Deyimler, bir olayı veya durumu anlatmak için kullanılan sözcük veya cümlelerdir. Deyimlerin anlamı, genellikle bir metafor, benzetme veya bir hikaye gibi bir anlatımla ifade edilir. Deyimler, dilin zenginliğini ve kültürel birikimini yansıtmaktadır. Deyimler genellikle yerleşik ve sık kullanılırlar ve sözlüklerde veya deyimler sözlüğünde sıklıkla bulunabilir. Durum böyleyken deyimlerin anlamları ile ilgili bilgi sahibi olunması gereklidir. Zira kimse bir deyimi yanlış kullanmak istemez. Gözden düşmek deyiminin anlamı da bu noktada sıklıkla araştırılır.
Gözden düşmek deyiminin açıklaması ve doğru kullanımı ile ilgili Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından bilgi paylaşılmıştır. Bu deyimin açıklaması ile ilgili bilgi edindikten sonra deyimi gerek cümle içerisinde gerek günlük hayatta rahatlıkla kullanabilirsiniz.
Kendisine daha önce duyulan sevgi ve ilgiyi kaybetmek.“Eskisi gibi top oynayamayan Ali bir senede gözden düştü.”
Deyim Nedir?
Deyim: Çoğunlukla gerçek anlamından ayrı bir anlam taşıyan, en az iki sözcükten oluşan kalıplaşmış söz ya da sözcük grupları. eş. Tabir.
Deyimlerin Özü:
Genellikle gerçek anlamından sıyrılarak başka bir anlama bürünürler: Dilinde tüy bitmek, El ağzı ile kuş tutmak gibi
Kimi deyimlerde, asıl anlamlarından tamamıyla sıyrılmazlar. Yerine göre asıl anlamından da alınabilir, daha başka bir anlama da gelebilir. Bunu cümle içindeki kullanılış şeklinden anlarız.
Örneğin,
Baltayı taşa vurmak deyimiyle ilgili olarak: Gerçekten de bir balta taşa vurulabilir; bu söz asıl anlamından ayrı olarak ağzından dokunaklı, incitici bir laf kaçırmak gibi mecazlı bir anlama da gelebilir. Bunu cümle içinde sözlerin gelişinden anlarız.
• Kırk yıllık oduncu, baltasını taşa vurmasın mı? • Kendini bilmezin biri baltayı öyle bir taşa vurdu ki.
Baltayı taşa vurmak deyimi, birinci cümlede gerçek; ikinci cümlede ise mecazi anlamında kullanılmıştır.
Kimi deyimler de, sadece kendi sözlük anlamlarında (gerçek, asıl anlamında) kullanılır, başka bir anlam taşımazlar.
Örnek:
• Hem suçlu hem güçlü. • İyiye iyi, kötüye kötü demek.
Sözdizimi:
-Deyimler, söz dizimi bakımından üç grupta ele alınabilir:
1) Sonları bir mastarla (-mak/-mek) biten deyimler:
2) Cümle şekline deyimler:
3) Yukarıdaki iki türe de girmeyen, daha çok birleşik sözcüklere benzeyen deyimler:
Kalıpların Özelliği:
Deyimler kalıplaşmış sözlerdir. Şekli, söz dizimi, sözcükleri değiştirilemez. Örneğin, Yok devenin başı deyimi Devenin başı yok biçimine sokulamaz. Yine Kırdığı ceviz kırkı geçti yerine, bir sözcüğü değiştirilerek kırdığı fındık kırkı geçti denilemez.
Deyimler kalıplaşmış olmakla beraber, bazı deyimlerin kalıpları büsbütün donmuş sayılmaz. Sonları bir mastarla bağlananlarla, cümle biçiminde olan bazı deyimler, birleşik fiiller gibi çekilebilir. Çekimi göre de zamirleri değişir, sözcükleri değişmez. Örneğin, gözden düşmek deyimi: Gözden düştüm, gözden düştün, gözden düştü; gözden düştük, gözden düştünüz, gözden düştüler şeklinde çekilir.
Kalıpları büsbütün donmuş sayılan ya da tarihi bir anekdota bağlı bulunan deyimler kesinlikle çekime gelmez; eski çamlar bardak oldu gibi.
Çoğunlukla fiil olarak (seafoodplus.info almak) görülen deyimler, zaman zaman sıfat (msl. Kabak kafalı), zarf (msl.öğle üzeri) biçimlerinde; bazen de soru cümlesi (msl. ne dese beğenirsin?) ve ünlem cümlesi (msl. Vay anam vay) biçimlerinde görünürler.
Deyimlerin Başka Verimlerle İlişkileri:
-Deyimler, çok kez, başka türlü halk verimlerine ve daha başka anlatım araçlarına karıştırılır; atasözlerine, birleşik sözcüklere, Türkçe terimlere ve argo denilen sözlere
Bir karşılaştırma yapacak olursak: Atasözleri, az sözcükle çok şey anlatan özlü sözlerdir. Anlattıkları denenmiş, doğruluğuna inanılmış düstur (genel kural, kaide) niteliğindedirler.
Deyimler ise, kalıplaşmış anlatım araçlarıdır. Cümle şeklinde olanlar bile bir anlam bütünlüğü taşımaz. Asıl anlamlarını içinde bulundukları cümleden alırlar; aldıkları anlam da değişmez bir kural niteliğinde değildir.
Örneğin:
Her iki sözde bir çaresizliği belirtiyor. Ancak birinci söz inanılmış, benimsenmiş bir düşünce, değişmez bir kural. İkinci söz ise, bir anlam bütünlüğü taşımıyor. Ancak şöyle bir cümle içinde: Varını yoğunu kaybedince dört yanı deniz kesildi, tutunacak bir dal bulamadı denilirse, bir çaresizlik anlamı ortaya çıkıyor ama, bu da değişmez bir kaide değil; varını yoğunu kaybeden herkesin dört yanı deniz kesilmez ki Tutunacak bir el, tutunacak bir dal bulanlar da olur. O halde bu bir deyimdir.
Deyimleri öteki anlatım araçlarından nasıl ayırabiliriz?
Deyimler, terimlere benzer. Terimler, anlamları daraltılmış bilimsel sözlerdir Deyimler ise, anlamları genişletilmiş mecazlı sözlerdir ve en az iki sözcükten meydana gelirler.
Deyimler argoya da benzemez. Argo (bkz.), halkın geneli tarafından kullanılmayan, yalnızca belli çevrelerin kullandıkları, genel dilden ayrı, bir çeşit külhanbeyi ağzıdır. Deyimler ise, toplumun geneline mal olmuş, halk yapısı söz gruplarıdır. Bu bakımdan: Diktörgen terimdir; cızlamı çekmek argodur; deyim değildir.
(Kaynak: Murat AKINCI, Açıklamalı Edebiyat Terimleri Sözlüğü)
Türkçe Deyimler Sözlüğü
(Deyimlerin açıklamaları, cümle içerisinde kullanımları)
Sonraki sayfa
Dilimizde atasözleri ve deyimler günlük kullanım dilinde sıkça tercih edilmektedir. Konunun gidişatına göre seçilen atasözleri ve deyimler aynı zamanda cümlenin anlamını güçlendirip pekiştirmektedir. Bunlara bir örnek olarak da gözden düşmek deyimi olmaktadır. Kısaca özetlenirse; değerli bulunmamak, eskisi kadar sevilmemek ve önemsenmemek gibi anlamlar taşıyan gözden düşmek deyiminin anlamı nedir? TDK açıklaması ile cümle içindeki örneğine bu başlık altından ulaşabilirsiniz.
Bir şeyin ya da bir kişinin değerini yitirmesi, rağbet görmemesi.
Kendisine değer verenlerin sevgilerini ve güvenlerini yitirmek, eskisi gibi sevilmemek ya da değerli bulunmamak anlamlarını taşır.
Bu yazımızda sizlere Gözden Düşmek deyiminin anlamını açıklıyor ve örnek cümle içinde kullanımını gösteriyoruz.
➡Anlamı ve Cümleiçinde kullanımı ise şu şekilde;
➡Gözden Düşmekdeyiminin anlamı:Kendisine daha önce duyulan sevgi ve ilgiyi kaybetmek anlamlarında kullanılan bir deyimdir. Bir kişinin yaptığı olumsuz iş, sergilediği olumsuz davranış nedeniyle değerini kaybetmesi demektir.
➡Gözden Düşmekdeyiminin örnek cümle içinde kullanımları:
»Son yaptığı hareketten sonra gözden düştü ve sonrasında işten atıldı.
»Milli takımın başında bulunan antrenör yaptığı hamlelerin yanlış çıkmasıyla gözden düştü.
»Yeni ürünlerin piyasaya çıkmasıyla eski ürünler iyice gözden düştü.
➡Deyim Nedir :Duygu, düşünce ve durumları birkaç kelimeyle ifade eden kalıplaşmış özlü sözlere deyim denir
Deyimler, hem yazılarımıza hem de konuşmalarımıza derinlik katar
➡DEYİMLERİN ÖZELLİKLERİ
»En az iki sözcükten oluşur.
»Deyimler ilk anlamının dışında kullanılır.
»Kalıplaşmış sözlerdir. Herhangi bir değişikliğe uğramazlar.
»Kısa ve özlü sözlerdir.
»Genellikle mecaz anlam taşırlar
»Bir durumu yada olayı az sözle etkili bir biçimde belirtir.
»Atalarımızdan kalma sözlerdir.
Tüm Deyimlerin Anlamı ve Cümle İçinde Kullanımları İçin Tıklayınız
Bu Deyimle İlgili Yorumlarınızı ve Cümlelerinizi Aşağıdan Hemen Yazabilirsiniz.
Gözden Düşmek ne demek Nedir, ne demek, anlamı,manası,cümle içinde kullanımı, türkçe, sözlük, hakkında detaylı bilgi,deyimin anlamı,deyimin açıklaması,deyimin manası, eş anlamlısı, türkçe sözlük,Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğü, tdk en güncel deyimler
Gözden Düşmek deyimi nedir, Gözden Düşmek deyiminin anlamı, Gözden Düşmek deyiminin manası, Gözden Düşmek deyiminin örnekli ve açıklamalı anlamı