Zaten Destekçiyim
Gümüş, sembolü Ag olan kimyasal bir elementtir. Periyodik tablonun grubuna aittir ve atom numarası 47'dir. Gümüş, parlak, yumuşak, çok sünek ve dövülebilir bir metaldir. Tüm metaller arasında en yüksek elektrik iletkenliğine sahip metaldir; ancak çok pahalı olduğu için elektriksel amaçlarla yaygın olarak kullanılamamaktadır.
Gümüş, saf yataklardan olduğu kadar argentit gibi gümüş cevherlerinden de elde edilebilir. Altın, bakır veya kurşun içeren cevher yataklarının yanı sıra yan ürün olarak da elde edilebilir. Gümüş havada oksitlenmez; ancak havadaki hidrojen sülfür ile reaksiyona girerek gümüş sülfit oluşumu nedeniyle metalin kararmasına neden olur. Bu nedenle gümüş ürünler düzenli temizlik gerektirir. Gümüş bileşiklerinde hemen hemen her zaman tek değerlik alır, ancak, bir oksit, bir fluorür ve çift değerli bir gümüş sülfid olarak da bulunabilmektedir.
Gümüş, birleşmemiş halde ve argentit ve klorarjirit (boynuz gümüşü) gibi cevherlerde bulunur. Bununla birlikte, çoğunlukla kurşun-çinko, bakır, altın ve bakır-nikel cevherlerinden madenciliğin yan ürünü olarak çıkarılır. Gümüşün dünya üretimi yılda yaklaşık tondur. Topraktaki gümüş seviyeleri, bazen 44 ppm’e kadar çıkabilen mineral bakımından zengin topraklar dışında genellikle yüksek değildir. Metalik gümüş doğada kristal halinde, ancak genel olarak kompakt bir kütle olarak bulunur. Başlıca gümüş cevherleri Meksika, Bolivya ve Honduras'ta çıkarılan akantit ve Kanada'da çıkarılan stephanittir.
Som gümüş %92,5 gümüş içerir. Gerisi bakır veya başka bir metallerdir. Görünümün önemli olduğu takılarda ve gümüş sofra takımlarında kullanılır. Gümüş, zamanla kararmasına rağmen bilinen görünür ışığın en iyi yansıtıcısı olduğu için ayna yapımında kullanılır. Diş alaşımlarında, lehim ve sert lehim alaşımlarında, elektrik kontaklarında ve pillerde de kullanılır. Gümüş boyalar, baskılı devre yapımında kullanılır. Gümüş bromür ve iyodür, ışığa duyarlılıkları nedeniyle fotoğrafçılık tarihinde önemlidir. Dijital fotoğrafçılığın yükselişine rağmen, gümüş tuzları yüksek kaliteli görüntüler üretmede ve yasadışı kopyalamaya karşı korumada hala kullanılmaktadır.
Türkiye ve Yunanistan'daki eski maden işletmelerinin yakınındaki cüruf yığınları, gümüş madenciliğinin MÖ civarında başladığını gösteriyor. Gümüş ilk olarak, şu anda güney Irak'ta yaşayan Keldaniler tarafından icat edilen bir işlem olan küpelasyonla rafine edilmiştir. Erimiş metali sığ bir kapta ısıtmaktan ibaret olan bu yöntemde gümüşün üzerine güçlü bir hava akımı üfleniyordu. Bu, kurşun ve bakır gibi diğer metalleri oksitleyerek yalnızca gümüşü etkilenmediği için gümüş bileşikten ve alaşımdan ayrılmış olur.
Atina'nın yükselişi, kısmen Laurium'daki yerel gümüş madenlerinin açığa çıkması ile mümkün oldu. Bu durumun etkileri MÖ 'den itibaren ve Roma dönemine kadar işledi. Ortaçağda, Alman madenleri Avrupa'da ana gümüş kaynağı haline geldi. Gümüş, Peru, Bolivya ve Meksika'da zengin yataklar bulunan Orta ve Güney Amerika'nın eski uygarlıkları tarafından da çıkarıldı.
"Gümüş" kelimesi Eski İngilizcede seolfor ve siolfor gibi çeşitli yazım biçimlerinde görünür. Gümüş için Balto-Slavca sözcükler, Keltiberyalı form silabur gibi Germen sözcüklere oldukça benzerdir. Morfolojileri Hint-Avrupa olmayan bir Wanderwort'u önermesine rağmen, ortak bir Hint-Avrupa kökenine sahip olabilirler.[1], [2] Ag kimyasal sembolü, Latince "gümüş" anlamına gelen argentum kelimesinden gelmektedir.
Çözünür gümüş tuzları, özellikle AgNO3, 2 grama kadar olan konsantrasyonlarda ölümcül sonuçlara yol açabilmektedir. Gümüş bileşikler, vücut dokuları tarafından yavaşça emilebilir ve bunun sonucunda mavimsi veya siyahımsı cilt pigmentasyonu ortaya çıkar.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna GitBu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
Başlığın diğer anlamları için Gümüş (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Gümüş (Ag) | |
Temel özellikleri | |
---|---|
Atom numarası | 47 |
Element serisi | Geçiş metalleri |
Grup, periyot, blok | 11, 5, d |
Görünüş | Parlak beyaz metal |
Kütle numarası | ,(2) g/mol |
Elektron dizilimi | Kr 4d10 5s1 |
Enerji seviyesi başına Elektronlar | 2, 8, 18, 18, 1 |
CAS kayıt numarası | {{{CAS_kayıt_numarası}}} |
Fiziksel Özellikleri | |
Maddenin hâli | katı |
Yoğunluk | 10,49 g/cm³ |
Sıvı hâldeki yoğunluğu | 9, g/cm³ |
Ergime noktası | ,93 K ,78 C |
Kaynama noktası | K C |
Ergime ısısı | 11,28 kJ/mol |
Buharlaşma ısısı | kJ/mol |
Isı kapasitesi | 25, J/(mol·K) |
Atom özellikleri | |
Kristal yapısı | Yüzey-merkezli kübik |
Yükseltgenme seviyeleri | (1+) |
Elektronegatifliği | 1,93 Pauling ölçeği |
İyonlaşma enerjisi | ,0 kJ/mol |
Atom yarıçapı | pm |
Atom yarıçapı (hes.) | pm |
Kovalent yarıçapı | pm |
Van der Waals yarıçapı | pm |
Diğer özellikleri | |
Elektrik direnci | 15,87 nΩ·m (20°C'de) |
Isıl iletkenlik | W/(mK) |
Isıl genleşme | 18,9 µm/(m·K) (25°C'de) |
Ses hızı | m/s (20°C'de) |
Mohs sertliği | 2,5 |
Vickers sertliği | MPa |
Brinell sertliği | 24,5 MPa |
Gümüş, elementlerin periyodik tablosunda simgesi Ag (Ag sembolü Latinceargentum kelimesinden gelir) olan, beyaz, parlak, değerli bir metalik element. Atom numarası 47, atom ağırlığı ,87 gramdır. Erime noktası ,9°C, kaynama noktası °C ve özgül ağırlığı da 10,5 g/cm³'tür. Çoğu bileşiklerinde +1 değerliklidir.
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/06/ tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: seafoodplus.info
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Aklımdan Geçen
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki
Bugün Öğrendim ki
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın % okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Aslan, et al. Gümüş. (3 Şubat ). Alındığı Tarih: 25 Haziran Alındığı Yer: seafoodplus.info
Aslan, S., Bakırcı, Ç. M. (, February 03). Gümüş. Evrim Ağacı. Retrieved June 25, from seafoodplus.info
S. Aslan, et al. “Gümüş.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 03 Feb. , seafoodplus.info
Aslan, Sevcan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Gümüş.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, February 03, seafoodplus.info
Bilim, hep birlikteyken güzel. 'te Evrim Ağacı'na destek olun!
Bu yıl sayfamızda gezdiniz.
Yeni yıl, yeni fırsatlar demek ve 'ten beklentimiz, bilimin Türkiye'nin her köşesine yayılması ve daha erişilebilir olması. Evrim Ağacı olarak, bu görevi yerine getirmek için gece gündüz demeden çalışıyoruz ve çalışmaya devam edeceğiz. Bizim milyarder sahiplerimiz yok, koca koca şirketler arkamızda durmuyor, herhangi bir elçilikten fon almıyoruz. Bizim sorumlu olduğumuz tek kişi var: Sizsiniz! Ve tabii ki sizin gibi yüz binlerce bilimsever. Biz, siz gibi bilimseverlerin maddi destekleri sayesinde Türkiye'nin en büyük popüler bilim platformu olduk ve aynen bu çizgide devam etmek istiyoruz. Eğer bize destek olursanız, bu yıl da bilimin Türkiye geneline yayılmasına katkı sağlamış olacaksınız. Tek seferlik destek olun veya daha iyisi, aylık destekçilerimiz arasına şimdi katılın.
Kreosus (₺)YoutubePatreonDiğer Yöntemler
Evrim Ağacı
Türkiye'deki bilimseverlerin buluşma noktasına hoşgeldiniz!
Gümüş, ışığı çok iyi yansıtan, dövülebilen, sünek bir metaldir. Bir gram gümüşten 2km uzunluğunda ince tel çekilebilir. Elektrik sistemde küp ve altıgen olarak kristallenir. Koordinasyon sayısı altı olduğu hallerde, yaklaşık atom çapı 1, angström değerini alır.
Atmosferde oksitlenmeye karşı büyük bir mukavemet gösterir. Bakırdan daha zor, altından ise daha kolay oksitlenir. Standart elektrot potansiyeli 0, V dur. Asitlere ve birkaç organik maddeye karşı dayanıklıdır. Fakat nitrik asit ve derişik sıcak sülfürik asitte kolayca eritilir. Ayrıca kükürt ve birçok kükürt bileşikleriyle hemen birleşir. Gümüş eşya üzerindeki kararmanın sebebi, havadaki hidrojen sülfür ve yumurta gibi bazı yiyeceklerde bulunan kükürttür.
Periyodik tabloda ağır metaller grubu içinde yer alan gümüşün, çoğu özellikleri bakırın özelliklerine benzemekle beraber bakır, çoğu bileşiklerinde iki değerlikli olması ile gümüşten farklıdır.