Göz kanlanması, göz kızarıklığı, günlük hayatta sık karşılaşılan sorunlardan biridir.
Gözün kanlanması ile birlikte ortaya çıkan göz kızarıklığının temelde iki farklı türü vardır. İlki, gözakındaki kılcal damarların genişlemesi ve belirginleşmesi ile ortaya çıkar. İkincisi ise kılcal damar çatlaması ile birlikte göze kan oturmasıdır.
Her iki tür göz kanlanmasının da ciddiyeti değişken olabilir. Göz akında sadece bir-iki genişlemiş damar da olabilir; veya geniş bir alana kan oturması nedeni ile parlak kırmızı bir renk bütün göz akını kaplayabilir.
Göz kanlanmasıyla beraber şu belirtiler de oluşabilir:
Bu belirtiler olmadığında gözün kanlanması hiç rahatsızlık vermez. Göz kanlanması zamanla oluşabildiği gibi, göz yaralanması veya alerjiler sebebiyle aniden de ortaya çıkabilir.
Göz Kanlanmasının Nedenleri
Gözdeki damarların belirginleşmesi, göze kan oturması, gözün içinin kanlanması gibi farklı şekillerde ortaya çıkabilecek olan göz kanlanmasının birbirinden farklı, birçok nedeni olabilir.
Göz kanlanmasının ciddi bir sebepten kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak zor olabilir. Genel olarak ağrı, yaralanma, görme bozukluğu, ışığa karşı hassasiyet, bulantı ve kusma da göz kanlanmasına eşlik ediyorsa hemen bir doktora başvurulması önerilir.
Göz kanlanması gözün beyaz kısmında bulunan damarların birçok farklı sebepten genişleyip çatlamasıyla ortaya çıkan bir problemdir. Buna bağlı olarak da gözde, normale göre daha kızarık bir görüntü oluşabilir buna ise göz kanlanması ya da göz kızarıklığı denilmektedir. Göz kanlanmasına neden olan pek çok farklı etken bulunabilmektedir, kanlanmanın şiddetine göre de tedavi şekli ve süresi değişiklik gösterebilmektedir. Yoğun ve geçmeyen kızarıklık durumlarında en yakın hekime başvurmak gerekmektedir.
İnsanın en önemli organlarından biri hiç şüphesiz gözdür. Göz sağlığına dikkat edilse bile zaman zaman bazı sorunlar ile karşılaşılabilir. Göz kanlanması da bunlardan biridir, konjonktiva tabakasındaki damarların genişlemesiyle oluşmaktadır. Kanlanma bazen tek gözde bazen de her iki tarafta görülebilir. Göz kanamasının belirtileri; ağrı, kaşıntı, akıntı, şişkinlik şeklindedir bu duruma ateş, bulanık görme de eşlik edebilmektedir.
Göz kanlanması neden olur? sorusu bu problemi yaşayan kişiler tarafından sıklıkla merak edilen konulardan biridir. Uyku düzenindeki bozukluklar, televizyon ve telefon gibi cihazlara uzun süre maruz kalma gibi nedenlerle de gözde kanlanmalar ortaya çıkabilir.
Göz kanlanması, gözün beyaz kısmı (konjonktiva) ile şeffaf tabakanın arasında bulunan kılcal damarların genişlemesi ve belirgin olarak kan toplaması ile oluşur. Göz kanlanmasının nedenleri arasında yaşam tarzı, göz makyajı, çevresel faktörler ve genetik sağlık problemleri de yer alır. Kanlanmaya neden olan en büyük etken ise yaşam tarzıdır. Göz yorgunluğuna neden olan faktörlere sürekli maruz kalan kişilerde, bu problem ortaya çıkabilmektedir. Göz kanlanmasına neden olan etkenler ise şu şekildedir:
Uykusuzluk: Göz kanlanmasına neden olan en önemli faktörlerden biridir. Fazla uyumak da gözde kanlanmanın nedenlerindendir. Bu nedenle uyku düzenini korumakta fayda vardır. Uyku ihtiyacı kişilere göre değişiklik gösterse de çocuklarda 9 ile 11 saat, ergenlik döneminde 8 ile 10 saat, yetişkinlerde ise 7 ile 9 saat olarak tavsiye edilmektedir. Bu saatleri geçmek ya da altında kalmak kanlanma riskini ortaya çıkarmaktadır.
Uzun Süre Odaklanmak: Uzun süreli tek bir noktaya odaklanmak gözü fazlası ile yorar ve kanlanmasına neden olur. Kitap okurken, telefon ve televizyon ekranına bakarken gözleri dakikada bir dinlendirmekte fayda vardır.
Zararlı Alışkanlıklar: Alkol ve sigarada kanlanmaya neden olan en önemli etkenlerdendir. Bu alışkanlıklar, kalp ve damar sağlığını olumsuz etkiler. Göz bölgesindeki damarlar genişler ve çatlar, bu da kanlanmaya neden olur. Sigara ile alkol gibi zararlı alışkanlıkları bırakmak göz sağlığı için faydalı olacağı gibi pek çok sağlık probleminin de önüne geçer.
Yetersiz Işık: Günlük yaşamda ve çalışma ortamında ışığın yetersiz olması da gözler için hayli yorucu bir durumdur. Loş ışık altında çalışmak ve kitap okumak gözleri normalden daha çok yorar. Işığın çok parlak olması da aynı etkiye neden olur.
Güneş Işığına Maruz Kalmak: Özellikle yaz aylarında uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmak gözü yorar. Gözün direkt olarak güneşe maruz kalması, göz kanlanmasının yanı sıra pek çok sağlık problemine yol açabilir. Zorunda olmadıkça uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmaktan sakınmakta fayda vardır.
Kimyasallar: Günlük hayatta kullandığımız ve kimyasal içeren herhangi bir maddenin göze temas etmesi de kanlanmaya neden olur. Eğer bir göz böyle bir madde ile temas ettiyse hemen bol su ile yıkanması gerekir. Daha sonra da en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması tavsiye edilir.
Alerji: Özellikle alerjik konjonktivit bu bölgede kanlanmanın nedenlerindendir. Bahsi geçen bu alerjik problemler bu bölge ve çevresinde sürekli kaşıntı yapar ve kanlanmaya neden olur. Bu bölgedeki alerjiler de diğer alerjiler gibi bağışıklık sisteminden dolayı ortaya çıkar.
Enfeksiyonlar: Enfeksiyonlar da kanlanmanın nedenleri arasındadır. Hamilelikte de çeşitli hormonel değişimler sebebiyle göz kanlanması görülebilmektedir.
Göz kanlanması; bakteri ya da mikrop kapma, enfeksiyona maruz kalma ve alerjik problemlerden dolayı ortaya çıkabilmektedir. Bu durum bazen bir gün gibi kısa bir sürede kendiliğinden geçer. Bazen ise bu durumun geçmesi, hafta sürer.
Göz kanlanmasının geçmesine yönelik adımların atılabilmesi için öncelikli olarak kanlanmaya neden olan sebeplerin ortaya çıkartılması gerekmektedir. Göz kanlanmasının giderilmesi için kanlanmaya neden olan belirli alışkanlıkların ve çevresel faktörlerin de giderilmesi gelmektedir. Ayrıca doktor tarafından uygun görüldüğünde antialerjik damlalar, antibiyotik kremler ve damlalar kullanılabilmektedir.
Göz kanlanmasını gidermek için pratik ve bitkisel çözümler de söz konusudur. Ancak gözü çayla silmek ve üzerini patates ile kapatmak konjonktivada tahriş riski de oluşturabilmektedir. Bunlar yerine gözün temiz bir bez yardımıyla ılık bir suyla hafifçe düzenli aralıklarla ovuşturulması gerekmektedir.
Göz kanlanması nasıl geçer? sorusu bu problemi yaşan kişiler tarafından sıklıkla merak edilmektedir. Göz kanlanmasını gidermek veya kanlanmanın ilerlemesini engellemek için alınabilecek aşağıdaki gibidir:
Göz kanlanması tedavisi, hastalığın nedenlerine göre değişiklik gösterir. Yenidoğan bebeklerde görülen göz kanlanmasına damla tedavisi uygulanabilirken, kendiliğinden geçtiği de olur. Konjonktivit kaynaklı problemlerde, antibiyotik damlalar kullanılabilir. Bu tür hastalıkların bulaşıcılığının önlenmesi için hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Alerjik reaksiyonlar sonucu oluşan kanlanma sorunlarında, kızarıklık, kaşınma, yanma ve batma hissi de eklenir. Bu tip kanlanmalarda damla ile tedavinin yanı sıra ilaçla tedavi de yapılabilir. Göz kuruluğu da kanlanma ya da kızarıklığa neden olur. Bu tip kanlanmalara ise en etkili çözüm; gözyaşı damlası ve preparatlarıdır. Bazı durumlarda göz kanlanması, herhangi bir tedavi uygulamasına gerek kalmadan kendiliğinden geçer. Gözde kanlanma 2 günden fazla devam ederse hemen alanında uzman bir hekime görünmekte fayda var.
Göz kanlanmasına neden olan pek çok etken bulunuyor. Bunların yanı sıra göz kanlanmasına neden olan hastalıklar da mevcut. Tek gözde ortaya çıkan kanlanmaya; görme bozukluğu, akıntı, kaşıntı ve ateş eşlik ediyorsa göz hemen bir uzman hekim tarafından muayene edilmelidir. Göz kızarıklığına neden olan bazı hastalıklar ise şu şekildedir:
En çok rastlanan kızarıklık ise banyo sonrasında meydana gelir. Bunun nedeni; banyo sırasında oluşan sıcaklık, kullanılan sabun ve şampuanlar ile sudaki klordur. Bu tip kanlanmalar çok önemli olmayıp, kısa süre içinde gözün normale döndüğü gözlemlenir. Fakat uzun süreli devam etmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda var.
Göz kanlanması ile ilgili en fazla merak edilen konuların başında “göz kanlanması bulaşıcı mıdır?” geliyor. Evet göz kanlanmasının bulaşıcı olma ihtimali bulunuyor.
Çocuklar aktif olarak her yere temas ettiği için enfeksiyonlarla çok sık karşılaşırlar. Okulda ya da toplu taşımadan eve gelen çocuk, hemen el ve yüz temizliğini yapmazsa bu durumun kaçınılmaz olur. Böyle bir durumda göz kanlanması diğer aile fertlerine geçer.
Alerjik durumlar da çocuklardaki göz kanlanmasının nedenleri arasındadır. Çok göz kaşıyan çocukta keratokonus hastalığı gelişir. Hayat boyu kalıcı görme kaybı oluşabilir. Bu nedenle göz kaşıma alışkanlığı yakından takip edilmelidir.
Zaman zaman herkesin başına gelen göz kanlanması çoğu zaman önemsenmeden kendiliğinden geçmesi beklenir. Ama bu durum bazen çok ciddi bir problemin göstergesi olabilir. Örneğin üveit, enfeksiyon, ramotolojik ve troid hastalıkların belirtisi olabilir.
Bunların ihmali sonucunda görme kaybına varacak derecede ciddi problemler yaşanabilir. Bu yüzden göz kızarıklığı asla ihmal edilememesi gereken bir durumdur.
Gözümüzün beyaz kısmının ön tarafını örten konjoktiva zarında damarlar genişler ise göz kanlanması meydana gelir. Nadiren de olsa bu damarların çatlaması da göz kanlanmasına neden olabilmektedir. Bu kanlanma tek gözde görülebileceği gibi iki gözde birden de görülebilir.
Bazen gözün yorulması, fazla sıcak ya da fazla soğuk ortamlar, klimalı ortamlar, bilgisayar başında çok fazla vakit harcamak göz kanlanmasını tetiklemektedir. Bunların dışında üveit, göz tansiyonu, troid hastalıklar, ramotolojik hastalıkların belirtisi olarak da göz kızarıklığı yaşanabilir.
Eğer göz kanlanması tek gözünüzde meydana gelmişse bunun kesinlikle ihmal edilmemesi gerekir. Göz kanlanması genellikle tahriş ya da iltihabi bir durumdur. Bunların dışında ise göz kuruması, alerjik durumlar, mikrobik nedenler, yabancı maddeler, yaşanan travmalar, aniden yükselen göz tansiyonu, üveit yani göz içinde oluşan iltihaplanma, çok fazla güneşte kalmak ve ultraviyole ışınlarına maruz kalmak ve sistemik rahatsızlıklar da göz kanlanmasına sebebiyet verebilen nedenlerdir.
Göz kanlanmasında farklı olarak göze kan oturması ise belli bir bölgede oluşur. Buna sebep olan şey ise ani göğüs kafesi basıncının artışında neden olan olaylardır. Örneğin ıkınmak, travma ve kol tansiyonunda yaşanan yükselme.
Göz kanlanması yaşayan hastada ayriyeten ağrı, göz sulanması ve görme kısıtlılığı da yaşanıyorsa bu acil bir müdahaleyi gerektirir. Göz kanlanmasında tedavi yöntemi kanlanmaya neden olan faktöre göre değişmektedir. Örneğin göze kaçan yabancı bir cisimden dolayı kanlanma oluşmuşsa bu cisim gözden çıkarılır, göz tansiyonu yükseldiği için kanlanma varsa göz tansiyonu düşürülür ve tedavi edilir. Eğer kanlanma üveit ise gereken tedavi uygulanarak rahatsızlık araştırılır. Eğer göz ultraviyole ışınlarına çok fazla maruz kaldığı için kanlanmış ise gerekli ilaçlar uygulanarak bir süre bandajlar ile göz kapatılır.