Göktürk Kitabeleri Hakkında Bilgi Kısa
kaynağı değiştir]
Ana madde: Orhun alfabesi
Orhun Yazıtları'nda kullanılan Türklerin millî alfabesi olan eski Türk "runik" yazısı 38 harf veya işaretten oluşur. Bu harflerin dört tanesi ünlü işaretlerdir. Her ünlü işareti Türkçenin 8 temel ünlüsünden ikisini yazmakta kullanılır. Başka bir deyişle, eski Türk runik yazısında a/e için bir harf, o/u için bir harf ve ö/ü için de bir harf vardır.
Geri kalan 34 işaretin 20 tanesi b, d, g, k, l, n, r, s, t ve y ünsüzleriyle çifte harflerdir. Diğer bir deyişle eski Türk runik yazısında bu ünsüzlerin her biri için biri kalın öbürü de ince olmak üzere ikişer harf vardır. Kalın ünsüz işaretleri kalın ünlülü kelimelerin, ince ünsüz işaretleri de ince ünlülü kelimelerin yazımında kullanılır.
Yazıtlarda uygulanan yazım kuralları[değiştir Orhun Yazıtları nedir ve kimler adına dikilmiştir? Orhun Yazıtlarının &#;zellikleri
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 18, LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Orhun Yazıtlarının hem tarihi hem de edebiyat açısından önemi oldukça büyüktür. Aynı zamanda Göktürk Yazıtları olarak da bilinen Orhun Yazıtları taş üzerine yazılan yazıtlar olduğu bilinmektedir. Orhun alfabesinin ise 'lü yılların başında yazıldığı bilinmektedir. Peki Orhun yazıtları nedir ve kimler adına dikilmiştir? İte Orhun yazıtlarının özellikleri ve hakkında merak edilen tüm detaylar.
Haberin DevamıOrhun Yazıtları Tarih ve edebiyat açısından büyük öneme sahip yazıtlardır. Türk tarihi ve edebiyatının ilk yazılı ürünü olarak Göktürk Yazıtları kabul edilmektedir.
Orhun Yazıtları Nedir?
Orhun Alfabesi Türklerin bilinen ilk alfabesi olmaktadır. Göktürkler tarafından yazılan bu alfabe Türkçenin tarihsel süreçleri gramer yapısı ve bu yapının değişimi ile ilgili bilgiler vermektedir. Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarını Yollluğ Tigin yazmıştır. Yolluğ Tigin aynı zamanda Bilge Kağanın da yeğeni olmaktadır.
Orhun Yazıtları yılında Moğolistan'da Orhun Vadisinde bulunmuş yazıtlardır. Yazıtlar II Göktürk Kağanlığı'na ait olduğu bilinmektedir. Yazılma tarihleri ise MS. 8. yüzyılın başları olduğu bilinmektedir. Yazıtlarda Kül Tigin Yazıtı , Bige Kağan Yazıtı ise yılında yazılmıştır. Aynı zamanda Orhun Yazıtları yılında Danimarkalı bilimci olan Vilhelm Thomsen tarafından çözülmüştür. Rus Türkolog Vasili Radlof'un yardımı ile çözülen Orhun Yazıtları 15 Aralık Gününde Danimarka Kraliyet Bilimler Akademisinde bilim dünyasında açıklanmıştır.
Göktürk Alfabesi 38 harfli olup 4 sesli, 9 birleşik, 25 sessiz harf içermektedir. Orhun Yazıtlarında kullanılan bu alfabenin eski Türk damgalarından doğduğu da ileri sürülmektedir. Göktürk yazısı sağdan sola, yukarıdan aşağıya doğru bitiştirilmeden yazılmaktadır. Sözcüklerin ayrılması gerektiği zaman ise arasında iki nokta konulmaktadır.
Orhun Yazıtları Kimler Adına Dikilmiştir?
Orhun Yazıtları Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk adına dikilmiş eserler olarak ifade edilmektedir. Türklerin ilk yazılı eseri olan Orhun Yazıtları tarih ve edebiyat açısından önemini halka korumaktadır. Kitabeler ilk kez yılında Wilhelm Thomsen tarafından okunmuştur.
Orhun Yazıtları içerisinde bulunan Tonyukuk yılında, Kültigin yılında ve Bilge Kağan eserleri yılında dikilmiştir. Kül Tigin yazıtı Bilge Kağan ağzından yazılmış ve Bilge Kağanın kardeşi olan Kül Tigin adına yazılan bu eser hala günümüzde önemli olmaya devam etmektedir.
Orhun Yazıtları Köktürk yazıtları olarak da bilinmektedir. Bu nedenle eserlerin Köktürk Türkçesi ile yazılmış olduğunu söylemek mümkündür. Orhun Yazıtları dört yüzden oluşmakta ve kitabenin üç yüzeyi Köktürk alfabesi ile yazılmıştır. Diğer bir yüzü ise Çin alfabesi olarak kullanılmıştır.
Orhun Yazıtlarının Özellikleri
Orhun Yazıtlarının farklı birtakım özellikleri bulunmaktadır. Orhun kitabeleri olarak da bilinen Orhun Yazıtları Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Göktürk alfabesi ile yazılmıştır. Yolluğ Tigin tarafından yazılan Orhun Yazıtlarında Tonyukuk kendi kitabesini kendisi yazmıştır. Orhun Yazıtlarının özellikleri şunlardır:
- Orhun Yazıtları üç tane dikili taştan oluşmaktadır.
- Söylev tarzında bir eser olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Türklerin bilinen ilk yazılı eserleridir.
- Günümüzde Moğolistan sınırları içerisinde bulunmaktadır.
- Edebiyat, tarih ve coğrafya için kaynak oluşturucu bir eserdir.
- Kutluk devleti hakkında bilgi veren eser olarak da bilinmektedir.
- Kitabelerde son derece gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanıldığı söylenebilir.
İslamiyet’ten önce Orta Asya Türkçesinde iki lehçe meydana gelmiştir. Bunlar en önemli örneği yazıtlarda görülen Göktürk lehçesidir. Diğer bir lehçe ise Uygur lehçesi olmaktadır. Göktürk yazıtlarındaki düz yazı o zamanki Türkçenin en yüksek anlatım özelliklerini taşımaktadır. Düz yazılar şiir yüklü olup duru, açık, yalın bir söyleyiş güzelliği bulunmaktadır.
Edebiyatımızın ilk düz yazı örneği olan Orhun Yazıtları yabancı etkilerden uzak kalmıştır. Metinler gerçekçi bir dil ve güçlü bir hitabet dili ile yazılmıştır. Orhun Yazıtları çok işlek nezir üslubu ile yazılmıştır.
Orhun Yazıtları nedir ve kimler adına dikilmiştir? Orhun Yazıtlarının &#;zellikleri
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Orhun Yazıtlarının hem tarihi hem de edebiyat açısından önemi oldukça büyüktür. Aynı zamanda Göktürk Yazıtları olarak da bilinen Orhun Yazıtları taş üzerine yazılan yazıtlar olduğu bilinmektedir. Orhun alfabesinin ise 'lü yılların başında yazıldığı bilinmektedir. Peki Orhun yazıtları nedir ve kimler adına dikilmiştir? İte Orhun yazıtlarının özellikleri ve hakkında merak edilen tüm detaylar.
Orhun Yazıtları Tarih ve edebiyat açısından büyük öneme sahip yazıtlardır. Türk tarihi ve edebiyatının ilk yazılı ürünü olarak Göktürk Yazıtları kabul edilmektedir.
Orhun Yazıtları Nedir?
Orhun Alfabesi Türklerin bilinen ilk alfabesi olmaktadır. Göktürkler tarafından yazılan bu alfabe Türkçenin tarihsel süreçleri gramer yapısı ve bu yapının değişimi ile ilgili bilgiler vermektedir. Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarını Yollluğ Tigin yazmıştır. Yolluğ Tigin aynı zamanda Bilge Kağanın da yeğeni olmaktadır.
Orhun Yazıtları yılında Moğolistan'da Orhun Vadisinde bulunmuş yazıtlardır. Yazıtlar II Göktürk Kağanlığı'na ait olduğu bilinmektedir. Yazılma tarihleri ise MS. 8. yüzyılın başları olduğu bilinmektedir. Yazıtlarda Kül Tigin Yazıtı , Bige Kağan Yazıtı ise yılında yazılmıştır. Aynı zamanda Orhun Yazıtları yılında Danimarkalı bilimci olan Vilhelm Thomsen tarafından çözülmüştür. Rus Türkolog Vasili Radlof'un yardımı ile çözülen Orhun Yazıtları 15 Aralık Gününde Danimarka Kraliyet Bilimler Akademisinde bilim dünyasında açıklanmıştır.
Göktürk Alfabesi 38 harfli olup 4 sesli, 9 birleşik, 25 sessiz harf içermektedir. Orhun Yazıtlarında kullanılan bu alfabenin eski Türk damgalarından doğduğu da ileri sürülmektedir. Göktürk yazısı sağdan sola, yukarıdan aşağıya doğru bitiştirilmeden yazılmaktadır. Sözcüklerin ayrılması gerektiği zaman ise arasında iki nokta konulmaktadır.
Orhun Yazıtları Kimler Adına Dikilmiştir?
Orhun Yazıtları Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk adına dikilmiş eserler olarak ifade edilmektedir. Türklerin ilk yazılı eseri olan Orhun Yazıtları tarih ve edebiyat açısından önemini halka korumaktadır. Kitabeler ilk kez yılında Wilhelm Thomsen tarafından okunmuştur.
Orhun Yazıtları içerisinde bulunan Tonyukuk yılında, Kültigin yılında ve Bilge Kağan eserleri yılında dikilmiştir. Kül Tigin yazıtı Bilge Kağan ağzından yazılmış ve Bilge Kağanın kardeşi olan Kül Tigin adına yazılan bu eser hala günümüzde önemli olmaya devam etmektedir.
Orhun Yazıtları Köktürk yazıtları olarak da bilinmektedir. Bu nedenle eserlerin Köktürk Türkçesi ile yazılmış olduğunu söylemek mümkündür. Orhun Yazıtları dört yüzden oluşmakta ve kitabenin üç yüzeyi Köktürk alfabesi ile yazılmıştır. Diğer bir yüzü ise Çin alfabesi olarak kullanılmıştır.
Orhun Yazıtlarının Özellikleri
Orhun Yazıtlarının farklı birtakım özellikleri bulunmaktadır. Orhun kitabeleri olarak da bilinen Orhun Yazıtları Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Göktürk alfabesi ile yazılmıştır. Yolluğ Tigin tarafından yazılan Orhun Yazıtlarında Tonyukuk kendi kitabesini kendisi yazmıştır. Orhun Yazıtlarının özellikleri şunlardır:
- Orhun Yazıtları üç tane dikili taştan oluşmaktadır.
- Söylev tarzında bir eser olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Türklerin bilinen ilk yazılı eserleridir.
- Günümüzde Moğolistan sınırları içerisinde bulunmaktadır.
- Edebiyat, tarih ve coğrafya için kaynak oluşturucu bir eserdir.
- Kutluk devleti hakkında bilgi veren eser olarak da bilinmektedir.
- Kitabelerde son derece gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanıldığı söylenebilir.
İslamiyet’ten önce Orta Asya Türkçesinde iki lehçe meydana gelmiştir. Bunlar en önemli örneği yazıtlarda görülen Göktürk lehçesidir. Diğer bir lehçe ise Uygur lehçesi olmaktadır. Göktürk yazıtlarındaki düz yazı o zamanki Türkçenin en yüksek anlatım özelliklerini taşımaktadır. Düz yazılar şiir yüklü olup duru, açık, yalın bir söyleyiş güzelliği bulunmaktadır.
Edebiyatımızın ilk düz yazı örneği olan Orhun Yazıtları yabancı etkilerden uzak kalmıştır. Metinler gerçekçi bir dil ve güçlü bir hitabet dili ile yazılmıştır. Orhun Yazıtları çok işlek nezir üslubu ile yazılmıştır.