaynağı olması. Ayrıca ginsengin, sadece kendisinde bulunan ginsenosid ve gintonin adlı aktif maddelerle de beden ve zihnin güçlendirilmesine etkiler sağladığı düşünülüyor.
Eşsiz içerikleri ginsengin faydalarına yönelik oldukça güçlü bir liste sunuyor olsa da bunları bedenin çeşitli bölgelerine yönelik değerlendirmek yanıltıcı olabilir. Ancak ginsengin kullanım alanlarını, geleneksel formüller ve çeşitli bilimsel araştırmalardan yola çıkarak en doğru haliyle şu şekilde özetlemek mümkün:
Antioksidan yönünden çok zengin olması dolayısıyla ginseng, toksik maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı olabiliyor. Bu nedenle de ginsengin, vücuttaki tüm sistemlerin işleyişini güçlendirdiği düşünülüyor. Aynı zamanda bu özelliğinden dolayı doğal yaşlanma sürecini yavaşlattığı da iddia ediliyor.
Ginsengin içerisinde bulunan aktif maddelerin ayrıca, zihinsel gücü artırdığına inanılıyor. Bu da söz konusu bitkinin son yıllarda alzheimer gibi hastalıklara karşı da kullanılmaya başlanmasında önemli bir rol oynuyor. Öyle ki ginseng kullananlar, düzenli tüketimde halsizlik ve unutkanlık gibi şikayetlerinin azaldığından da sıkça bahsediyor.
Görünüm olarak zencefile benzer bir kök bitki olan ginseng, kullanım bakımından da benzerlikler gösteriyor. Buna göre ginseng otu genellikle kullanılmazken, bitkinin kökü farklı işlemlerden geçirilerek tüketilebiliyor. Bitkinin Asya’da yaygın olarak çay şeklinde tüketimine karşılık; ginseng tozu, kapsülü veya çeşitli ürünlerin içerisinde kök özütü (ginseng ekstraktı) halinde kullanımına da oldukça sık rastlanıyor. Bu doğrultuda “Ginseng nasıl tüketilir?” sorusunun yanıtı da ürün formuna göre farklılıklar gösteriyor.
Uzun raf ömrüne sahip olması amacıyla daha çok kurutularak kullanılan ginseng, toz halde kullanılmak istendiğinde tek başına veya çeşitli içeceklere eklenerek günde ila miligram tüketilebilir.
Kapsül ve tablet ginsenglerin tüketim miktarı, içerdiği çeşitli katkılara göre ürün bazında değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle mutlaka ambalaj üzerinde bulunan veya uzman tarafından önerilen miktarlara uyarak kullanılması gerekir.
Bitki köklerinin doğrudan demlenmesiyle elde edilen ginseng çayı faydalarının hızla aktive olması nedeniyle çok sık tercih edilen bir diğer kullanım şeklidir. Aynı nedenden dolayı bu içeriğe sahip bitki çaylarının da günde iki fincan ile sınırlandırılması ideal olacaktır. Aksi halde en sık rastlanan ginseng zararlarından olan uyku eksikliği ve gerginlik sorunları ile karşılaşılabilir.
Ginseng, özüt (ekstrakt) halinde çeşitli ürünlerde de belirli miktarlarda bulunabilir. Başlı başına güçlü bir içeriğe sahip olan ginsengin bulunduğu bu ürünlerin tüketiminde de önerilen miktarlara uyulması önemlidir.
Ginseng bitkisinin, yüksek verimli tüketim amacıyla bal ve diğer arı ürünleri ile birlikte de kullanılabildiğini biliyor muydunuz? Doğa ananın en iyi yardımcıları olan arılar, ürettikleri bal ve birbirinden değerli arı ürünleri ile yüzyıllardır insanoğlunun beslenme arayışına güçlü yanıtlar veriyor. Arı ürünleri ile tedavi anlamına gelen “apiterapi” de bu anlamda en güçlü disiplinler arasında yer alıyor.
Dünyanın en eski şifa yöntemlerinden olan apiterapiden ilham alınarak geliştirilen Balparmak Apitera serisinde, günlük takviye olarak kullanabileceğiniz cazip alternatifler yer alıyor. Bunlar arasında yer alan Apitera Up ise ginseng içeren zengin formülüyle gün boyu zinde hissetmeniz için tam da ihtiyacınız olan formülü sunuyor! Peki, Apitera Up’ın içerisinde neler mi var? Gelin, birlikte inceleyelim:
Kendine has faydalı bileşenleriyle eşsiz etkiye sahip kırmızı ginseng,
Fenolik maddeler yönünden zengin propolis,
Karşı konulmaz lezzeti ve yararlı organik bileşenleriyle bal,
Ferah tadı ve güçlü etkisi ile öne çıkan zencefil ile
İçerdiği kafein ile dinçlik hissi veren tropik guarana bitkisi…
Siz de hemen serinin Balparmak Apitera Up 7 g x 7 ve Balparmak Apitera Up 12′li Paket seçeneklerine göz atmaya başlayın! Günün her saati motivasyonunuz yüksek olsun!
Ginseng, faydaları binlerce yıldır Asya kültürü tarafından bilinen ve kullanılan şifalı bir bitkidir. Bu bitki insan şekline benzetilmesi nedeniyle Çincede insan bitkisi yani ginseng olarak adlandırılmaktadır. Ginsengin iki çeşidi olduğu bilinmektedir. Bunlar Asya ginsengi; diğer adıyla Kore ginsengi ve Amerikan ginsengidir.
Binlerce yıldır tedavi amaçlı kullanılan ginsengin kökü, altı yıllık bir yetiştirme süresinden sonra hasat edilmektedir. Günümüzde bu şifalı bitkinin faydalarını anlatan birçok bilimsel araştırma mevcuttur. Kore ginsenginin içeriğinde 22 çeşit faydalı madde bulunduğu bilinir. Ayrıca yaşlanmayı geciktirici antioksidan maddeler ve insülin benzeri maddeler içermektedir.
Kore ginsenginin tüm şifalı bitkiler içerisinde, strese karşı direnci arttırmada en etkili bitki olduğu düşünülmektedir. Ayrıca fiziksel ve zihinsel dayanıklılığı arttırmaktadır. Kore ginsenginin diğer faydaları ise şu şekilde sıralanabilir:
Tıpta kullanılan ilaçların hammaddesinin bitkiler olduğunu bilmeyen yoktur. Alternatif tıpta yüzyıllardır bitkilerin pek çok faydasının olduğu belirtilir. Modern tıp ise bazı bitkileri koruyucu ve destekleyici olması bakımında önemli sayar. Bunlardan biri de ginsengdir. Ginseng, birçok farklı yararı olduğuna inanılarak, alternatif tıpta yüzyıllardır kullanılan bir bitkidir. Botanik dünyasında ismi ‘Panax’ olan ginsengin; hafızayı güçlendirme, beyin fonksiyonlarını düzenleme, halsizlik ve yorgunluğa karşı iyileştirici etkiye sahip olduğu bilimsel çalışmalarda kanıtlanmıştır. Ginsengin üreme sağlığı ve nörolojik rahatsızlıklarda da faydalı olabileceği düşünülür.
Yorgunluk, halsizlik, bitkinlik gibi durumlarda ginseng kullanımı vücut direncini artırmaya yardımcı olurken, uzun süreli ginseng kullanımının bağışıklık sistemini düzenlediği ve güçlendirdiği çalışmalarda gösterildi. Ginseng, hafıza onarımı ve beyin fonksiyonlarını düzenlemede de kullanılan bir bitkidir.
Olumlu etkileri sayesinde konsantrasyonu artırmaya yardımcıdır. Çalışma hayatında gün içerisinde konsantrasyon eksikliğinden yakınan bireyler ginsengden faydalanabilir. Ginsengin hafıza üzerine olumlu etkileri sayesinde “Nörolojik hastalıklarda ginseng kullanımı yararlı olabilir mi?” sorusunu doğurmuş ve bu konuda çalışmalar yapılmış ve yapılmaya devam ediyor. Alzheimer’ı olan kişilerde uzun süreli ginseng kullanımının algılamayı geliştirdiği düşünülür. Ayrıca, majör depresyonun tedavisinde yardımcı olabileceğine dikkat çekilir. Ancak, bu hastalıklarda ginseng kullanımının kesinlikle yardımcı olduğunu söyleyebilmek için daha çok çalışma sonucuna ihtiyaç vardır.
Ginseng farklı şekillerde tüketilebilir. Ginsengin kapsül formları tercih edilebileceği gibi ginseng kökü kullanılarak yapılan çayı da içilebilir. Ginseng çayı yapmak için; gram ginseng kökünü kaynamış suya ilave ederek, 15 dakika bekletip için. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; ginsengi yüksek miktarlarda kullanmamak. Ginsengi düşük miktarlarda uzun süre kullanmak önemlidir. Ginsengin faydasının görülebilmesi için en az 2-3 hafta kullanılması gerekir. Ginseng bunların dışında yağ halinde de kullanılabilir.
Ginsengin diyabeti olmayan kişilerde yemek sonrası kan şekerini düşürdüğü gösteriliyor. Ancak, diyabet hastası olan ve ilaç kullanan bireyler ginseng kullanırken mutlaka hekimine danışmalıdır. Ginseng diyabet ilaçları ile birlikte kullanıldığında kan şekerinde istenmeyen, ciddi düşüşlere neden olabilir. Kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler de ginseng kullanımına dikkat etmeli ve mutlaka hekime danışmalı. Ginseng kan sulandırıcı etkiye sahip olduğu için kan sulandırıcı ilaçla birlikte kullanıldığında kanama riskini artırabilir.
Panax Ginseng (Kore Ginsegi)
Daha çok Kore bölgesinde yetiştirildiği için bu adı alan Kore Ginsengi en yaygın bilinen ginseng çeşidi. Ginseng bitkisinin içerisinde farklı türlerde ginsenosit etken maddesi bulunur. Panax Ginseng, içerisinde en fazla ginsenosit bulunan ginseng türüdür. Kore ginsenginin beyaz ve kırmızı olmak üzere iki farklı türü bulunur.
Kırmızı Ginseng
Kırmızı ginseng, ginseng bitkisinin ısıda bekletilmesi ile elde edilir. İşlem şöyle yapılır: 6 yaşındaki ginseng taze bir şekilde ve kabukları soyulmadan sıcak buharda yaklaşık 3 saat bekletilir. Bu işlemin ardından nem oranı yüksek bir ortamda kurumaya bırakılır. Kurumanın ardından ginseng kırmızı bir renge bürünür. Kırmızı ginsengin antioksidan etkisi daha yüksek olur.
Beyaz Ginseng
Ginseng bitkisi soyularak güneşin altında kurutulur. Buhar işlemi uygulanmadığı için etken madde seviyesi kırmızı ginsenge göre daha azdır.
Sibirya ginsengi (Eleutherococcus senticosus)
Ginseng ailesinden olduğu sanılsa da aslında Sibirya ginsengi adıyla bilinen bu bitki ginseng ile aynı türde değildir. Gösterdiği etkiler ise daha düşük olmakla beraber ginseng ailesi ile benzeştiği için ginseng adını alır.
Amerikan Ginsengi (Panax Quinquefolius)
Amerikan ginsengi Kuzey Amerika’da yetişir. Kızılderililer tarafından şifasından yararlanmak için yaygın olarak kullanılan Amerikan ginsenginin yaprak ve meyveleri ile çay da yapılıyor. Dikkat ve hafıza artırıcı yönü öne çıkıyor.
Gerçek ginseng; ‘Panax ginseng’ ve ‘Panax quinquefolius’ bitkisinin köklerinden elde edilir. Ginsengin olumlu etkileri nedeniyle ginseng olarak lanse edilen ancak gerçek ginseng olmayan ürünler piyasada satılıyor. Ginseng alırken mutlaka buna dikkat edin.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.